Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 14, 4 April 1919 — HE BILA ILOKO O KE KOLOKA O KA EPA [ARTICLE]

HE BILA ILOKO O KE KOLOKA O KA EPA

Ma ka hoomaopopo pono ana i ka bila kanawai, e haawi ana na na makaainanil' o' keia Teritore, e apono mai no ka loaa o ka mana koho i na wahine o keia Teritore ame ka ole; aole e hiki ia kakou ke hoohewahewa, no ka ljookomoia ana ae o kela bila, ma ke ano pulapu wale no; ma ka haawi pu ana i ke kuleana i na makaainana kane ame na wahine, e koho baloka like maluna o kela ninau. No ka hoomalamalama ana aku i ka lehulehu i ke kanawai i hooholoia e ka ahaolelo lahui, e haawi ana i ka ahaolelo o keia Teritore, i ka mana e haawi aku i ka pono koho baloka i na wahine, ke lawe nīai nei makou i na mahele ano nui o ua kanawai la, i kahua no kahi i ku ai ka bila e waiho ana i na mana koho, ka hooholo ana mai i ka mana koho baloka o na wahine ame ka ole, elike me ia malalo-iho nei penei; "Pauku 1. E loaa no ika ahaolelo oke Teritore o Hawaii, a ma keia ke haawiia nei ka mana e hana āi; ma na koho baloka apau i hoamanaia, e'malamaia ana e ke Kanawai Kumu o ke Teritore o Hawaii, e kuleana no na makaainana wahine i loaa na hookiipono ana elike me na makaainana kane e koho baloka. "Ma keia ke haawi hou ia aku nei ka mana i ka ahaolelo Teritore i oleloia, ē wiiiho aku imua o na mana koho o ke Teritore o Hawaii, i ka ninau ina paha e hoamanaia na makaainana wahine o ke Teritore, e koho aole paha, ma na koho baloka apau e malamaia ana malalo o na kanawai o ke Teritore o Hawaii.-" MA' īiā'pauku o ke kanawai maluna ae, he elua mau' mea ano nui a maopopo loa hoi, a kakou e hoohewahewa ole ai, i ka hoao ana o ka poe ma ka aoao .ku-e e hoonele i ka loaa ana o ka mana koho haloka i na wahine» Ma ka pauku ekahi, e hoakaka ana ia, he kuleana ko 'ka ahaolelo kuloko o kakou, e haawi aku ai i ka pono koho i na waliine, ma ka hooholo maoli ana i kanawai, no ke koho haioka o na wahine o keia Teritore he mau makaainana lakou, ma na koho baloka ap'au, i hoamanaia malalo o ke Kanawai Kumu. Ua hoakaka maopopo mai ka pauku elua, o ka i:inau, e waiho "hna 'na na inana kolio e hooholo mai, no ka haawi ana i ka mana koho haloka i na wahine makaainana o keia Teritore, aole paha, ua pili wale no ia i na koho baloka apau, e malamaia ana malalo o na kanawai o keia Teritore; o ia hoi, ma na koho haloka, no na luna oihana o ke kulanakauhale a me na kalana lehulehu o kakou. E hoomanaoia nae, o ke koho baloka i hoamanaia malalo o na kauawai o ke Teritore o Hawaii nei, a i pili hoi i na koho baloka kalana, ua hoakaka no ke Kanaw-ai Kumu no ia mea; nolaila ma kekahi manao ke nana aku ,ina e hoolloloii ana ka bila, me ka loaa o ke kuleana koho i na wahine ame na kane pu, ma ka hooholo ana i keia ninau, aole loa e hiki ana i na wahine ke koho baloka, oiai aole i loaa ia kuleana ia lakou, o ke kauawai o keia ano e hooholoia ana, he kanawai ia i ku-e i ke kumukanawai, koe wale no ke kapae loa an.a ae i fia wahine, a o na mana koho kane wale no ke koho. Ina he oiaio ka manao elike me ka hana ma ka aoao o ka poe e kakoo nei i keia bila, alaila e hoike ae ia mea, ma ke kapae ana i na'kumu alalai apau, e ku-e ana i ke Kanawai Kumu o Hawaii nei, a e waiho i'o aku me na manao maikai, na na niana koho e hooholo mai i keia ninau ,aole hoi o ka hoao, e nihi, i wahi e nalo ai ka manao epa.