Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 7, 14 February 1919 — Page 7

Page PDF (1.63 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo no

MARGURETA

 

a i ole

 

lloko o na Wailau a ke Aloha. He Moolelo i Piha me na Haawina o ka Ehaeha.

 

"Ua kulike ko kaua manao ma ia mea, he keu i'o aia a ka wahine huapala. a pehea, aole anei oe i ike aku i kekahi mea ano e, e pili ana i kona ano?" i ninau mai ai o kanani i kona kaikunane,

"He mea ano e anei kekahi maluna o kela kaikamahine?" i hoomaoe wale aku an no o Kauka Noka. no ke ake e loaa mai kekahi ike iaia mai kona kaikuahine aku no ka pilikia i loaa ia Magureta.

"Aia i'a kekahi mea ano e maluna o kela kaikamahine elike me ia a ka lehulehu i hoomaopopo aku ai. Iloko o ka makahiki aku la i hala, he nui na pilikia i halawai mai me kela kaikamahine opio, a na ia mau pilikia i hoolilo i kona noonoo, i mea maikai ole."

"Ua maopopo no anei ia oe ke ano o ka pilikia i halawai aku me Margureta?" wahi hou a Kauka Noka.

"U ka u mau mea wale no i maopopo, o ia na mea a Miss Rinafoda i kamailio mai ai," me ka pii ana ae o ka ula ma kona mau papalina, me ke ano wiwo hoi, i ka nana pono loa aku o kona kaikunane ma kona mau maka. "Ma kana hoike mai iau, ua make na makua o Margureta, he mau pule wale no ke kaawale o kekahi mai kakahi aku, a ua aneane maoli no e naha ka puuwai o kela kaikamahike i ke kaumaha no kela kailiia ana aku o kona mau makua mai iaia anai.

"Aole nae malaila wale iho la no pau kona pilikia; aka ua loohia iho la kekahi makuakane hanauna on a i ka ma'i no kekahi mau mahina lohi, a o Margureta no ka mea nana e malama ana iaia me ka hoomanawanui, me ka hele mai o kona kino a wiwi, hohoma mai la no hoi kona mau papalina, a auhee aku nae o kela makuakane hanauna, ua hooili mai la oia i kona mau waiwai apau maluna o Magureta. nolaila o kela kekahi o na kaikamahine wai wai loa i keia la. He mea oiaio e Reginola, aole au i halawai me kakahi kaikamahine, nana i hookomo mai na manao kahaha iloko o'u, no ka lili ana o no pilikia i kau aku maluna o kona mau makua, i kumu e hookaumaha loa ia ae oia a e ano e ai hoi kona noonoo maikai.

"Ma ka'u nana aku, ua like pu oia me kekahi kii mabala aole hoi hekino kanaka ola elike me ko kakou. Aole anei oe i ike aku i kekahi mau mea ano e, ia oe i hakilo pono loa aku ai i kona mau ano?"

"Ae, ua hoomaopopo au, aia kekahi pilikia i loaa iaia. o ke ano nae o ua pilikia nei, he ninau pohihihi loa la'u, nau e kuekaa aku ai."

"ke kamailio wale nei no kaua no kela kaikamahine, aole nae oe i kamailio mai nei no na mea e pili ana i ka ulia i loaa iaia, a i hookamaainaia aku ai hoi oe me ai, ahiji i kona kaa ana mai la malalo o kau mau lapaau ana"

"Aole no he mea ano nui loa. je ano o ka ulia i loaa i kela kaikamahine. elike no ia me na ilia la oia e hoakaka i na mea apua elike no hoi e ia a kaua e ka makamaka heluhelu i ike mau ae nei, a i ka hooki ana iho o kana kamailio ana akua. ninau mai la i kona kaikuahine: "Ua maopopo nei o keia kaulanakauhale?"

"Aole he mea i maopopo iaʻa, no kona hoaloha, aka nae wahi a Miss Rinafoda, o Magureta kekahi o no kaikamahine piha haouli i ko laua mau le e hele like ana maloko o ke kula hookahi, aka he eha wale ae nei no makina i hala, kona hoi ana mai a noho maloko o keia kulanakauhale, me ka kuai ana i home nona e noho ai, o ia no paha kela hale au o ka hoihoi ana aku iaia. Aole he poe okoa ae mawahoa ano, oia hookahi wale no me kaua mau kauwa lawelawe."

"Owai ka inoa o ke kulanakauhale a kela kaikamahine i noho ai, mamua o kona hoi ana mai a noho ma Nu Ikoa nei, ua ike no anei oe e kuu kaikuahine?"

"Ke hoomanao nei au, ua hoike mai o Nele Rinafoda, o ke kulanakauhale o Rosemona kona awahi i noho mua ai."

"Pehe, he hele mai no nae paha kela kaikamahine iwaena o ka pohai o ka poe kiekie ea?"

"Aole on a komo nui i na anaina a ka poe kiekie a hanohano, a mumuli wale no o ko Nele koi paakiki ana aku iaia, i ae mai ai ua kaikamahine nei, e hoea mai ma kea=la aha ike a hoolauna i haawiia ae e Miss Rinaford."

"Ina aole ae la on a hele iloko o na anauna o ka poe hanohano, alaila heaha kana hana e lawelawe ai, no ka hoohala ana i kona@manawa?"

"O kana mau hana haule ole. o ia no ja heluhelu nui i na buke moolelo, a i kekahi manawa no hoi e hoohala ana oia i kona mawa ma ke pena ana i no kii. Ua ike anei oe i kana mau kii?"

"Ae, ua  ike au i kekahi o kana mau kii i pena ai, ma kona home," wahi a kauka Noka.

"Ma ka Nele Rinafoda kamailio mai ia'u o Margureta no ka mea nana i pena i ka hapanui o no kii maloko o kona home, aole nae i kipa ak@ ma kona home, me kou hopohopo no i ka hele ana aku e hui p@ me ia."

Aole a Kauka Noka pane no kela mau hoakaka a kona kaikuhine a i ka loaa ana mai o kela leka, ua lilo loa aku la ko laua noonoo ma na kumuhana oka, ahiki i ka hoea ana mai o ke kuene. a hoike mai la ua makaukau na meaai me ka paina awakea. nolaila aole he mau mea i kamailio hou i no Miss Magureta ahiki wale i ko laua hookaawale ana ma kela la.

Hakalia no a pau ka paina awakea. hoiki aku la o Kauka Nuka, i kona kaikuahine, he nui kana hana e hele aku ana @ ike i kana mau ma'i. o ka mea oiaio loa uae. he makemake kona e holo pololei aku no ke kulaukauhale i noho @@@ @@ @ Magureta. no ka huli pono ana aku i na mea e @@ aua i ke oli ana o kela kaikamahine me kona manmakua malaila.

i kahaalele ana aku i ka home o kona kaikahine, hele aku la ua kauka opio nei. no ka ike ana i kana mau ma'i a i ka pau ana no joi o kana mau hana, kau aku la maluna o kekahi kaa, aia ka pahuhopu no ka hale hoolulu kaaahi a oiai no hoea aku oia, i ka hale hoolulu. aole i loihi kana kakali ana. o kaholo aku la no ia o ke kaa, e lawe ana iaia no ke kaulanakuhale o Rosemona ka home mua o Magureta i noho ai.

No ka hora hookahi a oi kela holo ana aku a ke kaaahi hoea ak la o kauka Noka, no ke kulanakauhale o Rosemona, a kome pololei aku la kona alahele no kekahi hale hokele, no kona manao o kela wale no kahi e loaa mai ai kana mau mea apau i makemake ai, ninau aku i ka on a o kela hale.

 

 

He mea oiaio, ma ka hale no ka on a hokele i kona manawa i hoea aku ai, a ninau aku la oia, ina paha e hiki ana i ua on a hokele nei, kekuhikuhi mai kekahi kauka kahiko loa o kona noho ana ma kela kulanakauhale, oiai in a nei no ka loaa o kekahi kauka kahiko loa, oia wale no ke kauaka, e hiki ai ia Kauka Noka, ke ninaninau pono aku, i ka ohana Anola, a pela hoi na mea e pili ana ia Magureta.

"Ina ua makemake oe e ike i kekahi kauka kahiko loa e noho nei ma keia wahi, alaila aole he kanaka kupono e ae, elike me Kauka Laika, no ka mea ua oi aku mamua o na makahiki he kanakolu, kona noha japaau ana moloko o keia kulanakauhale," wahi a ka on a o ka hokele i pane mai ai, me kona hakilo pono ana mai maluna o ke kanaka opio me ka hookahahaia ana aku o kona manoa, no ka ninau ana i kekahi kanaka kino ikaika a maikai, no ke kauka.

"Ina pela i'o ea, o kena kau la ke kanaka a'u i makemake loa ai e ike," wahi a Reginola Alika, a o Kauka Noka hoi, me koua nonau pono ana aku i kahi i noho ai o kela kauka, a ike kukikuhi ana mai iala nei o kona wahi i noho ai, o ka haalele koke iho la no ia o Reginola i ka hokele, aole no hoi i loihi ia hele ana aku ana, hoea aku la no ka home o ke kauka i kuhikuhiia mai ai iaia.

Ua pomaikai loa ua kanaka opio nei, i kauhale no o Kauka Laika kahi i noho ai, a mahope iho o ka hoolauna ana aku iaia iho, hoomaka koke aku la no oia i ka hoike ana i kona manoa, i hoea aku ai no kela kulanakauhale, ma ka pane ana aku.

"He hana ano nu9i kau i hoea mai la n^o ka hui pu ana me oe e Kauka Laika, he hana hoi a:u i manao ai, e loaa aku ka hoomaopopo ana ia oe, he mea ia i kupono ole no ka hoike wale ia ae i ke akea"

"Elike me kau i makemake ai, pela e hookoia aku ai e kuu hoaloha opio, a no ka mea ua ike no oe, ma na meahuna apau i pili i ka'u oihana, aole ia he mea kamailio wale ia aku i ka lehulehu," wahi a Kauka Laika i pane mai ai me ke ohaoha.

"Ua hoikeia mai ka lohe ia'u, ua noho oe ma keia kulana kauhale no ka lawelawe ana i ka oihana lapaau no na makahiki he nui, o ka mea oiaio maoli anei ia e Kauka Laika?'

"Ae, ua oi aku mamua o na makahiki he kanakolu, ka loihi o ka'u noho ana ma keia kulanakauhale, nolaila e ike mai oe e kuu hoa he kamaaina maoli kela, e maopopo loa ai na mea apau i hanaia maanei nei iloko o kela mau makahiki." wahi a Kauka Laika me ka minoaka ma kona mau papalina.

'Mamuli o ka loihi loa o kuu noho ana ma keia kulana kauhale, ke manao nei no hoi au, ua kamaaina maoli oe i ka Rev. Anola i make ame kona ohana."

"Auhea oe a kuu hoaloha opio, ua pomaikai oe o ka hookolo ana mai la a halawai pu kaua, no ka mea aole he kanaka e ae maloko nei o keia kulanakauhale i kamaaina ia Mr. Anola ame kona ohana, elike me a'e nei. He hoalo Ha pilipaa o Mr. Anola no'u, a o ko'u hoa kukakuka ia ma na ninau ano nui apau e pili ana i ka noha ana. Mawaho ae o ko maua noho hoaloha ana, owau no kona kauka ohana a i kamaaina pu hoi i ke ano o kona ola ana," me ka hooki ana iho o Kauka Laika i kana kamailio ana mai me ka halo'ilo'i ana mai o na kulu waimaka ma kona mau lihilihi.

"He nani hoi ia, ua hoike mai la oe, no kou kamaaina loa i ka Rev. Anola ame kona ohana, nolaila e hoike okoa aku ana au, i ke ano o ka'u misiona i hoea mai la imua ou no ka mea ke manaoio nei au, in a he mea kekahi i hiki ke kokua mai ia'u ma ke manaoio nei au, in a he mea kekahi i hiki ke kokua mai ia'u ma ke kuekaa ana ae i kekahi ninau pohihihi loa o oe hookahi wale no ua kanaka nei" alaila, hoomaka aku la oia e hoakaka i ka ulia i loaa ia Margureta Anola ka uha nana i haawi aku i ka lapaau ana i ua kaikamahine nei malalo ona.

Hoakaka pu aku la no hoi oia i kona manoa aia kekahi pilikia nui ma ka noonoo o kela kaikamahine opio a o ke alahele waie no e hiki ai ke lawelaweia aku na lapaau ana e auhee aku ai kela haawina maluna on a, o ia no ka loaa ana o ke kumu ame ka mole, o ka pilikia i @ili mai ai. O kela pilikia i loaa ia Magureta wahi ana e pii mahuahua ae ana ia i kela ame keia manawa, a in a aole e malamia na lewelawe lapaau akahele ana alaila e ku a pupule maoli ana kela kaikamahine.

"Aole ou manaoio ua loohia kela pilikia ia Miss Anola Maumuli mai o ka make ana aku o kona mau makua," wahi a Kauka Noka mahope o kona hoakaka ana aku i ke no o kana misiona. "Aole no hoi hoi i loaa mai kela ano mluna on a mamuli o ka malama ame ke kiai pauaho ole ana i kona makuakane hanauna no na mahina loihi oiai e waiho ana oia me ka mai kupilikii loa, aka he kumu okoa loa no he mea ano nui hoi na kela kaikamahine e noonoo mau ai ahiki i ka hoopilikia maoli ia ana aku o kona noonoo."

Ke hoolohe loa mai la o Kauka Laika i na hoakaka a Kauka Noka me kona pane ole mai he hookahi huaolelo aka nae i ka hooki ana iho o ka Reginola kamilio ana aku akahi no a aea ae kona poo iluna, a kamailio mai la me kela ano kaumaha no ka ohana Anola, i ka pane ana mai.

"Auhea oe e kuu hoaloha opio ua kaumaha maoli au no ke kaukana o Miss Anola. au o ka hoakaka ana mai nei imua o'a keia la. He mea oiaio, ua pololei kou manao koho, aia kekahi kumu ano nui loa nana i hoopilikia aku i ka noonoo o kela kaikamahine mawaho ae o ka make ana o kona mau makua.

"Ua kamaaina loa au ia Miaa Anola, mai kona wahi wa bebe loa mai ahiki i kona kanaka makua ana. He kaika mahine oia i piha me ka hauoli ka eleu ame ka mikimiki a me he mea la oia hookahi ke kaikamahine au i haawi aku ai i kau mau mahalo kiekie ana ma kona mau ano apau aka mae he hookahi ae nei makahiki a oi i hala ua loli ae oia mai kela mau ano mai i kamaaika iaia a i kekahi kaikamahine okoa loa.

"O Miss Magureta Anola ka milimili a kona mau makua a o ka punahele hoi a na mea apau e noho ana ma keia kaulanakauhale. No ka Rev. Anola oia ke kahunapule o kekahi o na luakini maanei nei, a he iwakalua makahiki o kona noha ana, a ua mare hoi oia i kekahi o na wahine maemae loa a no kane e haaheo ai nona.

"He naui hoi ia, aia o Miss Anola malalo o kau mau lapaau ana he mea pono ia'u ke hoike piha aku i kona moolelo i hiki ai ia oe ke hoohana i kou ike, ma na mea e palekana ai oia mai kona pilikia mai."

"Ke oluolu oe e Kauka Lika, e lilo ana i mea na'u e hauoli loa ai. ke hoike piha mai oe i na mea apau i pili i ke ola ana o keia kaikamahine opio mai kona manawa liilii mai, a o ka manao nui iho la no ia o kau huakai i hiki mai la imua."

"Ua hoonaauaoia o Magureta me ke akahele loa. a ua malamaia no hoi me ke kupono ame ka maiau a i kona wa i hookuu pono ia mai ai mailoko mai o ke kula kiekie @ Rosemoha nei, ua komo hou aku la oia maloko o ke kula nui o Vasa a i kona huli hoi ana mai i ka wa hoomaha @ ke kula na olili ae la kekahi lono aole e  hoomau ia aku ana kona noho ana ma ke ano he ho-kuhele no ko mahou kulanakauhale"

"Ke hoea aku la kaua i kahi ano nui o kona ola ana a'u i makemake loa ai e ike." i kahamaha aku ai o Reginola Alika.

"Ua paa loa ko ke Akua mau kanawai, i ka manawa e ulu ae ai kekahi kaikamahine a popohe ae i kona mau la o ka wahine u'i me ka huapala, e konoia mai ana ka iiini ame ka makemake o na kanaka opio, e imi ake iaia i hoapili no kekahi o lakou a mea kaumaha na'u ka olelo ana aku ia oe i kekahi la o ke kau hoea mai la kekahi kanaka opio mai ke kulanakauhale mai o Nu loka no ka hoomana ana maanei, a hoomaka mai la e hoopilipili ia Margureta

 

Anola, He kanaka maikai oia ma ka nana aku mawaho, a ma ka'u mau mea i lohe ai nona oia kekahi o na kanaka waiwai.

"Iaia i noho ai maanei ua like ke dala iaia me ka iliili, e hoolilo ana ma kona mau makemake apau, a e hele mau aku ana no hoi oia no ka home o Mr. Anola, aloe i loihi loa kona noho ana maanei nei, oili ae la kekahi lono, no kona noho ana maanei nei, oili ae la kekahi lono, no kona lawe aku i ka u'i o Rosemona nei i wahine mare nana. Ua hoea okoa mai o Mr. Ahola i kekahi la no ko'u home nei a i kuu wa i ninau aku ai iaia in a oaha he oiaio na mea i loheia no ka hoopalau mawaena o na opio malalo nae o kekahi kumu aelike.

"Aole au @ ninau aku iaia i kela kumu aelike no kau manao no hoi he mea ano ole wale no ia nolaila ua pohihihi kaua no kela kumu eia nae ua hoohuoi wale no au no ua kumu la. He manawa pokole mahone mai, aole ou ike hou i kela kanaka opio a ma ka ninau ana aku i kekahi poe. hoikeia mai la ia'u, ua huli hoi aku oia i ke kulanakai hale.

"Ua nui loa kaʻu mau hana iloko mai o ka haulelau @ noonoo hou ole aku ai i kekahi mea e pili ana no kela hoopalau o na opio, me koʻu manao no hoi, malia e hoea mai ana no ka manawa. e hoea hau mai ai kela kanaka opio no ke kii ana mai i ka uʻi o Rosemona nei, a lawe pu aku me ia no kona home.

"Iloko o ka mahina o Dekemaba haalele mai la o Mrs.Anola i keia ola ana. Ua loohia oia i kekahi mai me ka hikawawe loa: ua kauohaia mai au e hele aku e nana i kona @ilikia me kaʻu ike. ua hiki ole i na ike o ke ao nei ke hoopakele ae iaia nolaila he mau la pokole wale no kona o ke ola na mahope mai o kona make no ia.

"Ua hoomaopopo au i ka haikea. me ka kaumaha ma k@ helehelena o Margureta i kela wa, aka no koʻu manao. mamuli mai paha ia o ka make ana o kona makuahine aole i lili kela ano on a. i mea nui kou noonoo. He ekolu pule o ka nalo ana aku o Mrs. Anola ua loohia iho la kana kane i ka mau mamuli mai no keia o ka lilo nui o kona manawa. ma ke kiai ame ka makaala ana i kana wahine iloko o kona manawa e waiho ana i ka mai a iloko o ka mahina hookahi ua akali aku la oia mahope o ka mehe@ o kana wahine.

"Aole o kela wale no ka pilikia i kau aku maluna o ka ohana Anola , he hoahanahu kekahi no Mr. Anola ma k@ komohana kona wahi noho ai a i hoea mai oia. i ka wa i lohe aku ai no ka make ana o kona kaikaina oia pu ke kahi i loaa i ka mai a oiai o Magureta hookahi wale n@ ka mea ikaika o kona kino ua ili aku la maluna on a k@ koikoi o ke kiai ame ka malama ana i keia makuakane hanauna elike me kana i malama aku ai i kona mau makua a hoko o na mahina ekolu ua make aku la oia.

"Mahope iho o ka make ana aku o kela kaikuaana o Mr. Anola. a i ka wa i heluheluia ae ai o kana palapala kauoha hooilina ua hoopihaia aku na mea apau i ka hauoli mamuli o ka ike ana ua hooiliia aku na waiwai apau o kela kanaka maluna o Margureta Anola. Iioko o kela manawa e nohoalii ana ka mai maluna o ka ohana Anola. e ao mau aku ana nu ai Margureta e akahele a e malama iaia iho a e waiho mai i ka malama ana o kona mau makua malalo o kau malu aole nae on a wahi mea a ae iki e lawe okoe ae ana no oia i ka malama ana ia laua elike me kana i ike ai he pono me ka olelo okoa mai no aole on a pilikia a he ikaika kona kino e pilikia ole ai.

"No'u iho nae. ua ike aku au i ke emi mai o kona kino hohoma mai kona mau papalina me ka poopoo o na maka aole wahi mea a ikeia aku o ka minoaka ma kona mau@apalina aole no hoi on a kamaiho wale mai aia no a kamaihoia aku ua like pu kela kaikamahine me kekahi kii aole hoi me ke ano mau o na kanaka.

"I kinohi ua koho wale aku no au malia paha mam@@@ o ka make ana o kona mau makua pela illo la i kau mai ai kela mau ano maluna on a aka nae ma kekahi ano a i ike mau ia no hoi iwaena o na kanaka he mea pau wale ae no ke kaumaha i ka manawa pokole o ka oi loa aku iwaena o ka poe opio a i ka make ana aku joi o kona makuakane hanauna manao iho la au e auhee aku ana kela mau ano on a aole no nae he wahi mea a loli iki ae.

"Hora Kino aku la au imua on a i kekahi la a ninau aku la ina paha he mea hiki kekahi ia'u ke hana aku nona ua hoole loa mai oia me ka olelo okoa ana mai aole oha pilikia iki oiai nae o kau e hoomaopopo aku ana aole oia o kela kaikamahine i kamaaina iau i ka hoihoi ame ka eleu aku ua like pu oia me kekahi o na wahine oloko o na hale pupule.

"Oiai nae au i pohihihi ana i ke kumu o kela mau haawina maluna o Margureta Anola, olili ae la kekahi noonoo no ke kanaka opio o ka huli koi ana aku no ke kulanakauhale o Nu loka kela kanaka opio hoi o ka hoopalauia ana e mare mai me ia. Ua haohao loa au no kahele ole ana mai o ua kanaka nei no hoolewa o Mrs. Anola a pela no hoi me ka hoolewa mai o kana kane a komo mai la ka manao hoohuoi iloko au malia o kela kanaka opio ke kumu niu nana i hoopilikia maoli mai i ka noonoo o Margureta,

"He manawa loihi nae mahope mai loaa mai la kekahi lohe iau no ka mareia ana o ua kanaka opio nei me ke kahi kaikamahine huapala o Nu loka akahi no a maopopo loa mai la iau ke kumu oiaio pela ka i hoopilikiaia aku ai ka noonoo o keia kaikamahine no ka mea mamuli o kau kamaaina iaia in a ua haulehia aku o Miss Anola i ke aloha no kekahi mea aole ia ma ke ano paani wale no aka he aloha mailoko lilo mai o kona puuwai a iaia i ike ai i kona @@lapuia ana mai e kela kanaka opio e lilo ana ia i kumu nana e hoolilo i kona noonoo maikai a i noonoo o ka mea i piha me na manao ehaeha.

"Pehea ua imaopopo no anei ia oe ke kumu o ka hele loa ana o kela kanaka opio au e kamailio mai nei me ka huli hoi hou ole mai imua o ke kaikamahine ana i hoopalau ai?" wahi a Reginola Alika.

"Ua aneane e hiki ole ia'u ke pane aku i ka haina pololei i kau ninau e kuu hoaloha opio. Aole loa au i lohe iki i kekahi hoakaka pololei a oiaio no ke kumu i hoi hou ole mai ai o kela kanaka opio i Rosemona nei aka nae he nui wale na lono au i lohe ai aole nae e hiki ke hooiaioia no ka pololei o kekahi o ia mau mea.

            Peha le ma kau hoomaopopo iho aole anei aia maluna o ke ano o ka nana ana mai Margureta Anola a i ole ma ke ano paha o kaua mau hana kekahi mau mea nana i hookomo mai i ka manao hoohuoi iloko ou o ka uhaki ana a kela kanaka i ka aelike hoopalau a niare aku la i wahine okoa he kumu koiko ia no ka loli ano e ana ae o ka noonoo o kei kaikamahine?"

"He hookahi a'u me i hoomaopopo loa aku maluna on a o ia no ka loli ano nui loa, mai kela manawa mai au e ike aku ana iaiai mamua o ka make ana o kona mau makua. Ma kekahi mau manawa elua ai ole ekolu paha o ke kaalo ana ae o kona kaa, ma ko'u home nei. ua ike aku au i ka hululu o kona mau maka: a oiai aole on a wahi mea a maliu ike mai i kau koi aku iaia e waiho mai oia iaia iho malalo o kau mau lapaau ana aku nolaila ua noho pouliuli maoli au i ke kumu oiaio loa o kona pilikia"

            He ninau hiki ole ia ia'u ke pane ae no ka haawi ana aku ia oe i ka ike in a paha he mea kekahi iloko o kona ohana, i loaa i kekahi mai o keia ano. I mea nae e hiki ai ia kakou ma ka oihana kauka ke ike in a paha he mai keia i ili mai maluna on a mai kona ohana mai aole paha me ke akahele wale no e noii ai a e huli pono ai aliiki i ka loaa ana mai o ka mea oiaio maoli."

 

"Me ka mahalo a nui no keia mau mea au e kamailio mai nei iu e Kauka Laika ua aie nui au no @@@ mau hoakaka apau i keia la"

            "E hoike aku ana au ia oe i ka moolelo o ke kaa ana aku o Margureta malalo o ka malama ana a Mr. Anola ame kana wahine penei no ia."

"Ma kekahi ahiahi mamua o ka ae ana aku o Mr. Anola i ke kahea a koonei poe iaia e hoi mai i kahu no ko lakou ekalesia e noho ana laua ma Burukalina @ @@@@ hoomakaukau ana laua e hoi aku e hiamoe lohe mai la laua i ke kani o ka bele kahea mamua o ka puka o ko laua home. Ua hoi mua aku na kauwa e hiamoe nolaila o Mr. Anola ponoi ka mea i hele mai e nana i ka mea nana i hookani aku i ka bele kahea o kupaianaha nae ma kahi o kona manao ana iho e halawai mai ana oia me kekahi o kona mau hoahanau a mau hoaloha paha he loa o ke ala pii e pili koke aku la i ka puka.

"Aole i maopopo i kela manawa he bebe koloko o ke ie manao iho la o Mr. Anola, malia paha he makana kela na kekahi o kona mau hoaloha i waiho aku na laua a i ole he mau hana kolohe wale no paha no ka mea o ka la ekahi @a o Aperila hoihoi aku la oia i ke ie iloko.

"i kona wehe ana ae nae i ke ie, ike iho la oia i ka waiho ae o kekahi beb uuku iloko ua hiamoe, i ka wa nae i hemo ae ai o ke kihei e uhi ana maluna o ke ie kaakaa la na maka poniponi o ua bebe nei me ka manana ana ae o na lima liilii iluna me he mea la e ake ae ana e paa i kona makuahine.

            I ka wa hoi i ike mai ai o Mrs. Anola ua komo koke ka nanao hoohihi iloko on a no kela bebe a koi ikaika mai la i kana kane e malama laua i kela beb me he mea la maioko aku o ka laua mau puhaka ponoi a elike no me na makuahine i makee nui i na keiki o ka hopu aku la no ia o Mrs. Anola i ka bebe a hii mai la iloko o kona poli.

            "I ka manawa hoi i kaawale ae ai ka bebe mailoko mai @ ke ie ike iho la o Mr. Anola i kekahi palapala e waiho ana he mau huaolelo uuku wale no ka i kakauia maluna o kela palapala a eilke me ka'u mea e hoomanao nei o keia na huaaolelo i kakauia

"No ka pono o ka hoa kanaka ke uwalo aku nei au ia oe e lawe aku i kuu keiki a malama me ka pulama loa ma ke ano e lili aku ai oia i wahine maikai e pomaikai ai ko ke ao nei. He mau la helu wale no koe o kona mama e ola aku ai  a make aku oia. O ka inoa o keia bebe oia no o Magureta.

            "O keia wale ae la no kahi hoakaka pokole maloko o kela palapala i kakauia e kekahi lima wahine aka nae aia he pohihihi iloko o kela hoakaka me he mea la e hoike okoa ae ana kekahi mea aole kela keiki i hanauia mai ma ke ano ku i ke kanawai"

            "Pela anei kou manaoio e Kauka Laika?" wahi a Reginola i ninau aku ai me ka nana pono lao ana aku ma na maka o ke kauka aoo.

            "Aole  o'u kanalua iki no ia mea oiai ua lawa kela hoa kaka malalo no ke koke la ana o kona makuahine e make, pela iho la i waiho mai ai oia i ka malama ana i kana keiki malalo o ke kahunapule me kana wahine in a paha he kane keahi ana i mareia aole loa e hoohemahemaia mai ana kela bebe e kona makuahine ponoi a e kekahi @aha o ko laua mau ohana.

            "Ua manaoio loa o Mr. Anola ame kana wahine o kela ke kumu oiaio maoli a pela no me ka poe apau i hoikeia aku ai kela palapala.

            "I ka pau ana o ka Mr. Anola heluhelu ana i ka manao maloko o ka palapala i ui aku ai oia imua o kana wahine no ka laua mea e hana ai ma ka i ana ae Heaha ka kaua mea e hana ai me keia bebe?"

            "Heaha auanei e lawe mai kaua i kena bebe na kaua he makana kena mai ka lani mai imua o kekakahi mau me i hooneleia me kekahi o na hua maikai loa i pili i ko ke kanaka ola ana i pane aku au no hoi o Mrs. anola me kona @uliki loa anaaku i ka bebe iloko o kona poli

            "Oiai nae he manawa pokole wale no ko laua e noho aku ai ma Burkalina a nee mai no ke kahua hou o ka laua hana nolaila hooholo like iho la no laua he oi aku ka pono , aole e kamailio ae i na mea e pili ana i ka lana bebe, aka lawe aku la laua no ka hookama ana iaia a pulana aku la hoi ia Magureta ma ke ano he bebe la mailoko mai o ko laua mau puhaka ponoi"

            "Aole anei he mau mea e ae malokowo o ke ie e hiki ai ke ikeia na makua o kla kaikamahine mahope mai?" i hinau aku ai o Reginola.

"Aole he mau mea e ae koe wale no he mau lole kakaikahi no ka bebe i hanauia me ka maiau aole nae he mau huapalapala i kakauia a ma ke ano nui ke olelo ae aole loa he wahi hoailona e hiki ai ke ikeia ka mea nana kela bebe koe wale no ka lima kakau o kona makuahine maluna o ka apana pepa i kakauia."

            "O keia kekahi o na moolelo pohihihi loa au i lohe al wahi a Reginola me ka luiluli ana iho o kona poo.

            "He pohihihi mai hoi kau a koe aku i pahai mai ai no hoi kona kokoolua "Iwaene o ka poe a[au e noho nei ma keia wahie aole loa lakou i maopono i keia moolelo owau hookahi wale no. Ia'u hookahi wale no o Mr. Anola i hoike mai ai ko Magureta moolelo i ka manawa i @oohia ai kela kaikamahine i ka mai a i kou wa i niele aku ai iaia no na mea e pili ana i na mai kulukma iloko o kona ohana ia wa oia i kamailio mai ai i keia moolelo ma ke ano nae aole au e hoike wale ae i ke akea no ua moolelo nei i pili i ka laua kaikamahine.

            "Ua hunakele loa au i keia meahuna no na makahiki loihi a ke manaoiao nei au i kou hoakaka ana aku i keia mea ia oe aole i pili ka hewa iau no ka mea he pono e ike oe i na mea oiaio i hiki ai ke loaa na makaukau apau ma kou aoao ma ka lapaau ana iaia i wahi e palekana ai mai ka poino mai"

            "Me ka mahalo a nui ia oe e Kauka Laika no kena mau hoakaka au a e malama loa ana au i keia meahuna me kou hoike hou ole aku i kekahi kino kanaka mawaho ae ou "E oluolu anei oe e hoike mai iau i ka inoa o ke kanaka opio i hoopalauia aku ai o Margureta Anola?"

            "Heaha aunei kou kuni e hoike ole aku ai i kona inoa no ka me he ninau pololei loa kena au i waiho mai la imua ou o ka inoa o ua keonimana nei oia no o Noela Kauwila."                                          

           

MOKUNA XI

 

I ka manawa i lohe aku ai o Kauka Reginola Nakoa Alika i kela pane ma ka aoao o Kauka Laika aole e hiki iala ke pane aku aka haikea koke ae la kona helehelena a mamuli wale no o ka hoomanawanui ana i hiki ai iaia ke kaohi mai i kona mau ano pihoihoi no ka mea o ka mea o ke kanaka i hana hewa aku i keia kaikamahine a mare aku i kona kaikuahine he kanaka ia a kauka opio i hoala mai ai i kona manao hoowahawaha nona.

            Oiai nae aole i maopopo ia Kauka Laika o ka wahine a Noela Kauwila i mare aku ai o ke kaikuahine ponoi no ia o ke kauka opio e noho aku la imua o kona alo ua kuhihewa mai la oia i kela noho mumule o kona hoaloha pela hoi ka haikea o kona hejehelena e noonoo nui ana ua kauka opio nei no ke ano o kana mau mea i lohe ai no Magureta.

            "O Noela Kauwila ke kanaka a kuu kaikuahine i lawe mai ai i kane nanan kela kanaka nana uhaki i kana hoohiki laahia i haawi aku ai imua o Magureta Anola a mare aku la i ka mea okoa anwe no ka hoi e! o keia iho lo ka noonoo o ka olili ana ae iloko o ke kauka opio o ke paio la na noonoo like ole iloko ona.

                        (Aole i pau.)