Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 6, 7 February 1919 — Page 6

Page PDF (1.67 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

c       Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo No

TAZANA

A I OLE

Ka Hiena o na Ululaau Anoano

o na Kapakai o Aferika

 

         Me kana pu panapana e paa ana iloko o kona lima, ku aku ia o Jene a nana i ke oki o na luina elua i ke kaulahao o ka heleuma. a ua hoophaia aku hoi oia me ka hauoli, i ka wa imoku ai ke kaulahao. a emi malie mai la ka mokuahi ihope, e laweia ana e ke au i ka moana akea.

 

         O ka noonoo mua i ulu ae iioko o Jene. mahope o ka moku ana aku o ke kaulahao o ka moku, o ia no ka hoihoi hou ana aku i kela mua luina e hoopaa maloko o ka laua keena aka nae mamuli o ka hoohiki ana mai o kela mau kanaka aole laua e hoopoino mai iaia nei, a o kekahi no hoi, e haawi mai ana laua i na kokua ana ma kona aoao, i ka wa hoea mai ai na enemi. ua ae aku ia o Jene ia laua e noho maluna o ka oneki, me ka hele lanakila ana, me he mau mea la. aole he pio na Jene Kelekona.

 

         No kekahi mau minuke wale no nae kela lilo ana aku o ka mokuahi i ka wai ua emi malic aku la ia ihope, ahiki i ka ili ana aku o ka hope iluna o kekahi puu one iwaena o ke awa. alaila niniu ae la ka ihu ahiki i ke kupono ana i ka moana. o ka hemo hou aku la no ia. me ka nee malie ana iwaho o kahi hohonu.

 

         Oiai nae ka hauoli e nohoalii ana maluna o Jene Kelekona. no kela hemo ana mai o ka mokuahi, lohe aku la oia i ke kani ana mai o ka pu. me ka leo uwe kapalili o kekahi wahine. mai kela wahi aku i ku mua ai o ka mokuahi. Ua lohe pu aku na luina elua i ke kani o ka pu, me ko laua hoomanao ana ae. he pu kela mai ko laua haku mai, a oiai ua piha laua i ka makaʻu i ka noho ana maluna o ka moku. me ka maupopo ole o ko laua hopena. pela wale iho la no lakou e noho ai, hawanawana ae la ua luina nei mawaena o laua iho e hopupio laua i ka wahine opio i noho mana maluna o kela moku. a e kahea aku hoi ia Nikola. e hele mai e hoopakela ae ia laua mai ka laweia ana o ka mokuahi e ke au no ka moana.

 

         Ua holopono kela hoolala ana a na luina elua. no ka mea i ka wa a Jene Kelekona i lohe aku ai i ke kani ana mai o ka pu. haalole iho la oia i kona wahi e noho kiai ana i kela mau kanaka . a holo aku la nomua o ka ihu o ka moku, me kona hakilo hou ole mai i na luina elua.

 

         Aia hoi kela mau luina ke hakilo pono la ia Jene Kelekona. a i ko laua i ke ana aku ua nanea loa kela wahine ko laua mau wahi e noho ana. a nihi malie mai la me na kaina wawae palamimo loa, a ku ana mahope pono o ke kua o Jene. he nakeke kana o ka lohe ana mai. ia huli ana ae e nana. o ka lele aku la no ia o na luina maluna ona, a noke iho la i ke aumeume healia la ia alwa ana aku a Jene iwaho o ke kai, ike aku la oia i kekahi mea eleele e hookokoke mai ana ma ka aoao o ka moku.

 

         Ua mau no kela hooikaika ana ae a Jene e pakele oia mai ka mana aku o na kanaka luina. aole nae he wahi mea a hookuu iki o kela mau kanaka iaia, a i kona ike ana, aole oia e hemo ana. noke okoa ae la i ka uwe no ka lilo o kana mau hooikaika ana, e loaa iaia ka palekana mai ia Nikola aku. i mea makehewa loa.

 

MOKUNA XVII

o Tazana Maluna o Kona Enemi

 

         Ma kela huli hou ana aku a Wagami noloko o ka ululaau me kana mau holoholona. he hookahi wale no noonoo iloko on a, o ia ka huli ana i waa nona ame kona mau hoa. e holo aku ai noluna o ka mokuahi. a e hookau aku hoi i ka make weliweli maluna o ke kanaka nana i pepehi aku i ko lakou haku.

 

         Aole no i loihi loa kela hele ana aku a Wagami me na holoholona. loaa aku la he waa nui ia lakou, e paa ana ma ka aoao o kekahi kumulaau ma kapa o ka muliwai. aia no na pono apau o ka waa iluna, nolaila alakai pakahi aku la oia i kana mau holoholona ahiki i ka pau pono ana i ke kau iluna o ka waa, me kona ike ole nae he mea kekahi e moe ana iloko o ka waa i kau a mea o ka pouli.

 

         He waa kela no kekahi poe kanaka Paela pukaua o ka haalele ana ma keia wahi, o kela nae ko lakou nei mea i laki ai ma ka loaa koke ana he waa no lakou.

 

         Hakalia no a pau na holoholona iluna o ka waa. o ka hoomaka aku la no ia o Wagami e hoe me ka ikaika. he mau mapuna hoe kakaikahi wale no nae kela o kona hoe ana aku. lohe aku la oia i ka nunulu mai o kekahi o na mapu mamua pono aku ona eia ka auanei. ua ike kela mapu i kekahi kino kanaka. i nana pono mai paha kona hana e noho ana mawaena on a ame ka mapu he wahine i hele a piha me ka haalulu. i kau a mea o ka piha i ka makau.

 

         Ua hookahaha loa ia o Wagami no ka loaa ana o kela wahine Paele iluna o ka waa a ame ka hana nui oia i papa aku ai i ka mapu. ahiki i ke auhee ana aku i ka makaʻu mai iaia aku.

 

         O ke kumu i loaa aku ai o kela wahine Paele e moe ana iloko o ka waa. i holo mahuka oia e pee. no kona makemake ole e lilo aku i wahine na kekahi o na alii Paele ana i hoihoi ole ai. eia ka auanei e ike ana oia i kekahi hiona i aneane aku elike ke ano me ka make.

 

         Aole o Wagami makemake no ke kau ana o keia wahine iluna o ka waa aka nae. in a no kona hoihoi hou aku iaia a hoolele iuka o ka aina, e hala ana kekahi manawa loihi mamua o kona holo ana aku no ka mokuahi. nolaila ua hoonoho iho la no oia i kela wahine mamua pono aku o kona alo. i hiki ai iaia ke makaala no kona pono. ke hoao kekahi o na manu e hoopilikia mai iaia.

 

         Oiai o Wagami, me kana mapu e hoe ana i ka waa. ma kana hoomaopopo aku. ke emi malie aku la ka mokuahi ihope, mai kona wahi i ku mua ia, a i wahi e hoea koke aku ai no ka aoao o ka moku, ke hookikina la oia i na maou e hoe me ka ikaika. iloko nae o kela manawa. i oili ae a ka ihu o kekahi waa okoa aku mamua pono o lakou nei waa aku.

 

         No ka holo o ka Wagami ma waa. ua hele aku la ia a aneane loa e pili me ka waa o kela oili ana mai. ka waa hoi i lau ai o Nikola me kona mau hoa, na kanaka oluna o ka mokuahi, me ka ike ana mai i ka pouliuli aku o na mapu, aole nae he maopop mai ke ano o keia poe, i ka wa i kahea mai ai ke kanaka mamua loa me ka leo nui, ia wa i hoonunulu aku ai ke ***a. me ka makaukau e lele aku maluna o kela kanaka, o Nikola nae ka i hoomaopopo mai o keia *o na hoʻoholona a Tazana o ka lohe ana mai. a no kela  wahine Paele hoi ka leo uwe kapalili, no ka piha i ka makaʻu a kaua o ka lohe pu ana e ka makamaka heluhelu.

 

         Mamua o ka hiki ana i na holoholona a Wagami ke lele aku maluna o ka waa o na kanaka o Nikola, ua kaawale loa aku la kela waa i kahi e, a ke hoe pololei la no kahi o ka mokuahi e nee malie la i ka moana.

 

         Mai kela manawa o ka ili ana, a hemo hou ka mokuahi, ua kaa aku la ia ma kahi ikaika nui ole o ka wai, nolaila aole ia i kaawale loa aku i ka moana. aka he mau i-a wale no kona mamao mai kahi o ka waa o Nikola ma e holo aku ana.

 

         Ke au la hoi o Tazana iloko o ka pouli. ma kela manawa ana i haalele aku ai i kanuku o ka muliwai, me kamaopopo ole iaia o kana wahi e au nei, koe wale no, ka hoomaopopo ana i kahi o ka pu i kani mai ai, eia ka auanei ke au pololei loa aku la oia no kahi o ka mokualii e laweia ae ana e ke au o ka muliwai.

 

         Oiai no oia e au la me ka malie hoomanao mai la ua o Tazana no kela nahuia ana o kona wawae e ka moo, a oii mai la ka makaʻu iloko ona, eia nae, he mea makehewa wale no ka makaʻu iloko on a, eia nae he mea makehewa a ua kamaaina no hoi oia i na ano pilikia apau. He elua manawa i pa ai kona mau wawae i kekhi mea kalakala, aole nae he nahu ae iaia nei. a i kona wa i ike aku ai i ke pouliuli mai o kekahi mea mamua pono aku o kona alo hoopoina ae la oia i ka makaʻu i ka moo ai kanaka, a hookaika aku la i kana au ana. a i ka wa i pa aku ai o kona ima. i ka mea pouliuli eia ka he mokuahi.

 

         Oiai ua o Tazana e huli ana i wahi nona e pina*a aku *i a kau iluna o ka moku. lohe aku la oia i ka haluku oluna ka oneki. a lohe pu aku la no hoi i ka leo o kekahi mau kanaka elua, me hookahi wahine. e noke nui ana i ke au meume. Ua koho aku la oia i ka haluku oluna * ka oneki a lohe pu aku la no hoi i ka leo o kekahi mau kanaka elua, me hookahi wahine e noke nui ana i ke aumeume. Ua koho aku la oia. o ka wahine maluna o ka mokuahi, o ka wahine hookahi no ia a Anakona i hoopakele ai mai ia Nikola aku. a no ka palekana o ke ola o kela wahine mai na kanaka aku elua, aole o Tazana i hoohakalia iho, ma ka huli pono ana, in a he kupono iaia ke pii mai moluna o ka moku. aole paha. o ka mea nui wale no iloko on a o ia kona iilo i mea hoopakele no kekahi wahine iloko o ka poino.

 

         Me ka eleu apau i loaa ia Tazana, hopu ae la kona mau lima wikani ike alapii kaula e lewalewa ana ma ka aoao o ka moku, iloko o na sekona pokole loa. kau ana keia iluna me ka holo pololei ana aku nomua o ka moku, kahi a na luina e aumeume ana me Jene.

 

         Iloko o ka nanea o kela mau kanaka, o ka laua mea i ike o ia no ka paa aua aku o kekahi mau lima maluna o ko laua mau poohiwi, a huki ino mai la ia laua ihope, o ia no oe o kekahi huila nui nana i pale mai ia laua a kaawale aku la ka laua pio i kahi e, ea pane aku la o Tazana me ka leo kuoo:

 

         "Ea, heaha ka olua mea e hana nei maluna o keia wahine?" Aole nae i loaa he manawa no laua e pane aku ai. no ka mea i ka lohe ana mai o Jene i ka leo o kana kane , ala koke ae la oia iluna, a holo mai la e puliki, me ka lele ana aku e honi i kona hoopakele, me ka nana ole aku i na kanaka elua, e paaia ana e kana kane, me he mau kaiki liilii la.

 

         I kela loaa ana aku o ka ike, eia ka o kana wahine no ka mea a kela mau luina o ka noke ana i ke aumeume he hookahi no ka ana o kona mau lima. uwoki oe i ua mau kanaka nei, e lele koheoheo ana a haule pa-hu aku la iluna o ka oneki, me ke kakaa ana aku ahiki i ka paa ana i ka paehume ma ka aoao o ka palekai, a elike me ke kane i aloha i kana wahine. puili aku la oia ia Jene iloko o kona poli, me ka hookahe koke ana iho i kona mau waimaka no ka nui ame na poino a kana wahine i alo ai me ka hoomanawanui iloko o na hana aloha ole a ko laua enemi.

 

         He uuku loa ka manawa no ko laua hauoli, oiai ia laua no e lulumi ana, me ka loaa ole he manawa e ninau aku ai a e hoakaka ae ai i ko laua mau moolelo pakahi, aia hoi ike mai la laua i ka pinana ana ae o kekahi poe kanaka he eono ko lakou nui a kau ana iluna o ka oneki, o ka mea mua loa o lakou , o ia no o Nikola, a o kona poe kanaka no mahope aku on a.

 

         Oiai ua puka ae ka mahina i kela manawa a kiekie maluna o ka piko o ke kuahiwi, ua hiki loa ke ikeia mai ke ano o ka poe maluna o ka moku ia wa, a i ka hoomaopopo ana mai o Nikola, o Tazana ke ku pu ana me Jene, haawi ae la oia i ke kauoha i kona poe kanaka, e ki mai i ka lakou mau pu maluna o laua nei, ua papale ae la nae o Tazana ia Jene, mahope o ke kia o ka moku, a hoomaka mai la e holo imua, me ka makaʻu ole i na pu elua e kau pono mai ana imua o kona mau maka, mai kekahi mau kanaka mai, mahope aku o Nikola.

 

         Heaha ia mea he make i key kanaka, ua komohia oia iloko o na ano poino he nui, ua hele kona kino a mainoino i na ihe a na kanaka Paele a i na niho hoi o ka moo ai kanaka, aole nae ia he mea nona e maka ai. Ua ku aku oia imua o ke kauna ma Paris a waiho aku i kona kino e kiia mai i ka poka, e kekahi o na kanaka akamai loa i ke ki pu, aole nae ia he kumu nona e make ai, nolaila heaha hoi keia mau pu elua e kau aku ana imua on a, he mea liilii wale no ia i kona manao.

 

         Ma ka manawa a na kanaka elua mahope aku o Nikola, i kau ae ai i ka laua mau pu iluna, a ki mai la ia Tazana,  o ka manawa hookahi no ia a na holoholona ahiu, malalo o ke alakai ana a Wagami, i kau mai ai iluna o ka oneki o ka moku, a holo mai la imua ma kahi o na kanaka Rukini e akoakoa ana.

 

         Aia na mapu elima, me ko lakou mau maiuu loloa me na niho keke, ke hookokoke mai la i na kanaka o Nikola, aia no hoi ke tiga me na maka i hele a hulili me ka inaina, a o ka hope loa no hoi o lakou, oia o Wagami aia no kana ihe loihi ke paa la iloko o kona lima, me ka makaukau mau e hookau mai i ka make maluna o ke kanaka mua loa e maalo ae ana mamua o kona alo.

 

         O na poka i kiia mai ai e na kanaka elua maluna o Tazana ua lele aku ia i ka pouli, a ua ohi i ka puahiohio, o ke kumu o ke ku ole ana o Tazana, no ka piha o kela mau kanaka i ke pihoihoi ame ka makaʻu, hui pu iho no hoi me kela hele kekee o Tazana i o a ia nei, ua hiki pono ole ia laua ke hoopololei mai i ke kau ana i ka pu imua o ka enemi.

 

         Aohe no he wa a loaa aku o Nikola ia Tazana, e pakiia ai oia iluna o ka oneki o ka moku, a palahe liilii, o ke kumu wale no o kona pakele, o ia kona emi ana aku ihope iwaena o no kanaka on a, a holo ae la no kekahi aoao o ka moku, no kahi e hiamoe ai o na luina mamua o ka ihu.

 

         O ke kumu i hoomau ole aku ai o Tazana i ke alualu ana ia Nikola mamuli no ia o ke akeʻakeʻa ana aku o na kanaka elua, na laua i ki mai iaia nei i ka pu o kaua nae e ike aku lā aia kana mau holoholona, ke luku mai la i na kanaka o Nikola, o ka poe i loaa ole mai i na maiuu loloa o na mapu, ua puhee aku la lakou nomua o ka moku kahi wale no a lakou i manao ai, e pakele ko lakou mau ola.

 

         O na kanaka i loaa aku i na mapu ame ke tiga, ua pau akou i ka haehae ia a weluwelu, a he eha nae o kela poe kana i pakele aku, me ka holo ana no ko lakou wahi e hiamoe ai mamua o ka moku, me ka manao i ko lakou manawa e komo aku ai iloko, e pani mai i ka puka a paa. i ole ai e hoea aku ana holoholona ahiu, a pepehi ia lakou. Ua loaa aku la o Nikola i kela mau luina e pee ana maloko o ko lakou wahi moe, a no ka manawa mua loa, i huli aku ai kela poe kanaka a ku e i ko lakou haku, ma ke kauoha ana iaia, e haalele koke iho ialoko o kela wahi, no ka mea he kanaka aloha ole oia o ka holo ana. a haalele i kona poe kanaka e make mai i na holoholona, aole hoi e noho ae, a paio aku no ko lakou pono.

 

         Ua noke okoa aku la o Nikola, i ka uwalo imua o kela mau luina, e hoopakele ae i kona ola, ma ka ae ana mai e noho pu no lakou maloko o kela wahi, aole nae he ae iki mai o kela poe kanaka, aka lalau mai la lakou iaia, a kiola aku la iwaho.

 

         Ua ike aku o Tazana i kela hemo ana ae o Nikola mai loko mai o kahi e hiamoe ai o na kanaka luina, me ka anehe ana aku o ua o Tazana e hele a e hookau aku i ka make maluna ona, eia nae ua kaa i ke tiga ka ike mua ana iaia, hakalia no a oili ae o Nikola mawaho o kahi o na luina ike mai la oia i ke kokolo malie aku o ke tiga, nolaila holo pololei aku la ua kanaka hohewale nei noluna o ka oneki.

 

         Ua paa maoli ka manao o Tazana, oia ponoi ka mea nana e hookau aku i ka make maluna o kela kanaka, nana i hookau aku i ka make maluna o kana keiki, aia kona lima akau ke puupuu la, no ka. haawi ana aku i ka ai mahanahana i kona enemi. Mamua ua makaukau no oia e pepehi aku ia Nikola a make, aka ua ae aku nae oia i kana wahine, i ka manawa i kaohi aku ai i kona lima aole e kau mai i ka hoopaʻi make maluna o Nikola i keia manawa nae, aohe he mea nana e kaohi aku i kona lima, mai ka hookau ana mai i ka make. maluna o ua kanaka lapuwale nei.

 

         Me ka leo nui okalakala, kahea aku la ua o Tazana i ke  tiga. aole e hahai aku mahope o Nikola, aka e waiho mai oia ka mea nana e kau aku i ka hoopaʻi maluna on a, aole nae he wahi mea a hoolohe mai o kela holoholona, ke hookolo mai la no oia mahope o Nikola, a e makaukau ana o Tazana e lele mai imua. no ke alualu ana aku ia Nikola @aa ana no o Jene i kona lima, me ka i ana aku:

 

         "Mai haalele mai oe iaʻu, ua hele au a piha me ka makaʻu," i alawa mai paha ka hana o Tazana ihope e hookokoke aku ana na mapu; no kahi a Jene e ku aku ana, i kona wa i ike mai ai i kana mau holoholona, kauoha aku la oia ia akou e hookaawale loa aku ma kahi e, he hoopepe hoi ia o @a mau mapu nei, me ke emi malie ana aku ihope, i ka wa i lohe mai ai i ka leo o ko lakou haku.

 

         Ua palace pu maoli ko Tazana noonoo no kana mau holoholona, pela oia i noonoo ole ai, he poino kekahi e kau mai ana maluna o Jene, mai na mapu aku. I ka wa i ho@ mai ai o na mapu i ke koko kanaka, ua like wale no na mea apau imua o lakou, aohe maopopo o na hoaloha mai na enemi mai, pela no kela mau holoholona, i manao mai ai e pepehi ia Jene, o ka huhu wale ana aku no a Tazana ke kumu o ke koe ana o kela wahine, mai pau no ia lakou i ka ai ia.

 

          I ka hoea ana aku o Nikola noluna o ka oneki o ka moku. aohe maopopo iki o kana mea e hana aku ai, no ka mea ua hoopuniia kona aoao apau e ka make; aia hoi ke tiga ke hookolo malie mai la mahope, e kakali wale ana no o ka @oaa he manawa e lele mai ai maluna on a.

 

         I huli ana mai a Nikola ihope a ike i ke tiga, noke ae la oia i ke kahea i mau kokua, kukuli okoa iho la hoi iluna o ka oneki, me he mea la e kakali aku ana i ke kau mai o ka make maluna ona, moe ae la hoi na maka, aia kona kino ke naka la me ka haalulu.

 

         I ka ike ana mai hoi o na mapu, i kela oili ana aku o Nikola noluna o ka oneki, ua hoomaka mai la lakou e hele nomua o ka moku, na kela ike ana mai o ke tiga i na mapu, a no ka manao paha, o kauliilii keia kanaka i kona mau hoa, o ka lele aku la no ia o ua tiga nei, a nahu aku la ma ka a-i, aia hoi kona mau maiuu loloa ke wawalu la i ke kino o Nikola.

 

         I kela lele ana aku o ke tiga maluna o Nikola, ua huli kaanini ae la ke alo o ua kanaka nei iluna, a oiai aia o Nikola ke nokeia la i ka haehae e na niho ooi o ke tiga, huli aku la o Jene Kelekona e nana i kahi e i kau a mea o ka menemene, me ka manaonao o kela hiona. aka no Tazana nae holoholo ae la ka minoaka ma kona mau papalina, no ka ike ana aku i ka haehae ia mai o kona enemi me he wahi iole la imua o ka popoki.

 

         Ua hoao no o Nikola, e paio me ke tiga; heaha nae kana mau hooikaika ana imua o kela holoholona, ua like loa oia me ka ole; a ua uku pono ia aku oia, no kana mau hana @araima lehulehu i hookau aku ai maluna o ka poe apau ana i hana hewa ai, eia ka pela iho la ka make ana o kekahi kanaka i kaena mau iloko kona mau manao hookiekie, oia ka haku maluna o na kanaka apau.

 

         I ka wa i pau ai ke kupaka ana o Nikola, e hoike mai ana ua pau ka hanu ola iloko on a kauoha aku la o Jene ia Tazana e kii aku i ke koena iho o ke kino i pau ole i ke tiga i ka aiia, no ke kanu maoli ana aku, hele aku la o Tazana e hooko i ke kauoha a kana  wahine, eia nae ua ku okoa iho le ke tiga maluna o ke kino o kana pio, a noke ae la i ke kuwo, me he mea la, e olelo okoa mai ana ia Tazana, oia wale no ke kuleana maluna o ke kanaka ana i pepehi aku ai a make, me ka hooweliweli ana mai i kona haku, ana i aloha ai, a i wahi e kau ole aku ai ko Tazana inaina me ka huhu maluna o kela holoholona, ua hookuu okoa aku la no oia i ke tiga e hana elike me kana i makemake ai, he oi aku ia, mamua o ke ala ana mai o kekahi hakaka mawaena o laua malia e konoia mai ana oia, e pepehi aku i kona hoaloha oloko o kona mau la o ka pilikia.

 

         Ma kela po holookoa mua noho mana na holoholona a Tazana maluna o ka mokuahi, e hoopiha ana i ko lakou mau opu, me ka io o Nikola ame kona poe kanaka, a i ke ao ana ae ma kekahi la mai. o ke koko wale no ka i hele a maloo iluna o ka oneki, a e ahu mokaki mai ana hoi na iwi o ka poe i pau i ka aiia e kela mau holoholona.

 

         No na kanaka apau loa o Nikola, he hookahi wale no mea i maopop ole, oia o Paulo, he eha mau luina i pakele ko lakou mau ola, no ko lakou holo ana e pee mamua o ka moku, ua pau hoi o Nikola i ka aiia e ke tiga, me kahi poe iho o lakou.

 

         Hele aku o Tazana no kahi e moe ai na luina mamua o ka moku, a loaa iʻo aku la na luina eha e pee ana maloko olaila ua ae mai la lakou apau e haawi i na kokua ana ia Tazana. me ka hoala ole mai he ku-e ana i keia kanaka a lakou i kau ai ka weli, a oiai o ka malamamoku kekahi iwaena o kela poe kanaka, kauoha aku la o Tazana iaia, e lawe ae i ka hookele ana i ko lakou moku. a e kauoha aku hoi i ke koena iho o na kanaka, e ho-a i ke ahi o ka enekini, no ka holo ana aku o kela mokuahi, no ka Mokupuni Ululaau.

 

         Ma kela kakahiaka nae ua pa mai la kekahi makani ikaika, a o ia ka ka malamamoku i hoike mai ai ia Tazana, he mea makehewa wale no ka hoao ana e holo aku iloko o kela ino nolaila ua hoohakalia ia ka haalele ana iho o ka mokuahi, koe wale no ke kakali ana aku ahiki i ka malie ana o ka makani.

 

         He ikaika ka pa ana a ka makani ma kela la ahiki i ke ahiahi ana ma ia po ana iho nae, akakuu mai la ka ikaika o ka makani, aka aole ka malamamoku i manao, he mea maikai ka holo ana i ka wa poeleele nolaila ua kakali hou o Tazana ma, ahiki i ke ao ana ae ma kekahi la mai.

 

         Ma ka wa ao ua hookuuia na holoholona, e hele maluna o ka oneki o ka moku, me ka haawi ana o Tazana ame Wagami i na hoailona ia lakou, aole e hoopoino i kekahi mea maluna o ka moku, no ka mea he poe hoaloha wale no lakou apau, a i ka wa poeleele, e hoihoiia ana lakou ilalo o ka moku e hoopaa ai.

 

         I ka hoi pono ana mai o ka noonoo maikai iloko o Tazana, a hui @u ae@la hoi oia me kana wahine, ua hoike aku la o Jene iaia, o kela bebe i make ai ma na kauhale o na kanaka Paele, aole ia o ka laua keiki, aka he keiki okoa loa no, ua hoopiha loa ia aku o Tazana me ka hauoli no keia nuhou. a oiai nae, ua make aku la o Nikola aole hoi he mea i maopopoia no Paulo. ua noho pouliuli laua no kahi i nalowale ai o ka laua keiki.

 

         Me ka maopopo ole no nae o kahi i nalowale ai o ka laua keiki. ua hooluoluia aku no ka manao o keia mau makua, mamuli o ke kau ana aku o na manaolana malia e hoea mai ana no he manawa a laua e ike hou aku ai i na maka aloha o ka laua keiki ma ka ulia pomaikai, ke hoea aku no ke kulanakauhale o Ladana.

 

         O ka mea oiaio loa, aole i hookauia mai ka bebe a Tazana ma iluna o ka mokuahi, ua hooiaio aku o Anakona imua o Jene no ia mea, o ka bebe hookahi wale no ana i ike. o ia no kela bebe ana o ka lawe ma-lu ana, iaia i hoopakele ai ia Jene mai @@ moku aku maluna o ka waapa i ka po me kona manaoio, o kela no ka bebe a ka wahine opio eia ka auanei he bebe okoa loa kela.

 

MOKUNA XVIII.

 

Ike Hou Ia na Lima o ka Mea Hoopoino

 

         Oiai o Tazana me kana wahine e noke ana i ke kamailio mawaena o laua iho maluna o ka oneki o ka mokuahi, e hahaʻi aku ana hoi kekahi i kona moolelo i kekahi, mai ko laua manawa i haalele aku ai ia Ladana ahiki i keia halawai hou ana o ke kane me ka wahine iloko o ka hauoli, aia hoi mauka o ka aina ke haka pono mai la na maka o Paulo, ke kokoolau o Nikola, me ka manao ino no kona mau enemi.

 

         Elike me Nikola, kona haku, ka imi ma na ano apau e hoopoino ai i ke ola o Tazana ame kana wahine, pela iho la no ko Paulo ano, aia ua kanaka nei, ke noonoo la, i wahi e hookauia aku ai ka make maluna o Tazana ma. Ua nui kana mau mea i hoala mau mai ai iloko o kona noonoo, i wahi e hookoia ai kona mau manao lapuwale, ua hoopau hou nae oia ia mau manao, mamuli o kona ike ana iho, ua kaawale loa oia i kahi e, mai kona mau enemi aku, e holo pono ole ai ia mau hoolala ana.

 

         Me he mea la, i ka noonoo o Paulo, he hookahi kumu o ka pakele mau ana o Tazana ame kana wahine mai ia laua aku o Nikola mamuli no ia o ka hemahema o ka laua lawelewa ana, oiai nae ua koe hookahi wale iho no oia, he manaolana kona, e holopono ana kana mau hana apau e hoolala ai, in a no kona hehi hou ma ka oneki o ko laua mokuahi.

 

         No kekahi manawa loihi kela noho malie ana a ua o Paulo e noonoo i kana hana e hoopoino aku ai i ke ola o Tazana, akahi no a loaa mai la iaia kekahi noonoo maikai loa, a in a paha aole ona makaʻu i na moo aikanaka o ka muliwai, in a ua hoomaka okoa oia e au no kahi o ka mokuahi e ku mai ana ma kahi mamao mai iaia aku.

 

         He hookahi wale no alahele nona e hoea ai iluna o ka mokuahi, o ia ka loaa o kekahi waa iaia; a mahope o ka noonoo ana no kekahi manawa loihi, hooholo iho la ua kanaka nei, he mea pono iaia ke hele aku no kahi i noho ai o na kanaka Paele, a noi aku i kekahi waa o lakou e haawi mai iaia. no kela po, a hoihoi hou aku no.

 

         No kela manao lili no ia Tazana no ka hoohoka mau ia o ka laua mau papa hoonohonoho apau, a no ka make ana hoi kekahi o kona haku, aole he nana ae o  ua o Paulo i na poino oloko o ka ululaau, ke hele la oia no kahi o na Paele i noho ai, aia ka pono o ka hoea aku ilaila i ka wa kupono, a loaa mai he waa nona e holo aku ai iluna o ka mokuahi.

 

         I ua o Paulo e hele la no na kauhale o na kanaka Paele, ke hoolala la ua kanaka nei, in a e loaa mai ana he waa iaia, alaila e hoe aku no oia no kahi i ku ai o ka mokuahi, a pii aku me ka palamimo loa ahiki i ke kau ana iluna, ia wa e hoomalielia aku ai i ke koena iho i koe o na luina no ke kokua ana mai iaia, ma ka imi ana aku, i wahi e kaa hou mai ai ka mokuahi malalo o ko lakou mana, a e hookau hoi i ka make maluna o Tazana ame kana mau holoholona.

 

         Aole he kanalua iki iloko o ua o Paulo no ka holopono o kela manao, mamuli o kona ike, aia maluna o ka moku he nui o na pu me na poka, ma kahi i hunaia ai mahope o ka moku, me kela mau meakaua auanei, ua hki loa iaia me na kana luina, ke luku aku i kona mau enemi a pau i ka make.

 

         Aole nae maluna wale no kela mau meakaua kana hilinai nui ana, aka maluna kekahi o kana mikini hoopa-hu i hana ai, a i huna ai maloko o kekahi pahu. e waiho la maloko o kona keena; no ka mea he kanaka o Paulo i maa i ka hana ana i na poka pa-hu e hoohanaia ana e ka mikini i hanaia a kohu uwaki: he nui a lehulehup wale o kela ano poka pa-hu ana i hana ai, a i hoolako aku ai hoi i ka oihana makai o Rusia i kona wa e noho ana ma kona aina hanau.

 

         Ina nae no ka ae ole mai o na luina e kokua iaia, alaila o kona manaolana hookahi i koe no ka make o Tazana, maluna no ia o kela poka pa-hu e waho lolii mai la maloko o kona rumi, in a no kona kau maluna o ka mokuahi.

 

         Ua maopopo i ua o Paulo o ke kumu i haalele ole iho ai o ka mokuahi i ke awa, mamuli no ia o ka ikaika o ka pa ana a ka makani ma kela la, a ina no ka hoomau o kela makani i ka pa ana ahiki i ka po alaila e hoea ana oia noluna o ka mokuahi, me kona ike ole ia mai, ua paa loa kona manao, aole e hiki i kela mokuahi ke holo i ka po, oiai he nui na mokupuni liilii, e lilo a i hana paakki ka hoopuka ana aku i ka moku i ka wa poeleele, aia wale no a he poe i kamaaina loa i ke ano o kela aina.

 

         Ma ka auwina la o kela la, a ka makani e pa ana me ka ikaika, hoea aku la o Paulo no na kauhale o na Paele, me ka nanakee ana mai o kela poe kanaka iaia nei, aole hoi he hookipaia aku me ka maikai, elike me ke ano o ka poe malihini; a i ka wa i noi aku ai i na kamaaina e haawi mai i kekahi waa iaa, ua kipaku okoa ia mai la oia e ka moi o kela lahui, me ke kauoha ana ae i kona poe kanaka, e lawe aku iaia a ma kahi mamao. alaila haalele aku, e hele e imi i wahi e loaa ai kona waa.

 

         He umi-kumamalua mau kanaka i lako me ka lakou mau ihe i ukali mai mahope o ua o Paulo, ahiki i ka puka-pa o ko lakou kauhale, kauoha mai la iaia, e hookaawale loa, aole e hoao hou e hele aku ilaila, o hookauia mai auanei ka make maluna on a, e ko lakou moi, ua lawa kela mau olelo no ka hopii ana mai i ka lia i kona kumu pepeiao, o ka mama no ia o na wawae o ua kanaka nei i ka holo.

 

         I kona komo ana aku iloko o ka ululaau, ku iho la oia i kahi hookahi, a hoolohe mai la i ka noke o na kanaka Paele i ka walaau, a i kona maopopo ana, aole he uhai aku o kela poe Paele iaia, manao ae la ko ia nei palekana a hoomaka aku la e naku hele iloko o ka nahelehele, me ka hoopilipili ana nae ma kapa o ka muliwai, malia he waa paha kekahi e loaa aku ana iaia, o kona kau no ia ma kela waa. a holo aku no kai ana i akenui ai e hoea ilaila.

 

         I ka nana aku i ua kanaka nei, aia ka palekana o kona ola maluna o ka mokuahi, me ka ike aku no nae aia o Tazana ilaila me kana mau holoholona. o ke kumu nae o kela manaolana no kona ike, he mau lako kaua koluna o ka moku, a he poka pa-hu hoi, in a no ka ae mai o na luina e kokua iaia, o kona noho mana hou no ia maluna o ka mokuahi; a o ka manao ana e loaa ka palekana iaia mauka o ka aina paa, ke kanalua loa la oia. oiai ua hoike okoa mai na Paele i ko lakou hoihoi ole iaia, a ua piha hoi oloko o na ululaau i na holoholona ahiu, nolaila ua helu wale ia no kona mau la e hele lanakila ai, mamua o ka hoea ana mai o ka make maluna ona.

 

         O ka loaa wale mai no o kekahi waa iaia, o ka mea nui ia iloko o ka noonoo o Paulo, ma no ia he mea nona e hookau aku ai i ka make maluna o ka mea e kau ana maluna o ua waa nei, a me kela manao paa iloko o Pauolo, ke kakali malie la oia maloko o ka nahelehele, e hakilo ana i na waa liilii i ka maalo ae ma kekahi wahi kokoke, i kona wahi e pee aku ana.

 

         Aole nae i loihi kela kakali ana aku o Paulo. ike aku la oia i ka oili ana mai o kekahi waa, a he hookahi no kanaka opio e hoe ana, i ka hiki ana mai o kona waa iwaena o ke muliwai, pau iho la kana hoe ana, a hookuu aku la na ka wai ka hana, me kona ike ole mai nae, aia he enemi iloko o ka nahelehele ke hoohalua aku la i kona ola.

(Aole i pau.)