Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 3, 17 January 1919 — E PULAMAIA KA OLELO HAWAII [ARTICLE]

E PULAMAIA KA OLELO HAWAII

11 c mea na kakou na na kanaka llawaii e hauoli «'ii, ke kukulu ame ka lmalaia ana- ae o ke Kalapu AUikaainana Hawaii, ma ke ano he kalapu ia e imi ana a e huli ana i na ;ilahele apau e hoopakeleia ae ai keia lahui kanaka mai na poino am£ na pilikia māopopo loa a kakou e ike nei i keia lahui i keia l.a ; aka nae, aole loa he mea i kamailioia ae a i hanaia ae no ka pulama pu ana aku i ka olelo makuahine a keia lahui.

[ Ke lawelaweia nei na hana apau maloko o kela i kalapu, ma ka olelo Beritania, ka olelo malihini ! i ka lahui Hawaii, a i ko kakou makee an.a i ka | pono o na Hawaii. me ka loaa ole o na manao ma- ; kee, n«> ke ku mau aku o ka kakou olelo makuahine, n.a aneane e kulike ole ka kakou mau hana, me ko kakou manao; a ma kekahi olelo ana ae hoi, e pani ana kakou i na ipuka, no na Hawaii makaukau ole ka olelo Beritania, mai ko lakou komo pu ana mai me kakou iloko o keia kalapu, a hana like no jka pono o ka lahui. Heaha ke kohu o ko kakou kapa ana iho ia kakou he poe kanaka Hawaii, ina aole o kakou ike i ke kamailio ana i ka kakou olelo īhakuahine? O ko kakou hooheniahemā āna i ka olelo Hawaii ma ka manaoio o ke Kuokoa; o kekahi ia o jia hana a kakou i hoike. okoa ae ai i ko kakou" hoowahawaha ia kakou iho. a keia pepa e manao nei, ua lioea mai i ka manawa o na kanaka ōpio e hoomaa ai i ke kamailio aua i ka lakou olelo makuahine, i wahi e loaa ai ka ike ame ka makaukau i ke kamaiiio ana me ka pololei, aole o ka noho naaupo a hemahema maoli. me he poe la kakou no ka lahui okoa loa. He poe hemahema maoli no na kanaka Hawaii ma ke kak.au ana i ka lakou olelo nie ka pololei, pela mo me ke kamailio ana; nolaila o keia kekahi o na hana kupono loa a keia Kalāpu Makaaiuana Hawaii e lawe ae ai a noonoo, me ke apono ana, e hoomaa aku i kon.a mau lala.ponoi, ma ke kamailio ana ma ka lakou ōlelo niakuahine.