Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 9, 28 February 1919 — MAEWAEWA NA HANA A KE ALOHA OLE-KUU KANE ALOHA UA HALA. [ARTICLE]

MAEWAEWA NA HANA A KE ALOHA OLE-KUU KANE ALOHA UA HALA.

E ka •Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Solomon Hanohano, Aloiia kaua: —E ae oluolu mai hoi ia 'u 110 'u kekahi wahi kaawale o ka kaua hiwahiwa, elike me kela poomanao e kau ae la maluua, oiai he malihini au imua ou, oiai nae, o ke aloha ka mea i oi ae mamna o na me'a apau; nau hoi ia e hoomaikeike aku i ka ohana, ya hoaloha ame na makamaka no kuu inea aloha he kane, mai ka la i ka oili ana a Kumukahi i Ha'eha'e, a ke kaohi a»a i Lehua, i ka palena o na moku, a Kaula hoi i ke kai e nanakee mai la i kona hoomanao ole ia e ua poe aloha 010 nei i ka halelua hoi o ke Alii Kuhaimoana; aloha ia aina kama ole, i kama i ka pohai a na mahu, a i makamaka hoi i na ale ahiu o ka moana, e hoolaau ia aua hoi e kahi kai ale kualoloa huluapiipii o Hoomo'a. Ae,.ko ke au i hala e—o ke au ka ame ke au miki, ae, hala e kuu mea alolia he kane, nona hoi keia wahi kanaenae: Aloha kuu aina apoapo popo la, Nana nuu. I lia ehuehu a ke kai la, Nana nuu. O Kaula i Niihau la, Nana nuu. O Lehua i Kauai la, Nana nuu. Walohia wale! Ua hanauia o i Oct. 15, 1859, ma Puukapm, Waimea, 11:«waii, mai ka puhaka mai o Kahaoa (w) ame Poohina (k), kona mau hiaui alo*ha, a he elua wale iho no laua a ko laua mau makua, a i lehulehu hoi i na keiki ame ua moopuna, elike me kokahi ■wahi mookuauhau o kuu kane aloha i loaa ia'u kana wahine alolia. Kahaoa (w) noho ia Poohinn (10 hanau na keiki, Annie Kanaha (w), Jacob Maunaloa (k), Anuie Kanalia (w) noho ia Peter P. Ainoa (k), hanau jaa keiki, Elizabetli P. Aiuoa (w), Slary P. Ainoa (w). Annie Kanaha (w) nolio hou ia Eamond Nohunohu (k), hanau ke keiki, HMary Makea Keaoulinohunohu (w)., Elizabeth P. Ainoa (w) noho ia Samuel Kapuaa (k), hanau na keiki, I«la Kapuaa (w), Jeannie Kapuaa (w), Lura Kapuaa (w), Philip Kapuaa (k). Mary P. Ainoa (w) noho ia William Weisbarths, Jr., hanau ke keiki, Maka Weisbarth, Jr. Mary Makea Keaoulinohiinohu (w) noho ia John Keawe, aole keiki. Jacob Maunaloa (k) noho ia Malia (w), hanau ke keiki, Annie Maunaloa (w); Anuie Mauuoloa (w), noho ia William K. Kane, aole,keiki. O keia iho la kahi mookuauhau pokole o kuu leane'aloha, ma ka aoao o kona kaikualiine, ua nui a lehulehu na keiki ame na moopuna, a ma ka :iojio hoi o kuu mea aloha lie kane, ua hooneleia mai oia, no ka mea, ua hala e no ka inaua hiapo he aneane ekolu makahiki i hala ae nei. Ua pili aloha wale ia no hoi na walii ! apau o ke one hooluhiluhi o Kakuhihewa nei, mai ke awala'i o Kou noi. a ka i-a liamahama leo o Ewa, mai ke awalau hoi o Puuloa, a I%a lae o Kalnej loa a ke one haliliali pa'imalau o Kualakai. Ke hoomanao ae au i keia niau wahi lihaliha me ka luuluu, a no wale mai la no ia'u ka uka o Leilehua, i ka uwapo pohaku o Kipapa, i ka pililua hoi o Waipio hoapili hoi o Aiea me Moanalua hookama ia hoi e Kahauiki nie. Kalihiuka.

Aloha ka uka anoano mehameha kanaka ole o Kilohana i ka pali kapu lioi o Haumea, i na pohaku kaulaīia o llapuu laua o Kaleihauola, i kahi kahiinhale hoi o Kahilina'i a'u i pili koolau ai me kuu mea aloha he kane. Ae, he aloha kahi aina o Kamuoie i kahi kali.iwai hoi o Kahooaniani, i ke kula o loleloa i ke kahawai o Kahaukonfo, hoapili hoi 6 Palikea ame kahi wai o Wailele. Luuluu wale!

He oiaio, ma ko maua home ma Alanui Ilaniwai i hookahua mai ai ka inn 'i maluna ona, ā he ma'i no hoi i lo.m mau iaia, o ia ke kunu, a mamuli o ka loli ano e ana ae, ua hoihoiia oia ilol<o 0 ka haukipila Moi'wahine, a ma ke ahiahi Poahia ua loaa mai la i'u ke kauoha mai ka haukipila mai no !<a hele ana aku e ike i kuu mea aloim he kane, ua loaa īnai la ia'u ka hoike he manawa wale no nona e liaalele iho ai i keia ola ana. TJa hoea aku au no ka haukapila me. kuu oliana keiki ame kekahi o ka maua mau moopuna> a ma ka aoao o kona mo»' 1 noho iho ai au me ka ohana keiki a n&na i kuu kane alolm iloko o na haawe ko'iko'i a ka ma'i e nria ooa, eia nae, he maikni no kana olelo, aole oia i hoohewahewa mai ia'u me na keiki ame ka moopuna, a eia kana wahi olelo hope, ia'u me ke aloha: 1 ' Mai kaumaha oe no 'u e mama.'' 0 keia kana wahi olelo hope loa, a ma Jion-a aoao au ahiki i ke kuu ana ,o koDa aho hope loa ma ka hora 1 a. m. o ka wanaao Poakolu, Jan. 29, 1919, a hoihoi ia kona kino puanuauu maloko o ka hale hana kupapa'u ma ke alanui Papu, a hoi mai la au me.kuu ohann keiki me ka moopuna a maua ine ka ukana luuluu o ke kaumaha no ko maup. hom«, nana aku Ia i ka hale o ke kane wale no oloko ame -waho. Ma ke kakahiaka Poakolu , ua hoike ia mai la ia'u ma ke kakahiaka Poaha e lawpia ai no ka pailina o Kaimuki mo ka manao nei la he pono, eia ka aole; ma ke kakahiaka Poaha hele aku nei

i ka lialo liana kwapn'u, lio'ike ia niai la ia'u ua lawo mua ia ke kino o kUd alolia nowaho o Kalmuki ma ke aliiahi Poakolu. I ko'u lohe ana o ke kau iho la no ia me na keiiu ame ka 11100puna'inaluna o ke kaa nowaho q Kaimuki, ia lioea ana aku no ka lua, o waiho mai ana ka ])aliu o kuu aloha iloko o ka lua i»e k,a hamama no o ka lua, aole i huna ia i ka lepo, a ua waiho ia kuu kano aloha maloko o kela lun mai kela po ahiki i ke ao ana me ka liiki ole ia'u ke hoomaopopo i ka'u mea e hana ai. Oiai ua like ka mea i hauaia 110 kuu kane aloha, elike me ke au pouliuli o na kupuna o kakou he ouou wale 110 ma na wahi apau e liiki aua ke lnina i na kino niake. Eia uae, he ou naauao keia, i pilia iue na noonoo uhaue ole, a'u e nhewa loa uei i ka mea hana pahu kupapa'u nana i hana keia mau h;uia maewaewa menemene ole, eliko me ke poomanao o keia welina hoonianao poina ole 110 kuu kane alolia. Mamuli o keia mau hana uhaue ole, aole he māu hoohiwahiwa i hana ia nona, aole pu 110 hoi ka ohana i ike iaia, owau wale iho no ame na keiki ame ka nioopuna e nolio nei imua o ko'u alo, luuliiu a paumako ko'u uliane ke lioomanao ae no keia hopeua i loaa i l<ii 'u kane. Ua )ieJe koliana mai 110 oia inai ua puhaka mai o kona luayi makuahine, pela no oia e hele kohana aku la ine ka nele i na ame ka ohana. 0 ka loihi o ko maua noho aloha ana o ke kane ame ka wahine, he iwaka-lua-kumamalima makaliikī. Nolaila, lioi ka lepo i ka lepo, a o ka uhane i ka īīiea nana i liaawi mai.

Nolaila, ke hooki nei au maanei nie ka naau luuluu, a pela hoi ka'u niau hoomaikai aine ka'u mau keiki i ka Lnnaliooponopono o ka Nupepa Kuokoa 110 kona ahonui anie kona j)uuwai liamaina no ka hookomo ana iho i keia mau manao oiaio, mali'a o lioea inai he la e hanaia ai ka oukou mau inea aloha e like me ka 'u kane. Me na keiki oniu huamekala ahonui ko'u weliua pauole. Owau ih(/ no me ka naau ehaoha, MRS. -MALĪA MAUN ALOA. īlaniwiai St., Kewalo.