Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 20, 16 May 1919 — KE KAHA ANA I KA BALOKA [ARTICLE]

KE KAHA ANA I KA BALOKA

Me lie mea la, aole he koho haloka hookahi i kaahope aku nei, i nele ka ike mau ia ana o kekahi mau hemahema, ma ke ano o ke kaha ana a kekahi mau makaainana koho haloka, i ko lakou mau haloka, aole ma kekahi mahele koho hookahi wale no, aka ma na mahele lehulehu, e hoike mai ana keia, i ka loaa ole o na hoonaauao kupono ana i kekahi poe koho haloka, no ke ano e kaha ai i ko lakou mau haloka, a i ole, he naaupo maoli no paha me ka ike ole i ka heluhelu. Aia maluna loa o ke poo o ka haloka, a maluna hoi o ka papa o kela ame keia kulana oihana, na hoakaka maopopo loa. no na mea a ka mana koho haloka e hana aku ai; ua hoakakaia ka nui o na kaha pe'a, ame na wahi e kaha ai, me ia mai,i hoakaka maopopo no nae, e ikeia ana na kaha pe'a, maloko o ka laina i kaupaleia, a mawaho o ka laina i kekahi manawa; a eoi wale aku ana hoi na kaha i kekahi manawa, mamua o ka mea i hoakakaia ma ka haloka ; aole a kakou kumu kupono e olelo ae ai, no ka ike mau ia o na pilikia o keia ano, koe wale no ke kapa ana aku i ka poe na lakou i kaha i kela mau haloka, i ka ike ole, ame ka naaupo maoli. Ma ka haloka e kohoia aku ai na moho ma ka Ia apopo, he haloka ia i kauia ai na moho apau loa, maluna o ka baloka hookahi, me ka hookaawaleia nae o na molio o kela ame keia aoao kalaiaina ma ko lakou mau wahi iho. No ka hoonaauao ana aku i na mana koho i maopopo ole i ke ano o ka lakou koho ana, eia kekalii mea ano nui loa, o ia no ka hoomaopopo ana i ka nui o na kaha pe'a, no kela ame keia kulana oihana. No ke kulana Meia, he elima ka nui o na moho ma ka aoao Repubalika, a he hoolaihi ma ka aoao Demokacata, ua kauia keia mau Inoa, ma ko lakou mau aoao kalaiaina, he hookahi wale no kaha pe'a a ka mea koho e kaha ai, no keia kulana oihana; haule mai hoi i na hoa o ka papa lunakiai, aia ma kahi o ke kanaha a oi ka nui o na moho, he ehiku no nae kaha pe'a a ka mea koho e kaha ai, aole e oi aku mamua, aka ua hiki no ke emi mai malalo. No na kulana oihana e ae, me ka n'ana ole ma ka heiuna nui o na moho e alualu ana, no kekahi kulana oihana hookahi, i hookahi no kaha pe'a i makemakeia; aole i elua a oi aku paha; ina e ikeia ana he mau kaha o kela ano, e kiolaia ana ka hapa o ka baloka. i ikeia ai ka hewa. Ina no aole i maopopo pono i ka mea koho, ke ano o kana mea e hana aku ai, mai kaiialua i ka ninau ana mai i na lunanana koho haloka, no ka 1 hoopau ana aku i kona mau pohihihi, o keia ka * pilikia o kekahi mahele nui o na kanaka Hawaii, me ia maopopo ole no o ka lakou mea e hana ai, pono kaha wale aku la no elike me ko lakou maI nao, o ka hopena nae e oili ae ana, o ia no Jje j kiolaia o kela baloka. a lilo i mea waiwai ole.

Aole he mau kumu kupono, no ka lalau o ke kaha ana a kekahi poe i ko lakou baloka iloko o keia manawa, oiai ua kapu ka waiona, kekahi o na mea nana i hoopouliuli aku i ka noonoo maikai o kekahi poe, aole no hoi he mea e maopopo ole ai ke ano o ke koho ana, oiai aole keia o ka manawa mua loa i kohoia ai na luna oihana o ke Kulanakauhale me Kalana o Honolulu nei, aka he mau koho lehulehu ae nei i hala, me ko kakou kamaaina maoli. I ka nana aku, o kekahi mau moho, o na aoao a eiua, i ku hookahi, me ke paonioni ole maloko o ko lakou aoao ponoi iho, e hooikaika ana lakou e koho maoli ia a puka nia ka la apopo, me ka holo hou'ole &ku, ma ke koho baloka o lune e hoea mai ana; ua loaa nae ka hoomaopopo ana*i na moho e alualu ana no na kulana. e ae, he mea markai, ko, lakou puka ole ana, i hiki ai ia lakou ke. kokiia mai i na moho e ae o ko lakou mau aoao kalāiaina, a i ka nana aku, e puikaika ana ka loaa o ka lanakila i kekahi mau moho, ke kohoia ana, e loaa ka hapanui o na baloka ma keia kau. I ka nana aku. ua loaa maoli ka ike i na moho lehulehu i keia manawa, no ka hahana o ka paio kalaiaina mawaena o lakou, me ke konoia ana aku o kela keiā, e hana māoli, a e hoolilo i kekahi mau dala. mahuahua, ka mea i liana ole ia ma kekahi kau koho ae nei i hala. lna ua manao kekahi, he hana maalahi wale no ka lilo ana i moho, ma na koho baloka o keia ano, he keu aku o ka hawawa o kela noonoo *, no ka mea, 1 kona ake ana e loaa ka ikaika iaia, he mea pono e ala oia i ke kakahiaka nui loa, a e hoi e hiamoe i ke aunioe. Eke Kiai, heaha ko ka po? Ke loheia aku nei na leo kupina'i mai na mana koho mai, i poe hou wale no, ke kohoia i mau kauwa na ka lehulehu! O keia anei ka mea oiaio? Ina pela i'o, na ka pahu baloka e hoike mai i ka la apopo!