Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 20, 16 May 1919 — Page 1

Page PDF (1.38 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

LANAKILA HOU O HAWAII MA LONA HAAWINA KOKUA

Hoomano ko Honolulu Nei Poe me ka Hauoli no na Kokua ma ka Bona Lanakila

MALAMAIA HE MAU HANA HAIOLELO ME KA HIMENI

            Pina ka Paʻlii i ka Lehulehu ma ka Poaono i Hala me ka Nana i na Mokulele

@ hooikaika pauaho ole ana @ a@o mau i na mahina aku @i hoea mai ai i ka lanakila @ hawaii nei ma@ o kona ma-@ lanakila, no k@ mea, @ kela ame keia mokupuni @ i ka oi ana o kana mau ko-@ o kona haawiua i mahele-@ a ua hoohauoliia mai hoi ka @ @ mea apau, no ka hiki ana @ ha@aii @ku, ke hooko mau aku i @ o ka hana, me ka ikaika @ i kona mau makaainana.

            N@ @ hoike ana ae i ka hauoli piha @ Honolulu nei mau makaainana, no @ mau mea i hana aku ai, ma @ ana i ke aupuni o amerika @ ua malamaia kekahi mau hana @ @ ke kahua o ka paʻlii, ma ka @ la o ka Poaono aku la i hala, @ @lohe hana i kekahi mau hai-@ @ himeni no hoi mai na haumana-@ mai o ke kula aʻo kumu, me  ka @a a@a i ka hookikakaha a ua mo-@ ilana o ka lewa.

            N@ ka hapalua @ora mamua ae o ka mea ana mai i ka manawa e malamaia @ @na haiolelo, ua hoonanea mua @ @na Hawaii i ka lehulohu i ho-@ ma kela auwina la.

            M@ o keka@i o na kumulaau nui, @ @ia he wa@i no ka poe haiolelo, @ kukuluia hoi na noho loloa, no na @nana he ekolu haneri o ke kula N@ Ka@ e nonoho ai.

            i ka @ ana ae i ka hora elua ponoi @ kela aawina la, ua paani ae la ka @ i kekahi mele, i hoomakukauia, @ ka hoomaka ana aku i na hana o @ @ me ka pauai ana mai o na @ o ke Kula Ao kumu, ma ke @ ana mai i kekahi himeni.

            N@ ka hapalua hora mamua ae o ka @ ana mai i ka manawa e malama ia @ @ haiolelo, ua hoonanea mua @ @ Hawaii i ka lehulehu i ho@ ma kela auwina la.

M@ o kekahi o na kumulau nui,

            @ @ he wahi no ka poe haiolelo, @ kakuluia hoi na noho loloa, no na @ he ekolu haneri o ke Kula @ Ka@. e nono@o ai.

            I ka @ ana ae i ka hora elua ponoi

@ kela auwina la, ua panani ae la ka @ i kekahi mele, i hoomakaukauia, @ ka hoomaka ana aku i na hana o kela la. me ka pauai ana mai o na @ o ke Kula Ao kumu, ma ke @ ana mai i kekahi himeni.

Ka Mea Haiolelo Mua

            I ke k@ ana iho o ke mele ana mai @ kela mau haumana, ia wa i kamailio @ o ke komite hooko, o ka Bona lanakila. me kona hoakaka ana i na @ a Hawaii nei i hooikaika aku ai @ h@l@pono loa iloko o na maka@ @ komo ai o Amerika iloko o ke @ @ hoea wale mai no i keia ma@.

Ma ka ninau pili i ke kokua ana aku @ @puni o Amerika Huipuia, wahi @ @ mea liilii loa kela ma Hawaii @ @ like wale no ka manawa kaua @ @ oiaio i ikeia, ma na kokua a Hawaii nei i haawi aku ai, me ka piha @kai.

            I  ka hoopau ana ae i kana mau olelo @ @ na mea a na makaainana o Hawaii nei i hana aku ai, ma ke kokua @ @ @ona lanakila. ua haawi aku @ i ke kiaaina. i kekahi pahu uuku, @ o kela pahu, na inoa o ka poe @ i na @one lanakila, ma ke ano, @ ko lakou mau inoa i mea hoo@ a i mea hooikeikeia hoi ma @. a i mea hooikeikeia hoi ma @ hope aku. no ka lakou i hana aku @ ke aupuni.

            Na ka apono ana aku i na mea i hoa@ mai e Mr. Tenney, a uo ka lawe @ mai no hoi ka pahu i waiho @ @ inoa. o ka poe i kuai i @a @ona @. ua haawi aku ke Kiaaina Me@ na hoomaikai ame na mahalo @ @nite, alaila haawi ae la i ka @ ke Kakau olelo Inukea, ka luua@ o ke komisina o kahi waiho @ @ ke aupuni, a nana i hoihoi aku @ pahu, maloko o ka hale waiho @ @ ka ukali ana o na keiki ao @hope on a.

            @ ua manao hoihoi na mea apau i @ aku ai i na haiolelo ame na@. a i ka wa i oili mai ai o na mo@ me ka lawelawe ana i kekahi @ @, i malihini i ko ke kulana@ nei poe. ua lilo ua mea apau @ aana ana i na okulele, a o ka @ ana mai no hoi ia i ka panina o @na ma kela la.

            WASHINGTON, Mei 10--Maka pa@ i ka ninau a ke Kakauolelo Jos@ e pili ana i ka lono ke ha@aia @ i nei manawa ke kukulu ana n@ @ Palani ame Amerika i mau ho@hui, @ kakonia ia manno e ka Peresidena @. ua kelekalapa mai ka Peresi@ nehinei mai Paris mai i kekahi @kaka maluna o ia ninau.

 

HOOLEIA MAI KA HOOHALAHALA A OWANA E KA AHA

Apono ka Aha Kiekie i ka Hoopai i Kauia e ka Aha Kaapuni no ke Apuhi

HE EKOLU MAU MAKAHIKI HOOPAAHAO KA HOOPAI

Ohi o Owana i ka Hua o Kana Hana Apuhi e Loaa Nui na Pomaikai me ka Epa

            O ka hoopii hoohalahala a Mrs. Theresa Owana Belliveau imua o ka aha kiekie, no kona ahewaia ana, a kauia mai ka hoopai mala@a on a, e ka Lunakanawai Kaapuni Heen, ua Haule na kumu hoohalahala apau, a ua kakooia hoi ka olelo hooholo a ka aha kaapuni ma na ano apau.

            He hoohalahala keia no ke ahewaia ana o Mrs. Owana Belliveau ame Jas. M. Kealoha, no ko laua hana ana i kekahi palapala hooilina apuhi, a i ikeia ae ai hoi ua palapala nei, mahope iho o ka make ana o ka Moiwahine Liliuokalani, ma ke ano he palapala epa a oiaio ole.

            Ua nui na mea i hoakakaia maloko o na nupepa, e pili ana no kela palapala kauoha hooilina epa, me ke komo pu ana aku o Mr. Samuel Kamkaia iloko o kela hana hookahi, aka nae, ua ae oia imua o ka aha i kona hewa, a laweia i hoike ma ka aoao o ke aupuni, pela iho la oia i hookuuia ai mai pau like i ke ahe waia eke kanawai.

            Ua hoohalahala like o Jas. M. Kealoha i ka olelo hooholo a ka aha kaapuni, imua o ka aha kiekie, aka nae, he mau pule ae nei i hala, ua hooleia ka pololei o kela mau kumu apau, a ua kauohaia aku oia e hoi maloko o ka halepaahao e noho hana ai, no ka manawa o ekolu makahiki, akahi no nae a hoolohe  ka aha i na kumu hoohalahala a Mrs. Owana ma ka Poaono aku nei i hala, a he hookahi no mea i loaa i na lunakanawai ekolu, o ia ke kuikahi loa ana o ko lakou mau manao, no ka pololei o ka olelo hooholo a na kiure, a no ke kupono hoi o ka hoopa'i i kaula maluna o ke mea i hoopiiia.

            Ma ke ano nui o ka olelo hooholo a ka aha kiekie, e hoakaka ana ia i ku nana akahele ia aa@  o na kumu hoohalahala apau, a pela hoi ke noi no ka hoolohe hou ia o ka hihia, ua lokahi nu lunakanawai a ekolu, no ke kahua ole hoole pu ia aku hoi ka hoolohe hou ia o ka hihia.

HOOKUU HOU IA KA HIHIA O KALAUOKALANI

         Mahope o ka hookolokolo ana no hookahi pule ua loaa ka ike i ke kiure a ka Lunakanawai Franklin aohe i pili ka hewa i ke kakauolelo o ke Kulanakauhale a Kalena o Honolulu D. K. Kalauokalani a pela me Henry Freitas, ka me hana aelike, no ka hewa ohumu i hoopiiia ae ai laua, he hoopii i ala mai mamuli o ke kukuluia ana o kekahi mau hale koho balota, ma na papu o ka oihana kaua maluna o Onhu ma kela makahiki aku nei. He 13 miuke wale no ka loihi o ka rumi ahiki i ka loaa ana o ka olelo hooholo mahope iho o ke komo ana aku o ka hihia iloko o kona lima.

         Mai ka Poakahi mai o ka pule aku la i hala ka noho ana o ka aha e hoolohe i keia hihia, a he lehulehu no hoi na hoike i ninaninauia iloko o ia manawa a ma ka Poalima no o ka pule i hale aku ka pau ana o na hoikemaha, ma ka manawa i pau ai ua hoike o ke aupuni ia manawa i hoakaka ae ai ka loio ma ka aoao pale aohe ana mau hoike e lawe mai ana.

         Ma ka ka Loia Anaru hoakaka imua o ke kiure ua nele loa ke aupuni i kekahi mea hooiaio loa ke aupuni o kekahi mea hooiaio e ku-e ana i na mea i hoopiiia, o ka hookaaia ana o na dala ua kauo@aia mai e uku aku e ka papa lunakiai a ua hooke aku ke kakauolelo kulanakauhale a Kalana ia kauoha.

         Ua hookolokoloia ke Kakauolelo Kalauokalani mamua aku no ka hewa oia jona hooiaio ana ma ke ano hoopunipuui i keia mau koi a ua hookuuia. Ua pau kekahI mau la o ka pule ma komo ana aku iloko o ke kiure he elima minuke wale no ka noonoooia ana mau a loaa ka olelo hooholo aohe i pili ka hewa i ke Kakuolelo Kulanakauhale Kalauokalani.

         O ka papa kiure anna i hoolohe i keia hihia ohumu oia na keonimana no lakou na inoa malalo nei: W. H. Stone, Fred W. Beeklev, Manuel Andrade. George H. Moore, Adolph Wolf, John Goo KIm. H. G. Gaham W. S. Riee. F. A. Batchelo, Tin YOu alina, Chris Evensen ame C. O. Lee.

HOPOHOPOIA KA PALEKANA O KA LUKA.

         Mamuli o ka hala ana o ka hookahi mahina okoa, a ke komo aku nei i ka lua o ka mahina, me ke ku ole mai i keia awa, ua loaa na manao hopohopo i koonei poe, no ka palekana o ka pokukuna Luka, i kamaaina i keia awa.

Ua haalele aku ka mokukuna luka ia suva, ma ke awakea o ka la 9o ka mahina o maraki, me ka lohe ole ia o kekahi  mea nona, mahope mai, o ka manao wale no i oili ae iloko o koonei poe, o ia no ka halawai ana o kela mokukuna me ka poino ma ka moana, a ua pau hoi na luina i ka make, keʻole e loaa i kekahi moku hoopakele ma ka moana.

ma ka olelo a ka poe i kamaaina i ka holo ana mai Honolulu aku nei ahiki i suva, ma kahi o ke kanaha la, ka manava a ka mokukuna e holo ai, ke maikai ka makani.

Ma ka mauawa a ka mokukuna luka i haalele aku ai ia suva, he manawa ino keia o ka makahiki, a o kekahi no hoi, ua ano apulu kela moku, me ke komo o ka liu iloko, o a ka mea oi loa aku o ka pilikia, o ka hemo ana mai no ka ia o ke kapena mailoko mai o ka halemaʻi mahope iho o ka loaa ana i ka maʻi no na pule ekolu.

Ma ka oleloia, ua ka-ua mai no ka kekahi mau luna oihana ma suva, i ke kapena o ka mokukuna, aole e holo mai me kela kulana maikai ole i loaa iaia, no koua ola kino, ua paakiki no nae kela kapena, a haalele aku la kona moku, me ua kanaka kakaikahi maluna me ka uuku hoi o na ukana.

Ina no ka holoaiʻa ole o kela mokukuna i ka inoana, alaila ua hopohopo loa ia, aole i lawa na meaai maluna on a, no ka hoopakele ana ae i na kanaka mai ka pololi mai: oiai ua nui maoli kela mau la ma ka moana, he mahina mahope o kona apulu, a aole no hoi he nui o ka ukana, i hookauia maluna on a, no ke komo o ka liu.

Ke Koho Baloka e Hoohui Ana ia Auseturia me Suitalana

BERNE, Mei 13.--ua kakoo ikaika loa ka hapanui o na kanaka o ka hapa komohana o Auseturia Hunegaria @ hoohui ia hapa me suitalana.  He koho baloka laula ka i malamaia ma ke Sabati, a ma ka la aku la i nehinei ka hoolahaia ana ae o ia hana, o ka hui i ikeia he kakoo ka hapnaui o na ka@aka i ka hoohui aina.

No ka Ino o ka Lewa i Hookauluaia ai ka Leleia Ana o ka Moana Atelanika

A'O NA MOHO AOLE E KOHO POLOLEI.

@oko o keia kau koho baloka no ka wae ana ae i na luna oihana o ke kulanakauhale a Kalana o Honolulu neī, ke loheia nei na aʻo a@a a na moho o na aoao kalaiaina a elua, imua o na mana koho, e noonoo me ke akahele, a e koho i na kanaka kupono, nia ua oihana o ka lehulehu.

Ua loaa ka ike i na moho apau, aole wale maloko o ko lakau aoao kalaiaina wale iho no e loaa ai ko lakou ikaika, aka mai na mana koho mai kekahi o kekahi aoao oka aku; nolaila iloko o na hana kalaiaina, i wahi e loaa ai ka waeia, pela iho la e haawiia aku nei na aʻo ana i na mana koho, e kekahi poe moho.

mamuli o keia mau aʻo ana, ua manao kekahi mahele nui a na moho Repubalika, aole he @ca maikai ka haawi piha ana i ua kakoo i na moho e alualu nei no kekahi mau kulana oihana, i loaa ole na hoa paonioni, no ke kumu, in a e kohoia ana lakou a puka, ma keia kau wae moho, aole ana he mau kokua e loaa mai ia lakou mai, no kekahi mau moho aole ana he mau kokua e loaa mai ia lakou mai, no kekahi mau mohoe ae, ma ke kau koho nui iloko aku o ka mahina o iune.

         O na moho ikaika loa ma ka huki ana i na baloka, i manaoia ma ka aoao Repubalika, oia ka Loio Kalana A. M. Brown, ka Puuku Conkling, ke Kakauolelo Kalauokalani, ame ka Lunahooia Bicknell, in a no ko lakou puka ma keia kau wae noho, aohe a lakou noonoo hou ana aku no ka nui ae o na moho, nolaila, he ninau polihihi loa ko lakou koho maoli  ia a puka ma keia koho ana; mamuli o ke kauka'i aku o na moho o na kulana oihana e ae, e loaa he mau kokua ana mai ia lakou mai, ma ke kau koho nui aku, in a no ko lakou kaabele like, e hooikaika baloka ma kela ame keia wahi.

         Ua loaa like no key manna hookah, i na moho o ka aoao Demokarata, a ke pahola mai nei keia ano a'o ana ma kekahi mau mahe'e iloko o keia manawa, e lilo ai keia koho wae mho, i koho e amueume ai na moho , no ko lakou waeia.

         PARIS. Mei 10.- O ka ninau paakiki no ke teritore a Italia i hoikeia mai ai ua pau i ka hooponoponoia elike la a  ka aha kuka a eha e haawi aua ia Italia i ka mana hoomalu ia Fiume, ke awamoku o ka lahui Orotana ma ke kapakai Adriatie ahiki i ka 1923, alaila haawi ae ia kulanakauhale ia Italia, ua mamao loa ia mai ka hooponoponoia ana mai elike me ka hoakaka a na nupepa o Parisa.

KE NEE NEI NA HOOMAKAUKAU HOOMANA IMUA.

         No ka hoolilo ana aku i na hoomanao, no ka piha ana he hookahi ahneri makahiki o ka make ana o ka Na'i Aupuni Kamehameha I, eia na komite o kela hana, ke hoomaukaukau mai nei i kekahi papahana, e lilo ai i mea ano nui ma ka moolelo o keia TReritore a in a aole e loaa ana he mau kuia, alaila, e laweia mai ana kekahi kanaka Hawaii mai Kohala mai, no ka hoikeike ana iaia ma ke ano o ka Kamehameha.

         He mau hana hoikeike me tahola ka i hoolalaia no ka po o ka la 10 o Iune ae nei, a pela hoi ma ke kakahiaka o ka la 11 ae, a i hiki ai ke hoikeia maloko o ka moolelo, epla iho la i makemakeia ai e loaa ka poe kupono, na lakou e hoike ae ma ka aoao o Kamehameha.

         Ma ka noho ana ae o ka halawai a ke komisina no ka la o Kamehameha, ua hooholoia i elua mau la e malamaia ai na hana hoomanao, o ka mua ma ke ahiahi oka ka la 10, a o ka lua, ma ka la 11 ae.

         Ma ka manao o kela komite, ma na  hana ka'ihuaka'i, aia ma kahi o ka eha, a oi aku mau kaa nunui, e komo pu ana iloko o ka huaka'i, a maluna o kela mau kaa, e hoikeia mai ai na biona, i ke au o Kamehameha; a e noiia aku ana hoi ke Kiaaina, e haawi mai i na apono ana, no ke komo pu o na haumana mai i na himeni Hawaii, elike me ke ano o ka papakuhikuhi.

Ma ke Kahua o ka Fea

         O kekahi o na hana i noonooia e komite, o ia no ka hoolilo ana i kekahi po, ma ka manawa e malamaia ana ka hoikeike fea mawaho o Kapiolani Paka, i po, no na hiona ma Hawaii nei, i po no na mele Hawaii, a ua waihoia aku ka hoolala ana i kela hana, iloko o ka lima o Senatoa Chas. E. King, a oiai o kela kekahi o kana mau kalena makaukau loa, aole he kanalua iki no ka ukaliia me ka holomua.

Oiai he elua mau hana ano nui iloko o ka pule, o ka la o Kamehameha, a no ka hoopilikia ole aku o kekahi hana i kekahi, ua kapaeia kekahi mau mea i hoolalaia, no ka la o Kamehameha, i ole ai hoi e pilikia ka hoikeike fea, mawaho o Kapiolani Paka.

O kekahi o na ninau ano nui loa i noonooia manawaena o ke komisina fea ame ke komite o na hana hoomano o ka la o kamehameha, o ia no na mea e pili ana i ka auhau, e komo ai maloko o ka paka, no ka nana ana i na hana

(E nana ma ka Aoao  2)

PAA HE KEPANI I KA HOPUIA NO KE KUAI OPIUMA

Na ka Oihana Makaikiu o Hawaii

i Hoomakakiu laia Ahiki

i ka Loaa Pono Ana

AE OKOA OIA NO KA PILI I KA HEWA KU-E KANAWAI

Manao ka Hamuku Amerika Kela Kekahi o na Kepani Hoopae Nui i ka Opiuma

Ma ka huli ho aua mai nei a ka Ilamuku Amerika Smiddy, ma ka Mauna Keia o ka Poaono aku nei i hala, i hoike ae ai keia luna oi hana federala, i kona piha loa me ka hauoli, no ka paa ana o kekahi Kepani i ka hopuia no ke kuai opiuma ma Hilo, he Kepani hoi i manaoia, oia kekahi o na kanaka, i kamaaina ma kela hana hakihaki kanawai maloko nei o keia Teritore.

         I holo aku ka Ilamuku Amerika Smiddy no Hilo, no ka huli ana i kekahi kaikamahine uuku, i laweia ma ke ano malu e kekahi kanaka, eia nae ua huli hoi mai oia me ka nele, no ka mea aole kela kaikamahine uuku ma Hilo.  a ma kona manao, eia no kela kaikamahine ma kekahi wahi o keia kulanakauhale, kahi i malamaia ai.

         Oiai nae oia ma Hilo, i kulike ai me ka hoakaka a ka nupepo Hilo Trubune, ua laweia aku imua on a, e ka Makaikiu Riehardson he Kepani i hopuia no ke kuai opiuma.  o ka paa ana o kela Kepani i ka hopuia, pela hoi ka loaa pono ana aku o na kini opi@na, me ka ae okoa ana ae i kona hewa, ua manaoia, ua hoea mai i ka manawa, e wi ai ka niho o ka poe iloko o kela hana hakihaki kanawai.

no ka pule holookoa ka hakilo loa ana o ka oihana makaikiu o Hilo i kekahi Kepani a lakou i hoohuoi ai, a ma ka manawa, e wi ai ka niho o ka poe iloko o kela hana hakihaki kanawai.

no ka pule holookoa ka hakilo loa kekahi kepani a lakou i hoohuoi ai, a ma ka oihana makaikiu o Hilo i kekahi Kepani a lakou i hoohuoi ai, a ma ka manawa i hoea ae ai o Ogata no ke taona o Hilo, me kekahi puolo i nikiiia me ka lole bolu, ua paa koke oia i ka hopuia, me ke kaa ana aku o kela puolo ma ka malu o ka oihana makaikiu

         Ua hele a pii ka lena o kela Kepani i ka wa i lilo aku ai kana puolo i na kanaka o ke aupuni, mia ka waheia ana ae o ua puolo nei, uo ka nana ana i ka ukana oloko, ua loaa iho la he pono mau kini opiuma maloko, a ia manawa i hoole aku ai o Ogata, aole oia ka on a nona kela waiwai, aka ua haawi wale ia aku no kela puolo iaia, no ka lawe ana a huawi aku i kekahi Pake.

         Ma kona niuau pono ia ana aku nae, i ka mea nana i haawi mai i kela puolo iaia, kuhikuhi aku la na kekahi Kepani okoa aku, o T. Ogata ka inoa.

         Ua hookolo aku na makai ahiki i ka loaa ana o kela Kepani, a ma ka huliia ana aku oloko o kona rumi, ua loaa hou aku la he eha mau kini opiuma, a no kona ike i kona pilikia ua hoike okoa ae oia na mea apau e pili ana i kela hana hakihaki kanawai.

Ka Hoike Ana i Kona Hewa

         Wahi u T. Ogata, ua hoea aku oia no Hilo, mai Honolulu nei aku ma ka la 27 o Perila aku nei i hala, no ke kuai hoolilo ana aku i na kini opiuma he umi ka nei; he mau kini opiuma hoi ana i hoika ae ai, ua kuaiia aku eia, mai kekahi mea mai maluna o ka mokuahi Columbia, no ka huina o 1550.

         No kona maka'u o paa auanei oia i ka hopuia, ua haawi aku la na K. Ogata e lawe i na kini opiuma eono no ke kaona o Hilo e kuai ai, eia ka e loaa pono ana oia, a paa i ka hopuia.

         Ua kauia ka hela o kela Kepani ma kahi o ka elua kaukani dala, a un hookuuia oia, no ka noho ana inawaho nei, ahiki i ke kaheaia ana o kona hihia maloko o ka aha federala.

He Kepani Piliwaiwai Oia

         Ma ka oleloia, o ka hana piliwaiwai kekahi hana a kela Kepani, me ke ku o kona mau hale hoolimalima, me na kaa otomobile hoolimalima, a he nui kona loan makahiki.

         Ma ka hoakaka a ka Ilamuku Smiddy, aia kekahi hui Kepani, e hookomo mai nei i ka opiuma maloko o keia Teritore, a ma kona manaoio, o T. Ogata kekahi lala o kela hui.

O ke ano a keia hui o na Kepani e hoohana nei, o ia no ka hoouna ana i na waapa nunui i ka moana, ma na manawa e kipa mai ai na mokuahi nunui mai Kina mai, a mai Kalepono.

Makemake Lakou e Ike i Poe Hoopono na Lakou e Lawelawe Mai i na Oihana

KU-E KA HAPANUI O NA PAKE I NA HANA PILIWAIWAI

O ka Hapa Uuku Wale no o na Pake ka i Makemake e Mau Aku ka Piliwaiwai

         Ma ka halawai a na makaainana pake, i hiki aku ka nui ma kahi o ka eha haneri, o ka akoakoa ana ae ma ka po o ka Poakahi aku la i hala, maloko o ko lakou keena halawai, i hoopua ae ai lakou ia lakou iho, e haawi i ka lakou mau kakoo piha ana i ka Lunakanawai Heen, no kona kohoia, i loio kalana no ke kulanakauhale o Honolulu nei.

         Iloko o na la aku nei i hala, aole he lohe nui ia o ka inoa o ka Lunakanawai Heen, kekahi o na moho no ke kulana oio kalana, a ka aoao Demokarata; aka iloko o kei mau la, e kokoke loa mai nei i ka wai o ke koho baloka, ke loheia aku nei ka pii mai o kona ikaika, a ua loaa ka ike ame ka hoomaopopo ana, iloko o ka poe e hooikaika nei no A. M. Baraunu no ia mea.

         Ua manao ka poe ma ka aoao o ka Loio Kalana Brown, o ke koho baloka ana no keia e koho maoli ia ai oia a puka, mamuli nae o ko lakou nana ana aku i ke kulana iloko o keia mau la, ua loaa ka manao hopohopo ma ka aoao o ka lakou moho, a ke a'o mai nei, e haawiia aku na kakoo ikaika ana i ka Lunakanawai Ashford, mamuli o ko lakou manao ana, he moho maalahi loa ia, o ka pepehi ana aku ma ka pahu baloka, iloko o ka mahina ae nei o Iune e hoea mai ana.

         Ma na hoakaka manao o ka poe haiolelo, ma ka halawai a na Pake ma kela po, ua loheia ko lakou hoole loa, no ko lakou lilo i poe hoopakele i na hana piliwaiwai maloko nei o keia kulanakauhale.  O na Pake opiopio, he poe makemake ole loa lakou i kela ano hana, a maiwaena mai o na Pake i malama i na hale piliwaiwai, he elima wale no poe o lakou i hiki ke koho baloka, o ka nui aku, he poe lakou i hiki ole ke koho.

Kanalua Ole i ka Hoike Ana

         Imua o na Pake i hoakaka aku ai ka Lunakanawai Heen i ka paa loa o kona manao, in a oia e kohoia ana a puka i loio kalana, e hului pau aku ana oia i na hana piliwaiwai, maloko nei o keia kulanakauhale, ka hana i hiki ole i na luna oihana e noho nei i keia manawa ke hooko aku.

         He mau mea oiaio keia, elike me na mea i hoomaopopoia, i na la aku nei i hale. i ka hoea mau o na kanaka maloko o ke keena o ka loio kalana, me kahaawiia aku o ke dala ia lakou, mai na Demokarata a na Repubalika, ka poo hoi e hooikaika nei, e kohoia o Brown a puka.

         Iwaena o ka poe hou i hoopaa iho nei i ko lakou mau ino no ke koho baloka ana, o ka poe opiopio ka hapanui, aia he heluna nei o na Pake me na Kapani, ka poe i makemake ole i na hana piliwiwai, a o ka lakou moho e kakoo ana, oia no ka Lunakanawai Heen.

         Ua nui a lehulehu wale ka poe o koho mau i ka Loio Kalana Brown, i na kau ae nei i hala, e haalele ana iaia, ma keia koho ana, mamuli o ko lakou ma naoio, ua hoea mai i ka manawa, e hoonoho aku ai i kanaka okoa ma kela kulana, i kanaka a lakou i makemake ai, e ikeia aku he kulana loli ano lui ma Honolulu nei, no ka pii ae i ka maikai.

         Ma na hale oihana lehulehu o keia kulanakauhale, aole i hunahuna iho kekahi poe i ka hoike ana ae i ko lakou mau manao, no ka lakou loio kalana e koho ai pela hoi me kekahi mau moho e ae, he hoike ana mai keia, o ka ikaika i manaoia, aole he mea nana e hoonawaliwali mai, no kekahi mau moho e weluwelu liilii ana ia.

Mai paha, a i ka halawai ana ma ka moana me kela mokuahi, a mau mokuahi pha, e kiolaia mai ana ka opiuma iloko o ke kai, a na kela mau waapa e halihali mai iuka nei o ka aina, @o ka maalahi loa, a ma o kekahi have la, e kauia mai ana ma ke kia o ka waapa, e loaa ai ka ike i ka poe ouka nei o ka aina, aia he opiuma maluna o ka waapa.