Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 9, 28 February 1919 — E IKEIA AE KA MEA OIAIO E PONO AI [ARTICLE]

E IKEIA AE KA MEA OIAIO E PONO AI

Ma ka la mua loa i noho ai ko kakou ahaolelo kuloko, ua hookomoia ae he palapala hoopii iloko v ka hale o na lunamakaainana e ka Mea Hanohano David M. Kupihea, e koi ana e hoopauia aku ke poo o ka halepupule, oia o Kauka William A. schwallie. mamuli o na kumu lehulehu i hoakakaia maloko o kela palapala hoopii; a ina he pololei i*o ia mau kumu hoohalahala, e ku-e ana i kela. luna aupuni, nana e hoomalu nei i kela halepupule, alaila he kuleana ko ka lehulehu e ike ai i na mea 2pau. a e kaiehuia aku hoi kela kauka mai ka noho lunanui ana no kela halepupule, ke pili ka hewa jaia, a e hoomauia aku paha oia ma ia kulana. ke kaawale oia, mai na kumu ahewa apau i hoikeia maloko o ka palapala hoopii. 0 ka pololei ame ka oiaio o na kumu hoohalahala e ku-e ana i ka lunanui o ka halepule, he hana ia na ke komiie ola, oloko o ka hale o na lunamakaainana e huli pono aku ai. a keia pepa e koi aku nei me ka ikaika, e hookoia kela hana rne ke kui'o ame ke kanaka makua. ame ka hoopilimeaai ole, no ka mea, ina ua hanainoia aku na pupule, ua hoohalikeia aku me ka poe hana karaima, elike me kekahi mau kumu hoohalahala, o ko oukou kuleana e na hoa o ka ahaoleio, o iā no ka hoopakele ana ae i kela poe, mai na hookaumaha ana, a lakou i hoomanawanui ai o na wa ae nei i hala; a ina hoi. aole he oiaio a he pololei iloko o kela mau kumu hoohalahala, alaila e hookaawaleia ae na ahewa ana apau, e pono ai, mai ke kanaka aku nana e hoomalu nei i kela halepupule. He mea oiaio no paha, rhe ka ikaika e lawelaweia aku ai na pupule, no ka mea. pela wale no e hiki ai e lanakila na hoomalu ana maluna o lakou; e hoomanaoia nae. he poe kanaka no lakou, elike me ko kakou ano, koe wale no ke kaokoa o ko lakou mau noonoo; a elike me ko kakou makee ame ke aloha ja kakou iho, a i ko kakou mau hoa kanaka paha, pela no e pono ai e holo like aku ia mau haawina maluna o kela poe; a e hoohanaia iku hoī na alahele kupono apau, ma ka hoomalu ana i na pupuie, aole o na hana ku i ke ano holoholona, a aloha hoa kanaka oIC. 1 ka hookomoia ana ae nae, he palapala hoopii. e ku-e ana i ke ano o ka hoomaluia ana o kela halepupule, ke manao nei keia pepa, ua ili pu aku ke ko'iko'i malunā o ke komite hoonaiuaō oloko o ka hale o na lunamakaainana, ka huli ame ka noii j»ono ana aku, i ke ano ame ke kulana o ka hoomalu ame ka hoohanaia ana o ke kula o na keikikane ma Waialee. Ua hoopauia aku ka lunanui o kela kula, mamuli; r. ka ike ana o na komisina, i kaa aku ai ka mana| o kela kula malalo o lakou, i kona kupono ole e j h(X>mauia aku ma kona kulana; ua lawe ae hoi ke kiure kiekie o ke Teritore he mau hoopii hoa-i hewa e ku-e ana iāia: aole anei hoi he hana kupono | !oa na ke komite naauao oloko o kela hale, ke kikoo ana aku ilalo o ke kumu amt ka mole o ke kupono ole ana o kela lunanui, e hoomauia aku? Pehea ka noho ana ame ka malamaia ana o na keiki maloko o kela kula, eia anei lakou ma ke ano Kupono, e lilo aku ai lakou i poe makaainana, kupono ma keia mua aku? O ka hoohanaia ana na keiki maloko o kela kula, ma ke ano kupono . nei ia, e loaa ai na apono ana, a kekahi mea he makee iloko ona no ka pono ame ke kaulike? O keia mau mea apau. ua ili aku ke ko'iko'i maluna o oukou e na hoa oloko o ka ahaolelo, ka hana ana mai, no ka mea o kekahi hapa ia o ka «•ukou hana, no ka huli kme ka noii pono ana i ka jmlolci ame ke kupono o ka hoohanaia ana o na keena oihana ame ka ole. Ina he mau epa a he mau kolohe kekahi i lawelaweia ma kekahi ano, he mau hana ku paha i ka hoopilikia, a i ka hoehaeha aku i ka manao. o ka j«r»e e noho ana maloko o keia mau wahi o ke aui»uni. ua hoea mai i ka manawa e ike ae ai ka lehulehu i ka oiaio, a e hoauheeia aku hoi na manao i,oohuoi apau, mai ko kakou noonoo.aku. He mau kauwa oukou na ka lehulehu. he mau nahaolelo no ka lehuehu, ua kau aku maluna o ko oukou mau poohiwi ke ko'iko'i o ka hoopakele ana ae i ka poe i hoopilikia waU ia aku, a i ole, ke kupale ana paha i ka mea. hewa' Ole, 'mai na ;.hewa i hookauia aku maluna onā. . / ■