Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 19, 9 May 1919 — MA KE KAUOHA Na Kanawai Ahaolelo Kau o 1919 [ARTICLE]

MA KE KAUOHA

Na Kanawai Ahaolelo Kau o 1919

KANAWAI 54. [u. s. iieiu n.j IIE KANAWAI k Moololi-■ Axa ika Palku 137 o x.\ KanaWAI I MOOPONOI'ONOIA O IIaW.MI, 1915, ELIKĒ ME IA ] Hooi.oliia e ke Kanawai 20 oxa Kanawai okl Kau o 1915, E PILI An \ 1 NA La KuLAIA. II Hooholoia e ka Ahaolelo oke Tcriiorc o Han'aii: Pal ku 1. Oka Panku 137 ona Kanawai i Hooponoponoia o Ilawaii, 1915, elike me ia i lioololiia eke Kanawai 20, ona ICanawai o,ke Kau o 1915, ma keia ke hoololiia nei i helulielu ai penei: "Pauku 137. Ikeia. O keia mau la malalo iho nei o kela ame keia makaliiki ke hookaawaleia nei ake kukuluia nei ma ke ano he mau la kulaia no ke terilore, oia hoi : v Ka la mua o lanuari, .. Ka la iwakalua-kumamaliui o Feberuari, Ka la kanakolu o Mei, Ka la umi-kumamakahi o lune. e ikeia ka La o Kamehameha, Ka la eha o lulai, Ka Poakahi mua o Sepatcmaba, e ikeia ka La oka Poe Hana, Kā Poao'no ekolu iloko o Sej)atemaba, Ka la umi-kumamakahi o Novemaba, e ikeia ka La Lanakila. Ka la iwakalua-kumamalima o Dekemaba, anie na la koho haloka apau, koho wae moho ame koho nui ana, iloko oia kalana, a i ole, kulanakauhale ame kalaua maloleo olaila i malamaia ai ia koho ana, Ame kela ame keia la e ikeia ana ma oke kuahaua a lea Peresidena o Amerika Huipuia ma ke ano he la hoomanao no na ppmaikai, hookeai, a i ole, hoomana ana, a i ole, i ikeia ma ke kuahaua a ke Kiaaina o ke Teritore ma ke ano he la kulaia, e lilo i la kūlaia no ke teritore." Pal'KU 2. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 8 o Apenla, A. D. 1919. C. J. McCARTHY, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 55. [B. S. Holu 4<i.] • HE KAN'AWAI e Hoololi Ana ika Pauku 1227 ona KanaWAI I HooPONOPONOIA O HaWAII, 1915, E PILI Ana INA Auiiau Kino. li Hooholoia e ka Ahaolelo oke Tcritorc o Haieaii: Pauku 1. Oka Pauku 1227 ona Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei penei: "Pauku 1227. E hiki no nia ka liana. Ona auhau kino, na auhau kula ame na auhau alanui malalo o keia mokuna, ua iiiki no e hanaia e ka mea i-auhauia (elike me ka manao oka luna helu auhau he kupono) maluna ona alanui aupuni oka apana kahi ana i noho ai. malalo oke kuhikuhi aka papa ona lunakiai. ma ka uku o ehia d;ila ($2.00) oka la aole i emi iho malalo o ewalu hora hana." . Pauku 2. O na kanawai ame na hapa kanawai e ku-e ana i na hoakaka a keia Kanawai ma keia ke hoopauia nei. Pauku 3. E maua keia Kanawai mai a mahope aku oka 1a o kona aj)onoia ana. Aponoia i keia la 8 o Aperila, A. D. 1919. C. J. McCARTHY, ; Kiaainā o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 56. [B. ». Hoiu M2.'j t HE KANAWAI k Hoo.mana Ana a k Hookuleana Ana'i ka Papa o na Lunakiai okk Kula.nakauiiale a Kai:an.\ o Llonolllu e Hookohi: rka Mka Hanohano Samuel Parker i Mea Malama i Kekahi Apana Aina Malalo o Kekahi Aelike Noho. II Hooholoia e ka Ahaolelo oke Tcritore o Phneaii: Pauku 1. Ika pau ana ona hoolimalima eku nei, oka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu ma keia ke hoomanaia aku nei ake hookuleanaia aku nei ma ka itioa o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu e komo aku iloko o kekahi aelike, me na "kiiniu i aponoia e lakou. no ka hoomaopopo ana i mea nana e malama* kiai a e hoomaopopo. oia hoi, e ka Mea Hanohano Samuel Parker, i kona nianawa e ola ana. i kela hapa o ka Paka ma Waikiki, i kukuluia eka Pauku 1869 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, e paaia nei malalo o kekahi hoolimalima a e pau ana a o kekahi hapa oia aelike o ka ae aku i ka Mea Hanohano Samuel Parker i oleloia e noho mau aku iloko o ka hale e nohoia nei eia i keia manawa. Pauku 2. O kela aelike i oleloia, a i ole, hookohii oka Mea \ lanohauo Samuel Parker ma ke ano he mea malama ina hale ame na kahua ma ia wahi aole e hoopilikia ika pono ame ke

kuleana o ke aupuni ia mau aina i oleloia, na liale ame na hana hou c ku ana i ka manawa e pau ai ka hoolimalima, a i ole, inau lioolimalima. Pauku 3. E mana keia Kanawai i kona aponoia aua. Aponoia i keia la 8 o Aperila, A. D. 1919. C. J. McCARTIIV, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 57. [B. U. llolu S:i.] HE KANAWAI e Hooluli Axa i ka Pauku 2507 o xa Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, E PILI Ana 1 NA HO(>HALAIIALA A NA. E Hooholoia c ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: Pauku 1. O ka Pauku 2507 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii. 1915, ma keia ke hoololiia nei ma ka paku'i ana aku i poo hou e heluhelu ana penei: wo*"Iloko o kekahi manawa kupono mahope o ka lawa ana o ka hoohalahala mai kekahi olelo 110011019 mai a kekahi lunakanawai apana, i ka alia liookolokolo kaapuni oia aha kaapuni, ua kau aku ke ko'iko'i maluna o ia lunakanawai apana e hana mai i palapala no ia hoohalahala, a e hui pu ia me ia na palapala apau ame na ike i wailioia aku iloko o ia hihia ame na lilo apau maluna ae o na lilo i ulu mai mamuli o na mea i lilo mamuli o keia hihia, a o ia mau lilo apau i loaa mamuli o ia hihia e hoihoiia e ia i ke kalana ma ke ano he mau loaa nolaila. 'ii lilo 110 i hana na ke kakauolelo o ka aha kaapuni inuia bfeila i hiki aku ai ka hoohalahala mai ka olelo hooholo aku a ka lunakanawai apana, iloko o kekahi manawa kupono mahope iho o ka pau ana o ka hihia imua o ka aha kaapuni i oleloia. e hooiina aku i ka lunakauawai apana kahi i pii mai ai o ka hoohalahala. i kekahi palapala hoike e hoike i ka mea i luina ia ai ia hihia i oleloia e ka aha kaapuni i oleloia." Pauku 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 8 o Aperila. A. D. 1919. C. J. McCARTHY, Kiaaina 0 ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 58. (R. H. HELU <55.) [B. 11. Helu 85.] HE KANAWAI e Hoololi Ana i na Pauku 2539 o na Kanawaii I HoOI'ONOPONOIA 0 Hawaii. 1915, E Pili Ana I NA Lilo 0 NA Aiia Apana. V II Uooholoia e ka Ahaolelo 0 ke Teritore 0 liawaii: Pauku 1. O ka Pauku 2539 0 na Kanawai i Hooponoponoia 0 Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 2539. Papa kuhikuhi. No kela ame keia palapala kii, palapala hopu, palapala hooko, a i ole, o na palapala e ae i hoopukaia e kekahi lunakanawai apana, hookahi dala. No kela ame leeia hoopanee ana maluna o ke noi o kekahi o na aoao, iwakaluakumamalinia keneka. No kela ame keia palapala kii, kanalima keneka. No ka hoohiki ana, umi keneka. No ka waiho ana aku 1 kekahi palapala ma ke noi a kekahi o na aoao. umi keneka. No ka haawi ana ame.ka liooko ana i kekahi olelo hooholo, hookahi dala. No ke kope o kekahi olelo hooholo, kanalima keneka. No kela ame keia bona, a i ole, palapala hoomalu e ae, i kakauia e ka lunakanawai, hookahi dala. No ka hooj)aa ana i kekahi hoohalahala, umi keneka; 110 ka waiho ana o ia mea. umi keneka; a 110 ka hooko ana ia mea, hookahi dala. O ka Makainui Kiekie. a i ole, Makainui, a i ole, lunamakai na auhau: No ka hooko ana i kekahi palapala kii. palapala hopu, palapala hooko, a i ole, na palapala e ae, hookahi dala. No kela ame keia kope palapala hooko ame papa kuhikuhi o ka waiwai i hoomaluia, i hookoia aku maluna o ka mea i hoopiiia. hookahi dala me kanalima keueka. No ka hooko ana i kekahi palapala hooko, uini keneka no kela ame ke?a dala i ohiia ahiki i ke kanalima dala, a he elima keneka no kela ame keia dala maluna aku 0 kanalima dala. No ka hooko ana i kekahi palapala kii, umi keneka 110 kela ame keia hoike. No leela ame keia mile i hele ia, maluna aku 0 hookahi, 110 ka hooko ana i kekahi palapala, elima keneka. No ka malama ana i kekahi waiwai i laweia mamuli o kekahi hoomalu, o kona mau lioolilo kupono a lawa pono." Pauku 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 8 o Apenla, A. D. 1919. C- J. McCARTHY. Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. KANAWAI 59. . [B. H. Helu li'4.] HE KANAWAI e Hoololi Ana i Kekahi Mau Lalani Olelo Maloko o na Mokuna 125 0 na Kanawai i HooponopoNOIA 0 HaWAĪI, 1915. E PILI An \ I NA Pt- AME NA LaKO-PU. E Hoohoioia e ka Ahaolelo o ke Tcritore o Haxvaii\ Pauku 1. O na lalani olelo "kakauolelo o ke kalania. a'i ole, kulanakauhale ame kalana," 'tkakauolelo, v ame "kakauolelo, a i 010, na kakaviolelo," elike me ia i hoikeia maloko o lea mokuna 125 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoo-

loliia nei c helulielu ana "makainui o Uc kalana. a i ole. kul.u,;, kauhale ame kalana"; 'inakainui," a i ole na ~i nakainui.M P.\i:ku 2. O ke kakauolelo o na kalana pakalii anie kul ;in „. kauhale ame kalana, e hana no i ke aj>onoia ana o koia Kaimw.,: a e liaawi aku i ka makainui o ke k«il«ina, 3 i ole, kul c tiuik;u;hale ame kalana. iloko olaila oia e noho kakauoMo ana. i ua nim,. lelo apau. na buke ame na palapala apau e |>ili ana i ka 1 >«.»}m^. inoa o na pu. a i ole, lako-pu, a e lawe mai i likiki 110 iu inau uu-a Pai ku 3. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o k a |, o kona apouoia ana. Aponoia i keia la 8 o Apenla, A. D. 1919. C. J. McCARTIIV. Kiaaina o ke Teritorc o llawaii. KANAWAI 60. [B. 11. Helu 243.] 111-: KANAWAI e M(X)Kaawalk Ana i Haawina Dai. \ n.» k > Hoopau Ana I K.\ Pilikia o ka Ahaiiui Moku <V\in E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke 7cntorc o Hawaii'. P.vu KL7 1. O ka heluna o kanaiwa-kumamaha ame W iim dala ($94.99) ma keia ke hookaawaleia nei no ka hoopau .u,a , ka pilikia o ka Ahahui Moku o Oaliu no llonolulu. Tcriiorc .. i lawaii, a e ukuia aku mailoko aku o na elala apau i loaa il<»k.> ■ » ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii mai na loaa laula m;.i. a e lilo ia hoihoi hou ana aku o kekahi heluna elala i ohiia a <>i aku maluna o na auhau kupono no na auhau uwapo i ukuia e ia ahahui no ka pahu aila "l-ihh}' MeNeilh' ame ka M S "kiuihelani" iloko o na malama o lune, lulai, Augate, Scpatcmalu, Okatoha, Novemaha ame Dekcmaba, 1918. Pauku 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana. Aponoia i keia la 8 o Apenla, A. I). 1919. C. 1. McCAKTI IV, Kiaaiua o ke Teritorc o llawaii. _ KANAWAi 61. HF, KANAW'AI e Hookaawale Ana i Uaawina I)ala n<. k\ Hoopau Ana 1 KA Pilikia o KA Aiiahui Hana Kim 1 lAWAII. Ii Hooholoia e ka Ahaolelō o ke Tcritorc o Huwaii: Pauku 1. O ka heluna o eiwa ame 50/100 (lala ($9.50) ina keia ke hookaawaleia nei no ka hoopau ana i ka pilikia o ka Ahahui Hana Kini Hawaii o Kealm, Kauai, Teritore o Hawaii. a e ukuia mailoko ae o na elala apau i loga iloko o ka waihona puuleu o ke Teritore o Hawaii mai na loaa laula mai, a e lilo ia i hoihoi hou ana aku no na dala auhau*u\vapo i ukuia aku a <>i aku mamua o na auhau kupono e ia ahahui iloko o Augatc 2S, 1918, mamuli o na kini halakahiki i kupono ole e auhauia i kulike ai me na rula ame na hooponopono ana a ka papa komisina o na awa. Pauku 2. keia Kanawai mai a niahope aku o k.i la 0 kona aponoia ana. ' Aponoia i keia la 8 o Apenla, A. D. 1919. C. J. McCARTHY, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii KANAWAI 62. [D. 11. llelu 211.] HE KANAWAI i- Hoololi Ana i ica Mokuna 11 o na K \n wai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915. elike me ia I H'»oI.OUIA. K PILI ANA I KE AUPUNI K.ULAN AKAUH ALE. M A KA Hwololi Ana i na Pauku 1640. 1648. na Pooifot; 1. 5. 8. 10,, 15; 17 ame 22 o ka Pauku 1654 ame na Pauku 1005. 1678. 1687. 1701. 1704. 1716. 1732. 1740, 1744, 1751, 1755. 1760. 1770, a e Hoopal* Ana i ka Pauku 1728 o ka M KUNA I OLELOIA. i II Iloohohia e ha Ahaoleio o ke Tcr\torc o Haī\.'aii: Pauku 1. O ka Pauku 1640 o ka Mokuna 111, o na Kanawai 1 Hoo])onoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: Pauku 1640. Na kokua i ka papa. na rula, huke moolelo, maluhia. Na ka papa e: "1. Hookohu i mau kakauolelo komitc ame na kokua e ae e manaoia ana he kupono; "2. E kukulu i mau rula no ka lawelawe ana i na hana. "3. Malama i buke moolelo no na hana i lawelaweia. O na ae ame na hoole i ka manawa e kauohaia mai ai e kekahi lala e laweia a e hookomoia iloko o laila; "4. Ka mana e hoopa'i i kona mau lala no ka hoomalu ole. a i ole. ku-e i na rula i ka manawa e noho ana a e kipaku i kela ame keia niea i komo mai i kona. niau halawai i ikeia ua ku ka hewa hoomalu ole. a ku-e i na rula. a i ole, malama ole i ka maluhia ma ia mau halawai." Pauku 2. O ka Pauku 1648 o ka Mokuna 111, o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nfci i heluhelu ai penei: "Pauku 1648. Hoolaha mamua o ka panina q na hana. (> keki

mc keia bila. a i ole, olelo hooholo e hoomaopopo ana i kekahi , n:; e. u moakaka. koe aua hooemiia mai elike me ke kauoha i 'auku 1793-1813, i hoololiia, a i ole, e komo ana iloko o . lioolimalima. haawina dala, a i ole, hoolilo ana i A oka lehulehu, a i ole, e la.we ana ika mana lawe waiwai ke kanawai, a i ole, hoolilo ana i na daal o ka lehulehu, koe na :u:ia ilala malalo o elima haneri ? ame na hoakaka kanawai no : in.nkau ana aku i mau hana hou. a i ole, hoopa'i, i kona h00..,,ia ..,,ia ana mai. e hoolahaia iloko o kekahi nupepa. a i ole, mau -p«t. nie na ae ame tia hoole, no kekahi mau la aole e emi iho ..];.]<! <) ekolu ( koe na la Sabati ame na la kulaia) inamua o ;. i.Mohulo loa ia ana. Ina oua bila la, a i ole, olelo hooholo •«>> >!<»liia aua ma kona ano nui, oua hila ia, a i ole, olelo hoo- ,, ,-iike nie ia i hoololiia e hoolaha ia no kekahi manawa i like iiiin: me ia mamua o loa ia ana. Aka ma'kahi o ; m ikeiiKike U»a ia ua hiki no i na lunanui ame na poo keena, ;.. ka Meia. e hoolilo aku ia mau (lala, aole e oi aku ma- : haneri. elike me ka mea i manao ia he kupono no ia i-.in i n;akem«akeia. Aole kekahi niea maloko nei e papa i . ■„.,.,:!.ilo ana i kekahi hoololi, a i ole, mau hoololi i kekahi mau ; ,v. ti (» ke kulanakauhale ame kalana e hookomo ana ia mau . ,1 i i;:a ke kuhikuhi ana." .',l KV 3. () na poohou helu 1, 5, 8, 10, 15, 17, ame 22, oka ;l.w Wo4 o ka Mukuna 111. o na Kanawai i Hooponoponoia o ; /\.:ii. elike me ia i hoololiia, ma keia ke hoololiia nei i ai penei: • i' li uin a e kauoiia e hookoia maloko o na palena o ke ku--iiihale ame kalana i na kanawai apau e hoomalu ana i ka ; i.ia uiakai ame na mea pili ola o ka lehulehu, ka nana aua o I t'c. ka wauahi ana i na hale i ikeia aole i kupono no ke ola i.hi-A-hu. na hana paipu lawe mea ino, na sua, na hale uwi u. u i;. ia. iiina. na kahua kanu o na poe make, kailli ana o ka ■nai-e ame na hale kalii e waihoia ai ke kino o ka poe make • • •:••••<■• i 'ke ole ia ke kumu oka make ana, hooponopono ana . kaupalena ana i na wahi kukulu hale ame na hale rumi ....Kiaaiima; ka hoomaopopo ana no ka hookohu ana i na kauka , ai.K' kulanakauhale ame na mea pili ola kino aine na poe ;v e uiauaoia ana he kupono no ka hooko ana aku i na i:'. ai i uleloia, a e loaa ia lakou ka mana elike me ia i haawiia ... .. i.e kanawai i na akena o ka papa ola, koe wale no na mea i v!;...]rnaia a e hookauia aku ana m.aluna o lakou e na kauoha k.' i.ik' >u mau j)alapala hookohu. , I ; . hoolaha a e hooponopono ina wahi ame na kumu ma- ' -laila e lawelawe ai na kamana, mikanika, amala ame na liale i i. hanahao. puhi palaoa. ame na hale hana e ae, na hale holoi, v!.i ;> .i. lualiilii. makeke i'a ame na wahi hana kuli, na hale ~a i ole. mau liale hana e' la\velawe ana, na hotele, na hale :■"ii lio' ilimalima. na hale moe. na'hale keaka. na keena ame na . ! i t lawelawe ia ana na hana lealea o ka lehulehu ame kahi e , .i-.luia ai ia mau hale. malamaia ana, hoohanaia ana, a i ole, .ekiwn'a ana; ame na wahi e kukuluia ai na hale uwi waiu, na ii(» ame na kula hanai holoholona me na walii e malamaia ai iinloholona: aka nae. ma kahi e Uuikau ai na kanawai kulana.•.i:\:»le, ru!a, a i ole, kauoha ame na rula, a i ole, kauoha o ka :;>a.ola. ua lilo na k'a mea hope e hoomalu a e hooko. Ka hoonui ana aku i ke keena kinaiahi e ku nei, a i ole, e ♦ ;kr.lu. hoohui. houluulu i mau keena kinai ahi hou ame ka hoo- • ~»»]>(> ana i mau lako kinai aiii hou, nialama ana ame ka hooi'. ana i na mea kinaiahi; ame ka hoomakaukau ana. i rriau iiioha h«m ame na kaupalena no ka hoomalu ana i na mea e Akana ai a e hoomaluia ai a e hoopauia ai na ahi. k'. Ka hooniaopopo ana i mau pa aupuni no ka lehulehu ik* ka hana aua i na rula kupono apau, kauoha ame na keakea i:: i na pipi. ilio ame na holoholona e ae ame na manu laka e wale ana ma ke akea. ame ka hoomalu ana ame ka pepehi ••: ia ir.au mea.

i;. Ka hoomaopopo ana i mau hoopii, lawe wale ana no ka nliaki ia ana o kekahi kanawai; aka nae, aole e oi aku kekahi hoo«m': i ka helunn o hookahi tausani dala, a i ole, hoopaahao a oi u numua o hookahi makahiki, a i ole, ia mau hoopa'i' no a i r'ua. ka hoopii ana ma ke kanawai elike me na kuhikuhi a ke ' i'.Mwai no na hihia mikamina. "17 Ka lioomaopopo ana, hooholo ana ame ka ae ana i na i'Mi. ukuhana, a i ole, uku mahina 110 na luna aupuni ame na poe 'iaua o ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu, koe na luna i i."lio haiokaia, na lunanui, a i ole, na poe hana o ka aha kaapuni • ' H- ua aha hookolokolo apana ame na liina ame na kumukula :ualoko o ke keena hoonaauao o ka lehulehii, o ko lakou mau uku < houmaopopoia ana e ke kanavyai i keia manawa, a i ole, i keia Juua aku paha. "22. Ka hoomaopopo ana ame ka ae ana e hoolilo, kuapo, a ; Ihmlilo ana ma kekahi ano okoa aku, ma ka olelo hooholo iu.al aka ana i hookahi heluhelu ana no kona aponoia ana, a i (, W waiwai kino i kupono ole, a i ole, i lawa ole no ka hoohanaia ; 'ia e ke kulanakauhale ame kalana, koe wale 110 a o ua mau v.'aiwni la ua oi aku mamua o hookahi tausani dala kona waima ia wahi o ua olelo hooholo ala e hooholoia no elike me kauoha maloko o ka Pauku 1648." Kr 4. Oka Pauku 1665 oka Mokuna 111,0 na Kanawai ' ! looponoponoia o Hawaii. 1915, elike me ia i hoololiia, ma keia k- hooioKia nei i heluhelu ai penei: ' i'auku 1665. Alanawa ma ka oihana. E hoomaka ana me-na ■'iuanui e kohoia ana-i 1919, o na lunanui apau e kohoia ana no 1 •' kuianakauhale ame kalana, leOe ma na mea e hoakakaia ana ■ '\iioko nei. e j)aa no lakou i ko lākou mau kulana no eha maka"ki ahiki i ke kohoia ana o ko lakou mau pani a lawa malalo o kanawai." ■'m ki- 5. Oka Pauku 1678 oka Mokuna 111. ona Kanawai ' ! iooponoponoia o Hawaii, 1915, elike me ia i hoololiia, ma keia hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pp.uku 1678. Uku o na Lunanui i Kohoia. O ka uku o na i'.uaimi like ole o ke kulanakauliale ame kalana i kohoia e ukuia '■•a ka mahina mailoko ae o ka waihona puuku o ke kulanakauame kalana elike me keia malalo iho nei: No ka Makahiki. Meia $6,000.00 Xa lala oka papa ona lunakiai, pakahi. 1,200.00 Maleainui 4,200.00 Kakauolelo Kulaiwkauhale ame Kalana 4.200.00 I.unahooia 4,200.00 Loio Kulanakauhale ame Kalana 6,000.00 Puuku 4,200.00

Pauku <j. Oka Pauku 1687 o ka Mokuna 111, ona Kanawai i 1 -looponoponoia o Hawaii. 1915. elike me ia i hoololiia, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: ''Panku 1687. La oke koho laulau ana. Oke koho laula ana i na lunaiiui e kohoia ana o ke Kulanakauhale ame Kalana o. I lonolulu e malamaia no iloko o 1919 i ka Poalua mua mahope 0 ka Poakahi mua iloko o ka malama o lune, 1919, a o na lunanui e kohoia ana ia manawa. a i ole. e kohoia ana paha a puka iloko o ke koho uae moho ana mamua iho oia koho laula ana, elike me ia i hoakakaia ma ke kanawai. e lawe no lakou i ko lakou mau kulana i ka la 1 o lulai, 1919, a e paa ma ko lakou mati kulana ahiki i ke kohoia ana o ko lakou mau pani a ku i ke kanawai; oke koho laula hou ana aku ia mau lunanui oke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu mahope aku o 1919 e m«> lamaia no i ka Poalua mua mahope iho o ka Poakahi niua o ka nialama o Novemaba iloko o ka makaliiki 1923 a iloko o na m«ikahiki eha mahope aku ; a oia mau lunanui e kohoia ana iloko o 1923 a iioko o kela ame keia mau makahiki eha mahope aku e lawe no lakou i ko lakou mau'kulana i ka hora 12, awakea, o ka la 2 o lanuan e hiki mai ana mahope o ko lakou kohoia ana, koe wale no a oia la he la Sabati, a in* pela e lawe no lakou i ko lakou mau kulana i <ka la 3 oia malama a e paa ma ia mau kulana ahiki i ke kohoia ana o ko lakou mau pani a ua ku i ke kanawai. () na hoolilo oia mau koho ana e ukuia no e ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu." Pauku 7. Oka Pauku 1701 oka Mokuna 111,0 na Kanawai 1 I looponoponoia o llawaii. 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluheluia ai penei: ''Pauku 1701. Kupono ma ke kanawai ;> na kokua. O. ka poonui o ke kulanakauhale ame kalana e ikeia no ma ke.ano o ka meia. Ile mea koho haloka oia no ke kulanakauhale ame kalana i ka manawa o kona kohoia ana, a ua loaa ia kulana iaia he manawa aole i emi ilio malalo o ekolu makahiki mamua aku oia koho ana. Ua hiki iaia<e hookohu a e hoopaU i kona maiiao ana i kekahi kakauolelo me ka uku aole e emi iho m.alalo o $2,400.00 o ka makahiki ame na kokua hou aku ana i makemake ai no kona keena me na uku e ae ia ana e ka papa." Pauku 8. Oka Pauku 1704 oka Mokuna 111, ona Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

"Pauku 1704. Mana hookohu. Na ka meia, me ke apono ana 0 ka papa o na lunakiai, e hookohu a e hoopau i na poo apau, i ku i keia manawa a i keia hope aku paha, a i ole, ikeia ma kc kanawai, koe na luna i kohoia ma ka haloka ame na luna aupuni e aku aole i hoomaopopoia ko lakou hookohuia ana. I ka manawa e loaa ai he hakahaka iloko o kekahi kulana kohoia, a i ole. o kekahi poo aupuni paha, a i ole, iuna okoa aku elike me keia poe maluna ae, a aole he mau hoakaka ana no ia mea maloko o keia mokuna. a i ole, ma ke kanawai no ka hoopiha ana ia mau wahi. na ka meia, me ia ano aponoia ana, e hookohu i mea kupono ma ia hakahak'a, a e paa oia ia kulana no ke koena aku o ka manawa i koe, koe nae a ua hoopauia no kekahi kumu okoa aku." Pal-ku 9. O ka Pauku 1716 o ka Mokuna 111, o na Kanawai 1 Mooponoponoia o llawaii, 1915, ma keia ke hoploliia nei i heluheluia ai peuei: ''Pauku 1716. Ka liope luilahooia ame na kakauolelo. Ua hiki no i ka lunahooia e hookohu a e hoopau i kona manao ana pela ia mau liope, na kakauoielo ame na kokua e ae, elike me ko lakoil lawa, a i ka uku e aeia niai ana e ka papa o na lunakiai." Pauku 10. C> ka Pauku 1732 o ka Mokuna 111, o na Kanawai i 1-looponoponoia o Mawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: ' "Pauku 1732. Ka hope puuku, na kakauolelo. Ua hiki no i ka puuku ke hookohu a e hoopau i kona manao ana pela ia mau liope, na kakauolelo ame na kokua e ae, elike me ko lakou lawa, a i ka uku e ae ia mai ana e ka papa o na lunakiai." Pauku 11. (") ka Pauku 1740 o ka Mokuna 111, o na Kanawai i Mooponoponoia o Mawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 1740. Na liope loio, na kakauolelo, etc. Ua hiki no i ka loio kulanakauhale ame kalana e hookohu a e hoopau i kona manao ana pela ia mau liope, a i ole, mau kokua kanawai e ae paha, ia mau kakauolelo. kakaupokole, na niahele olelo, a i ole, na kokua e ae, elike me ko lakou i na uku e ae ia mai ana e ka papa o na lunakiai. "() kekahi luna makai o ke keena makai ua hiki no e hoounaia e ka makainui no ka lawelawe ana.i ka hana makaikiu no ka hoomakaukau ana i na hihia hoopii o ke keena a e hoomau aku oia ia hana elike me ka loihi me ka manao o ka loio kulanakauhale ame kalana." Pau-ku 12. O ka Pauku 1744 o ka Mokuna 111, o na Kana-. wai i Mooponoponoia o Mawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 1744. Mope kakauolelo, na kakauolelo. Ua hiki no i ke kakauolelo o ke kulanakauhale ame kalana e hookohu a e hoo])au i kona manao ana pela ia mau'hope, na kakauolelo, na kakaupokole ame na kokua e ae, elike me ko lakou iawa, a i na uku e ae ia mai ana e ka papa o na lunakiai." Pauku 13. O ka Pauku 1751 o ka Mokuna 111, o na Kanawai i Mooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 1751. Na luna makai ame na kokua e ae. Ua loaa i ka makainui ka mana e hookohu malalo o na hooponopono ana a ke komisina hoii, elike me ia i hoakakaia ma ke kanawai, ia mau luna makai. a i na uku e ae ia ana e ka papa o na lunakiai i kela ame keia manawa; aka nae. aole leekahi hooponopono ana a ke koinisina noii e manaoia e papa ana i ka papa me ka hoopau ole ana i kekahi kulana o kekahi luna makai i ae ia ame ka hoopau ana i ka uku no ia kulana. a ina e hoopauia ana kekahi me kona hooponO, ua hiki no mamuli o kekahi noi ma ke kakau i ka makainui ilok-o o kanakolu la, e hookau iaia ma ke poo o ka poe kupono e hookohuia o na.'poe i aponoia e ke komisina noii. Ua loaa pu uo hoi i ka makalnui ka mana e hookohu a e hoopau

\. i kona manao ana pela ia »uau hope makainui, ua kakauolelo, a ! i ole, na kokua e ae, aole malalo o ke komisina noii, a i na uku e | ae ia mai ana eka papa ona lunakiai. | *'"() kela aipe keia hope makainui, maloko o kona apana iho, 1 ua loaa ka mana malalo o ke kuhikuhi ame ka hoomalu a ka j makainui e hooko ina hana c koiia ana eke kanawai e liookoia ! e ka makainui." j j Pavk\- 14. Oka Panku 1755 oka Mokuna 111, ona Kanai wai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i j heluhelu ai penei: j ' Pauku 1755. Hoike no n:i eha. Mamua oka hiki ana e hoo- ! piiia ke kulanakauhale ame kalana no kekahi mau,koi poho mai muli o na el)a i loaa i kekahi mea, a i ole, waiwai maluna o ke- ! kahi o na alanui, alahele, alaololi, alaheleaoao, a i ole, na wahi j eaeo ka lehuleliu oke kulaiiakauhale ame kalana, a i ole, mainuli paha o ka hoohemahema o kekahi luna aupuni, a i ole, mea hana palia o ia kulanakauhale ame kalana, o ka mea i eha pela. a i ole. o ka ona, a i ole, ka mea paha i kuleana ia wahi, e noho ana, a i ole, e hoohana ana paha i ka waiwai i hoopilikia ia, a i ole, o kekahi mea paha he hope nona. ua liiki no iloko o eono malania mahope o ka loaa ana oia pilikia, e haawi i ka meia i kekahi hoolaha ma ke kakau no ia pilikia, ame na poho moakaka i loaa, e hoike piha ana maloko o ia hoolaha, i ka manawa, kahi ame ke ano o ka loaa ana o ia mau eha a pilikia ])aha, ke kukonukonu 0 ia mea ame ka heluna dala e koiia ana no ia mea." Pauku 15. Oka Pauku 1760 o ka Mokuna 111. o na Kanawai i Hooponoponūia o liawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: ♦ "Pauku 1760. Na kokua hou ae ame na lako i papaia. Aole kekahi keena, papa, a i ole, luna aupuni, malalo o na ano apau. e ae ia e hoolimalima i kekahi mau kokua mawaho ae o na poe 1 hoomanaia aku. a i ole i hoakakaia e ka jiapa o na lunakiai, a i ole, e kuai i na lako a oi aku mamua o ka heluna dala i haawiia aku no ia mau mea e ka papa o na lunakiai, koe no nae ma na pilikia kukonukonu loa i aponoia e ka meia a maloko o na palena 0 keia mokuna." i'ai'kl' 16. Oka Pauku 1770 o ka Mokuna 111, o na Kanawai i liooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: "Pauku 1770. Na kokua paku'i mai. I ka manawa o kela ame keia luna aupuni papa, a i ole, keena e makemake ai i mau hope hou aku, mau kakauolelo, a i ole, poe lawelawe, e hanaia na palapala noi i ka meia no ia mea, a maluna oia inau palapala noi e imi pu ka meia i ke kupono no ka loaa hou ana aku o ia mau kokua ina e loaa ana iaia ua kupono e noi aku oia i na lunakiai e hoomana mai i ka hookohu ana aku ia niau hope, kakauolelo, a i ole, mea lawelawe; a ia manawa ka papa o na luna- , kiai, ma ke koho ana ma ka ae aole e emi iho malalo o elima mau lala, e hoomana aku ia luna aupuni, papa, a i ole, keena e .hookohu aku ia mea, a e hoomaopopo i ka uku o ia mea i hookohuia. Aka nae, aole kekahi mea maloko o keia pauku e manaoia e papa ana i ke poo o kekahi keena i ikeia e ka papa o na lunakiai e hoolilo aku i kekahi haawina dala i hoomaopopoia e ka papa 1 oleloia no ka uku ana aku i na poe hana la, mea lawe olelo ike, mea koho i ke kumu waiwai, a i ole, kekahi poe kuikawa e ku like ana me na hoakaka o ia haawina ame na liana a ia poo keena." Pauku 17. Oka Pauku 1728 oka Mokuna 111, ona Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoopauia nei, a o ka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale ame Kalana o I lonolulu ma keia ke hoomanaia nei, a ke kuhikuhiia aku nei e hookaawale, a i ole, e hookaawale hou, i na dala apau loa iloko o ka waihpna, i kukulu mua ia e ka pauku i oleloia, a i ole, e hookaawaleia ana iloko o ia waihona mamuli o ke kauoha a ka Puuku 1728 i oleloia o lune 30, 1919, a e hui pu ana i na dala apau i hookaawaleia maniua aku nei, a i ole, i kuhikuhiia e kekahi kanawai a ka ahaolelo i hana ai, no kekahi mau hana a aole i hooliloia, aole no hoi i hana aelikeia, a i ole, i hoohanaia no kekahi mau koi e ku ana i keia manawa, no keia mau mea malalo iho nei: 1. llooloihi ana i na pono sua, Kakaako % ame Kewalo $40,000 00 2. Ilooponopono hou ana ame ka malama ana, na alanui ame na paipu wai kahe, Kakaako ame Kewalo 15,000.00 3. Makeke Kulanakauhale 44,000.00 4. llalehookolokolo, halepaahao, ame liale no ke ki'ai, Kaneohe * 6,000.00 5. Ilalehookolokolo, halepaahao ame hale no ke kiai. Koolauloa 6,000.00 6. Halehookolokolo, halepaahao ame hale no ke kiai, Waianae 4,000.00 7. Alahaka, Haleiwa, Apana o Waialua... 6,000.00 8. Kuai ana, Paka Kalihi-kai 2,100.00 9. Hale puhiohe, Paka Kalihi-waena 1,000.00 10. Kukulu hou ana, Alanui Home Hookuonoono. Waiomao 5,000.00 11. Kiiāi ana ikairC. A. ia Kekoi i Paka.. 6,000.00 "anie na dala i koe aku maloko o ia waihona aole i hoakakaia maloko nei, a i o!e. i hookaawaleia, ame na koena aku i hoolilooleia mahope o ka hookoia ana o na mea i kuhikuhiia maloko nei; v ua hoomanaia ka papa i oleloia, ake kuhikuhiia nei e hookaawale a e hoolilo īa mau koena ame na koena paha e ulu ae ana no na pono paani, a i ole, no ka hoomaemae ana i na paka o ka lehulehu." Pauku 13. Ona kanawai apau. a i ole, hapa kanawai e ku-e ana i kekahi o keia kanawai, ma keia ke hoopauia nei, koe nae o keia lioopau ana aole e 'manao ia e ae aku ana, a i ole, ē hoopau ana i na mana o ka papa ola, a i ole, o ka ilamoku o ka oihana ahi.o ke Teritore o Ilawaii e ku nei, a i ole, e hoomanaia aku ana e ke kanawai ma keia mua aku. Pauku 19. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana, koe ka Pauku 5, e mana ia i ka la 1 o lulai, A. D. 1919. Aponoia i keia la 8 o Apenla, A. D. 1919. C. J. MeCARTHY, Kiaaina o ke Teritore o Ilawaii.