Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 9, 28 February 1919 — HE MOOLELO WALOHIA No ka Imi Ana i ka Moku "Ka Manaolana Poho" Ka Huli Ana a ka MAKAIKIU KA-TA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA No ka Imi Ana i ka Moku "Ka Manaolana Poho" Ka Huli Ana a ka MAKAIKIU KA-TA

O k<» Betimana hoopai paahao haahaa he umi makahiki. a no Asa hoi. mahope o ka ikeia ana he manu oia no ka ii.ilenaahao i paa mau aku a i pakele mau mai hoi mai k? mai a ke kanawai, he umi-kumamahia makahiki kona h.H.pai. a hoihoiia aku laua no ka halepaahao I\i!inetoua ma I )anemora, no ka mea, o ka halepaahao Sing Siug no i a j.oe wale no ia elike me ko Kaila Esekina hihia. X«» Kalauka hoi, ua luuia kona kino make ma kahi ana i s<ih;»l'» ai a make, a hoihoiia ae e kanu maloko o ka pa ilina ;na Xoeaka, nolaila ua loaa like na hoopai i nei poe haihai kanawai a pepehikanaka apau eha. Hakalia 110 a pau loa aku nei mau kanaka i ka hoopaaia maloko o na halepaahao no ka hana ana 110 ko lakou mau hoopai pakahi, a 110 ka ike ana o ke Konēla Wekafoda ua kau ]x»no ae la o Hale i ke aki, ua haawi mai la oia i ka iima o kana kaikamahine, ia Akeneki, ma ka mare me Hak Esekina. he mare lioi i hoohauoli nui ia aku ai kona mau makua hanai, aole o lanff~wale no aka'. o na makaikiu pu ki-kahi i k'omo pu ma ia hauoli ana, no ka mea, ua ukuia ] 1» iaua luhi. ] leeia noho pono ae la o Hale i ke aki, mea kau lā a hukiku ae ma ka inoa o kona. makuakane wale no a kapae ae : ka inoa o kona makuakane hanai; aole, aka ua hoike ae la oia imua o ka aha e lawe ana no oia i ka inoa o kona makuakane hanai maluna ona, a ua hoike ae la i ke akea (i kona inoa e ikeia ana ma ia hope mai, oia o Hale Esekina, he mea iioike ae i kona aie nui i na makua na laua oia i lianai. t Mamuli o keia i hoopiha loaaia iho ai na elemakule Toda, i ka manawa o ka ona miiiona opio a laua o ka luhi ame ka malama maikai ana me ke aloha mai kona wa kamalii mai. i ka hauoli i ka manawa a Ilale i hoike ae ai i kona inoa hou. Mahope iho o ka hoohuiia ana ae o na opua opio, noi ae la o Akeneki i kana aloha e hoihoiia ae na ele.makule Toda me laua e noho ai maloko o ka Seletanuka, ka hale o Kaila Esekina o ka noho hookohukohu ana mannia, a i lilo mai ai lioi ia Hale i nei manawa, a ua hauoli loa o Hale e hooko aku ia manao maikai o kana aloha. He ia ma ia hope mai ua kii aku-la o Hale i kona makua a hoihoi mai la me laua e noho ai, a o kahi hale pupupu kahiko o lakou, kahi o ua o Hale i hanaiia ai.a nui," a he home punahele loa 110 hoi. iaia, ua hooliloia aku i ke kuai.* He mau hora kakaikahi mahope iho o ke kauia ana mai 0 ka hoopai nialnna o Kaila Esekina hele aku la na ma*kaikiu a ma kekahi maloko loa"tTkuono o ka rum\ aina o ka llokele Mamota, a malaila laua i noho iho ai e hoo piha i ko laua mau houpo lewalewa. < )iai laua e u ai ana aohe a laua kumuhana e ae o ke kamailio ana, no na mea wale no e pili ana i ka hihia i pau iho la ko laua hooluhiia ana, a ua kuu ka luhi ia manawa. a ua pau no hoi ka hana a ko laua mau 1010 ame ko laua mau kino e hoohana nui ia ai. "() keia kekahi ona hihia a'u i ike iho ai i ko'u maopope ole,'' wahi a Kata o ka i ana ae ia Kita. * "I ke aha hoi?" i ninau aku ai o Kita me ke ano pahaohao. "He anei kekahi iloko o kou 11001100 110 ke kanaiua ana iho?" x "Aole. e like paha me ke ano o kau e noonoo la. He oiaio he hihia moakaka loa keia, e like me ia i ikeia ma na oleloike, a pela hoi me ka manao kumu o ka hihia, aka, aole ia o ko'u manao maoli. "O ka'u i manao ai oia keia. Pehea la i loaa ai ia Kaila Esekina ka manao iapuwale elike me kela? lie kanaka opio u'i a naauao oia, he nui ka waiwai, he kanaka i makemake nui ia mai e na kaikamahine opio u'i, i kane, a he inoa hanohano 110 hoi kona a kekahi poe e makaleho mai ai me ke kuko, a eia nae, ua hookomo aku la ōia iaia 1110 iloko o ka enaena o ke ahi o ka hewa a ua ike oe i kona hopena. "Ma ka mea oiaio loa ma ka hoomaopopo aku, aole oia he kanaka i hookuapupuleia ka noonoo; he kanaka maikai oia o ka olelo ame ka manao, he oluolu no ma na kuka ana. a eia nae, me ia mau ano maikai a pau ona e lilo aku ai a he liilii loa ka pomaikai e loaa mai ana, ua mauna aku la oia i kona inoa maikai, kona mau ano maikai, kona waiwai ame kona hanohano, aole 110 ka manawa hookahi wak iv.i. aka. no na manawa lehulehu ma ke ano noonoo ole. •'O na kanaka opio a pau o koiia mau makahiki aole e nele ana ka hoike ae iaia o ka lunaikehala he kanaka hupo loa oia ke hoao aku e hookoia kona mau manao lapuwaie a j)au, o ka hana ana e hoao ana aohe pomaikai e loaa ana iaia ma ia hana, ma kahi o ka loaa mai o na pomaikai iaia he poino ka mea e loaa mai ana, a o ka hana mauna 1 koua ola ana o ka h'oao ana aole e loaa ana iaia hookahi iiianawa maikai iloko o ke kaukani no ka puka laelae mai i ka īuanawa hope. "A eia hou, ua pili ka hewa iaia no hookahi hana pupule ana i hana ai, kekahi mahope o kekahi, 110 ka maikai loa o kona 11001100 ame kana olelo ua kuhihewa loa wau iaia ua nana aku ma kona'ano ame kona kulana maikai o kela ame keia la he kanaka oia me ka noonoo malaelae loa e hiki ole ai i kekahi ke hoohuoi aku ua ano e kona noonoo mh kekalii ano. "A eia nae, me ia maikai no o kona noonoo ke nana aku a kekahi mea 110 e hiki ole ai ke hoohuoi iho he opulepule kona 11001100, ua pili aku la nae ka hewa iaia mamuli o ke kalii hana pupule aua mahope o kekahi, a iio ke ano pupule o kona noonoo ame kana haiia ua hewa loa wau no ko'll launa ana m'e ia a kuka me ia ma kekahi mau mea, no keia kumu 110, ua naT»a mau aku 110 hoi au iaia mamuli o ka ike aku he kanaka opio maeniae o ka inoa ame ke kulan? ana e paa ana, e hiki ole ai no i kekahi ke olelo iho he kanaka noonoo hehena oia.' f "Alaila, akahi no paha oe a hoonlanao ae la i ka'u mea o ka olelo aua ak<i ia oe mamua?" i ui aku ai o Kita me ka akaaka ana aku, i kona wa i ike aku ai i ka pupuku ana ae o ko Kata iae. "Heaha la ia mea au o ka olelo ana mai?" "Ua olelo aku hoi au ia oe ma kekahi«manawa i hala aku nei. ina ke hoomanao la oe, he kanaka hana karainicNkela me ke ano noonoo holoholona i hookumuia mai kinohi mai iloko ona."

"Heaha kou manaoio ma ia mea au i olelo mai la." | '"Eia ko'u manao ua like kana lawe ana ia hana me ka ke kaka lawe ana ika wai. lua aole oe e hoahewa mai ana ia r u uo ka oleio aku 110 ia, mea, e Kata, ua like kau mea o ka olelo ana mai nei ia'u/me kekahi moa-wahine i kiko mai hookahi keiki kaka iloko o kana auna keiki, eia nae, | aole oia i hoomaopopo ia mea. "J kona wa i ike aku ai i ke kaka e au mai ana iloko o ka wai, aole hiki iaia ke hoomaopopo i kana mea e hana aku ai o ke ko'uko'u wale aku no. "Ua noke aku la oia i ke kahea iaia e hoi mai me ka piha loa i ka maka'u, a ua kapa aku paha iaia i ke keiki ht>olohe ole a pela aku, o ka lohe oleia aku nae hoi o kana olelo e maopopo ai la ka manao. Malia paha, pela ke ano oka noonoo i loaa ia Kaila Esekina, a o ke kumu hoi o kona pilikia ana. ' l'a like loa o Kaila Esēkina me kela keiki kaka, me kela nanao kumu oni mau iloko ona e hana'i ka hewa, oiai nae e lioao aku ana e nana pono i kona mau ano a pau me he mea la he moa oia. "L'a kamaaina oe i 'ka ike aku ame ka 'lawelawe maoli uia no 'hoi i na hihia karaima a pau, ua maopopo ia oe na 1110 o kela ame keia mea i hana i ke kraima, he poe piha naalea a lehia maoli ma na hana haihai kanawai, me ka ilo o ia hana i mea huli pomaikai no lakou. "Xo Kaila Esekina ua hana oia i ka hana ino loa i ala ae 'loko o kona noonoo, iloko paha o kona poo ka pololei, no '<a makemake wale no e hoo'*o aku ia mau hana, me k» :.u-e loa nae i kona pōmaik'„i ponoi iho. A'ole anei oia k( eumu au i ike mau ole ai i kahi kupono e kau aku ai iaia. J "i'ela io paha, e Kita." i pane mai ai o Kata me.ka nooioo amUiho iloko ona;" aka aole hiki ia'u ke aio ae i k< noonoo ana iho he kanaka noonoo maikai 110 oia, mahop( ) kona hana ana i ke\a mau hana ekaeka loa a kaua o k; ikemaka ana.'' .

"Pehea la oe e manao iho ai he kanaka noonoo mai ka 1 oia? Aole anei 011 manao iho, mamuli oka ike aku i kana mau hana ino he kanaka oia i piha i ka iili, ka huahuavva ma na ano a pau, a mamuli o ia. mau ano ino ona i alakoia aku ai oia iloko o ka piiikia "ina he noonoo maikai iloko ona aole oia e lili ana ne ke leomo mai o Hale Toda iloko o keleahi hapa o ka vvaiwai. e ike iho ana 110 oia he pilikoko no oia 110 ke Kiaaina Eaekina a e ioaa ana 110 iaia kekahi mahele o ka vvaiwai. • "E.ia 11011, ina aole kela manao huahuwa iloko. ona aole •.oia e hoao ana e imi i kekahi mea e poino ai o Hale. 110 ka mea, e ike iho ana oia he kanaka waiw r ai oia, a e loaa ana no kana wahine kupono i na manawa- a pau ma kekahi wahi i.koa aku, ina no kona hoakaka aku i kona manao imua o kekahi mau makua mea keiki. "Malia paha he mau makua mea keiki no hoi kekahi 1 makemake mai iaia i kane na ka lakou mau kaikamahine. o kona hoike ole ae i kona manao ma ke akea, a mamuli o kona manao nui ana o Miss Akeneki Wekafoda kana wahiue, he kaikamahine'i aloha ole mai iaia, oia wale no )Kihai ke' kuko aku, komo ana iloko o ka pilikia, a ke ole au e koho hewa. o loko o ka halepaahao ana kona wahi e 110110 ai ahiki i ka hopena o ko'na mau la.' KA HOPENNA.