Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 3, 17 January 1919 — Page 6

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

TAZANA

A I OLE

Ka Hiena o na Ululaau Anoano

o na Kapakai o Aferika

            Ua hooneleia mai ua o Jene kelekona, mai ke aloha mai o kana bebe, aka he mea hoomama mai nae i kona mau manao kaumaha apau, kona haawi ana aku i kona aloha no keia bebe. Ua maopopo loa iaia, ua kokoke mai ka hopena maluna o ks bebe, he hopena nae ana i haawi ae ai i kana mau hoomaikai ana, he oi aku ia o ka pono, e hoopauia ae na auwe ana, i na inea o kei ao.

            O na kapuai wawae ana o ka lohe ana aku i ka nakeke mai mawaho o ka hale, ua hele mai la ia a ku mamua o ka puka. a lohe aku la keia i na leo hawanawana, alaila komo ana no o migawa, ka moi o kela lahui Paele, kela moi hookahi no ana i kuma kaia ia Tazana. a kaua i ike ae nei. ma na helu i hala.

            Aole i ike mua o Jene kelekona i keia moi, oiai aole i loihi kona mana wa i noho ai iwaho o ke kahia akea, e hiki ai iaia ke hoomaopopo i ka poe i akoakoa aku imua on a. ua lawe e ia aku oia noloko o ka hale, a o keia no ka manawa mua loa. o kona mau maka, i kau mai ai maluna o ka moi o kela poe paele.

            Hoko o ka noo noo o Jene, iaia i ike mai ai i kela kanaka. aole oia i hoohewahewa. no ka piha o keia moi, me na hana ino ame na hana hoomainoino, e hoike okoa aku ana koua helehelena ia mau ano. i lele aki la ua moi nei a kokoe imua o jene. hoaoaki la e kamailio, aohe. he mao@opo mai mea mawaho o ka hale e komo aku iloko. a no ka hooko ana aku ia kauoha, komo ana no he paele kino loihi, i kaokoa ae kona a@o mai keia lahu kanaka mai.

            Ma ka Jene hoomaopop aki, he kanaka keia i kaheia mai ma ke ano i maheleolelo, ua ike oia i ka oiaio o kana mea i koho ai. mahope mai, i ka wa i ninau aku ai o Migawa iaia, ana kela paele. i kamailio mai ma ka olelo  Beritania.

            Ua hookahaha loa ia aku ko Jene manao no ka niele loa aku o keia moi, ma na mea e pili ana i kana huakai, o ka oi loa aku, ma na mea i pili loa i kana wahi i manao ai e hele, a hoea aku ai no kela kauhale.

            no ka@hoike aku o kela moi i kona ano oluolu, me he mea laaia iloko ona na manao makee e hana ma no ka Jene pono, ua kamailio aku la ka wajine opio i na mea oiaio wale no, aka i ka manawa nae i ninau mai ai iaia nei. una oaha ua o Jene e halawai pu me kana kane, ma kela huakai. lulilui ae la ke poo o Jene, me ka maopopo ole iaia o kana mea e pane aku ai.

            no kela noho kukule loa jene kelekona, hooholo iho la ua moi nei. e hoike mai i ka manao nui. o kona hele ana mai e ike iaia, ma ke kamailio ana mai, ma o ka mahele olelo la:

            " Ua hoikeia mai ka lohe a'u, e kekahi poe kanaka e noho kokoke ana ma na kapakai, ua hookolo mai kau kane mahope o kou meheu, maluna o kekahi waa, aka nae, ua loaa oia i na paele,  a ua pepehiia e lakou a make. I ko'u lohe ana i keia mea, hooholo iho la au i kuu manao, he mea makehewa wale no kou hoomau ana aku i ka hele ana umua. aka maanei no, huli hoi hou aku ihope no na kapakai o ka aina. he hana hooluhi wale no ka hele ana aku iloko o ka loa ame na popilikia he nui e waiho mai la mamua o kou alahele."

            Ua manaoio maoli o Jene ikela mau hoakaka a keia mo o na Paele., eia nae ua hookau, hou ia aku he haawina eha eha maluna on a, no ka make ana o kana kane. Ua nu na haawina o ka ehaeha ana i auamo ai no kekahi manawa hike oli iaia ke hoomanawanui.

            Ke kulou malie la kona poo ilalo, e nana ana hoi malu na o ka helehelena o ka bebb poino, he hookahi no hana ka hookahe i na waimaka;  no kela ano o Jene haalele ma la o Migawa iaia, a noho iho la no hoi o jene , me na wahi ne e ae, i hoonohoia mai i mau hoa noho nona.

            Ua hala paha he hapaha hora mahape mai o kela manawa ;ohe hou aku la oia i ka nakeke mai o kekahi mea mawah@ o ka hale a oiai ua ano pouliuli oloko o ka hale i kela ma ma nawa ana iho a Jene, eia ka ua  make ka bebe, me he mea la. he mau hora okoa ia ana e paa nei i ka bebe, me ka m@opoipo ole, ua haalele iho ke ola i ke kino, i kau a mea o ka poeleele.

            No kela mao@@po loa ana, au make ka bebe. hoomaka ae la o Jene e uwe, a hina iho la hoi kona poo, malua @ ka bebe ana e hii ana, a no kekahi manawa, na nohoalii i ho la maluhia ma kela hgale: aka nae mahope mai, u@ olowalu ae la na wahine Paele ma ka uwe ana, no ko la kou komo pu ana aku me ka wahine opio, ma ke kanika@ ana no kana bebe.

            Uoko o keia manawa a na wahine e noke nei i ka uwe ua hoohikileleia aku ko Jene manao, i ka lohe ana mai i k@ kunu o kekahi mea, me ka hoopuka okoa ana aku hoi i ko na inoa i nana mai paha ka hana ma kahi o ka leo i oil aku ai, eia ka o Nikola Rokofa. e haka pono aku ana Kana nana ana maluna ona.

 

MOKUNA XIII

 

Pakele Mai ka Mana Aku o Nikola

 

            No kekahi mau sekona kela nana pono ana mai a Nikola maluna o Jene, me ka ike ana mai hoi. e hii aku ana o Jene i ka bebe, no ka me he mea la, e hiamoe malie ana ka bebe aole i make, a ia wa i poha aku ai ka le@ o ua kanaka nei i ka i ana aku:

            "Ua hooluhi wale no oe ia oe e Jene/ ma ka lawe ana mai i ke keiki no keia wahi. Ina i nana wale no oe i ko@ pono iho, ina owau ponoi ka me naua e lawe mai iaia@ hoea ianei, me ka maalah loa.

            "I kou lawe ana ae nae i ke koʻikoʻi o keia hana u@ hookomo aku no oe ia oe ino iloko o na nopilikia he nui aka nae ke mahalo aku nei au no kou lokomaikai, ma k@hoomama ae i kaʻu hana . e malama iaia i mea aikanaka. a in a o kou huli hoi hou aku ke ao malamalama. e lilo ana i mau mea nae e noonoo nui ai. ma keia wahi pouliuli, me ke ano o ka  noho ana iloko o ka lako ame ka hanohano.

            "Pehea la kou noonoo. ko ka makuahine, ia oe e noho ke hookukuia ae me ke ano o kau keik, iaia e noho ana ma keia wahi, malalo o ka malu o Migawa, a e aʻo ia hoi ma na hana apau a na kanaka Paele, a e ai hoi na meaai apau i kamaaina i keia lahui  kanaka?

           

"No ka elua o na manawa, ke haawi aku nei au i koʻu hoonakai nui, no kou laew polilei ana mai iaia no keia wahi, a oiai hoi, ua loaa iho la oe iaʻu. mahope o ko kaua kaawale aua no kekahi mau la loihi, e noi aku ana au ia oe e haawi mai i keia manawa, i hoomamaia ae ai oe, mai ka malama ana aku iaia"

            Me ka hoohakalia hou ole iho. a hoikeike mai paha i kekahi manao ku-e no kela noi a  Nikola, hapai koke ae la o Hene i ka bebe iluna, oiai no e paa ana i ke kihei, a haawi mai la iloko o na lima o Nikola, e pahola aku ana imua ona, me ka pane ana mai ma kona aoao:

            "Elike me kou makemake, pela no au e hook auk nei,aka nae ke hoomaikai ae nei au i ke Akua, no kona ae ana mai. e hoopakele ae iaia mai kou mana mai e keia kanaka ino.

            Ua hookahaha loa ia ko Nikola manao, no kela haawi koke ana mai o Jene i ka bebe iaia, aole hoi ke ku-e mai, aka no kela mau olelo hope nae, aia he hoohuoi iloko ona. i ka manao maoli o ka wahine opio, nolaila ia poholo ana aku o ka bebe iloko o kona mau lima, wehe  koke ae la oia i akhi o ke kihei e uhi ana maluna o ka helehelena, oiai hoi o Jene Kelekona, e hakilo pono mai ana , i ka mea a Nikola e hana aku ai.

            o kekahi o na ninau nana i hoopohihihi aku i ko Jene noonoo, o ia no ko Nikola maopopo ana no kela bebe, a ina he mau manao kanalua kekahi iloko ona o na waihala no ka ike i loaa ia Nikola, o kana bebe ponoi no keia, ua  hoauhee loaa ia aku i maopopo ole iaia, in a paha o keia ke keiki a Jene, a i ole he keiki okoa loa no paha keia.

            Keʻheluhelu mai la o Jene i ka helehelena o Nikola, me he buke hamama la ke ike mai la hoi i ka hele o ua kanaka nei a piha me ka inaina, no ka ike  ana iho, au hoohokaia kona makemake, e ka mana i oi ae imua o ko  ke kanaka.

            Iloko o kela manao inaina, mahope o ka ike ana iho, ua make kela bebe, kiola okoa aku la oia imua o Jene kelekona, a holoholo iho la iuka a ikai maloko o kela hale aia hoi ke kuhi wale la no knoa mau lima i o a ia nei, ua hala  paha ka elima munuke o kela holoholo ana a ua o Nikola. a i ke ku pono ana mai mamua o Jene. kamailio mai la i ka pane ana aku:

            "Ua kani hoi paha ko aka e kena wahine ua hiki ia oe ke hoohoka mai iaʻu ea." me ke keehi ana iho o kekahi wawae ilalo a aʻi ae la hoi kekahi lima, ma kona umauma.

            "Mai manao, oe he hana maalahi ka hoao ana mai e @aio me Nikola aole loa, a i lohe oe ea elike me aʻu i hoo hoka aku ai i kela keiki mai kuu mana aku, au hoohoka mai hoi oe i kuu makemake, mamuli o kona make ana. mai no ka haawi ana i manawa no Jene Kelekona, e noonoo pono ai i ka marao o kana mau olelo a hoomau hou mai:

            "Aole e hiki iaʻu ke hoolilo aku i ka makuahine o kei@ keiki, i mea aikanaka. o ka hana hiki nae, iaʻu ke lawe lawe aku, o ia no ka hoolilo ana aku iaia i wahine na Migawa. i ka wa e pau ai o koʻu makemake maluna au."

            Ina i manao o Nikola e hookau aku i na hoehaeha ana maluna o Jene Kelekona mamuli o keia mau olelo hooweliweli ana au kuhihewa loa oia, no ka mea aole loa he wahi ano o ka weliweli ame ke kaumaha ma na maka o  kela wahine opio . o ka nui o na popilikia ame na hoehaehaia i kau aku maluna o Jene Kelekona, i na hoehaeha ana maluna o Jene Kelekona, i na la lehulehu aku i hala, o ka mea ia nana i hoolilo mai i keia mau olelo hooweliweli a Nikola, i mea ole imua ona, ke nana malie wale mai la no oia me ka maikai, me he mea la, aole he mea i kamailioia aku iaia o ke ano maikai ole.

            He mea oiaio, ua hookahaha loa ia aku ka manao o Nikola i kona ike ana aku, aia ka mino aka ma na papalina o Jene Kelekona, o ia no ka hoomaikai i loko ona no ka ike ana, aole kela o kana bebe ponoi, a o ka mea o ʻoaaku o ia no ka maopopo ole ana ia Nikola, i ka mea oiaio, in a paha ua hana mai oia i keahi mea i oi aku ke ino mamua, o keia ana e hoao mai nei maluna ona.

            Ua aneane no ua o JeneKelekona kahi i noho ai @ kana keiki, a ina paha ke ola nei no oia a i ole ua make oaha, aka nae ke kau mau la no kona manaolana aia n@ kana keiki ma keahi wahi, ua hoonohoia aku no oia ma Ladana a laweia mai la ikeiki okoa loa ma kona wahi, o k@ @umu nae o ka hanaia ana pela he ninau hiki ole ia iaia ke kuekaa ae.

            @a Jene i hoakoakoa  mai ai i kona mau noonoo maika @pau ike iho la oia me he mea la ua manao kekahi o na kanaka malalo o Nikoa e pulapu mai iaia i wahi e holo kaokoa aku ai kekahi pomaikai nui  maluna ona, ma ka huna ana i ke keiki ponoi a ka Haku Kelekona ma kekahi wahi na pela ka mea oiaio loa, alaila aia no kela keiki ana i La lana, a aia hoi malalo o ka malu o na hoaloha lehulehu ka poeʻi makaukau mau e haawi mai kekahi huina dale mahuahua i wahi e pakele ai ke ola o ke kamaike.

            Aole keia o ka manawa mua loa. i ala mai ai ka noonoo iloko o Jene no ka Palekana o kana bebe, aka mai kela ma nawa mai no ana i ike ai aoli keia keiki make, o kana keiki @ no kela noono aloe he poino i kau aku maluna o kana keaka aloha. o ka mea wale no ia nana i hoauhee aku kona mau manao maikai ole apau.

            Aole iʻo he mea pono iaia ke hoomalamalama aku ia Nikola, no kana mau mea i ike ai. Aole oia i hoohewahewa kona kulana oiaio iloko o keia manawa, o ia no ka anean@ @oa e pau na manaolana no kona pakele mai keia kanaka no aku ua make aku o Anakena pela hoi me kana kane @ iaiai au ae ai ka noonoo ma o a maanei aole e hookah mea ana i ike, i aa e hookolo mai, no ka huli ana iaia, no ʻaila, he oi aku ka noho hamau loa ana o kona waha

`Hoko o ua o Jene Kelekona, aole ona kauala ike, no ka @ooko mai Nikola i kana mau mea apau i kamailio ma @ iaia nei a i wahi nona e pakele ai, aia oia ke hoolala la kekahi alabele e hiki ai iaia ke lawe mua ae i kona ola iho @amua o ka hana ana mai o keia kanaka i na hana ku i k@ aloha ole ame ka lokoino

            Oka mea nui iloko o ko Jene noonoo, e loaa he manawa kupono nona e hoolala ai i kekahi mau alahele lehulehu no kona palekana aole oia e lawe i kona ola iho, aia wale no a @ahuʻa oia ma kekahi mau alahele e ae. Ina no Pahae hookoeia mai ana kona ola, aole no ia e lilo he mea waiwai iaia, ke ole e hoihoi hou ia aku oia i, kahi i noho ai o kana keiki.

            Oiai nae he liilii loa kahi manaolana no kona ike hou i @a maka o kana keiki aloha, e hoao ana no oia e hoomanawanui ma na ano apau e hana aku no kona pono, ina no ia e hoea mai ana i kona ku aua aku he alo a he alo me na @ea a Nikola i kukulu mai ia imua o kona alo.

            "E hele aku oe ma kahi e! E haalele mai oe iaʻu e Nikola, iloko o keia manawa o ka ehaeha i kau mai maluna oʻu no kaʻu keiki nei i make! Aole anei, ua lawa kau mau hana hoehaeha maluna oʻu. ma ke kaili ana mai iaʻu ame kaʻu mau mea aloha mai ko makou noho oluolu ana, e hookau hou ole mai ai oe i kau mau haba limanui o ka hilahila ole maluna oʻu? Heaha ka mea aʻu i hana aku ai i oe, i hoolilo ai oe iaʻu i mea ino loa i kou manao. au e hoolala hou mai nei e hoopilikia mai i kuu  noonoo mae kuu kino?ʻ

            "Eia oe ke auamo nei i na hopena awahia o ka hewa a kela mapu i hana ai kela kanaka au i ae aku ai e lawe mai i kane nau, me ko iko no owau o ke kanaka keonimana ke kupono e lilo i kane nau, a e pulama aku ia oe me kuu aloha, aole o kela kanaka mapu.

            "Heaha nae ka waiwai o ke kamailio ana maluna o keia ninau, o kaʻuwale no e olelo aku nei ia oe, e kanu kakou i ke keiki make ma keia wahi, w e huli hoi like ai no keia po hookahi wale no aia hoi a ka la apopo, alaila hoihoi hou mai au ia oe, a waiho aku i wahine na Migawa"

            Pahola aku la o Nikola i kona mau lima imua, no ka nonoi ana aku ia Jene e hawi mai ka bebe make iaia, ua ku ae la nae o Jene Kelekona iluna, a huli aku la kona alo i kahi e, me ka pane ana mai@

            "Owau ponoi no ka mea nana e kanu i kaʻu bebe! E kauoha aku i kekahi poe kanaka e hele e eli i lua i keia manawa, ma kekahi wahi kupono."

            O ke ake nui ia iloko o Nikola , o ka pau ae o kela hana. a huli hoi koke aku me kana pio no kahi i ku ai o kona mau halelole, ana e manao kuhihewa aku la, aole o Jene e ku-e mai ana i kona mau makemake apau, nolaila oili aku laoia iwaho o ka hale, a haawi aku la i ke kauoha i kekahi poe kanaka e hele e eli i ka lua e kanu aku ai kela bebe.

            Aole i loihi kela hele ana aku a Nikola, hoi hou mai la oia iloko, a kauoha mai la ia Jene Kelekona e hahai aku mahope ona, no ka hele ana i kahi ana i kuhikuhi aku ai i na kanaka e eli i ka lua kupapaʻu. aohe no hoi he hookololohe hou ana iho a Jene, aka ku ae la oia iluna, a hapai  akuʻa i ka bebe, me ka hele ana aku no kahi a Nikolae alakai la iaia.

            I ka hohonu ana okalua, wa-hi pono ae la o Jene i ka bebe a paa i ka huluhulu, hoomoe aku la me ka malie noloko o ka lua, a oia ponoi ka mea nana i uhi aku i ka lepo mua loa maluna o ke kino puanuanu  o ka bebe. ana i aloha ai, m@ he mea la nana ponoi. a noho iho la ma kaʻe o ka lua me ka uwe ana.

            I ka nao ana aku o ka bebe, ku ae la ua o Jene,  a hahai aku la ia Nikola, e huli hoi la no kahi i ku ai o na halelole iwaena o ka ululaau, me he mea la ia Jene e hele la iloko @ ka aaki pouli o ka po ke lohe aku la oia i na holoholona ahiu i ke kuwo mai iloko o ka laau, o ka mea wale no nana i hoomamao aku i kela mau holoholona

            Ke hookikina mau la o Nikola i kona poe kanaka e wikiwiki aku ka lakou hele ana aia ka pono o ka hoea koke aku no kahi o na kauhale, no ka mea ua hele maoli ua kanaka nei a piha me ka makaʻu ma ka Jene ike aku.

            O kela hiona a jene Kelekona e ike la ma kona mau aoao. @a mea nana i hoala mai i na hoomanao ana no na po  me na ao, ana i hohala ai maloko o ka ululaau, me ke ka@aka ana i lawe mai ai kane nana, ka mea hoi i loaa ole ka makaʻu ame ka weliweli i na holoholona ahiu oloko o na ululaau

            Heaha la ia mea he makaʻu a he weliweli ia Jene, oiai oia me Tazana maloko o ka ululaau, i hoopuniia e na holoholo@a ahiu: ma keia manawa nae ana e hele pu nei me keia puulu, ua hele oia a weliweli, no ka hoea mai o na holo@olona ahiu, a haehae pakahi ae i na mea apau, me he mau parta pepa la imua o na maiuu ame na niho o na holoholona.

            Ina paha he wahi lohe mahuʻi iki kekahi i hoea aku ia @ene Kelekona aia o Tazana, i kela manawa hookahi maloko o haululaau kahi i hele huli ai iaia, ina au auhee aku ia loko o kaululaau kahi i hele huli ai iaia, ina au manaoio oia i na mea a Mugawa i kamailio aku ai iaia, au make kana kane, no;aila ua pono loa kela noho pouliuli ana ona, i ka mea oiaio maoli e pili ana ia Tazana, no ka mea pela e ikeia ai kona hoao ana e Hoopakele iaia. Heaha la ia mea he make ia Tazana, iloko o ka noonoo o Jene, ina o Nikola ka mea nana i kamailio aku iaia, aole loa e manaoio kela wahine opio, he loaio na mea a kela kanaka e kamailio mai ana iaia: oiai nae no kona maopopo mua ole ua kukakuka olea oia i manao kuhihewa aku ai, he oiaio na mea a kela moi o na Paele i kamailio

            Mahope o na hoomanawanui ana, e hele ana i o a ia nei, e iho ana ilalo o ke aawa, a e pii ana iluna o ke kualapa hoea aku la o Nikola ma no kahi o ko lakou mau hale ʻole, o na kanaka keia i hoonohoia aku ai e kiai i ko lakou kauhale, au hele a pioloke, ke ike aku la o Jene i ka hi-o o @a kanaka i o a ia nei, me ka maopopo ole nae iaia o kekumu o kela hi-o.

            ua hele o Nikola a piha loa me ka huhu, a ma ka ia ne hoomaopopo aku, ma na mea e kamailioia ana e Nikola me kona poe kanaka, o ke kumu piena o ua kanaka nei, mamuli no ia o ka haalele ana mai o ka nui o na kanaka paele iaia me ka lawe pu ana i na meaai, ame na lako kaua me lakou.

            O ka noke hoi ia o Nikola i ke kukaheka-ke me ka poe ana e kamailio aku ana i kona mau manao inaina ahiki @ ke akakuu ana mai o kona inaina, iawa i huli hoi mai a oia no kahi ana i haalele iho ai ia Jene, malalo o na kia makaala ana a kekahi o kona mau manao inaina ahiki i ke akakuu ana mai o kona inaina, ia wa i huli hoi mai a oia no kahi ana i haalele iho ai ia Jene, malalo o na kia makaala ana a kekahi o kona mau kanaka, a oiai ua hele ua kanaka nei a hehena maoli lalau okoa aku la i kekahi ima o Jene, a kaualako mai la noloko o kona hale.

            Aole o Jene i ae aku e kaualako huluhulu ia oia e keia kanaka me kona ku-e ole aku, aka noke ae la oia i ke kupa @a, e hooikaika ana hoi ma na ano apau, i wahi nona @ @emo ai mai ka puliki ana a Nikola, aia hoi na luina elu@ @a laua i kiai iaia ke noke mai lai i ka akaaka. me ke komo ole mai e kokua ia Nikola.

            I ka ike ana o Nikola, aole he ae mai o ka wahine opio e hoi pu aku me ia noloko o kona hale, me manao maikai, ua hele oia a piha maoli i ka hoonaukiuki, me ke paʻi @na mai ia Jene no kekahi mau manawa ma ke  poo, elike me ke ano mau o na kanaka lapuwale, a no ka nui maoli o ka eha i kau aku maluna o Jene, ua hiki hou ole iaia ke ku-e aku ia Nikola, aka kaualako ia aku la keia a komo @na iloko o ka hale lole, me ka hele hoi o Nikola a nui ka @anu

            ua ho-a ae ke keiki lawelawe a Nikola i ka ipukukui oloko @ ka hale, a he hookahi no @@@ kauoha o Nikola i kela keiki @ ku oia a hele mailoko aku o ka hale, o ka hoomaka ak@ a no ia o kela keiki e holo, i kau a mea o ka piha i ka makaʻu

            Ua waihoia iho o Jene e Nikola iluna o ka honua, eia nae ke hoi awiwi mai la ka noonoo maikai i loko o ka wahine @pio, a ke hana la kona poo i na mea e hiki ai ke pakel@ @ia mai ka mana mai o kela kanaka ino.

            Keau hele la kana nana ana ialoko o ka hale o Nikola ke ike la oia i na mea apau, a i ka manao ana o Nikola,  o @a wa kupono iho la ia kii mai la e hapai ia Jene, no ka hoomoe ana aku iluna o kahi moe. akahi no a loaa mai ka ike ia Jene, na ka pu panapana e kaie la ma ka puhak@ o Nikola , o ka mea wale no i koe, o ke kaa mai o kela pu panapana malalo o kona malu

            E anehe mai ana nae o Nikolae hopu ia Jene no ka ha pai ana ae iluna lohe e aku la oia i ka nakeke mai o kekahi @ea mawahoo o ka puka o kona hale, nolaila huli aku la kana nana ana i kahii e aia hoi ke kuau o kana pu panapana ma kahi he iniha wale no ke kaawwale mai ia Jene Kelekona aku.

            Elike me ka anapa ana mai a ka uwila a nalowale aku, pela iho la no ka palamimo o ka lima o Jene i hopu aku ai i ka pu panapana, akalili maii la mailokoo ke kuapo ili. o Nikolao a no ka manawa mua loa. akahi no o Nikolaa ike iho i kona poino , oiai ua illoaku la kana pu, i ke kaikamahine opio, e hiki ole ai iaia ke hoonana mai.

            O ke ki ana aku ia Nikola a make me kela pu pauapana. he hana maalahi loa ia aka nae aole pela ko Jene moon@@ ua maopop iaia, in a e lohe mai ana na kanaka o Niikola , i ke kani o ka pu panapana, alaila e holo koke mai aan lak@@ iloko o ka hale, a hopu mai iaia; o kona pilikia no ia , a o kekahi, i ka wa e ike mai ai kela poe kanaka, ua make o Nikola, e hana mai ana lakou i na hana hoopoino o na an@ lehulehu maluna ona, i oi aku ke ino mamua o na mea @ Nikola i manao ai nona.ā

            I ka manawa i lilo aku ai o ka pu panapana ia Jene Kelekona, kakali mai la oia ahiki i kahuli ana aku o Nikola e nana iaia, o kona wa no ia i hahau mai ai i ke kuau o ka pu pnapana, manaena o na maka o Nikola. a me ka pau]i wahi leo ole mai iaia mai, o ka hina aku la no ia o ua kanaka nei ilalo, maule me ke kupouli o kona noonoo.

            Aohe he manawa hou aku no ka hoololhi wale ana, oiai au kaawale mai la oia mai ka mana mai o ke kanaka ana i makaʻu loa ai, nolaila wikiwiki aku la o Jene a loaa ke kukui e a ana aluna o ke pakaukau, kinai aku la a pio, o kona oili aku la no ia nowaho o ka hale lole o Nikola, oiai ke hopohopo loa la oia, o huli hoi hou mai auanei ke keiki lawelawe a Nikola noloko o ka hale o kona hau.

            ke lohe la no o jene i ka hauwalaau o na kanaka, aole nae on a nana aku i ke kumu o ko lakou pioloke ana, he hookahi mea nui, o konakaawale loa mai ia Nikola aku, mamua o ka hoi pono ana mai o ka noonoo maikai iloko o kela kanaka.

            Ke hele la ua o Jene iloko o ka pouli o ka po, a i kona mamao loa ana aku i kahi e, ku iho la oia no ka noonoo ana i kana wahi e hele aku ai. O kona hoi hou aku ihope, i kahi o na kauhale o na kanaka Paele, na lakou i hookipa aku iaia. he hana paakiki no ia i kona manao, mamuli o kona manaoio e hoea hou aku ana ka poe huli no kela wahi. i ka wa e hoi hou mai ai ka noonoo maikai iloko o Nikola, mamua pono aku hoi o kona alo, e waiho mai ana ka ululaau, me na holoholona ahi, Mamuli nae o kona hele hoomanawa nui ana iloko o ka ululaau no na la lehylehy me Anakena me ka poino ole, a hui pu io me kona  noonoo malia paha aia kana keiki ke kah@@ mau mai la i kona makuahine i na manawa apau ua hui mai la kona aloha nona, hoopoina ae ʻa hoi i na poino ame na pilikia oloko o na ululaaum a hoo maka aku la no kona hele ana iloko o kela pouli, me ka ma ʻao e hoomau oia i ka hele ana pela, ahiki i kona hoea ana aku i na kapakai, e kaalo ae ai he mokuahi, o kona pakele no ia.

            Aole no nae he hana maalahi na Jene, kela hoao ana ona e pakele mai ka hale aku o Nikola, no ka mea ua hoopuniia ka hale o keia kanaka, e na hale lole ona luina ame na  kanaka Paele, o kahi wale no e hiki ai iaia ke hele aku, o ia no ka mauna ana iaia iho, mawaena o kela mau kauhale lehulehu.

            Kiei aku la oia ma ka pika o ka hale, e holoholo mai ana no kekahi poe kanaka, nolaila he mea pono e loaa he wahi nona e hemo aku ai mahope o ka hale. O kona noho malie ana pela, ahiki i ka loaa ana, mai i na kanaka o Nikola, o ka pau ana ia o na manaolana ana i hoolala ai no kona palekana, nolaila hoomanawanui hou iho la oia mau ka huuli ana i kekahi pahi a o kahi no hoi o kona laki, ua pa kau la kona lima i kekahi pahi loihi, ma  ka aoao o Nikola, a lilo mai la iaia nei, me kela pahi, i oki aku ai oia iahope o ka hale lole a loaa he puka nui, no kona kino e oili aku ai iwaho me ka maalahi loa.

            I kela hemo ana aku o Jene mahope o ka hale lole, nana aku la oia i ka nui aku o na hlae lole e ae, aole he maaloalo mai o na kanaka, ua pau i ka hiamoe, manao ae la ko ia nei pakele, aia nae ma kahi e kokoke ana i kekahi ahi i aneane e pio, he hookahi kiai eia nae, he hookahi no on a wahi e nohoana, a ke hoolulumi la hoi ka makehiamoe i kona mau maka.

            Me ka nihi malie kela hele ana a Jene pota, ahiki i kona mamao loa ana aku ma kahi e, a oiai oia e hele ana iloko o ka ululaau, ke loheokoa aku la no oia, i ke kuwo mai o ka liona, ame na holoholona e ae he nui, a pii mai la ka lia maeele i kona kino, no kona pau mai i ka haehaea e kela mau holoholona ahiu, ina no ka loaa mai ia lakou.

            He make wale no ma kona mau aoao apau iloko o kela manawa, o kona hli hoi aku ihope, aia kona ola iloko o ka poholima o Nikola ame kona mau kanaka, o kona hoomau aku hoi i ka hele ana imua, aia no he make ilaila, he make nae ia ana i koho iho ai, uaoi aku kona haehaeia ana mai e na holoholona, mamuli o kona lilo i mea paani iloko o na lima o na kanaka i makee wale no, no ko lakou hauoli mae ko lakou lealea, nolaila e hoomau aku ana no oia i ka hele ana imua, ina no ia je mea nona e halawai aku ai me ka make, a me ke ola paha.

 

MOKUNA XIV

Kuewa Hookahi i ke Ala me ka Waimaka.

           

            Ke hoomanao nei no kaua e kuu hoa uhaiaholo o keia moolelo, aia o Tazana ke alakaiia la e ka wahine luahine a Migawa no kahi i noho ai o Nikola me kona mau hoa. Ma kela huakai a laua iloko o ka poeleele, he lohi maoli, i kau a mea o ka palupalu o kela wahine, in a paha no ka ike mua o Tazana i ke alanui. he mea ole kela poeleele iaia. aole nae pela, he hookolo malie wale aku no kana mahope o kona alakai, mamuli nae hoi kekahi o ka noonoo ole ae, ua ikeia aua e kela keiki a Migami.

            No keia hele malie loa o laua nei, ua hoea e aku la na kukini elua a Migami o ka hoouna ana aku e hele e hoike i ka lohe ia Nikola, eia ke kanaka pilikua ana i kau ai ka @eli, ke hokolo aku nei mahope o kona meheu, a e make ana oia ma kela po, ke ole oia e holo mahuka, no ka palekana o kona ola.

            Ma kela po i hoea aku ai na kukini a Migawa no ke ka@ua hoomoana o Nikola, aia na kanaka iloko o na manao @ihoihoi, no ka mea ma ke kakahiaka o kela la, i ka manawa i hoea aku ai ke keiki lawelawe a Nikola maloko o ka hale o kona haku, e waiho mai ana o Nikola iloko o ke kulana maule, a ua eha hoi kona mau maka, a i ka wa i lohe aku ai au ho-a ia aku kona inaina.

            Me ka nana ole ae i ka nui o kona eha. hopu aku la o Nikola i kana pu raifela me ka manao e hele aku e ki i ua Paele kiai na lakou i hoohemahema i kana pio, ua komo mai la nae na luina ili keokeo, a akeʻakeʻa iaia. me ke kaili ana aku i ka pu mai iaia  mai, no ko lakou hopohopo  o kau aku auanei he poino nui maluna o lakou, oiai au pau mai ka nui o na Paele i ka haalele, mamuli no o na hana ku i ka lokoino a Nikola, a ina paha no ka hoopoinoia aku o kekahi poe Paele i koe, he mea maopopo loa e haalele mai ana ka nui aku o na Paele.

            O ka hoi ana aku no ia o Nikola no kona hale lole, mahope iho o kona hele ana aku e kukakuku pu me kona poe kanaka, no ka lakou mea e hana ai, hoea aku la na kukini o ka hoounaua ana aku e Migawa, au hele no hoi a pau ke aho.

            Aole i kakali iho kela mau kukini a kuu ka nae, a@@ila ka mailio mai i ka laua misiona aka e ku ana no iluna, hoomaka mai la e kamailio ma ke ano nui, ma ka hoike ana mai au pakele ke kanaka pilikua ili keokeo mai ka mana mai o Migawa, a aia oia ma ke alahele e hoea mai ai no kahi i ku ai na hale lole o Nikola, he manawa hoea wale mai no, no ua kanaka nei, no ka hookau ana mai i ka make maluna o kona enemi.

           

(Aole i pau.)