Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 5, 31 January 1919 — HOOMAKAIA KE KINAI ANA I KA MA'I "FLU" [ARTICLE]

HOOMAKAIA KE KINAI ANA I KA MA'I "FLU"

Ua hoea aku i ke 38 ka lieluna o ka poe i loaa i ka ma'i "Flu" maloko o ke kulanakauhale ma ka hora 5 o ko ahiahi Poalima i hala, a mai na apana kuaaina mai he 21 ka nui o*ka poe i loaa i kc "Flu" i hoikeia mai, ua like ia me 59 k$ nui o ka poe i loaa i ke "Flu" ma ia la ma ka Mokupuni o Oahu nei. He elua mau make i hoikeia ac i ke keena. o ka Papa Oia ma ia la, hookahi maloko o ke kulanakauhale a o kekahi ma ka hale ma'i ma Leilehua. Ma ka Poaha o ka pule i hala aku la keia mau mea a elua i make ai. Afai ka la 16 mai o lanuari he 10 poe i make i hoikeia ae i ka Papa Ola mai ka apana mai o Ewa, o ka hapanui o .ia poe i make ai, maloko lakou o ka Apana o Wkipaku, a he elua ma Waimanalo. Aohe i maopopo ka nui o ka poe i make iloko o na la mua ; he 15 o keia. mnhina mamuli o keia &no ma'i, o ka heluna wnle nō i maopopo he 45 ka nui o na make maniuli o ka ma'i "Flu" ame ka Numonia iloko o. na la he 25 o lanuari maloko o ke kulanakauhale a ma ka mokupuni o Oaliu, he mau make hou aku nopaiia kekahi aohe nae hoi i hoikeia ae. Ma ka nana aua iho i ka heluna o ua ma'i i hoikeia ae i ka Papa Ola mai Waipahu, Ewa ame Waimanalo, ua emi, mai ka nui o ka poe i loaa i keia ano ma'i. Ma ke kula kaikaniahine a. ke Salvation Army ma Manoa he 8 mau kaikamahine i hoikeia ae ua loaa i ka ma'i, a no ke kula o na keikikane o ka Misiona Kepani Hongwanji ma ke ala-. nui Papu he ekolu mau keiki i hoikoia. ae ua loaa i keia ma 'i. Ma :ke kula hoopololei o nā keikikane ma Waialee he 51 mau keiki i loaa i keia ano ma 'i, eia nae ma ka hoike a ke kumupoo ua kaa ia poe ma 'i malalo o ka hoomalu ania na kauka. Aohe poe.keiki ma'i i hoikeia ae i ka Papa Ola mai na kula aupuni ae, _eia nae o ka mea i ikeia he 126 maa hāumana o ke kula a'o pili olelo waena aole i hēlē ae i ke kula, a he anēane 100 o Kaahumahu, he mau kula e ae no kekahi o ke kulanakauhale nei i hoea ole. ae ria hauinana i ke kula a mā k'a' mea maopopo loa i ka nana aku ua paaia lAkou e na jnakua mamuli o ka ma'i. 0 na kumukula kekahi i hoikeia ae ua loaa i.ka ma'i a he lehuiēhu o lakou i ikeia ua loaa i ka iua 'i flu. O na rula hooponopono hou a ka Papa Ola i aponoia ai ma ka halawai o ka noho ana ma ka auwiua la Poaha i hala e paniku ana i na hale keaka a 'kii onioni, .na halepule ame ka hoakoakoa nna a. ka lehuleliu maloko o kekhi mau hale, ma ka Poaono mai i lilo ai ia i rula mana a e mau aku ana ke panikuia 0 na halepule ame na hale keoka anie •kii onioni ahiki i ka manawa e hoonoaia mai ai ke kapu. O ka mea hilu i ka nana ana o halawai ,a na ahahui Ua ae ia n.o e n6hō,.. aole i manaoia keia mau halawai elike :ne ka manao o ka Pftpa Ola.o ka hoike ia ana ae, ua kaa kpia mau halawai mAlalo o ka rula e hookapu ana i ka hoa : koakoa ana o ka lehulehu maloko o k«kahi mau hale i Waiho hamania ole ia. No'na hale-aina G"a kaUoha ka rula e hooniaeniaeia na mea apau e pili ana ia haleaina me ka "wai wela a e waihoia iloko o ka wai wela no 20 ininuke māhope o ka hoolianaia arta. 0 na halawai akea i hookapuia ma keia rula oia na wahi e akoakoa ai ka ahakanaka ! maloko o kekahi hale, na halepule, na hale keaka a kii onioni, na halawai akea nui, a pela aku. O keia n\au halawai apau ua hookapuia ke malamaia maloko o na liale. Aohe mau ma'i hou i hoikeia ae i ka Papa Ola mai ka Halema'i Moiwahinp ae, aohe uo hoi he mea make hou malaila. Aohe no he mau ma 'i hou i hoikeia ae i ka Papa Ola mai ke Kula St. Louis ae iloko o na la eha i hala, h(>okahi nae kumu o iā kula aia i ka Halema'i Moiwahine kahi i waiho ai. 0 na keiki o Kamehameha he 70 a oi 1 hoikeia ae ai i ka Papa Ola ua loaa i ka ma'i, ua palekana ka hapanui o lakou, he 11 wale no keikikane i nei manawa maloko o ka halema'i o ke kula, n ke nialamaia mai la lakou me ka maikai e na kauka ame na kahuma'i. O ka huina nui o na ma'i maloko o ke kulanakauhale i hoikeia ae i ka Papa Ola he 28.' No na apana hoi mawaho be 68 ka nui. He eluā. mau mea. ma'i i make, hookahi Kēpani uo Waimanālo a nialoko 0 ka halenia'i Kepani ma ke ialauui Kuakini i make ai; o kekahi he Pilipino koa no Leilehua, a maloko o ka halema'i ma Leilehua oia i make ai, he uumonia ko laua mau ma'i i make ai, he ma'i i <i,lu iae mai k* ma'i flu mai LONI3ON, Jan. 28.—He ano kukule ko William Hohenzollern a he kkkaikahi loa kona kamailio mai i na kauwa ame na kiai o ke kakela ana o noho ātiaV elike me ka hoike a ka lt>no kelekalapa mā. Amerongen mai. O na olelo hope loa a ka emepera Kelemania mua o ka hoopuka ana ae: "Ua kokoke loa tnai 'ko'u manawa e nohō ai ma Amerongen nei." E hoakaka pu ana ka lono no ko ka emepera haaleleia aJtu e na hoaloha a he aneane e nele loa oia 1 ka poe hele aku e ike iaia. He uuku loa na leka loaa aku iaia, LISBON,Jan. 28.—Ke hoakaka nei aupuni i na pualikoa no ke kinai ana i na hana kipi ma Oporto. E hoakaka ana ka hoike a ke kuhina kaua no ka hoopioia ana o ka poe kipi m» kahi -kokoke maj i Lisebona n'ei.