Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 14, 4 April 1919 — HOPUIA KEKAHI KEPANI NO KE PUHI OKOLEHAO Loaa Aku na Lako Puhi Rama me ka Rama pu Maloko o ka Ululaau o Pahoa, Puna KELA KA HELU EKAHI O KAHI PUHI RAMA I IKEIA Lilo M'ai ka Waiona i na Luna Oihana Federala a Hoopa'iia Kela Kepani [ARTICLE]

HOPUIA KEKAHI KEPANI NO KE PUHI OKOLEHAO

Loaa Aku na Lako Puhi Rama me ka Rama pu Maloko o ka Ululaau o Pahoa, Puna

KELA KA HELU EKAHI O KAHI PUHI RAMA I IKEIA

Lilo M'ai ka Waiona i na Luna Oihana Federala a Hoopa'iia Kela Kepani

Iwaena o ka poe puhi okolehao npan i hopuhopuia 110 ke ku-e i ke kanawai | fedprala, e hookapu ana i ka hana, kc kuai ame ka inuia o ka waiona maloko nei o keia Teritore, «ma ka hoike a na luna oihana' federala maanei nei, o Kuiehi Kai, he Kepani, ka mea oi loa aku o ke kanaka makua o kana puhi ana i ka waiona, a ua loaa pono a'ku hoi kana'mau meapaahana apau, mo ka lilo ! i mau ike e ahewa ai iaia. { Ua hookoloia aku -kela Kepani iloko 0 ka ululaau o Pahoa, ma Puna, Hawaii, ahiki i kona paa ana i ka hopuia; a ma ka hooloheia ana o koija hihia imua o ka aha feileralā ina 'ka pule aku la i "hala, ua kauia mai ka hoopa'i o elua 3ianeri me kanalima <lala maluna ona. Ua kaohi ka aha i 'ke kau ana aku 1 'ka hoopa'i hōopaahao inaluna o keia Kepani, mamuli o kona manaoio, aole he kupono o ka hoopa 'i palua ana i kekahi mau mea, no ka manawa mua loa o kona ahewaia ana, malalo iho la o 'kela kumu ae la, ua pakele kela Kepani mailo'ko mai o >ka halepaaliao, aka nae ua hoopaaia aku no oia, no 'ka - hana ana i kona hoopa'i dala, a nif, ka mana.wa ana e uku piha aku ai i 'ka hoopa'j, o hookuuia mai ai oia. - Ua ku-kulu keia Kepani i kana wahi puhi okole>hao iwaena loa o ka ululaau i o Pahoa, kahi ana i manao ai, e i'ke ole ia a;ku ena kanaka o ! ke aupuni, a e 'ka lehulehu hoi, eia nae, ua hookolo aku ka oihana inakaikiu o 'ke Kalana 0 Hawaii, mahope o kona meheu, ahiki 1 ka loaa pono ana o 'kona punana. Ma ka manawa i ihoea aku ai o na kanaka o 'ke aupuni, a liopu aku i 'keia Kepani, e noho ana no oia ma kona wahi pulii okolehao, a e noke ana no i ka lawelawe i na hana apau, e holopono ai kana oihana. He hookahi kaukani galani okolehao i puhi ole ia, i anakaukau nae no 'ka hoohana ana aku, aka no na galani i makaukau no ke kuai hoolilo ana aku i ka poe ma'kemake mai, ua kaa ae 'malalo o ka malu o na makai, a hoihoiia no 'Hilo, a mailaila mai i hoouna hou ia mai ai no Honolulu nei. O kela Kepani o ka 'hopuia ana a hoopa'iia imua o ka aha federala, he hookahi no ona maka, o ka lua o kona maka, wahi ana, ua poino, oiai oia e noho hana ana malalo o ka mahiko, a no 'kela pilikia i waiho aku ai oia i ka noho hana ana tio ka ma.hiko. He makuaikane palupalu ka kona e ola mai la ma lapana, a i wahi e hiki ai iaia ke hoouna mau aku i dala, no ke 'kokua ana i kona makuakane, i kela ame keia manawa, pela Lho la ka oia i komo ai ma ka hana puhi okolehao, i wahi e loaa -mai ai ke dala. Walhi a kefla Kepani, aole no ka i loihi loa kona komo 'kino ana ma ka hana puīii okolekao, he mau pule -wale ae nei no eono i hala, me kona hooliala ana i kekahi manawa nui, ma ka hoomakau'leau ana i na lako e pono aj kana oihana. Oiai nae me na dala mahuahuā e hiki ai ke knai aku a loaa mai ua makaukau no kela hana* i ka ihoakaka ana ae o ka loio apana imua o 'ka aha, o ke kumupale ma 'ka aoao o ka mea hoopiiia, no kona ma'kuakane palupalu ma lapana, e kauka'i mai ana i ka loaa mau aku o ke dala iaia mai kana koiki a'ku, he -mau olelo pulapu wale no kela, oiai ua nui no na dala i loaa i keia Kepani, pela i hi-ki ai iaia ke kuai i kaiia mau 'inea apau i makema'ke, no 'ka iholopono o ka hana hakihaki kanawai; e papālua a papakolu mai ai na pomaikai e loaa iaia, ina no kona paa ole i ka liopalieL "; ' ' ■ - ■ • - i —— PARIS, Mar. 31. —Ua -hoopukaia ae e ka Nupepa Intransigeant kekahi hoike o 'ke poho o Kelemania e pono ai e uku ae i na Aupuni Huiia mamuli o ke kaua, ua kauia mai ka hookahi haneri ame kanalima biliona, a i ka elua haneri ame kanalima biliona franes, a e hooAiahuahua ia ka uku ana ae i kela ame keia makahi'ki, elike me ka hoi hou mai o ke ola iloko o ka Kelemania malaina pono ,ina i «n hann o ke aupuni.