Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 9, 28 February 1919 — Page 2

Page PDF (1.74 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

MAKE HE PAKE ME KA POHIHIHI LOA. (Mai ka 2020 Ekahi mai). kauka, nana i nana i kela Pake, ua olelois, ma kahi o ka ewalu hora i make ai o kela Pake, mamua o kona loaa ana aku. O kahi o ke kino make o kela Pakei waiho ai, ma ka manawa o ka loaa a@a aku, maloko mai o ka puka o ka @ale holoi lole, a oiai he pale aku iloko o ka puka ka hemo, ua lilo i @inau po@@hihi, ka hoea ana o kela Pake maloko o ka hale, in a ua hookuʻiia oia e @e kaa otomobile, a in a hoi pela maoli @@ ano oiaio o kona make ana, alaila @@@a mea nona ke kaa otomobile i hoo@@@@i aku ai me kela Pake, ua ike oia i @@@ i noho ai o ka Pake, a nana po@@@ u@ i hoihoi aku iaia, a hookomo @@@ loko o ka hale. @@@ komo ana no kela Pake i kona @@ ahinahina hana, me ka hiamoe ole @ o kona wahi moe, ma ka po mamua @@ a in a hoi aole i halawai ua Pake @ me ka make ma ka po aku mamua, @ila he mea pono e loaa aku kona @no me na lole i kupono no ka holo@@ ana ma na alanui. @Ua ala a@ he mau hoohuoi ana, na @kahi mau pupule elua i hookau aku @ka make maluna on a, he mau pupule @ i kamaaina i kela Pake, a e kokua @@a no hoi@aia ma ka holoi ana i na ole, o ka mea wale no nae nana i ka@au ana o ka lakou haua, ma ka la aku @ hala, a u@ hoi na pupule ma ko laua @ahi okoa e noho ai. Ma kela kakahiaka Poaha, ua hele @ku la kekahi o na pupule no ka hale @@loi lole, a iaia i wehe aku ai i ka puka, aole he hemo, no ia kumu i hoi @ku ai oia a hoike i ka luna, aole i ala ka Pake holoi lole, me ka lilo nae o kela hoike a ka pupule i mea haʻohaʻo @a ka luna, oiai ua hala kahiko ka @a@awa maamau o ka Pake e ala ai. @a nanea wale nae ka luna ahiki i @a hala ana o kekahi manawa mahope @ai. @@ hele hou aku la kela mau pupule e wehe i ka puka o ka hale holoi, @@ ko laua wehe ana aku i ka puka, me @@ ikaika, ia wa i ikeia aku ai ka wai@@ mai o ke kino make o ka Pake. Aole i manaoia, o kela mau pupule na kanaka na laua i pepehi i ka Pake a make, ma kela manawa mua loa o ka @oouuaia ana aku no ka hale holoi, no ka mea ua hoike ae na kauka, aole e @ala kahiko i make ai ka Pake, a no @kela kumu, ua hoopohihihi loa ia mai ka noonoo o na makai, no ke ano o ka helawai ana o kela Pake, me kona @upena.

 

HOLOPONO OLE KA MANAO MAHUKA O KEKAHI OKINAWA. (Mai ka aoao Ekahi mai). I kinohi, ua manao loa na kiai o ka @ihana kukeawa, he mea hoopae ma-lu kela i ka opiuma, aka mahope mai, akahi no a maopopo eia ka he Kepani Okinawa o ka holo mahuka ana mailuna aku o ka mokuahi, me ka manao, pela iho la oia e komo ai i Hawaii nei @e ka maaiahi loa, ua poho wale nae ia @nanaolaua on a, a hoihoi hou ia mai @ na kanaka o ke aupuni noluna o ka @nokuahi. Ma ka olelo a kela Kepani Okinawa, @ keu aku ka ka ikaika o ke au ma @@la po ana i au aku ai a pae iuka 'o ka @ina. Ua hookomo oia i kona lole ma@ko o kekahi ki@i, i ole ai e pulu i ke @@i. He hoaloha ka ko kela Okinawa ma Hawaii nei, a in a no kona paa ole i @ hopuia, alaila e hooikaika ana oia @@uli i kela hoaloha, ahiki i kona loaa @a, alaila noho paa oia maanei nei, @ ka mea aole on a makemake e hoo@u aku i ka holo ana maluna o kela @kuahi no Peru. Aole ka keia o ka manawa mua loa h@ao ai kekahi mea e holo mahuka ma @ au ana mailuna aku o ka mokuahi @uka o ka aina, aka i ka wa i kipa ku ai ke Kiyo Maru no Hilo, mamua ku nei, he ekolu mau Kepani i au a ae iuka o ka aina, ua pau wale no nae akou i ka paa i na kanaka o ke au@uni.

 

WAIHOLA KA HOIKE NO KA MAʻI LEPERA I KA AHAOLELO. (Mai ka 2020 Ekahi mai). @ukiia ae ai a na wahi kupono e ikeia @na no ka pono o na maʻi. Ua loaa aku i ke komite ma ka noii ana, aia he poe maʻi ma Kalaupapa i hookaawaleia mai ka lokou mau kane @me na wahine mare aku, i lawe hou ae i mau kane, a i mau wahine hou na lakou, a he nohona huikau ke auo o ko lakou noho ana, aole no ko lakou makemake e ku-e maoli i ke kanawai, aka no ko lakou maa, a no ka makemake no e loaa he hokoolua e noho pu ai, a ua makaukau kela mau maʻi e oki aku i ka lakou mau kane a mau wahine paha, a mae aku i na kane ame na wahine hou, me ka oluolu maikai o ko @akou noho aua malaila. Ua manao ke komite e pono no e loaa @e hooponopono ahaolelo ana, e pili ana i na kanawai oki mare, i wahi e kau ole aku ai ua ahewa ana ame na hoopilikia ana maluna o na maʻi i kaawale aku ma Molokai. Ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i kekahi mau manao i kakauia mai e na makamaka, mamuli o ka piha loa o ka pepa i keia pule, nolaila e hoomanawanui mai no, a loaa kahi kaawale o ka nupepa.

 

NUHOU LIKE OLE O NA AINA E. (Mai ka aoao Ekahi mai). kulana maʻi.ʻ Ma ka helehelena o ke kuhina nui a e aeia aku ana oia e ike i ka poe e hele mai ana e ike iaia i keia auwina la. Ua Hoi Mai ka Peresidena me Kona Puulu Mai Parisa Mai. BOSTON. Feb. 24. - Ma ke ahiahi loa ana iho o ka auwina la o nehinei j hekau iho ka mokukaua nana i hoihoi mai i ka Peresilena ame kona puulu George Washington, mawaho aku o kahi hoomalu mai maanei. Ma ke kakahiaka nui e hooleleia mai ai ka Peresidena ame kona puulu. Oia mau no ko ka Peresidena hoolala ana i kona manao e hoi hou aku i Parisa iloko o Maraki, oia ka lono i hoike ia mai ma ka po aku la i hala. Ela nae, me he mea la e lilo ana paha ka poino ana o ke Kuhina Nui Clemen @eau i mea akeakea nui i ka holopono o ka hana a ka ahakuka maluhia.  Ina no ka palekana ole ae o ke kuhiua nui mamuli o ka lapaauia ana me he mea la e loli ana ka hooponoponoia ana o ke aupuni Palani ane lilo ai paha ia i mea hookaulua i ka hana a ka ahakuka maluhia, wahi a ka Peresidena. Ua hoakaka ae ka Peresidena i kona manaoio no ka hiki iaia ke lanakila maluna o na manao ku-e i ka ahahui a na lahui i hoolala ia maloko o ke senate a ua hoakaka ae i kona kanalua ole loa no kona haawi aku i kekahi huiolelo ma kekahi halawai hui a ua hale eloa o ka ahaolelo maluun o ia ninau. Wahi ana, maluna o na mea i manao lanaia aku ke kaukaʻi aua i kekahi ahaolelo kuikawa, o ka hana, ano nui a koʻikoʻi a ka ahaolelo maluhia oia no ka hoopau pno ana i kana hana ma ka hapalua like o ke kau wela, a e hiki ana iaia ke hoi mai i Amerika iloko o ka niahina o June a ma ia manawa e kaheaia ai i kau kuikawa ua ke senate a malia o ka hale paha kekahi e kaheaia ma na la mua o ka haulelau no ka hooholo a no ke kukulu hou ana ae i na kauawai i kauia ume ka hoopono pono hou a apono ana i ke kuikahi. MOKUAHI GEO. WASHINGTON, Feb. 23. - He paina awakea ka ka Peresidena Wilson o ka haawi ana na ka Kuhina Amerika Francis, kekahi o na kanaka koʻikoʻi Roko o kana huaka ame ke Kokua Kakauolelo o ka Oihana Kaua Moana Roosevelt. Me ke Kulina Francis ka Peresidena o ke kukakuka ana maluna o ke kulana kupilikii maloko a Rusia a ua hoikeia aku iaia ka hoomocia ana o ka maina e ke Kakaulelo Roosevelt no ke paniku ana i ke Kai Akau. Wahi a ke Kuhina Francis ua oi aku mamua o ke $30,000,000 ka lilo no ka hoomoe ana i ka maina no ke paniku ana i na moku mai na Mokupuni Orkney mai a i ke kapakai o Norewai. Wahi hou ana, ua oi aku mamua o ka 300 ka nui o na mokukaua a Amerika ma na kahua hoolulu moku o Europa iloko o ka manawa o ke kaua ana, a ua oi aku mamua o ka 200 mau mokulele huli mokuluu. Paa na Limahana Paniolo i ka Hopuia - Paa i ka Halepaahao he 14. NEW YORK, Feb. 24. - He 14 mau kanaka hana o ka ahahui lala Pauiolo I. W. W. i hopuia ma ka manawa i komolaku ai na makaikiu federala e hopu maloko o ko lakou hale halawai maanei ma ka po i hala. Ma ka manawa i hopuia ai lakou no ka loaa ana aku o na pepa hoolala kipi ma ko lakou mau kino ua hoike pu ae na makai i ka loaa ana aku o kekahi mau hoike oiaio no ko lakou hoolala ana e hana aku i kekahi mau hana ku i ka weliweli. He Hakaka Maluna o na Alanui o Munich. GENEVA. Feb. 24. - Ua laweia me ka limaikaika e na koa ame na Juina ua keena hana kelekalapa ma Munich a ua laweia mai me ke aponoia na lono nuhou mai ke kapitala Bavaria mai e nei me ka noonoo akahele loa ia. Ma ka lono i hoikeia mai ke hoomauia mai la no kahakaka ana maluna o na alanui a he ekolu poe i make a he umi i hoehaia iloko o ka hakaka ana ma ka Poaono. O na makai i ki aku i ka lakou mau pu maluna o ka ahakanaka ma ka lono i hoikeia mai ua make lakou. He liilii loa ka holopono o n a hana olohani a na limahana, pela ka oleloia. Aia iloko o na lima o na koa ame na luina na halehana poka ame panda apau. E hoakaka pu ana kekahi lono mai Munich mai no ka powaia ana o ke Kuhina Nui Eisner e ke Kauna Arco Valleyn mamuli o ke aʻo a ka Pan-Germans.

 

HOOPOINOIA KE KAIKAMAHINE UUKU E KE KOA. Ma ka auwina la o ke Sabati aku nei i hala i hoopoinoia ae ai he kaikamahine Pukiki o ehiku makahiki, e kekahi haole koa, maloko o ka Y.M.C.A. o ka oihana kaua, i kulike ai me ka hoakaka a kela kaikamahine i ka Makuikiu McDuffie. Mahope iho o ka hoakaka ana ae o kela kaikamahine uuku i ka mea i hanaia aku maluna on a, ua laweia ae oia e ka makaikiu no ka Y.M.C.A. o ka oihana kaua, a malaila i kuhikuhi ae ai oia i ka rumi i laweia ai oia e ke koa. Ua kuhikuhi ae oia i ka moe ame ke ano o na mea apau i hanaia aku iaia malaila e kela koa; a ma ka laweia ana imua o ke kauka, e nana mai, ua ikeia na hoailona apau, no ka oiaio o na hoakaka a kela kaikamahine no ka hoopoino ana a ke koa iaia. Ma ka nanaia ana o ka buke inoa o ka poe i hoolimalima i na rumi, maloko o kela hale, ua ikeia he koa no ka puali enekinia, ka mea i hoolimalimaia aku ai o kela rumi, ma ka Poaono. Ma ka ike i loaa ae i ka oihana makai, maloko o ka halekoa kela kaikamahine, me elua mau kaikamahine e ae kahi i wehewehe ai i na mea i hoohiwahiwaia, o na hoikeiki a ka poe a ka hui malu, a ua hala aku ka elua mau kaikamahine no ke kii ana i kekahi wahine, a i ke koa hookahi ana iho o kela kaikamahine Pukiki, ia wa i koi aku ai ke koa iaia e hoi naloko o ka rumi o ka Y.M.C.A., malaila i lawelawe aku ai ke koa i kapa mau haua ku i ka hilahila ole maluna o ke kaikamahine.

 

KA HANA A KA AHAOLELO KULOKO. Ke Senate - La Hana 2. B. S. 31-E hoololi ana i ka pauku 357 o na kanawai i hooponopono houia e pili ana i ka wehe ana i na aina hookuonoono ma o ka hoolako ana i na alanui apau e hanaia ana e pono e aponoia e na lunakiai o kela ame keia kalana. - Wise. B.S. 32-E hoakaka ana no kekahi uku makahiki o $25 no kela ame keia pakaukau pahupahu a i ole maika e hoohanaia ana ma ka hoolimalima me ka oi ole aku mamua o ka $100 no kekahi wahi hookahi. - Wise. B.S. 33 - E hoakaka ana no ke koho halota ana i na lunakanawai apaua ma kahi o ko lakou hookohuia ana aku. - Wise. B.S. 34 - E hoololi ai ka pauku 1418 o na kanawai j hooponopono hou ia o Hawaii, e kau ana i rula hooponopono no ka hoolilo ana aku i na @ala o ka lehuūlehu malalo o na aelike a i kauohaia e na Juuakiai ame ka poe e ae-Wise. B.S. 35-E hoakaka aua no ka mana hoomalu maluna o na aina e ka papa o na luuakiai a e kau ana i rula hooponopono no ka hoopii ame ka hoahewa ana ame ke kau ana i na auhau. - Wise. B.S. 36-E hoohoihoi aku ai i ka noho ana o na kanaka ma na apana kuaaina ma o ka hoolako ana aku i kekahi huina dala no ka hoonui ana aku i ka oihana mahiai a no na hana e ae e pono ai, ma o ka hookahuaia ana o kekahi papa hoaia @lala i ka poe mahiai, aole e oi aku mamua o $10,000, aole hoi e emi iho malolo o ka $100.-Wise. B.S. 37-E hoamana ana i na lunakiai o kela ame keia kalana e hoopuka i mau houa mahope o ke aponoia ana e ka Peresidena o Amerika Huipuia.-King. B.S. 38-No ka hoolako ana i auhau pukuʻi maluna o ka wai ame @ua no Honolulu i loaa ai i $250,000 ma o ka hooholo ana la a ka papa lunakiai.-King. B.S. 39-E hoohui hou no ke aupuui kulanakauhale i hoomakaukauia e ke komite haku kanawai a ka papa o na lunakiai e hoolako ana no ke aupuni o Honolulu ame ka hooloihi ana aku i ka manawa e-noho ai ka meia ame na lunakiai i cha makhiki-Shingle. B.S. 40-# hookawale ana i $15,000 no kekahi hale hoomalu maʻi ma Hilo, Hawaii.-RusselL. B.S. 41-E hoakaka ana uo ka hoololi ana i na pauku o na hui i hoohuiia ma o ke koho ana a ka ekolu hapaha o ka poe paa kuleana.-Russell. B.S. 42-E hoololi ana i ka mokuna 112 o na kanawai i hooponopono hou ia o ka 1915, e hoakaka ana i ka wehe ana ame ka hana hou ana i na alaloa hou a e moe nei ma ka apana o honolulu ame ka hoopakele ana i ke kulanakauhale mai ka wai mai a ka ua iloko o na la ino me ka mana e kau aku i ka auhau o ka aina i hoopoinoia.-Correa. B.S. 43-E hookaawale ana i haawina dala o $5,000 no ka hana i mau alamai no ka aina hookuonoono o Lualualei ma Waianae.-Correa. B.S. 44-E hoamana aua no ke kuni ana i kekahi mau kii hoolewa o ka Moiwahine Liliuokalani, ka huakaʻi hookahakaha aloha, a pela aku, e onaia mai nei manawa e W.F. Aldrich a e hookaawaleia i $5937.50 no ia hana.-Desha. B.S. 45-No ke kau ana i ukuhana paa mau no ka lunahoomalu ame ka luna mana hooko ame na hoa o ka papa lunakiai ame na luna aupuni e ae, na hope makai nui, ke poo o na makaikiu o ke Kalana o Hawaii.-Desha. B.S. 46-E hoololi ana i ka pauku 12227, e hoakaka ana no ka hana ana i mea e ukuia ai ua auhau ma ka $2 oka la.-Kamauoha. B.S. 47-E hookaawale ana i haawina dala pakuʻi o $2500 no ka Hoopau pouo ana i ka hana o ka uwapo o Napoopoo.-Kamauoha. S.C.R. 4-E noi ana i ka ahaolelo Jahui e hoololi i na kanawai aina e hoakaka ana o na nina aupuni apau ma keia hope aku i weheia no ka hoo kuonoono ana e kau ia ko lakou waiwaiio a e kuaiia ma ke kumukuai aole e oi aku mamua o ka $25 no ka eka.-Coney. Ka Hale-La Hana 2. B.H. 10-E hoololi ai i ka pauku 2045 o ha kanawai o 1915, a e hoakaka ana no ka uku ana i na uku laikini makahiki no ka lawelawe ana o na hokele, rumi hoolimalima, haleaina ame na hale halawai a na ahahui.-Kai. B.H.11-E hoakaka ana no ka uku ana i na uku laikini makahiki no ka ha lihali ana i na paiki ame na ukana maloko o na kaa a no na uku laikini mai na kalaiwa mai o na kaa lawe ukana.-Kai. B.H.12-E hoakaka ana no kekahi uku laikini makahiki e ukuia ae e na hale kahi umiumi.-Kai. B.H. 13-E hoakaka ana no ka uku ana i na uku laikini makahiki o na hale pepehi a kuai bipi ame puaa.-Kai. B.H.15-E hoakaka ana no ka uku ana i na uku laikini makahiki o na waapa lawaiʻa apau e hoeia ana a i ole e hooholoia ana paha e kekahi mana hoonee.-Kai. B.H. 16-E hoakaka ana no ka uku ana i k a uku laikini makahiki o na hale hoolimalima liilii a pau.-Kai. B.H. 17-E hoakaka ana no ka uku ana i na uku laikini makahiki o na on a kaa apau i hoohanaia no ka halihali ohua na.-Kai. B.H. 18-E hoakaka aua o na ukuhana o na lunakanawai kaanuni ame na hoolilo kaahele e ukuia e ke Teritore ma kahi o ka ukuia e na kalana, ma o ka hoololi ana i ka pauku 2197 o na kanawai o 1915-Kai. B.H. 19-E hoakaka ana no ka uku aua o ka poe kuai laau i $75 laikini i ka makahiki.-Kai. B.H. 20-E hoakaka ana e kauoha ka puuku o ke Teritore i na makai nui ame na hope makai e hoopuka i mau laikioi mare a ma ka $5 ka laikini mare.-Kai. B.H. 21-E hoakaka ana i ka hoopaʻi no ka poe lapaau me ka laau a i ole kaha paha ma kekahi ano e ae mamua o ka mea i hoakakaia e na kanawai e ku nei i nei manawa.-Silva. B.H. 22-E hoakaka ana no ka hoopaʻi o ka poe kauka huki niho ame kauka kaha ma kekahi ano e ae mawaho o ka mea i hoakakaia e ke kanawai e ku nei i nei manawa.-Silva. B.H. 23-E hooloi ana i ka pauku 1512 ame 1515 o na kanawai o 1915, a e hoololi ana i ka hookumuia na o ka papa lunakiai o ka mokupuni o Hawaii.-Silva. B.H. 24-E hoololi ana i ka pauku 2540 o na kanawai o 1915, a e kau ana i huina dala no ka uku o na hoike e hiki ana e loaa aku ma na hihia imua o ka aha hookolokolo.-Silva. B.H. 25-E hookapu aua i ka hoopauia aku o na kumukula aia wale no a loaa ia lakou he manawa kupono e pane ai no ua kumu hoopii ma kekahi aha hookolokolo i malamaia e ka oihana hoonaauoa.-Silva. B.H. 26-E hoihoi hou aku ana i ke dala ia Manuel M. Medeiros no ka hookaa hewa ia ana o kekahi bila auhau.-Silva. B.H. 27-E hoakaka ana o na hoolaha no na hana e pili ana i na aha hookolokolo e hoopukaia maloko o ka aha kahi o ia hana e hooloheia ana.-Silva. B.H. 28-E hoakaka ana o na dala i ohiia malalo o na kanawai inisua o ke Teritore e hookaawaleia no ka malama ana ame ka hoonui ana aku i ka oihana kinaiahi.-Silva. B.H. 29-E hoamaua ana i ka papa lunakiai e holilo i $1000 no ke kuai ana i mau buke kanawai.-Silva. B.H. 30-E hoakaka ana no ka uku ana no kekahi ana o na uku i na loio i hookohuia mai e ka aha no ke kupale ana i na lawehala i nele i kekahi loio kanawai-Silva. B.H. 31-E hookapu ana i na hui e hoolimalima ana i na hoa o ka papa awakumoku e koho i na aelike a ka papa.-Kumalae. B.H. 32-E hoakaka ana aole hiki i na lunakiai ke kau i mau ukuhana paa mau no na hope maloko o na keenahana ma kekahi uku i oi aku mamua o ka uku e loaa ana i na poo o ka oihana.-Kumale. B.H. 33-E hookiekie ae ana i ka mea i kaupalenaia no na hoolilo e hooliloia ana e ka papa o na lunakiai i ka manawa e hoolaha ole ia ai no na koho mai ke $1000 a i ka $6000.-Kumalae. B.H. 34-E hoakaka ana no ka hoopau loa ana i ke kanawai 13 o ka 1917 e hookapu ana i ka lawaiʻa ame ke kuai ana i kekahi mau ano papaʻi āme iʻa me na hua.-Kumalae. B.H. 35-E hoamana ana i ka puuku teritore e haawi aku ma ke dala maoli i na bila kikoo a na kalana.-Kumalae. B.H. 36-E hoololi ana i ka pauku 3283 ame 3284 o ka mokuna 181 o na kanawai o ka 1915 a e hoamana ana i ka puuku o ke Teritore e hoololi i na palapala hoohui me ke aupuni o na hui i hoohuiia ame na hui i hoohui i na kuleana ma kekahi mau ano.-Castle. B.H. 37-E kauoha ana i na koronero c waiho ae me na loio kulanakauhale a kalana i na moolelo ame na olelo hooholo o ka aha nieniele kumu make o kekahi mea.-Ahuna. B.H. 38 - E hoololi ana i ke kanawai e hoomalu ana i ke ano o ka hoohiki ana no ka hooiaio ana i kekahi palapala mamua o na noteri ma na hana e pili ana i na hui i hoohuiia ame na hui paa mahele.-Ahuna. B.H. 39-Ehookapu loa ana i ka hahai ana i na holoholona maluna o na aina kuleana me ka loaa ole mai o ka aeia mai na on a mai o ia mau aina a e kau ana i mau hoopai.-Lyman. B.H. 40-E hoakaka ana o na kumukula i koma aku i ka oihana koa ka poe na lakou na aelike i pau me ke Teritore oiai lakou e noho ana ma ka oihana koa e hiki no e hoihoi hon ia ae ma ka lakou mau hana mua @ na ukuhana i kulike me na uku e loaa ana ia lakou in a e noho mau ana lakou i na kula.-Lyman. B.H. 41-E hoololi ana i kahi e ku ai ka hale hao o na mea ulu mai Puna, a i Waimea, Hawaii.-Lyman. B.H. 42-E hoakaka ana me ka maopopo o ka pana 55 eka aina i ikeia ka Leahi Beach ma Hilo oia ka Leahi Paka.-Rose. B.H. 42-E hoakaka ana no ka hookohuia ana aku e ka papa o na lunakiai o hookahi a oi aku paha mau lunakahawai apana, he lunakanawai i hookohuia mamua aku nei e ke kiaaina.-Tavares. B.H. 44-E hoakaka ana i na manawa paa mau a na aha hookolokolo kaapuni e noho ai maloko o na apana hookolokolo kaapuni elima.-Tavares. B.H. 45-E kau ana i hoopaʻi no ka hoomainoinoia a na holoholona ma ka $100 a i ole hoopaahao hookahi makahiki, a i ole ma ia mau hoopai a elua-Rawlins. B.H. 46-E hoamana ana i na luna nana holoholona a mau luna aupuni e ae e pepehiia a make na holoholona i hoehaia me ka ae ole mai o na on a.-Rawlings. B.H. 47-E hoololi ai i ka pauku 2922 a e kau ana i ka makahiki e oo ai na keiki i ka 20 ma kahi o ka 21.-Rawlings. B.H. 48-E hoolako ana i haawina dala o $7100 no ka uku aua aku ia Antonio Perry no kekahi hana kanawai i hanaia maloko o ka aha hookolokolo e ku-e ana i ke Teritore.-Rawlins. B.H. 49-E hoakaka ana o ka poe wale no i hiki ke waiho mai i hoike oia io no ka puka pono ana mai kekahi kula aʻo kahumaʻi mai ke hiki e lawe i ka hoike ana a e hoopaaia ma ke ano he mau kahumaʻi.-Rawlins. B.H. 50-E kau paa ana i $3 no ka la no na hana aupuni.-Aguiar. B.H.-E kau paa ana i $3 no ka la no na hana aupuni.-Aguiar. B.H. 51-E haawi ana i na kalana i ka maua hoomalu maluna o na hale mamuli o na ano maikai ole o na wahi e hoopuni ana ia hale.-Aguiar. B.H. 52-E hookapu ana i na lunakiaiʻe hoopau i ka hana ana i hana aelike ma na Poaono koe wale no a he mau la kulaia lakou.-Joseph. B.H. 53-E hoakaka ana no ka hookohuia aku o kekahi elele ame luuapaahao no ka aha apana o Honolulu no ka uku he $75 no ka mahina. B.H. 54-E kau ana i $4 no ka la ma ke ano he ana no ka uku o ke kanaka hana la ma na hapa aupuni.-Kalakiela. B.H. 55-E hookaawale ana i $50,000 ma ke ano he waihuna no ke kuai ana i mau buke kula na na haumana o na kula aupuni.-Holt. B.H. 56-E hoakaka ana o ke anuu pii o na alanui ma na aina hookuonoono e pono e aponoia e ka papa lunakiai.-Kaupiko. Na Olelo Hooholo. Na Kumalae he olelo hoholo e noi ana e hookomoia iloko o ke kanawai aie dala kekahi itamu o $200,000 no ka wehe ana i alanui mai Makua, Waianae, a i ka Lae o Kaena, Waialua. Na Kumalae he olelo hooholo e noi ana e hoolakoia i haawina ala o $20,000 no ka hana ana i alanui hou mai ka hui ana o na alanui Waianae ame Honouliuli ahiki i Lualualei. Na Kumalae no he olelo hooholo e noi ana e hookaawaleia i haawina dala o $25,000 ame ia huina dala e kuai ai i mau buke a e kuaiia aku i na haumana o na kula o ke Teritore. Na Kumalae no he olelo hooholo e hookaawaleia i $15,000 no ke aʻo ana i ka olelo Hawaii maloko o na kula kiekie ame na kula aʻo kumu o ke Teritore. Na Rose he olelo hooholo hui e noi ana i ka ahaolelo lahui e hoololi i ka pauku 73 o ke kanawai kumu o ke Teritore i hiki ai i ke komisina o na aina aupuni me ke apono ana a ke kiaaina e haawi i ka pono noho hookuleana e kuai i kekahi aina o ke Teritore a i ole federala paha e pili ana me na on a o ka aina me kekahi mau kaupalena aua.

 

Ke Senate-La Hana 3. B.S. 48-E heawi ana i na makaainana wahine kupa i loaa na hookupono like ana elike me ia e haawiia ai i na makaaiuana kane i ka pono koho balota ma na manawa koho balota apau.-Desha. B.S. 49-E hoakaka ana no ka hookumu ame ka malama ana i mau papa kula no ka hookupa ana maloko o na kula aupuni, a e hookaawale ana i $10,000 no ia hana.-King. B.S. 50-E hoololi ana i ka pauku 1195 o na kanawai i hooponopono houia o 1915, e pili ana i ka uku o ka mea noii i na hana o ka banako a e hookaokoa ana ma ke kanawai i na uku like ole e kakiia ai.-King. B.S. 51-E hoololi ana i ke kanawai 175 ao na kanawai o ka 1917, a e hoopii hou ae ana i na ukuhana o na hope makai nui o Oahu.-King. B.S. 52-E hoamana ana i ka holilo ana aku i kekahi mau dala ma ke kuike o ke Kalana o Honolulu i hokahuaia malalo o ka pauku 1728 o na kanawai i hooponopono hou in o 1915, no ke kuai ana i kekahi kahua no ka paka ma Kalihi-kai i hiki aku ka huina i ka $2100.-Paeheeo. B.S. 53-He bila e hoakaka ana no ke kau ana i ka waiwaiio o na aina aupuni i anaia a e weheia aku ana a no ke komo a noho hookuonoono aku malalo o na aelike i hoike maopopoia a e auhau aku an aika poe uoho hookuonoono i 25 pakeneka o ka waiwaiio ma ka makeke.-Pacheco. B.S. 54-E hookaawale ana i $6000 no ka hana ana i alanui mai Honaunau ahiki i Hookena.-Kamauoha. Na Olelo Hooholo S.R. 6-E hookaawale maopopo ana i na ukuhana o ua luna o ke senate ame na kakauolelo a na komite.-Rice. S.C.R.5-E noi ana i ka ahaolelo lahui e pahola mai i na manao o ke kanawai o ka ahaolelo o Iulai 11, 1916, no ka hana ana i na alanui o na papu ma na apana kuaaina i hiki ai e komo pu ka hana ana i na alanui holopuni ame na alanui o na aina hookuonoono maloko o ke Teritore o Hawaii.-Shingle.

 

Kaʻ Hale-La Hana, 3. B.H. 57-E hoomahuahua a e hoonoho papa ana i na ukuhana o na lunakanawai apana ame na kakauolelo a na lunakanawai.-Jarrett. B.H. 58-E hoamana ana i ka lunakanawai apana o Honolulu e hookohu aku i kakauolelo ekolu no ka aha hookolokolo ma ka ukuhana o $200 no ka mahina.-Jarrett. B.H. 59-He bila keia no ka nele o kela ame keia.-Lewis. B.H. 6-He bila no na loaa makahiki no kela ame keia.-Lewis. B.H. 61-He bila e hoakaka ana no na hana hou ma na apana o Kakaako ame Kewalo komo pu me ka hooloihi ana i ka laina paipu sua nona na lilo he $35,000, ame ka hana hou ana i na alanui nona na hoolilo i $10,000, a no na auwai nona na hoolilo i $10,000.-Rawlins. B.H. 62-E hoololi ana i ke kanawai e hoomalu ana i na bona no ka malama ana i ka maluhia, a e hoakaka aua malia na na lunakauawai e kau i maubona e kali aua no ka hooloheia aku.-Rawlins. B.H. 63-E hoololi ana i ke kanawai e kaupalena ana a e kau ana i ka manawa i eono makahiki in a no ka hookomoia ae o ka hoopii no ka ohi ana i na aie.-Rawlins. B.H. 64-E hoololi ana i ka hoopaʻi no na hewa moekolohe a e kau ana i ka hoopaʻi paahao i umi makahiki no ka hoopoino ana i kekahi kaikamahine malalo o ka 15 makahiki.-Rawlins. B.H. 65-E hoololi ana i ke kanawai e pili ana i ka mana hookolokolo o ka aha hooponopono waiwai i hiki ai i ke kakauolelo o ka aha ke ohi mai i kekahi mau huina dala i oi ole aku mamua o ka $300 i uku ole ia ae i ua waiwai hooilina.-Rawlins. B.H. 66-E hoakaka ana i ka hana e pili ana i ka hoopuka ana aku i na laikini hoomaamaa kanawai a e kau ana i ka uku no ka manawa mua i $5 a no na manawa mahope aku e hoopukaia aku ai ka laikini i $2. B.H. 67-E hoololi ana i ke kanawai e hooponopono a e hooliloia aku ai o na aina aupuni a e hoakaka maopopo ana i ke ano o ka hana e ukuia ai ua auhau.-Kaupiko. B.H. 68-E hoakaka ana no ke koho ana ma ka baloka i na lunakanawai apana a e noho ma ka hana no ke kau no elua makahiki.-Kaupiko. B.H. 69-E hoololi ana i ke kanawai okimare e hoonui ana i na mea i koiia no ka uku ana i ka uku o ka hoike ame ka malama ana i na mea e pono ai ka mea hoopiiia ame na keiki.-Kaaua. B.H. 70-E hoolako ana no kekahi huina dala o $10,000 no ka hoohanaia aku no ke kukulu ʻana i mau papa kula ma ke ano e lilo ai i mau makaainana Amerika maloko o ke Teritore-Lyman. B.H. 71-E hoolako aua i kekahi uku hoomau o $50 o ka mahina no F.K. Cockett, he kanaka hana i noho hana maloko o ke keena o ke kiaaina mamua a i makapo hoi i nei manawa.-Ahuna. B.H. 72-E hoakaka no ka ukuia ae e ka poe kuai a hoopukapuka aina o kekahi laikini makahiki o $150.-Ahuna B.H. 73-E hookuu ana mai ka uku ana i ka auhau kino o na kahunapule na kanaka o ka oihana kinaiahi ame na makai me na koa o ka puali kiai lahui me na kanaka o ka oihana kaua moana.-Ahuna. B.H. 74-E hoakaka ana no kekahi mau ano hana a ma ia mau ano e hoopukapukaia ai na dala o ka waihona kokua uku hoomau o ke Teritore.-Ahuna. B.H. 75-E hoololi ana i ke kanawai kanisi a e hookuua na mai na hoopii kanisi ae i ke dala i ukuia ma ke ano he dala manuahi.-Werner. B.H. 76-E hoakaka ana i haawina o $30,000 no na alanui mawaena mai o na aina hookuonoono o Kapaa.-Aguiar. B.H. 77-E hoakaka ana no ke koho haloka ana i na luuakiai o Kauai, hookahi mai kela a mai keia apana mai elima, a i hookahi lunakiai holo laula, a oia ka lunahoomalu o ka papa, a e loaa iaia i $2400 no ka makhiki.-Kaahu. B.H. 78-E hoakaka ana no ke koho ana ma ka baloka i na lunakanawai apana i like ka manao me ka bila 68 o ka hale.-Chandler. B.H. 79-He bila keia i like me ka bila 78 a e hoopau loa ana i ke kanawai no ka hookohu ana aku i na lunakanawai apana.-Chandler. B.H. 80-E hoakaka ana no ke koho ana i na luna auhau ma ka baloka no kela ame keia apana auhau.-Chandler. B.H. 81-E hookapu loa ana i ka wehe a i ole ka haalelel ana e hamama o na pukapa o na pa hale kuleaua pakahi a e kau ana i hoopai o hookahi makahiki paahao, a i ole i $1000 no ke ku-e ana.-Chandler. B.H. 82-E kau ana i ka ukuhana la o na limahana aupuni ma ke kanaha keneka no ka hora.-Chandler. B.H. 83-E hoakaka ana no na hihia e hoohalahala ana mai na aha hookolokolo apana mai a i na aha kaapuni. B.H. 84-E hoakaka ana o ka uku o na lunakanawai, na kakauolelo ame na makai nui na ka puuku teritore e hoomaopopo.-Andrews. B.H. 85-E kau ana i ka papa kuhikuhi o na koina o ka aha no na hihia maloko o na aha hookolokolo apana.-Andrews. B.H. 86-E hoakaka ana no ka hoopuka ana i na laikini i ka poe lapaau limilomi a e kau ana i ka uku laikini i $10. B.H. 87-E hoakaka ana no ka holo o ka hana e ukaliia e na aha hookolokolo a na lunakanawai apana ma na hihin kivila.-Andrews. B.H. 88-E hoopau loa ana i ka pauku o na kanawai e hoakaka ana no ka hoopakele ana ae i na haku aina.-Andrade.

 

Ke Senate-La Hana 4. B.S. 54-E pili ana i na auhau kuikawa no na kaa otomobile.-Shingle. B.S. 55-No ke kau ana i hoopai no kekahi hoolaha i hoopukaia me ka manaoino, a i ole lawe hele i na lono oiaio ole e lilo ai i mea hoehs j na banako a i ole i na hui hoaie dala.-Russell. B.S. 56-E hoakaka ana o ke kahukula nui i haumana oia i puka pono mai kekahi kula nui mai o Amerika.-Rice. B.S. 57-E hoakaka ana i ka hooponopono ana i na buke moohelu waiwai a na lunahooponopono waiwai o na waiwai o ka poe i make. B.S. 58-E haawi ana i ka mana i na hui i hookuiia e mahi i ka aina me na uku hoolimalima makahiki o $50,000.-Pacheco. B.S. 59-E hoakaka ana no ka heluhelu ana i ka Baibala maloko o na kula aupuni-Pacheco. B.S. 61-E hoololi ana i ka manawa o ke koho balota laula o ke kalana ma na mokupuni mawaho aku o Oahu a i ka Poalua mua mahope aku o ka Poakahi mua o Novemaba.-Pacheco. B.S. 62-E hoololi ana i ka la o ke koho balota o ke Kalana o Oahu i ka Poalua mua mahope iho o ka Poakahi mua o ka mahina o Novemaha.-Pacheco. B.S. 63-E hookuu ana i ka poe no lakou na aina hookuonoono mai ka uku ana i na auhau no elima makahiki.-King. B.S. 64-E pili ana i ka hookoia ana o ka mare e ua kahunapule haʻi euanelio.-Desha. S.B. 65-E hoakaka ana no ka hoomahuahua ana ae i na akena haawi laikini mare.-Desha. S.C. R. 7-E noi ana i ka ahaolelo lahui ma Wakinekona @@@@@ na pomaikai o ke kanawai hoomomona i ka aina o ka 1902 i ke Teritore o Hawaii. Wise.

 

Ka Hale-La Hana 4. B.H. 89 - No ka uku aua aku i ke Kauka H.A. Wade $642.35, ka huina o kona ukuhana ma ke ano he kumupoo no ke kula aupuni o Haiku, Maui, i paaia.-Tavares. B.H. 90-No ka uku ana aku ia S. M. Tavares $440 no na huina dala i ukuia e ia a oi aku mamua o ka waiwaiio i kauia o kekahi mau apana aina i hooponopono hou ia.-Tavares. B.H. 91-No ka uku ana aku ia R. A. Newton $245.25 no ia hana like.-Tavares. B.H. 92-No ka hookaawale ana i haawina dala o $30,000 no ka hoonui ana ae, ahan hou ana ame ka hoolako ana i na mea e pono ai ka halema ʻi o na poino ulia o Honolulu.-Rawlings. B.H. 93-No ke kuka mua ana mawaho ae o ka mana hookolokolo kumu a na lunakanawai kaapuni a lunakanawai o ka aha kaapuni ma na hihia okimare kahi i noho hope ai na mea noi ma ke ano he kane a he wahine.-Rawlins. B.H. 94-E pili ana i na hoopii kivila iloko o na aha hookolokolo apana. J. Brown. B.H. 95-E kau ana i ka mana hookolokolo o na lunakanawai apana o Lihue, Honolulu, Wailuku ame Hilo Hema ma ka hibia kivila.-J. Brown. B.H. 96-E kau ana i kekahi mau ano o ka hookupono ana no ka ac ana aku i na loio e lawelawe hihia iloko o na aha apana ame kaapuni a e kau ana i rula hooponopono laikini no ia poe.-J. Brown. B.H. 97-No ke kukula ame ka malama ana i kekahi hale hoao mea kanama Waimea, Kohala Hema.-Rose. B.H. 98-E hookaawale ana i $150,000 no ke kuai ana e lilo mai ai ka aina a no ke kukula ana i halepaahao no ke aupuni Kulanakauhale a Kalana o Honolulu.-Kalakiela. B.H. 99-E hoakaka ana no ka uku ana i ke koho ana i na luna aupuni.-Kalakiela. B.H. 100-E hoamana ana i ka hookaawaleia o $50,000 no ke alanui e hui ai me ke alanui o Puuloa, ma Moanalua.-Kupihea. B.H. 101-E hoopau ana i ka mokuna 112 o na Kanawai i Hooponopono Houia o 1915, e pili ana i na alaloa.-Kumalae. B.H. 102-E hoopau ana in a auhau i nei manawa maluna o na kaa e hooneeia ana e kekahi mana hoonee a e paniia ma ia wahi kekahi auhau maluna o ka aila ea ame kekahi mau aila e ae ame ka mahu ame na kaa e hooneeia ana e ka uwila.-Andrews. B.H. 103-E hoololi ana i na kanawai e pili ana i na hoopaʻi paahao i hoomalu a i hoakaka maopopo ole ia.-Andrews. B.H. 104-E hookuu ana i na kanaka ma ka bela i hoopiiia no ka mikamina e hoea ae imua o ka aha ma o kona loio la.-Andrews. B.H. 105-E kau ana i mau auhaupaa maluna o na kaa, e auhauia na otomobile i hookahi keneka no ka paona komo pu me na lako kaa, ka aila ame ka wai.-Andrews. B.H. 106-E hoakaka maopopo ana i na mana, na hana ame na ukuhana o na lunahoomalu ame ka luna mana hooko o ka papa o na lunakiai ame kekahi mau luna aupuni e ae o ke Kalana o Hawaii, e hoolilo ana i ka lunahoomalu maluna on a ke koikoi o ka waiwai o ke kalana, ka hana a ke kalana, ka hana a kela ame keia luna aupuni kalana, ka hooponopono ana i na aelike ame ka hana a ka poe lawe aelike ame ka hoo.

 

HOLOPONO KA AHAAINA LUAU MA KAPIOLANI HOME. O ka ahaaina luau o ka hoomakaukauia ana, a i malamoia ma ke awakea o ka Ponono aku la i hala, mawaho a nei o ke kahua o ka Home Hoohanau Kapiolani. o kekahi ia o na ahaaina luau nui a holomua i ikeia, no ka mea. ua nui maoli ka poe i hoea ae ma kela paina, a ua lako pono no hoi na pakau kau apau i na meaai o na ano like ole, me ka ai a lawn, o ka poe i hoea ae ma kela pina. Ua hoohanaia kela ahaaina luau malolo o na alakai ana a ke Kamaliiwahine Kalanianaole ame kona mau hoa. n ua ikeia ka holomua ma na ano apau, me ke kohoia ua hiki ma kahi o na knukani dala ka loaa o kela ahaaina luar, e hooliloia ku ai no ke kukulu ame ka hoomaemae hou ana i ka Home Hoohanau Keiki Kapionai.  Mamuli o ka lokomaikai o Kenerala J.W. Heard, o ka oihana koa o Amerika maanei nei, ua haawi wale ia mai na haleloe nunui, aole wale no ke kukulu ana ae, i wahi e ai ai ka lehulehu, ma kela ahaaina, aka no ka hoolako pu ana mai kekahi i na halelole liilii, kahi o na meakuai e paneeia mai ui imua o ka lēhulehu.  Mamua loa ae o ka hoea ana mai i ka manawa no ka ai ana, ua hele ke kahua o ka Home Kapiolani a piha i ka poe makaikai me ka hoea ana ae o ka bana puhiohe o ka oihana kaua o Iʻuuloa, no ka hoonanea ana i ka lehulehu mai kela kakahiaka mai, a hoea wale no i na hora o ka auwina la, a malaila ae hoi na keiki aʻo koa, no ka hoomalu ana i ke kahua, a no ka haawi ana ae i na kokua, ma na ano like ole, e makemakeia ana, na lakou e hana mai elike me ka hiki. O kekahi o na hana i hoopihaia ai na mea apau me na manao hauoli, o ia no ka hula Hawaii. i haawiia ae e kekahi poe wahine eha.

 

NA MARE. J.K. Spencer ia Lucy K. Kuramoto, Feb. 18. Charles O. Keliinui ia Loke Kamaka, Feb. 19. Kealoha Oba ia Elsie K. Akana, Feb. 12. Wm. Kam Kui ia Hannah Paiaina. Feb. 22 Antone Kama ia Emma Kahili, Feb. 22. Fred M. Kailiuli ia Mrs. Nahuli, Feb. 22. M. Flores ia Annie Kapahi, Feb. 25. Abner Laban ia Martha Hinai., Feb. 25.

 

NA HANAU. Na H. Kalaluhi ame Phimuena Pa, he kaikamahine, Feb. 15. Na Geo. K. Richardson ame Nani Fern, he kaikamahine, Feb. 12. Na David Kaleikilo, Sr., ame Annie Hilo, he kaikamahine, Feb. 18. Na Geo. S. Wells, Jr., ame Winnie Stevens, he kaikamahine, Feb. 20. Na David Nakea ame Annie Kaimi, he kaikamahine, Feb. 20. Na N. Miyamoto ame Emma Kameekua, he keikikane, Feb. 20. Na Daniel Crowder ame Rachel Kahai, he keikikane. Feb. 20. Na Arthur Irvine ame Edith Oana, he kaikamahine, Feb. 23. Na Henry Maka ame Lizzie Kamokuiki, he kikikane, Feb. 25.

 

NA MAKE.  James Wright, ma ka Halemaʻi Mai, wahine, Feb. 20. Kalauiehua Yuen, ma ke alanui Kukui, Feb. 21. Lee Duck Awo, ma ke alanui Kula, Feb. 20. He bebe na Daniel Crowder, ma ke alanui Kanakanui, Feb. 22. John Louis, ma ke alanui Emma, Feb. 23. Lucy Makea, ma ke alanui Kaumualii, Feb. 24. Ku Opio Papa, ma ke Alanui Iwilei, Feb. 24. John Kalama ma ke kihi o na alanui Moiwahine me Puowaina, Feb. 24. NeHie O. Kane, ma ke Alanui Waiakamilo, Feb. 25.  kohu ana aku i na luna ame na limahana mawaho ae o ka poe ihoakakaia ka hookohu ana aku ma ke kanawai. E kau ana i ka ukuhana paa i $4500.-Kaahu. B.H. 107-Ehoololi ana i na kanawai a e kau ana i na uku auhau paa mau no ka hale keaka.-Paschoal. B.H. 108-No ke kau ana i ukuhana haahaa no ka maheleolelo maloko o na aha hookolokolo o Honolulu ma ka $125 o ka mahina.-Jarrett. H.R. 17-No ka hookaawale ana i $8000 no kekahi hale hookolokolo, hale luna paahao a halepaahao ma Waianae.-Kupihea. H.R. 18-No ka hookaawale ana i $8000 no kekahi hale hookolokolo ma Hauula.-Kupihea. H.R. 19-No ka hookaawale ana i $8000 no kekahi hale hookolokolo, hale luna paahao ame halepaahao ma Kaneohe.-Kupihea.

 

HOOLAHA PA AUPUNI. E kauai aku ana au ma ka Pa Apuni ma Kaimuki kihi o na Alanui 10 me Leabi, ma ka awakea Poaono, Marakai 1, 1919, hookahi hoki ahinahina, aole liaokanui. N.B. MeGuire, Luna Pa Apuni. 6337--Feb. 28.

 

E HOOKAAWALE AKU I KE ANU. He maalahi loa ka loaa ann o na kamalii i ka ma'i laha i ko lakou wa @ loohia ai i ka anu. O ke kunu kalea, ka ma'i eha o ka puu, ka fiva lenalena, ke kumu i ho la ia i olelo ae ni na mana apau i ke anu. No ka  hoola hikiwawe ana i ke anu, aohe mea oi ae e loaa ia oe mamua o ka Laau Kunu Chamberlain. Ua hiki ia ke hilinai mau ia a he maalahi me ka palekana ka inu ana. Eia ke kuniia nei ae Benson, Smith & Oo., na akena no Hawaii.-Hoolaha.