Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 20, 16 May 1919 — PAA HE KEPANI I KA HOPUIA NO KE KUAI OPIUMA Na ka Oihana Makaikiu o Hawaii i Hoomakakiu laia Ahiki i ka Loaa Pono Ana AE OKOA OIA NO KA PILI I KA HEWA KU-E KANAWAI Manao ka Ilamuku Amerika o Kela Kekahi o na Kepani Hoopae Nui i ka Opiuma [ARTICLE]

PAA HE KEPANI I KA HOPUIA NO KE KUAI OPIUMA

Na ka Oihana Makaikiu o Hawaii i Hoomakakiu laia Ahiki i ka Loaa Pono Ana

AE OKOA OIA NO KA PILI I KA HEWA KU-E KANAWAI

Manao ka Ilamuku Amerika o Kela Kekahi o na Kepani Hoopae Nui i ka Opiuma

3JTa Ka huli lioi nua mai nei a k:i Tlarau)ui Anieriha fsmid(ly, raa ka Mauna Kea o ka Poaono aku nei i hala, i hoike ne ai keia luna oihana fedorala, i kona piha loa me ka hauoli, 110 ka paa ana o kekalii Kopani i ka hopuia ito ke kuai opiuma nia Hilo, he Kepaui b.oi i manaoia, oia kekahi o na kanaka, i kamaama ma kela hana hakihaki kanawai malokō nei o keia Teritoro. T holo akn ka Ilamuku Amerika Smid(ly no Hilo, no ka huli ana i kekahi k'aikamahinp uuku, i laweia ma ke ano ma-)ii e kekahi leanaka, eia nae ua huli hoi mai oia me ka nelo, no ka mea aole kela uuku ma Hilo. a ma kona manao, 'eia no I kola leaikamahine ma kekahi wahi o koia kulanakauhale, kahi i malamaia ai. . Oiai nao oia ma Hilo, ,i kulike ai nie ka hoakaka a ka nupepo Ililo Tru-! hune, ua laweia aku imua ona, o ka Makaileiu I?iohardson he Kepani i ho-1 ])uia 110 ke kuai opiuma. O Ua paa ana o kela Kepani i ka hopuia, pela hoi ka loaa pono ana aku o na kini opiinna, me ka ae okoa ana' ae i konft hewa, ua manaoia, 'ua hoea mai i ka mj(nawa. e wi ai ka niho o ka poe iloko o kela hana hakihaki kanawai. No ka pule holookoa ka hakilo loa ana o ka oihana makaikiu o Hilo i kekahi Kepani a lakou i hoohuoi ai, a ma ka manawa i hoea ae ai o Ogata

iio ke taona d 'Hilo, me kekahi puolo i nikiiia me ka lole bolu, ua pan koke oia i ka hopuia, ke kaa ana aku 0 keln puolo ma ka malu o ka oiliana makaikiu. l.'a hele a pii-*ka lena o kela Kepani, 1 l<a wa i lilo aku ai kana puolo i ua knn«ka o ke aupuni, nia ka waheia ana ae o ua puolo nei, no ka nana ana j i ka ukana oloko, ua loaa iho la he eono mnii kini opiuma maloko, a ia I manawa i hoole aku ai o Ogata. aole j oia ka ona nona kela waiwai> aka ua j haawi wale ia aku no kela puolo iaia, no ka lawe ana a haawi aku i kekahi Pake. Ma kona ninau pono ia ana aku nae, i ka inea nana i haawi mfti i kela puolo inia, kuliikuhi aku la na kekahi Kepani okoa aku, o T. Ogata ka inoa. Ua hookolo aku na makai aliiki i ka loaa ana o kela Kepani, a ma ka huliia ana aku oloko o kona rumi, ua Joaa hou aku la he eha mau kini opimna, a no kona ike i kona pilikia, ua lioike okoa ae oia i na inea apau o pili ana i kela hana hakihaki knnawni. Ka Hoike Ana i Kona Hewa Wahi a /1\ Ogata, ua hoea aku oia no Hilo, mai Houolulu nei aku ma ka ln 27 o Apeiila aku nei i hala, no ke kuai hoolilo ana aku i na kini opiuma lie umi ka nui; he mau kini opiumn hoi ana i hoike «e ai, ua kuaiia aku eia, mai keknhi mea mai maluna o ka \nokuchi Columbia, no ka huina o $1550. No konn maka'u o paa auanei oia 'i ka hopuia, ua hāawi aku la na K. Ogata e lawe i na kiui opiuma eono no ke kaona o Hilo e kuai ai, eia ka e loaa pono ana oia, a paa i ka hopui'i. Ua kauia ka belā o kela Kepani ma kahi o ka elua kaukani dala, a ua hookuuia- oia, no ka noho a>;a inawaho nei, ahiki i ke kaheaia ana o kona hihia, maloko o ka aha federala. He Kepani PUiwaiwai Oia >fa ka oleloia, o ka hana piliwaiwai kekahi hana a kela Kepani, me ke ku o kona mau hale hoolimalima, me na kua otomobilc hoolimalima, a ho nui kona loaa makahiki. Ma ka hoakaka a ka Ilamuku Smiddy, aia kekahi bui Kepani, e hookomo mai nei i ka oj>iuma maloko o keia Teritore, a ma kona manaoio, o T.Ognta kekahi lala o kela hui. 0 ke ano a keia hui o na Kepani 0 hoohana nei, o ia no ka hoouna ana 1 na waapa nunui i ka moana, ma na manawa e kipa mai ai na mokaahi nunui mai Kina mai, a mai Kalepoui

mai paha, a i ka halawai ana ma ka moana me kela mokuaUi, a mau moknahi pha, e kiolaia mal ana ka opiuma iloko o ke kni, a na koia raau ir«jjpa o halihali mai iuka nei o ka aina, wo ka maalahi loa, a ma o kekahi bae la, e kauia mai ana ma kc kia o ka waa« pa, e loaa ai _ka ike i ka poe ouka nei o ka aina, aia he opiuma mahina o ka waapa.