Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 16, 18 April 1919 — NUI NA MOHO E ALUALU NEI I KE KULANA MEIA He Eha Mau Moho ma ka Aoao Repubalika me Hookahi Moho ma ka Aoao Demokarata HOAKAKA O JOHN LANE NO KONA KUPONO E WAE IA Nui pu na Moho e Alualu Nei no ka Papa o na Lunakiai o ke Kulanakauhale [ARTICLE]

NUI NA MOHO E ALUALU NEI I KE KULANA MEIA

He Eha Mau Moho ma ka Aoao Repubalika me Hookahi Moho ma ka Aoao Demokarata

HOAKAKA O JOHN LANE NO KONA KUPONO E WAE IA

Nui pu na Moho e Alualu Nei no ka Papa o na Lunakiai o ke Kulanakauhale

Oiai lee hookokoke loa mai nei ka la leoho haloka no na luna oihana o nā kalana lehulehu, ame ke Kulanakauhale a Kalana o Uonolulu nei, eia ke oiliili inai nei na inoa o na nioho, e alualu ana i ke kulana Meia no keia kulaiiakauhale iloko o keia mau la. Ma ka aoao o na Bemokarata, ma ke*kahi halawai o ka malamaia ana ao ma ke Sabati aku la i hala, no ka uoonoo ana i kekahi mau moho kupono, ua haaw r iia na kakoo piha aua ia Joseph ,T. Fern, oia no' ka moho a kola aoao kalaiaina; a o na lono mamua aku no ka holo ku-e o Gabriel K. Keawehaku, ua pau wale, nolaila he hookahi no moho a kela aoao kalaiaina e kukulu mai ana imua o na mana koho. Ma ka. aoao hoi o na Kepuhalika, he eha mau moho i maopopo loa, oia o Johu C. |jane, William Ahiu, Riulolph Duucan aiīie Olarouee Crabbe. O Mr. John C. Lāne ame William Ahia, na mea i hoike kahiko loa i ko laua mau manao e alualu i kela kulana, mamuli o ko laua manaoio atfa, no ko laua mau ano kupono; a mahope mai nei hoi i oili ae ai na in&a o fiudolph Dunean anie Clarence Orabbe. Ma ka oleloia, o na Lunakiai Hollinger ame Arnold kekahi'niau mea i makemako e, holo meia ina koia; kau, aka mamuli o ko laUa noouoo 'akaheLe aufl,' ua hoopau loa laua i kela inanao, a e liolo hou ana no laua he mau moho ,no na kulmia a laua e paa nei i keia manawa. I ka hoike ana ae i kona kulana holo moho, ma ke poo o ka paa haloka Repubalika, ua hoouna ae o .Tohn C. Lane i kana leka hoakaka nialoko o ka Advertiser o ha Poalua nei, a penei iho ka manao o ua leka nei: "I na kanakn o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu: Aloha: T a hooholo manao, e komo hou aku ilokO o ka hakoko kalaiaina ana no ke kulana Oihana o ka meia o Honolulu. Ua hoea mai kela 'hooholo ana e hana aku pela,' mahope iho o ka noonoo akahele ana ma ko'u aoao, aine ke kukakuka pu ana no kekahi mau manawa lehulehu me na hoaloha piiikino ame na alakai o ka aoao, ka poe na lakou i hoeueu mai ia'u e holo, a i haawi mai lioi na hooia ana no ka haawi mai i na kakoo ikaika ana a kupaa ana mahopeoko'u kulana holo moho. Nolaila , pela iho la au e hoike aku nei i na kanaka o ke Kulauakauhale a Kalana o Honolulu nei. "Ke olino mai nei ke kulana liolomua o keia kulanakauhale no keia mua aku, e lilo ana ia i puu hoomaha no ka poe makaikai kaahele o ka honua nei, a ina e hiki ana ke kuekaaia ae 6a ninau pohihihi me ke akahele, alaila, e lilo ana kona kulana holomua, i mea nana e liapai ae a lilo ka Ilonolulu o keia la, i Honolulu nui ae, iloko o keia mau makahiki eha me ka liapa e noho aku ai na luna oihana kulanaieauhale i kohoia.' Ke olelo nei au, eia imua o kakou ka manawn maikai loa. E hoolalaia na loina alakai palekana a kupono e ka meia ame ka papa o na lunakiai, i wahi e liolopono ai na hana e pili ana i ka ulu ana o Honolulu nei. Ike Mamuli a ka Hana "O ko'u mau makahiki elua me ka liapa ma ka oihana, mamua akii nei. ka mea naua i haawi mai ia'u i ke kulana kupono oi ae mamua o ko'u mau hoa Repubalika e holo ku-e nei,ma na mea pili i ka ike no na hana ame na pono o keia- oihana ko'iko i, a ina no ko'u koho hou ia a puka no keia oihana. ke manaoio nei au, e lilo ana au i hooko kupono loa, n6 ke kumu oiai e noho ana ma.ke ano makaainana, iloko o keia makahiki elua me ka hapa,ua noonoo loa au'me ke akahele noka'u mau hana hemahema oiai i ko'u wa e noho «na ma keia oihana. a uā paa loa kuu e loaa ana ia'u ka pomaikai ma o ia mau hemahema la i ikeia. . * "Ke manaoio nei au i ka olelo kahiko. 'Ke ola nei kakou i loaa ai ka ike.' Oka mea a'u e makemake nei e hoopaa aku imua o na kanaka o Honolulu nei, o ia- no ka loaa ana he ♦hoopononono aupuni kulanakauhale hoopono.' Ke inakemake nei au e koi aku i noonoo o na mana koJio o keia kulanakauhale, e lioomaopopo i keia mea oiaio i nana ole ia. o ia hoi, oiai o ke kulana oihana o k<i Meia o ke Kulanakauha'e a Kalana o Houolulu nei. ua aku kekahi mau mana amfi na ko'iko'i ia oihana; ua haawiia

aku nae, i kulana' oihana o ka lunakiai na inana oi ae, mamuii o nu hana ahaolelo i haawiia aku iaia, ka mana hoi i pili i ka hookaawale aua ae i na ilala o ka lehulehu. Jna ua makee i'o na kanaka o iionolulu nei, nie ka ikaika o ko lakuu iinl e lialawai ine ke kulana pii ae a liolomua o keia ku|aiKi.kauhalt, ke olelo nei au, he mea ano nui loa, a lie mea kupono hoi, e kohoia kekahi papa lunakiai wikani no keia mau makahiki eha me ka hapa. I Mau Aianui Maikai "I ka manawa e hoi pono mai ai na kulana i ala mai mamuli o ke kaua a hookuponoia, e liiki āi i ka poe kaahele liunua ke liolo mai no iiawaii nei, a e haalele iho ai me iea loa, he inea pono e haa\yi aku kakou ia lakou i mau alanui mpikai, i konoia ai lakou e lie.le mai t a e kipa makaikai aku ma na wahi kaulana leluile.hu o keia mau mokupuni, a hoohauoii ia la-' kou Ke olelo hou. aē 'uei au, he mea ano nui loa, k'a loaa ana o kekahi papa lunak'iai wikani, a. hui pu me ka mea e noho ana ina ke kulana hooko, i hookahi ka hana like ana no keia mea, e liiki auanei ke maweheia ae na iiinau nui o ke kulanaleauhale. "I ka hoopau ana ae, ke noi aku nei au i ke kakoo ana mai a na mana koho o ke, Kulanakauhak» a Kalana o Honolulu uei, ma ke koho baloka wae moho e malainaia ana ma keia mahina ae, ka Poaono ka la 17 o .\rei. "JOHN C. LANE, "Honolulu, Aperila lō, Nui na Moho Lunakiai lfe ewalu mau moho lunakiai I)emokarata i maopopo loa, oia -t> Loster Petrie, W. H. MeOlellan, E. E. Bodge, M. C. Pachceo n Jo»ah Kumalae, "Toots" Cunha, Jease Uluihi āme E. 11. R AVolter; eia nae he inau moho hou ae 110 kekahi i manaoia, e oili ae ana a ku imua o ke kaliua mokomoko. iMa ka aoao Eepuhalika hoi, lie nui a lehule.hu wale ka i hoike ae i ko lakou manao e holo lunakiai i keia kau; a no ka mii ko'iko'i o na lioaloha ame na alakai kalaiaina, ua liaawi okoa mai kekahi poe i ko lakou ae, e holo. Iwaena o kekahi poe i maopopo loa ka lilo i mau molio no ke kulana lunakiai, oia o Clias. Lake, Ben Wright, E. P. Fogarty, W. R. Aylett, Sam Manu, Dan McGregor ame kekahi poe e ae, e hooikaika mai nei no kō lakou 'kulana ikaika, mainua o ka hoike okoa aua ae i ko lakou mau inoa i ke akea.

No na kulana oiliana e- ae, ua nui ka . makemake o na Demōkarata i ka Lunakanawai Kaapuni I-leen, e lilo oia i moho no ke kulana loio kalana, aka i ua manaoia, he hana paakiki ma ka ao- j ao o ka Lunakanawai Heen ka ae ana ' inai e waiho i ka oihana ana'e paa uei i keia manawa. O kekahi mau moho a na Denio?arata e onou mai ana imua no kekahi, mau kulana oiliana e ae o ke Kulana'kav»hale a Kalana o Ilonolulu uei, o ia keia malalo ilio nei penei: No ke kulana makai nui, o G'ha|. H. Rose; lunahooia, .Jesse P. M'akainai; kakauolelo kalana, Cris IIolt; puuku, Jack .Milton; a no ke kulana loio kalana aiā uiawaena o ka Lunakanawai Hoen.'-amo ka Lunakanawai Ashfonl. Aole he mau moho i loheloheia ma ka aoao Repubalika, no ka ho]o ku-e ana i na luna oihana e ]>aa mai nei i ko lakou mau kulana pakalii, koe wale no j ke kulana kakauolelo kalana, he ekolu j mau moho e alualu ana i kela kulana, I oia o Daviil Kalauokalani, Henry Van J Gieson ame Edward Wooilwanl. I