Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 10, 7 March 1919 — KE KANAWAI AINA A KA HON. H. L. HOLSTEIN. [ARTICLE]

KE KANAWAI AINA A KA HON. H. L. HOLSTEIN.

He Kauiawai e Hookumu Ana i Papa e K&paia o ka Papa Hoike Dala Mahiai a e Amana Ana i ka Hoaie Daia i ka Poe Hookuonoono me ka Poe e Lawel3-re Ana i iia Oihana Mahiai. II Hooho!i.l.i o Ka ahaoielo o ke Teri--1«»rr o i'auku 1. K.* hookunuiia nei maloko «. :<. ii'. kv T< :itore nei hoi o Iluwaii, he j«;«prs iiia ka mana hooko i keia kana--•va: mc i;a kanawai paku'i, e kapaia o ka Hoaie l>ala Mahiai. l'auku 2. He ehiku lala o ia papa, i • on. r, lakou he mau lala no ka Papa K-rn:«-īna Aina Aupuni o ke Teritore o iiiwnii. am<* ke Koraisina Aina Aupuni, ;i (.;•< jto hoi ka Lunahoomalu mamuli o K'o.ii kulann oihana. i'aa'ii •>. u ia papa ,iloko t hookahi rīir* binn nniiope iho o ke aponoia ana o <• hoomaopopo i wahi mau."ko o ke k iiar.jtkauhale o Honohilu, i >:e«'T.n oihana no ka papa, a e hamama i-iī!;: h>«i i ua liora olhana. E hiki no i: ; honkohu a e hoopau i kekahi - ]f. o ia papa. K loaa no i ke k.-: - st}o!» ; • ka mana hookele oihaua ma k>• k< >> ka papa, a e noho hoi ' j' o .. i.i keena i na hora oihana. E iinnwi f<:i i l»o«a hoopaa elike me ua K;:!,;k:;hi maloko o ka pauku 138 o na {•inawai Houluuluia o Hawaii, 1915, !, k<• ,:s. a i hoololiia. no ka huina eli•:p n>- irt <- :i]»onoia ai e ka papa, a e :i :n..i hoi no ka hooko lioopono i na haaa a ia kakauolelo. E ohi Uiai <iīa i na kaki ukupanee aj>au a me -i3 'ii'a f ae no hoi apau no ,ka hooi *:a papa, mamuli o ua kuhikuhi < ia kanawai, a e hoike hoi no ia i ka papa. E malama oia i buke ] a oiaio hoi no na lawelawe .■>Tl.r.na apau a kn papa, a no na rula n:i iiooponopono i hooholoia e a kauoha hoi ia mau rula 'ne īia hoaponopono e pā'iia ma ka leritania me Hawaii, a e haawi wale ~i aku iio i ka makaaiuaua e noi mai :.n.-i ii' in mea. Paek.i 4. E liiki uo ia papa e hoo- '• ohu i ri:au njjena maloko o kela me oin na o ke Tontore no ka lawe tr,r;i un noi hoaie «lala elike me ia . h!'(.ri:aMj O]»<.ia maloko o keia kauawai, . <• ]f»wr].r.ve hoi i na hana e ae eiike •■<<■- ia <• kauohaia aku a ie ia papa a i ; o««m:tow»poia no lioi e keia kanawai. l'Mi:kij K hiki no ia papa e hoaie -laia akii i ka poe hokuonoono, a poe ana e ae no hoi e lawelawe aua i 3.a oihana mahiai maloko nei o ke To*-i T :.-s\ maialo o na hoopaa kupono, a :-o na rr:ar.awa hoi, a mamuli no hoi o : n k;;!) ;i hoakaka elike me ia i kauuh.iia maloko o keia kanawai. J'n::ku k. O kela me keia mea noi īio.n. mainuli o na kuhikuhi a keia "-.anawai. o hana i palapala noi maluua o k« kahi j a 'ihakahaka e hoomaopopoī.'i ?!o ia ha:i:t e ka papa, a o ia inea r;o ; ?•;.< e ho-.ikaka i na haua b ia mau <iR:n :.ie e hooliloia aku ai, a e hoike hoi i kekahi mau mea e ao :. Jt<wit»aopo]»o Y>9no ana ia* > niakonakeia ai. l'anku 7. I kela me keia wa o kekah': n<:«i hnaie moraki e hanaia ai ia } Mjia, e waiho aku no ka papa ia i kekah. kuk-aua oio ia mea, e noho aua n.uioko o ka a]»ana. kahi o ka aina i ihoia mai ai i kumu lioo]iaa e waiho •!na. hookahi o lakou o ka hope luna i ;i"'u auhau o ia apana, a o lakou ka poe h<Krkaulike 110 ia mea. Na ia poe hookaulike o hoouiaopopo i ke ano o ka i .-iina me kona mau hana hou maluna -ho. a e hana i hoike hoakaka piha ma I k< kakau e hoike ana i ka waiwaiio o i:-. an:e na moa hoakaka e ae e manaoia :ii rt<3!nuii o ua rula me na hooponopo- ;. a ka papa he kuj>ono e hauaia. Pauku S. Ao!p ia papa e hooko i ke-1 k hi hoaie <iala koe wale no mamuli o ! koia mau kumu mahope ilio nei, peuei: I Ka mua. E luKipaaia ia mau hoaie j : :.a o na inoraki ir.ua maluna o! :.:•: aina mahiai, e waiho «na inaloko j ' i o ke Teri{orv o Uawaii, i kopeia! : !?okn o ke keena hoona palapala. Ka liia. K komo no maloko <f kela I :« • koia moraki o ia ano, lie aelike e h. ..maoj»opo ana uo ka hookaa ana i ka j nia ka uku hookaulike i hoomaopo-! , ;a ka helana o na man:uwa uku ma-i ■ hiki. a i oh\ ua hookaa hapa maka-! i->i ana paha. e loaa ai ka wa kupono, • ka mua, ma ke kaki ana maluna o ka iLīiia aio. ma kekahi ratio, e oi ole aku -siia i ka r o ka makahiki; o ka .:.a hoi. ma ke kaki no ka hooponopono me na loaa ]>uka ma kokahi ratio e oi ana maluna o o hookahi pake - :a o ka inakahiki maluna o ke kumu- ; :<a i kaa 010, o ia mau ratio i huiia ■;o hoomaopo]»o ia. o ka ratio ukupanee ;> aluna o ka moraki; a, ekolu, o na liu-'i-i e b<K>piliia aua no ka uku i ke kum ip»a e hooinaopopoia ana, e kaa ia ■.' <•■ ii;<ko o ka manawa i aelikeia, aole <B rr,i malalo o elima a aole hoi e oi aku i :i]una o kanaha makahiki; aka nae ji. mahopp aku o elima makahiki niai ka la aku o ia hoaie ana i hauaia ai, o hookaa «lala anA imau huina kaulele ;iē n:a na huina o $25.00 a i ole kekahi "n.-ipa paha u ia, a i ka hookaa prha ana -;.aha i ke kumupaa, e hiki no e hanaia 'ha kekahi Ja hookaa aie i hoomaopopoia malalo o na rula me na ka papa. Akolu: Aole hoaie mamuli o kekahi Tr>orak: e hanaia, mamuli o keia k{\"aa--'a; h,i kekahi ratio ukupanee e oi ana ka eono |>akeiieta o ka makahiki, ma- • ahii ao o na hookaa manawa ana i h -»omaopojK>i» ae nei. Aha. E hiki no ia mau hoaie ana e Vmnia no keia mau lawelawe hana mahih i nei a aole hoi no kahi hana «'iena aku. .a K hoomakaukau a*na no ke kuai n.ai i aina no na hana mahiai. h) E hoomakaukau ana no ke kuai mai i mau lako hoohana. hoomomona lepo. 3ito na holoholona no ka lawela•Ue hookele pono ana. a e kupono ana }.*/ r.?> ka hoopomaikai i kahi i morai. iia. !<•) K hoomakaukau ana no na hale, a iio ka hoo|>ouoi»ono hou ae i kahi i jn<*.rakiia. < • Xo ka hokaa ana i kekahi momkī e ku ana maluna o ia "walii. Alima. Aole kekahi hoaie o ia ano e oi aka maluna o ke kanalima pakeT!e*a o ka waiwaiio o ka aina i mora- > ,ia. m? iwakalua pakeneta o ka wai■*V;:"<> o na hanahou paaniau, i inisuaia « luna nlaila. r hoomaopopoia hoi ia wahrajjo ma ka hookaulike ana elike :no i« i hoomaojw>jK>ia maloko 0 ka paiikn 7 «♦ keia kanawai. I ka hana ana īa hookaulike ana, o ka waiwaiio o ka no ka oihana mahiai ke lilo i kahua no ka homnaopopo aua i kona waiwaiio. a o ka hiki o ia aina e imi poTnt ; .kai. e lilo no i kumu nui no ke kaioo ia hoomaopopo ana. Aouo. E hiki no e aeia e hookaulike

v hou ia k;i waiwaiio i keja mc keia mauawa, elikp ka mauao ana a ka papa, a e hiki no e haawiia aku' i dala aie paku'i i kulike nie ia liookaulike waiwaii'o liou ana, malalo o na kuhikuhi a keia mahel<? pauku. I kela me keia wa o ka huina i noiia, e oi aku ai i ka luiina hiki ke hoaieia aku malaio o ia hookaulike waiwaiio ana, elike me ia i kaupalenaia inaloko nei, e liiki iio ia dala aie e liaawiia ma ka huina i aeia malalo o nn kuhikuhi o keia niahele pauku me ko kauoha ole e hana i palapal.'i noi hou, a i ole helu waiwai hou ana paha. Pauku 9. Aole kekahi aie ilala o ia ano e haawiia i kekahi mea, ina aole oia nia ia wa, a i ole paha kokoke ia ■wa, ua hoomakaukau io no ka inahi ana i morakiia. Ina hoi e kuaiia akū ka aina i moiakiia, e hiki no i ka papa e ae aku ia moraki e aiiamoia e ka mea kuai lilo aku. Ina hoi uo ka make o ka mea moraki, e loaa no i kona hooilina paha ,a i ole kona hope a mnu.hope paha ma ke kanawai, ke kuleana ihua. iloko o kanaono la iiialiope iho o ia make ana, e aUaino ia moraki. Pauku 10. O ka huina o na flala hoāve i kekahi mea' aie mai aole loa e oi aku ka huiua nui maluna o $5,000.00, a aole hoi kekahi hoaie daia ana no kekahi huina emi- iho malalo o $100.

Pauku ]]. O kela ihe freia mea aie dala e uku no i ka uku kuala ano like (uleupahee), uia ka ratio o evfralu- pakerteta o ka makahiki, a māioko hoi o ka olelo hoopaa' maloko o- kana palapala moraki, e* hoakaka aiia ri<v.ka uku pu i na auhau, na āie ili māi, na oielo hooHolo, īue na auhau paku'i, i kupono e īauia nialuna o ka ainā i motakiia. O kēla me keia meā aie flalā', e lawelawe <sia i na hana e hiki> ai e inisuā mau ia liie ka apono o ka papa, i na hale apau no lak'ou ka waiwaiio i lilo i kumu nui 'i ka hoomaopōpoia- ana o ka huina o ka aie. E hanaia no-ka iuisua no ka ukuia i ka papa, elike me ka' huina o kona kuleaiia e hoomaopopoia ai ma k"ā **a o kekāhi poino, a elike nie ke koho ana a ka mea moraki me ke kauka 'i ihalalo o na hoopoUopono laūla ā kā pā $ā, o na huiiia e loaā mai ana pela, e hiki no e hoohaUāia no kā uku ana no nā hoopohopono hou 0 na hale i hoopoinoiā. Pāuku 12. O kelā inē ket?i meā aie dala i loaa aku kekahi <lāla hoāie malnlo o nn kuhikuhi ā keia kahāwai, e hana no \ aelike, ma ke ano a mamuli 0 na kiiihu hoakaka i kāuohaia e ka papa, a ina ka huina nlii, a i ole kekaW mahele paha o 'kana <lalā aie e hooliloia no kekāhi mau hana okoā ae, i na inea 1 hoākakāiā malokō o kaiiā palnpala noi mua, a i ole, ina ka mea noi e haule hope i ka hooko auā i kekahi o na kumu hoopāa, a i ole kumu aelike paha 0 ka moi'aki, aiailā, o ia liuina aie holookoā, elike me ke koho ana ā ka papa, e 1110 rio i mea ku i ka hookaa koke mai ia wa aku. Pauku 13. O kekahi men noi dala aie malalo o na kulukuhi o keia kauawai e hana ana i kekahi hoiko oiaio ole me kōua hOomaopopo ia hana ana maloko o kana palapala īioi no ia āie, a i dle o kekahi agena, a i ole nma kāu ■waiwaii'o paha, e hana ana me kona nianao ponoi, e hooi wnle aku i ka v.'aiwaii'o o kekahi aina i haawiia mai ma ke ano hoopaā no kekāhi mau <lala hoaie, malalo o keia kanawai, e hoopaiia no ma 'kekahi uku hoopai aole e oi aku i ka $5,000.00 a i ole ma ka hoopaahao ana no ka maiiawa aole e oi akii i ka Hookahi nuikahiki, a i ole, ia mau hoopa 'i like. Pauku 14. No na hana pili ika hooko a'iia i na kuhikuhi hoakaka o keia kanawai, o na uku hooiimalima apau ma keia hope aku e loaa mai ana mai kekalii Uiau āina aupuni mai e hookuuia mai ana e ka ahaolelo lahui mai na hooinalu ana a ke kanawai kumu ma ke auo hookuouoōno, o ka huina o $.... ke hookaawaleiā nei nia ke ano he waihona kaokoa e hoahuia maloko o ka wailioua teritore a e iilo ia i waihoua lioahu mau, malalo o ka mana hōoponopono o kā papa. O na hookaa Aala ana apau no ka. īikupanee ine ke kuinUpaa.o ua moraki i hanaia malalo o kt;ia kana-wa-i ke hanaia, e lioahuia no maloko o ia waihona, a e hiki no e hoolianaia no na hana i manaoia. Pauku 15. O na uku «ala ana apau, na hoaie <lala ana me na hoolilo <lala ana i hanaia e ka papa, e ukuia no e ka puuku teritore mamuli o na kikoo ilala i hoopukaia e ka lunahooia teritore, ma o na palapala liooia i āpōuoia e ia pa}>a. Paulul 16. O ka papa ma o koiia inoa oihana, e hiki no e hoopii a e hiki no hoi e hoopiiia ma ke ano wale iiō e hoomaopopoia ilo iia hoōiūL ku-e i ke tcritore. Pāuku 17. O ia papa, ma k6ia ke hoomanaia nei e hoō'maopopo i ka uku, e aeia i ka poe lawelawe apau, ka poe kau waiwaiio me ua ageua, i hookohuia i>ift niaiiiuli o na kūhikuhi a keia kanatrni; a e hana i inau frula me na hoopoxiop'o"no i ku-e ole i ke k'anawai no ka lawelawe hooko pono āna i na ha.na ā keia k-anawai i kauoha ai, a ma ke ano laula e loaa nā luana kupouo apāii e hiki ai e hooko piha i na haua āpau e ulu ae hua iifamiili o keia kanāwai. Puku 18. Na ia papa no e hoomakaukau a e waiho aku i kela me keia makahiki i ke kiaaina, i hoike no kana mau lāwelawe oihāna ana apau iloko o ka makahiki i liāla iho. Pauku 109. E mana keia kanawai ma kona wa e aponoia ai.