Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 12, 21 March 1919 — UA HOEA MAI KA WA NO KA HOOPONOPONO HOU ANA [ARTICLE]

UA HOEA MAI KA WA NO KA HOOPONOPONO HOU ANA

l.'a . uiiuli maoli kakou ka hapanui o na ivakaair:aii.i ■ keia Teritore i na kulana oiaio o ke ku;a H". .}•<ilolei o na Keikikane ma Waialee; i ka \\a ihī i hala. aka i keia manawa, mamuli o ka I <-:kc a kekahi k<»mite wae o ke kiure kiekie, o ka nna ae imua o ka Lunakanawai'Kaapuni .\-hir<l. ma ka I'oalima aku la i hala; ua hiki ole ; kak<»u ke kaohi mai, i ka olelo ana ae, he ku ma- . i ke ano hoohaahaa, a i ke kulana hilahila na V .malu nna maloko o kela kula. e pono ai, e hoo- • hou ia ae ke ano o kona. malamaia ana a e lil** h«ū ke kanaka e noho ana ma ke poo : . ke kuīa. i kanaka me na manao makee 110 ka r, na keikikane. elike me kona makee i kana ; • e keiki ]><»noi. | l.'a laweia mai no kekahi mau hoike elike me ia | : k«- ki»niitc <» ke kiure kiekie i hoakaka ae ai, imua kria ;'Cpa, mai kekahi mea i noho hana. a i ike i"■,!-!•» i kr ann o ka malamaia ana o na, keiki maV:-. ■ kt-!;i k'.ila, ame na kulana apau e hoopuni : :-a i;. : . k<.u. a oiai aole he manawa i loaa i keia • , «• hnli ak 1. ai i ka oiaio o ia hoike, pela iho la i h:ia r.ai ai makou, mai ka hoike ana ae i ke ; ui.-.i-a «'ie o kela kula imua o ke akea, ahiki : ~<:i -lawe ana ae o kela komite i ke ko'iko'i. malua ih«> <.na. n<» ka hooko ana aku i kekahi hana i »ia ai ke kiure kiekie, e hoohana aku i kona tie mea ehaeha*no ka manao, i kulike ai me ke--1 1 hapa ka hoike a ke komite wae o ke kiure . ; kie • • ka hoakaka ana ae, mahope iho o ko lakou ī: a huli pono ana, ka hoohalikelikeia o na keiki Waialee me na paahao, ka poe i hana maoli i ke- .':. - mau karaima ko'iko'i; e hoopaaia ana maloko ni?7ii ]v»uli, i kupono ole ia lakou, a o ka mea : kn •. ka ehaeha. o ia no ka lawa kupono ole i : .: "H-ani : ;t nawai no e ole, ke ala ana mai o na i:<-ko »» na keiki, e holo mahuka mailoko :: :i «■ kv:n kula, ina pela iho la na mea i hanaia ..ku :iiaiuna o lakou. elike me ia a kakou i ike mau ■ :;a manawa lehulehu ae nei i hala. I'a 'i . ]>aaia aku na keikikane maloko o kela 1 ... r < ka hoopololei ana ae i ko lakou mau ano " .e. ia ko lakou pakike i na makua, ka noho : ka ]■-U* ana i ke kula, a he -kakaikahi loa o . u i hana maoli i kekahi mau hana karaima; i e !il« - ai lakou i poe keiki maikai, o ka haawiia i ikaika aua ia lakou, mamuli o na manao - .'.a- e iili 1 i'o kela mau keiki i mau makaainana 'k.ii. inn o na ano oluolu apau e hiki ana i na -.iu kv a'o aku. aole o, ka haaaino, a hoonele . .1 i ka ai. ame ka hoopaa ana maloko o ke keena r-i. ua lawa ia mau hana, no ka hookomo ana . -k 11 i na manao huhu a hoonaukiuki iloko o na .«■ ki. e hana mai i kekahi mau mea, i kaokoa loa, .. me ka oluolu e hana aku ai ia lakou. i a ku]»<'no ole maoli ka malama ame ka hooha.aīa ana o kela kula ma na ano apau, elike me tia v .i oiaio 1" loaa aku i ke komite o ke kiure kiekie; . i hoolakoia me na lole kupono, e hiki ai i na kw-iki ke malama i ke kulana maemae o ko lakou :."au kin« • a«-Ie hoi me na wahi moe maemae, ame a hāle i / awale mai ka nalo, ka makika ame ka vYhi mai : • keia mau mea a kela komite i hoike ; ai imua <> ke akea. ua lawa loa ia, 110 ka haawi ui aku i kela ame keia makaainana, i makee i ka i-i«.a ilawaii nei, e hooholo iho ai, ua hoea inai i ka manawa e hoopauia ai ka poe apau i kuleana i kela kulana o Waialee. ( f kekahi makuakane a makuahine e ike aku ana i kana keiki ponoi. e hoohalikeia ana me na paa- ; a•.. e haawiia ana i na meaai i lawa kupono ole e 1 aa ai ka ikaika i ke kino, ua hiki ole loa iaia ke ka. »hi iho i ka hookahe ana aku i kona mau wai- ] aka no ke aloha, a 110 ka makee i ka pono ame ke • ;a <> ka hoa kanaka. Ua nele loa anei na kumu ra jak<»u e malama ana i kela kula me ia mau haawina maikai a maemae iloko o lakou, i hanaia aku ;.i na keiki o kela kula, ma ke ano i ikeia ai e ke k-.miie nm: L"a ho. hanaia aku kela poe keiki ma na hana ; aika na ke kanu ana i ke kalo, ka uala, ame kej a!:i mau meakanu e ae, e kokua aku ai i ke kula, ka mea apiki nae i loaa aku i ke komite o ke '• :-.:re kiekie. ia no ka hooneleia aku o kela poe. viki i k.i }>oi no kekahi mau ai ana iloko o ka - r. v ; na hoounaia aku ka ai he wahi okoa, me ka :■•» r.a"-,» >p>' ole ia, o na dala e loaa mai ana, koe a'.e n«> ka hulo ]>ololei ana aku i ka poe na lakou . i -omalu ana i kela kula. l a h«?ohanaia na keiki o Waialee ma ka mahiko, : <. :ie ])< »e kumakahiki la, o ka mea apiki nae, o na ..... i ukuia mai 110 ko lakou luhi, aole ia i holo ak- 1 kela poe keiki; kekahi o na hana imi pomaika; ;>ili kino, i lawelaweia e ka mea e noho poo ana !i« > kela kula, a hui pu no paha me kona mau i , kua ma ia hana, he ninau nae ia i hiki ole i ke i u:re kiekie ke kuekaa ae, koe wale no, ma ke k;k< «o ana aku i ke kumu ame ka mole o na hana ;»;.U i lawelaweia e na keiki. Ma ke ano nui ke olelo ae, ua nele maoli ka loaa :,-ia ■ > ka manao makee iloko o ka mea nana e hoo-r.-»a'u ana i kela kula, i kekani wahi lihi makee no ke kulana Kristiano e ulu ae iloko o na keiki, oiai a ■> he malamaia o kekahi mau hana haipule, i : h ::a wale no i ke kipa aku o kekahi kahunapUle Ka-.olika ame kekahi mea mai ka Y. M. C. A. aku; < 'a: nae. o ke ki ia ame ka mole o ka hiki pono ana ) v hoonialuia kekahi kula ma ke kulana maikai - niaemae. i L'a i' -no 110 ka hoopauia ana o Mr. Frederick \::<ier>. »n. ke poo nūi o kela knla, ka mea nona * kekahi mau hihia e waiho mai nei imua o ka aha; a ke manai'io nei keia pepa, lie mea pono pu e

$S l.oopauia aku kona hope, ,ka m'ea i haawiia aku ai iaia ka hoomalu ana o kela kula i keia manawa, no ka mea ina aole ona apono 1 na ano apau i maa i ka lawelaweia maloko o kela kula v a ua akenui hoi oia e hapai ae ia Waialee, ma ke ano e haaheo ai o liawaii nei, alaila e hoopau loa aku oia i ka lawelawe ana i na hana ku i ke aloha ole, ka hana a ka Hope Loio Kuhina, i ike pono ai, ma ke Sabati koke aku nei no i hala; o ia ka hoopaaia ana o kekahi mau keiki liilii maloko o ka rumi paahao, ame ka lawa kupono ole o ka malamaia ana o ka mea ma'i me ka liiaikai ame na meaai i kupono iaia.

O ko kakou ahaolelo e noho mai nei kekahi kuleana nui ma keia ninau pili i ke kula o Waialee. £ika ke manao nei nae makou, ua lawa loa ka hoike a ke komite wae o ke kiwe kiekie, e hoopau manawa ole ai, ma ka palua ana aku i ke kuekaa ana i na mea no i pau mua; a ua ili aku hoi ke ko'iko'i maluna o ke Kiaaina, ka hoopau ana mai i ka papa komisina o ke Kula o Waialee, no ka mea mamuli o ko lakou makaala ole, a hoohemahema wale i ka lakou hana, pela iho la i laaakila ai na lawelawe apakee ana a ke poo o kela kula; a ua hoea mai hoi i ka wa e hookohuia mai ai i papa komisina 'hou, a i poo hou hoi 110 Waialee.