Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 21, 23 May 1919 — Page 4

Page PDF (1.37 MB)

This text was transcribed by:  Genesis Kauhi
This work is dedicated to:  My beloved Grandpa, Peter Pahio, Sr.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

NUPEPA,   KUOKOA,   HONOLULU,   T.  H.,   POALIMA,    MEI 23, 1919

 

N  U  P  E  P  A    K  U  O  K  O  A

           

SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO     HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU

            POALIMA                                                                                             MEI  23, 1919

 

KA HOPENA O KE KOHO BALOKA WAE MOHO

 

            Ma ka hopena o ke koho baloka wae moho o ka Poaono nei i hoike okoa mai ai na mana koho o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, i ka weluwelu liilii ana o na manaolana o ka Loio Kalana Brown ame kona mau luna hooikaika, e lawe i ka Lanakila o ka la, ma kona kohoia ana a puka i keia koho hookahi ana.  Ma ka pahu baloka, i hoike mai ai na mana koho, i ko lakou makee ana e loaa kekahi loio kalana i oi ae kona makaukau, ame kona Lui’o, ma ka hooko ana aku i na hana apau i pili i kela keena, a ma ka hooko ana aku i na kanawai, me ka haawi ana i na kuhikuhi amen a manao kanawai, e hoopakeleia ae ai na poo o na keena oihana like ole mailoko mai o na poino amen a pilikia.

            O ka Lunakanawai Heen, ka i hoike aku me ka hookamani ole imua o na mana koho, i kana mea e hooko aku ana, ina e kohoia oia i loio kalana, oia ke mea i kuhikuhi aku i ke kupono ole loa o ka Loio Kalana Brown e hoomauia aku ma kela kulana, ma ka pahu baloka nae, i haawi mai ai na mana koho, i ka lakou pane, ma ke apono ana ia mau manao, a ma ka manaoio ana, ua hoea mai i ka manawa e kaiehuia aku ai na punana, o na hana hakihaki kanawai apau e ike mau ia nei ma keia kulanakauhale.

            Ua hoao na luna hooikaika o ka Loio Kalana Brown ma na ano apau e pahele i na mana koho, ma ke kipehi ana aku maluna o ka Lunakanawai Heen, i na maunu pahele baloka apau; ua kuhikuhi mai lakou i kahi pono e hookauia aku ai na ahewa ana, no na bana piliwaiwai ma keia kulanakauhale; o ia ka oihana makai; aole loa i lilo ia mau a’o ana, i apau mea e ku mau aku ai na pulapu ana i ka lehulehu, no ka mea ua naauao na mana koho, i ka mea pono a lakou e hana ai, a ua maopopo hoi, i kekahi mau meahuna iloko o na lawelawe hana ana a ke keena o ka loio kalana.

            Me kekahi oihana makai, e hooko ana i ke kanawai, ina aole e lilo ka loio kalana, i mea hooko aku i kana hoohiki oihana, a i mea kokua aku ma ka hooko ana i ke kanawai, e konoia aku ana na makai, ua makehewa wale no ka lakou mau hooikaika ana e hopuhopu i ka poe hakihaki kanawai, no ka mea, ua hiki loa i ka loio kalana ke hoopau wale i ka hihia i na manawa apau, ke makemake oia e hana pela; ke ku mai nei na moolelo o na hihia lehulehu, he mau mea oiaio loa, e hiki ole ai ke alo ae, mai ka hoohemahema maoli ia ana o na hana i pili i kela kulana.

            Ke ku nei na mana koho i makee i ke kinaiia aku o na hana hakihaki kanawai iloko nei o ka aina, ma ka aoao e hoopakeleia ae he heluna nui o kekahi mahele nui o na makaainana, mai ka lilo ana i luahi no na hana apuhi a ka poe piliwaiwai; ke nana aku nei lakou, e hoea mai i ka la, e hookauia ae ai o Honolulu ma na anuu kiekie o kona hooko ana i na Lana o kona mau keena aupuni; no ia kumu, ame na kumu lehulehu e ae he nui, o ke a’o a keia pepa i na mana koho Hawaii, noonoo maikai apau, e hoonoho aku i ka Lunakanawai Heen ma ke kulana loio kalana no kakou; e waiho aku iloko o kana lima, i ka hooko ana, ma na alahele apau e oili mai ai he mau hopena a kakou e hauoli ai i kekahi la.

            I ka holo ana o ka Lunakanawai Heen no keia kulana oihana aole ia malalo o kekahi kumu okoa ae aka mamuli no ia o ka makee i kou pono e ke Kanaka Hawaii amen a lahui e ae i kaa aku malalo o na umii ana a na hana hakihaki kanawai apau; ke manao nei makou, ua hoike mai oia, i kekahi manao kilakila a pookela loa, o ke ola ana o ke kanaka, ma o kona mimamina ole i ka hanohano o ka oihana lunkanawai kaapuni aka e haaheo oia nou e ke kanaka Hawaii, ke lilo oia i mea hooko i ke kanawai a i mea hoopakele ia oe main a pahele mai o no hana hoowalewale, e alako mau ai i keia lahui iloko o ka nele ame ka hune.

            O kela ame keia alakai Demokarata, i makee no ka hanohano o kona kakoo ana i keia keiki hanau o ka aina; he keiki me ke koko o ke kanaka Hawaii iloko ona; he kuleana nui kona, e uwalo nei imua o ka lahui o kona makuahine, e lilo oia i mea hoopakele i keia lahui, elike me ka hiki iaia ke hana; oia iloko o ka poho o ko oukou lima, ka mana am eke kuleana e hoonoho ae aiai ma ke kulana loio kalana ma ke kau koho baloko nui o ka la ekolu ae nei o ka mahina o Iune e hoea mai ana.

            E ke Aloha Aina, e lawe aku a kope i keia manao pepa, me na manao maikai o kona luna hooponopono!

 

E KOHO ME NA MANAO KUI’O

            Ua hala aku nei ke koho baloka wae moho, ke hookokoke aku nei kakou i ke koho baloka nui; he mau la aku keia, no ke kaupaona ana i na moho, no ko lakou mau ano kupono ame ka ole, a he kuleana nui ko kela ame keia mana koho, e hooholo ai i keia ninau ma ka pahu baloka, no ka mea o na makahiki eha a oi a ka poe e hoonohoia aku ana, ma na oihana o ka lehulehu, e lawelawe ai i ka lakou mau hana he mau makahiki ia, i kauia aku ai na manaolana e loaa he hookele aupuni kanaka makua a maemae, i ukaliia e ka holomua ame ka hoomakaulii.

            He kuleana ko kela ame keia mea i loaa iaia ka pono koho baloka, iloko o ke aupuni kaulanakauhale aole kakou i makemake, e hoonoho aku i ka poe kupono ole; aka i poe a kakou i manaoio ai, e hooko pono ana lakou i na hana o ka lehulehu, elike me ia a kakou i makemake ai, e lawelaweia mai ka kakou mau hana ponoi, me ka pololei.

            Elike me ko kakou makee no ka holomua o ka kakou mau hana ponoi malalo o ka hookele ana a na kanaka makaukau, a hoopono, pela no kakou i makemake aku ai e loaa like ia holomua i ke aupuni kulanakauhale; o ka poe e hoomaopopo ole ana i keia mea ano nui, a pono koho wale aku no i na moho mamuli o ka hookikinaia mai, a ma kekahi mau ano lehulehu e ae paha, me ka ike no i ke kupono ole o ia mau moho, ua kokua aku lakou i ka iini ame ka manaoio o na moho kupono ole, i alualu wale no i na kulana oihana, no ko lakou mau pomaikai pilikino iho.

            O ke kanaka e noho ana ma ke poo o ke aupuni kulanakauhale, he kanaka noonoo akea oia, he kanaka iloko ona, na manao makee, aole wale no ke kulana holomua o ke aupuni ana e noho poo ana, aka no ka pono pu o na makaainana, me ka nana ole i ko lakou mau kulana, he kanaka iloko ona ka manao paa e hapai ae ia Honolulu o keia la, a i Honolulu oi ae, e loaa ai na manao hoomaikai i na makaainana o keia kulanakauhale.

            O na hoa o ka papa lunakiai, ka poe ia lakou ka noonoo ame ka hooholo ana, i na hana apau e pono ai ke aupuni, i poe kanaka lakou, i loaa na noonoo kuhohonu amen a noonoo akea, e kikoo ana i na anuu kiekie ae o ka hookele aupuni ana, aole hoi i poe hoonani wale iho ho iloko o ka papa me ka hukihuki wale ia ma o a maanei, me ka hiki ole ke kupale, maluna o na mea a lakou i ike ai he pono.

            O ka loio kalana, o keia kekahi o na luna oihana ano nui loa, a na mana koho e lawe mai ai a noonoo, ma ka hooholo ana, ma ka pahu baloka.  O keia ke kuhikuhi am eke alakai o ka papa lunakiai ame ka meia, maluna iho ona ke ko’iko’i o ke pailaka ana aku i na hookele hana ana a na lunakiai no ka puu oioina o ka holomua o ke aupuni; a e kupale hoi, mai ke komohia ana aku iloko o ka poino ame ka pilikia.

            O ke kakauolelo kalana, o kekahi keia o na kanaka ano nui loa, no ka mea iloko o kona lima, ka hooponopono ana i na hana apau e hooholoia ana e ka papa lunakiai, i ka hoohuihui ana i na ano kupono, o keia mau kanaka apau, e manao iho auainei na mana koho, ua palekana ke aupuni iloko o ko lakou mau lima a e hookeleia ana kona mau hana apau me ke kupono.

            No na makahiki eha, e hoohanaia ai na dala a oukou e na mana koho ame ka poe hookaa auhau, e ka poe e kohoia ana ma ka la 2 ae nei o ka mahina o Iune e hoea mai ana.  Ua makemake anei oukou, e ike aku i ka hoomaunauna wale ia o ka oukou mau dala, e ka poe i loaa ole na manao makee no ko oukou pono?  Ua makemake anei oukou, e ike aku, e kiola wale ia ana ka oukou mau dala, iloko o na hana hoomaunauna; iloko o na hoopii ukuhana kiekie ame ka hoopomaikai ana i ka poe kakaikahi wale no?

            Ke manao nei keia pepa, e lokahi ana ko kakou manao apau, ma ke koho ana, i ka poe a kakou i ike maoli ai ma ka lakou mau hana, a ma ko lakou mau moolelo maemae, o lakou ka i kupono, iloko o ko lakou mau lima, a malalo o ko lakou malu, e pono ai e waihoia aku ko kakou aupuni kulanakauhale no keia mau makahiki eha e nee aku nei.

 

MA KE KUPONO KA NANA AOLE MA KAILI

            Ma na koho baloka aku nei i hala, ua hoala mau ia mai ka ninau:  “E Nana i ka Ili,” ma kea no he maunu pahele ia, imua o na mana koho Hawaii, i mea e loaa ai ke kakoo i kekahi Hawaii.

            O ke kumu i hoalaia mai ai o keia ninau, “Nana i ka Ili,” mamuli no ia o ka hopohopo o ka poe na lakou e kalahea ana i keia ninau, aole e loaa aku ana i ka moho a lakou e hooikaika ana, na baloka o na kanaka Hawaii, ma kona mau ano kupono, pela iho la i hapaiia mai ai ka manao hookae ili o na mana koho i wahi no lakou e koho aku ai i ka Hawaii, me ka nana ole ae i kona kupono a kupono ole.

            Ua ku mau aku ke Kuokoa a ku-e i na hana o keia ano: “Nana i ka Ili,” o keia kekahi o na hana ku i ka hoohaahaa.  E pono i na mana koho, ke noonoo ma kea no am eke kulana o ke kanaka, aole ma ka waihoolulu’o kona ili.

            E lawe mai lakou a noonoo i kona makaukau ame kona hoopono---aole hoi no kahi o kona makuakane a kupunakane paha i oili mai ai.

            Aole nae keia he mea e hoike mai ana, e kapae ae na Hawaii i ke kahea ana mai o ke koko, no ka mea ua oleloia:  “Ua oi ae ka manoanoa o ke koko i ka wai,” he olelo kahiko keia a he olelo oiaio loa.

            I ka Manawa e ikeia ai ke “kupono” o kekahi kanaka Hawaii opio, ma kona makaukau a hoopono, a ku mai imua o na mana koho me ka nonoi ana mai i ko lakou mau baloka, no ke koho ana aku iaia, no kekahi kualna kiekie, e pono lakou e haawi aku i na kakoo piha ana mahope ona, a e hoonoho aku iaia ma kela kulana;  he hoike ana mai ia, no ko lakou haaheo nona; a haaheo hoi ma ka hookau ana aku iaia ma kahi e hiki ai iaia ke hooiaio mai, he hiki no i ka Hawaii ke hooko i na hana me ka makaukau piha, ke hoonohoia aku oia ma ia kulana.

            O keia ke alahele e kokua aku ai e loaa ka hookela aupuni maikai, ma ka hoohoihoi ana aku i ka manao o na kanaka Hawaii opio e ae, e hookupono ia lakou iho.

            He mea pono i na mana koho o na lahui apau e koho ia William H. Heen i Loio Kalana ke manao lakou, oia ke kanaka kupono loa; no na Hawaii nae ka oi loa aku o keia hoeueu ana e hana pela; i hoohoihoiia aku na kanaka Hawaii opio e ae, e hookupono, a no ka hooia pu ana aku imua o lakou, ina e hoike mai ana lakou i ko lakou hoopono a makaukau, e mahalo ana ko lakou mau hoa makaainana ia mea, a e hooiaio aku ana ma ka hoohanohano ana ia lakou.

            E lilo ana i mea no Honolulu nei e mahaloia ai ma kea no laula; aka he hanohano hiwahiwa ke loaa ana i na Hawaii, kekohoia William H. Heen i Loio Kalana no kakou.

 

E IKEIA ANA KA NA’I AUPUNI ME KONA KILAKILA

            I kulike ai me na mea i hooholoia e ke komisina o na hana hoomanao o ka la o Kamehameha, o kekahi o na hiona ano nui loa e hoikeikeia mai ana imua o ka lehulehu, o ia no ke ku ana mai o Kamehameha maluna o kaupoku o halealii, me kona ahuula, oiai hoi ka malamalama o ke kukui uwila, e hooleleia aku ana maluna ona.

            Ua nui na Manawa a kela komite i noonoo ai i na hana hoikeike, i kupono loa no keia la ano nui, o ia hoi ka piha ana o na makahiki he hookahi haneri o ka make ana o ka Na’i Aupuni Kamehameha, a o kekahi mea a kela komite i hooholo lokahi ae ai, o ia no ke ku ana mai o kekahi kanaka Hawaii ma kea no oia o Kamehameha, iluna o ka halealii, he hiona hoi a ke komite i manaoi’o loa ai, o kela ana kekahi o na mea ano nui loa ma na hana hoomanao no keia la.

            Ua hoomaopopoia, aia ma Kohala, Hawaii, kekahi kanaka i kulike loa kona oiw ikino me ko Kamehameha, oia kekahi o na koa, ma ka Manawa i kauohaia mai ai na makaainana, e komo  aku iloko o ka oihana koa.  Ma ka oleloia he kilakila ke kulana o keia opio Hawaii, a he auhaka hoi kona maul ala, i like aku no me ko Kamehameha, a ma ka manao o ke komite, o keia ke kanaka kupono loa, no kela mahele o na hana hoikeike.

            Iaia e ku mai ai iluna o ka halealii, o komo ana oia i ke kappa ahuula, a e paa ana hoi he ihe iloko o kona lima, he hoailona o hoike mai ana, he kanaka kaulana o Kamehameha ma ka ikaika, ka hana nana i hoolilo iaia i moi maluna o keia mau paemoku; ka mea hoi nana i hoolilo aku i na ikaika apau i ku mai imua ona i mea ole.

 

Na Hana Ka’ihuaka’i

 

            Ma ke kakahiaka ae o ka Poakolu, ka la 11 o Iune, he ka’ihuaka’i nui ke malamaia ana, he huaka’i e huliamahi ae ai na ahahui o na kanaka Hawaii, me na haumana o na kula amen a pualikoa pu.

            I kulike ai me ka papa hoonohonoho o ka huaka’i i hoolalaia, o ka poe holo pa-u mamua loa o ke poo o ka huaka’i, me ko lakou wehe ana mai ia lakou iho mamua, i hiki ai i ka lehulehu o ka poe maka’ika’i, ke ike aku i ka nani o ka poe holo pa-u, am eke kilakila o ko lakou mau kulana, oiai hoi na pa-u o pulelo ana i ka makani.

            E ikeia ana iloko o keia huaka’i kekahi mau hiona i malihini i na hanauna hou o keia manawa, e laa na hiona iloko o kela au e noho moi ana o Kamehameha.

            E hoomaka ana ke ka’i ana mai o ka huaka’i mai Aala Paka mai, noloko o ka pa’lii, malalo o ke alakai ana a ka ilamuku nui o ka la, oia o Kapena Waipa Parker.  O ke ano o ka nee ana mai o ka huaka'i, penei iho no ia:

            O ka Ilamuku Kapena Robert Waipa Parker mamua o ke poo o ka huaka'i, a e ukali aku ana mahope ona, na makai, na bana puhiohe aku, he kaa aku me na hiona i kapaia, Mamalahoa Kanawai, ka Ahahui aku o na Kaikamahine a na Pukaua; ka Ahahui Kamehameha; ka Aliahui Kaahumanu, na Kaikamahine ame na Keikiane a na Pukaua Hawaii; ka Ahahui Hale o na 'Lii; ka Hui Kalama; he bana puhiohe aku; ka Hui Oiwi; na koa Hawaii i komo iloko o ka oihana koa ame ka oihana kaua moana; he kaa aku, o ia ka halawai ana o Kamehameha me Kapena Kuke; na Kaukaualii o Hawaii nei; na hapauea o Lunalilo Home; na keiki Hawaii oloko o na kula like ole; he kaa, no ka hoea ana o Kamehameha ma Molokai; he bana aku; ka Hui Manawale'a o Auwaiolimu; ka pualikoa aku o Amerika; ka Hui Lunalilo; ka Hui Phoenix; Hui Poola, a o ka hope loa, o ia ka poe holo pa-u, mahope o ko lakou huli hoi hou ana aku nolalo o Aala Paka.

__________________________________________________________________

 

PIHA IA REV.  O.  H.  KULIKA NA

            MAKAHIKI HE 84.

__________________________________________________________________

 

            Ma kekahi papa ahaaina la hanau i hoomakaukauia e na hoaloha pili kokoko loa ma ka Poakahi nei ma ka Outrigger Canor Club, ma Waikiki o Rev. ame Mrs. O H. Kulika na malihini hanohano oia papa ahaaina, no ka mea, o ka piha ana ia ia Rev. O. H. Kulika, o na makahiki he 84 o ke ola ana ma keia ao, o ka la 19 o Mei kona la i hoohuaia mai ai i keia ao i waha olelo no ka hai ana aku i ka Euanelio a i kauwa hoi na ka Mea Nana oia i hana.

            O na hoa o ka Papa Hawaii ame ko ka Y. M. C. A. ka i kipa aku e ike iaia ma kona home ma ka auwina la me na makana pua ame na leo hoomaikai no ka loaa ana i ke kahunapule kahiko na la kanikoo he 84, a ua haawi aku ka kekahi o ia poe i na leo kalokalo i na mana lani e hoopanee aku i kona mau la o ke ola ana.  He keikikane oia na kekahi o na kahuna pule kahiko a oia no hoi ke kahunapule kahiko loa mawaena o na kumu mikanele haole maloko o keia paemoku.  Ka ke Kuokoa Kalokalo i na mana lani e ola aku oia a kanikoo, ke ola ia a ke Akua.

__________________________________________________________________

 

Kamailio Pili i

Ka Emi!

E alawa'iki iho i nei mau kumukuai.  Aohe manawa mamua ma

                                    Hononolulu i emi loa ai.

E HOOMAKA ANA I KEIA LA

            No Ekolu La Wale No.

                        KAUI   NUI

            No Ka Manawa Wale No

_______________________________________________________________

            Na I'o Hipa Palupalu Mai ka

                        Mokupuni Mai

 

Na Iwiaoao...............Kumukuai Mau, 40c lb.  Kuikawa, 25c lb.

Wawae Hipa.............Kumukuai Mau, 40c lb.  Kuikawa, 30c lb.

Na I'o Hoehoe...........Kumukuai Mau, 25c lb.  Kuikawa, 15c lb.

I'o Hipa Ku................Kumukuai Mau, 20c lb.  Kuikawa, 15c lb.

I'o U-ha......................Kumukuai Mau, 25c lb.  Kuikawa, 15c lb.

No ka hoomama ana aku i ka luhi o ka makou poe kuai maloko o

            Na apana mawaho, e hoopihaiai aku no na kauoha ma

                        Ke kelepona no ka i'o hipa ma ke Kumukuai

                                                Kuikawa.

 

            METROPOLITAN  MEAT  MARKET

 

            Ka Makekeo ke Ano Hou a Maemae.

Kelepona 3445.                                                  Alanui Moi

__________________________________________________________________

 

E KAKOO ANA KA MAKAI NUI

ROSE I KA LUNAKANAWAI HEEN.

__________________________________________________________________

 

            O na lono lauahea o kela mau la aku la i hala, no ka haawi mai o ka Makai Nui Rose, i kana mau kakoo ana, e loaa ka lanakila i ka Loio Kalana A. M. Brown, maluna o ka Lunakanawai Heen, ma ka la 3 ae nei o Iune, he mau lono lauahea wale no ia, e puhiia ana e ka makani, no ka mea ua hoole ae ka Makai Nui Rose, i ka pololei o ia mau lono.

            Wahi ana, ma ke kau koho wae moho aku la i hala, ua hoike aku oia i kona manao imua o na mana koho, aole e hiki iaia ke haawi e aku i kana mau hooia ana, no kana moho e kakoa ai, ma keia koho baloka o Iune, no ka mea, he elua moho e holo like ana ma ka aoao Demokarata, he hookahi nae ana mea i hooia aku ai imua o lakou, o ka moho a ka aoao e wae ae ana, e haawi aku ana oia i na kakoo piha ana iaia.

            He mau hoakaka oiaio keia a ka Makai Nui Rose, no ka mea ma na wahi koho baloka ma ka Poaono aku la i hala, o na mana kohjo e hooikaika ana i ka Makai Nui Rose, he hookahi wale no a lakou mea nui e nana ana, o ia no ka loaa o ka lanakila iaia, me ka hookuu aku i kela ame keia e koho i ka lakou moho loio kalana i makemake ai, a he nui a lehulehu loa o na Demokarata, i haawi piha aku i na kakoo ana, i ka lakou mau moho loio kalana, me ke koho ole mai ia A. M. Brown.

            Mamuli o ka oili okoa ana ae nei o ka Makai Nui Rose, a hoike akea i kona manao, no ke kakoo i ka moho a kona aoao kalaiaina i wae ae ai, he uuku loa ka manaolana no ka loaa o na kokua ia Brown mai iaia mai, aka e hooi loa ia ae ana ka ikaika o ka Lunakanawai Heen, mamua o ka ikaika i loaa iaia, ma ke kau wae moho aku nei.

            Ona lono, mamua aku o ke koho baloka i hala, no ka lele ana aku o kekahi ikaika o Brown, e kakoo i ka Lunakanawai Ashford, mamuli o ka manaoio ana, o ka moho maalahi loa ia e paio aku ai ma keia koho baloka, aole he mau hoailona oiaio i ikeia, oiai e hahani mau ana ko Brown baloka i ko Heen ma ka hapanui o na pahu, he hoike ana mai keia, ua paa maoli no ka manao o ka poe ma ka aoao o Brown, e loaa ka lanakila iaia ma kela koho wae moho ana.

 

Aui  na Kokua i Manaoia

 

            Mahope iho o ka hala ana o ke koho baloka wae moho aku nei, ua nui na leka hjoomaikai i hoounaia aku i ka Lunakanawai Heen, a ua hoea kino maoli aku no hoi kekahi poe imua ona; he elua nae mau leka, mai Hawaii mai a mai Maui mai, i loaa iaia, no ka makaukau loa o na mea na laua kela mau leka, e holo mai no keia kulanakauhale, no ka hele ana e haiolelo no ke kakoo ana iaia.

            O kekahi o kela mau leka, mai ka Lunakiai Yates mai o ke Kalana O Hawaii, e hoike mai ana, i ka piha hilaai loa o ko Hilo poe; no ka paio mawaena o A. M. Brown ame ua o Heen, a ua pili okoa kekahi poe ma ked ala, no ka haule o Brown ma keia kau koho baloka.

            Wahi ana ma kela leka o ke kakau ana mai, ua makaukau loa oia e holo mai i Honolulu nei, iloko o ka pule hope o na hakoko kalaiaina maanei hei, no ka haawi ana mai i kana mau kokua ana, ke loaa aku he kauoha iaia.

            O ka Hope Loio Kalana enos Vincent mua o ke Kalana o Mui, kekahi i kakau mai i ka Lunakanawai Heen, e hoike mai ana, no kona kakau mai i kona mau hoaloha Pukiki ma Honolulu nei, e haawi i ka lakou mau kakoo piha ana iaia, a ua makaukau hoi oia ma na ano apau e holo mai i Honolulu nei, ke makemake ka Lunakanawai Heen i kana mau kokua ana.

            Ua loaa na hoomaopopo aua i ka Lunakanawai, no ka nui o na kakoo i loaa aku iaia, main a mana koho aku o na Pukiki, aole no ona kanalua no ko lakou haawi hou mai i na kakoo ana iaia, ma keia koho baloka ae o Iune.

 

Nui na Leka Hoomaikai

 

            He nui na lehulehu wale na leka i hoounaia aku i ka Lunakanawai Heen mahope mai nei o ke koho baloka, he mau leka, i kakau ole ia me na inoa oiaio, aole i hoopau manawa wale oia, ma ka heluhelu ana i na manao maloko o kela mau leka, aka ua kiolaia iloko o ke ie opala; he hookahi nae leka o ka loaa ana aku iaia, ma ke kakahiaka o nehinei, ana i malama ai, he leka i kakauia me ka inoa kapakap, “Kekahi o kou Mau Hoaloha.”

 

PAA  KA  MANAO  A  HOEA  I  KA PAHU  BALOKA

 

            He o ia mau ka paa o ka manao o Senatoa Pacheco, e holo no ke kulana lunakiai, ahiki i kona kohoia ana, a haule paha, me ka nana ole i ka manao kenawai o ka Loio Kuhina, a ua like no ko Jonah Kumalae manao paa me kona maluna o ia kahua hookahi.

            Ina ka he makemake kekahi poe e ike i ka olelo hooholo a ka aha kiekie, alaila, aole oia ka mea nana e hapai aku ia ninau, aka o ka poe no e ake ana e lohe i ka manao o ka aha.

            Ma ka manaoio o Senatoa Pacheco, o na baloka kiekie i loaa iaia ma ke kau wae moho aku nei i hala, he hoike maopopo ia, no ka manao ohohia o na mana koho, e hoonoho aku iaia, i hoa no ka papa lunakiai.

 

E  HOEA  MAI  ANA  NA  PUALIKOA AMERIKA

           

Iloko o ka mahina o Iulai ae nei i upuia aku ai, e hiki mai ana he mau pualikoa o Amerika no Oahu nei, no ka lawe ana ae i na wahi a na koa Hawaii e noho mai nei, ma na kahua hoomoana lehulehu.

            He mau pualikoa lehulehu ke haalele aku ana ia Palani, ma ka mahina o Iune, a i ko lakou hoea ana mai i Amerika, e hoonohonohoia ai, na puali e hoounaia no kela ame keia wahi.

            He mau pualikoa nui keia a hoea mai, ma kahi o na kaukani ka nui o na kanaka, o kela ame keia mahele o ka oihana koa, e laukanaka ai o Honolulu nei ma keia mua aku.

 

LUAU  Na Pa, NOHO, PAKAUKAU ame na HALELOLE

No ka Hoolimalima.

PEOPLE'S  HARDWARE  STORE.

453 Alanui Moi Akau, Kokoke i Palama Settlement.

KELEPONA  2670.

6348---8wks.