Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 18, 25 May 1919 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

Oliva Esekota

Mai ke kulana Haahaa mai ahiki i ke kulana kiekie- he mo'olelo i owili pu ia iloko o ka ehaeha ame ka Hauoli.

He ho'okahi nae keaka makemake loa a ua o Olivia, a no @a lilo loa o kona no'ono'o ma kela keaka, ua aneane maoli e poina kana mau ho'omanao ana no kona kulana kupiki'i @ ka noho u ana me Radona, a na ka poeleele e ana, i kono mai iaia e pani ae i kana buke.

Oiai nae ua o Olivia e kulou malie ana ke po'o ilalo, ma@@a o ka hoea ana aku o Radona, me he mea la o kana mau mea e no'ono'o la. he mau hihi'o moeuhane wale no, ahe ho'okahi no mea oiao loa, o ia kona ike maka ana i kekahi mau mea elua, maloko o ka halekeaka ma kekahi poa laua i hele pu ai me Radona. oia ka Haku Kale ame ka Lede Polena Riva. E noho ana laua maluna o kekahi mai p@hu, mamua pono aku o kahi a Olivo ma e noho ana, a @@na wa i ike aku ai i ka Haku Kale me ka Lede Polena @@ palulu ae la oia i kona peahi. i ole ai kela mau mea iko mai iaia; ua ho'omaopopo o Kivini Radona i ke ano e o Oliva, a e ho'omakuakau ana oia e ninau mai ke kumu, ike e aku la nae oia i ka noho mai o ka Haku Kale me kona koko'olua. a maopopo mai la no iaia, aolo o Olivia i makemake. e ikeia mai oia e kela mau mea i ike mua a kamaaina iaia.

No kela mau hiona no ka ua o Oliva e no'ono'o ana, lohe aku la oia i ka nakeke mai o na huila ka'a mawaho, nolaila ho'olono aku la oia, malia paha he ka'a kela e noho pololei mai ana no kahi i ku ai o kona hale, he oiaio, he mau minuke wale no mai kela lohe ana aku ana i ka nakeke kulia ka'a, hamama ana no ka puka o ka hale, a ia wa i komo mai ai o Kivini Radona iloko o ka rumi, a ia ike ana mai i ke ku aku o Oliva, e makaukau ana e ho'okani i ka hele kahie, ia wa i poha aku ai ka leo o Radona, i ka pane ana aku;

"E aha ana oe e Oliva?"

"E manao ana hoi au e kahe aku i ke kauwa lawelawe e ho'a i ae i ke kukui," i pane mai ai o Oliva me ka kaleo oluolu.

Ua hiki loa ia kaua e ka makamaka heluhelu, ma ke ano o ke kamailio ana a kela mau mea, aole i nohoali'i iho ka oluolu ame ka noho hauoli ana iwaena o laua, me he mea la he wahine okoa loa o Oliva, a pela hoi o Radona, he kamaka okoa loa oia.

"Alia oe e kahea i ke kauwa, e lawe mai i kukui, ua lawa no ka malamalama o ke ahi e a mai la." wahi a Radona, me ka hele ole aku imua o kana wahine, aka hele ae la no kahi @@ ke kapuahi ho'opumehana e a mai ana, a noho iho la ilalo, ke ala'alawa la hoi kana nana ana ma o a ma'anei, me ka pane ana mai ia Oliva:

"E heluhelu ana no ka oe e Olivia, me he mea la ka hoi. e hoopaanaau ana oe i kekahi mau mea hana keaka maloko o kena mau buke," me ka hoao ana mai o ua o Radona e minoka o ke ano hoopalaimaka.

"Heaha hou aku auanei ka'u hana, oiai owau hookah wale iho no ko kauhale nei, o ka hele no kau a noonoo ol@ ae e hoi mai, nolaila, ua hoohala nui au i kou manawa, ma ka heluhelu ana i keia mau buke, waiho wale mai no," @@me aku ai no hoi o Oliva, me ka maikai ole o kona noonoo @o ke ano o Radona iaia.

Noho hamau iho la o Radona no kekahi mau sekona alaila hoololi ae la i ke kulana o kona noho ana. i wahi @ lele aku ai. ka malamalama ma ka helehelana o Oliva, a pouliuli kona wahi e noho ana, i ole ikeia aku kona mau maka.

"Ua ike no au i kou mehameha i ka noho hookahi, pehe? hoi e hike ai i ka nui o ka'u mau wahi e hele ai i kela ame keia la. "

" Heaha no hoi kau hana nui e hele mau nei?" wahi a Oliva, me ka mau no o kona nana ana iluna o ka. papahele.

" Ina au e hoakaka aku ana ia oe i ke ano o ka'u hana, aole no ia he mea waiwai, oiai aole oe e maopopo, a ua @alu nui au iloko o'u iho, kekahi manawa, in a paha he ano nauao kou, in a ua pono loa ko kaua noha ana, ua kokua mai no hoi oe ia'u, ma kekahi mau mea."

" Ke manao nei au, ua lawa no ko'u ike ame ka naauao. i hiki ai ke hoomaopopo i na mea e hanaia nei. a he mea pono like no hoi no kaua a elua e ike i na mea apau, aole hoi e huna mai oe ia'u i kau mau mea e hana mai nei, me ko'u noho iloko o ka pouliuli.

" Mahope mai o ko kaua mareia ana, ua nana iho au. me he mea la. aole i loaa ia kaua ke ano maoli e haouli ia ka noonoo. " wahi ana me ka hele o kona helehelena a haikea pu.

"Heaha iho la ka pilikia o ko kaua noho ana au i ike e Oliva@ " i pikanana aku ai ke kamailio ana a Radona. "Aole a@ei. ua loaa he home maikai nou e noho ai. he nui na mea@@. ame kou mau lole e komo ai? O keaha hou aku ia mea a kekahi wahine e ake mai ai e hanaia aku nona?"

Haka pono mai la ka nana ana a Oliva maluna o na maka o Radona. me ka lilo o kela nana ana. i mea e wiw@ ai ua kanaka nei, aka ua pane aku la no nae oia i ka i ana aku:

"Ua hana aku au ma na mea apau a'u i ike ai he mea la nou e pono ai. a in a ua lawa ole kou mau makemake, aole ia hewa ma ko'u aoao, Manao au, ua hoea mai i ka manawa kupono loa a'u e hoike aku ai ia oe i ka mea oiaio, a @ l@ he oe i ka hopena e kau mai ana maluna o kaua ma keia mua aku. Ua hoomanawanui au, ma na ano apau, me kuu manao. owau hookahi wale iho no nalo me kou ike ole, aole nae e hiki. oiai eia kaua ma ka'e o kekahi poino nui."

Ku malie iho la o Radona me kona manao, e lilo ana na mea ana o ke kamailio ana aku, i kumu e hoikeike mai ai o Oliva i ka nui o kona kaumaha. aole nae he mea o ia ano maluna o kona helehelena, a o ia ka ua o Radona o ka hoomau hou ana aku i kana kamailio ana:

" Iloko o na mahina ekolu i kaahope aku nei. ua halawai mai au me na ulia pakalaki. oiai o ka'u hana e hele mau nei i na la apau. o ia no ka paani pepa hahau, a ma kekahi olelo ana ae hoi. he piliwaiwai. E aho aku nei no nae i na la i hala. aia no he mau manawa i kaa ai ka laki ma ko'u aoao. aka i keia po. he mea ehaeha na'u ka hoike ana aku ia oe e Oliva. ua pau loa na waiwai maloko nei o keia hale i ka lilo. malalo o kekahi moraki a'u i hana aku ai; a ma ke kakahiaka auanei o ka la apopo. he mau mea makilo kaua e auwana hele ana ma na alanui. me ka mopopo ole o kahi e hoomoeia ai ko kaua mau poo i ka po."

Hooki iho la o Radona i kana kamailio ana ma kela wahi. alaila nana mai la o Oliva, aole me na maka o ka mea i piha me ke kaumaha. aka me ke ano o ka wahine, i makaukau e hana aku i wahi e hoopakelia ae ai laua mailoko mai o na poino. me ka i ana mai;

"O keia anei ka hopena au i makemake ai e loaa ka ike ia'u?"

"Ae, o keia ka hopena maopopo loa i halawai mai me kaua, a ke nana aku nae ia oe, me he wahi mea uuku la keia. aole he wahi hiona o ke kaumaha ma kou mau maka!"

"Heaha auanei ko'u mea e kaumaha ai, oiai ua maa no au i ka noho nele ana, ahiki i ko kaua mareia ana. Ua loaa ka pono o ko'u noho ana. mamuli o ka hooikaika o ko'u mau lima, a ua makaukau au e hoohana hou aku i keia mau lima, me ka hilahila ole. Ua makaukau au e haawi aku i na kokua ana ia oe, o keia no ka mea a'u i manao mua a@ i kinohi, eia nae, na kou manao ponoi no i hoole mai i ko'u hana ana aku, ma na mea e pono like ai ko kaua noho ana."

Nana aku la o Radona maluna o Oliva me ke kahaha no kekahi mau sekona, alaila noke okoa ae la i ka akaaka me ka leo nui, a pane aku la: "Manao anei oe, e pono kaua ina he humuhumu lole kau hana? O na mea e loaa mai ana ia oe iloko o ka mahina, aole ia i lawa no ka uku ana aku i ko kaua mau hoolilo no ka la hookahi, a o keia no hoi ke kumu nui o ko'u komo ana ma ka hana piliwaiwai, me ka manao e loaa nui mai ke dala me ka maalahi. a noho kaua iluna o ka hanohano me ka lako, eia ka auanei e poho wale ana ia mau manaolana."

"O ka humuhumu lole wale no ka hana hiki ia'u, a in a @o paha he hana hou ae kekahi a'u i ike, ua makaukau no au @ imi aku i pono no kaua. O e Radona, e ae mai oe e kokua @u aku au ma na mea apau e pono aia kaua," me ka paa @koa ana mai o Oliva i kekahi lima o Radona.

Ke onioni wale la no o Radona i o a ia nei, a ke ike la oia kana mea e hana aku ia, a o ia kana o ka pane ana aku: Ke manao nei au, e hiki ana no ia oe e Oliva ke kokua nai ia'u. aole ma ke ano elike me ia au i kamailio mai nei, ka ma kekahi ano oi ae o ka maalahi."

Noho iho la o Oliva iluna o ka noho. a nana mai la hoi me na maka oluolu maluna o Radona, me ke kakali ana mai o ka lohe aku. i ka hana i makemakeia nana e hooko mai: "E kuhikuhi mai ia'u i ke ano o ka hana, a ke manao nei au. e hiki ana ia'u ke hooko aku, elike me ka hiki ia'u ke hana."

"Aole o'u kanalua iki no ka hiki ia o'e e Oliva ke hooko mai i ka'u hana i noonoo nui ai; no ka mea o oe kekahi o na wahine opio noonoo akahele, me ka pupuahulu ole. O, e Oliva, e kokua mai oe ia'u, i ole ai kaua e komo iloko o ka hoohilahila ia! Mawaena o ke kane ame ka wahine, he hookahi laua e pono ai," alaila noke hou ae la ua o Radona i ka akaaka me ka leo nui.

Ma kela wahi, ua hoomaka aku la ua o Radona e holoholo, me ka hoomamo ana aku ma kahi pouliuli, i ole ai e ahuwale kona helehelena imua o Oliva. a iaia nae i hoi mai ai a ku iho la mamua aku o Oliva, pane hou mai la i ka i ana mai:

"Ua konoia mai au e kau aku i ka'u mau hilinai ana maluna ou e Oliva. Ke hoomanao nei no oe i kuu olelo mua ana aku nei, ua halawai au me na ulia pakalaki. a ua pau aku ka'u mau dala i ka lilo, me ko kaua ku i kahi o ka pilikia. koe wale no ko kaua mau lole aahu. no na mea e ae ua pau aku i ka lilo me ka nele o ka pakeke i ke dala.

"Mahope mai o ko kaua mareia ana, ua uhai mau na ulia pakalaki mahope o'u, aole nou ia hewa. aka maluna iho no ia o kuu poohiwi. Ua pau maoli ko'u manaolana ma keia auwina la iho nei, me ko'u manao maoli no ua ahona ko'u hele ana aku a hoopiholo ia'u iho iloko o ka wai. mamua o ko'u hoi ana mai, a hoike aku ia oe i keia nuhou kaumaha e hoehaeha ia aia kou noonoo e ka wahine.

"Mamuli nae o na ulia pomaikai o ka manawa, ke olino mai nei na manaolana, no ke auhee aku o ka poino, me he ao la, e puhiia ana e ka makani mai ia kaua aku." alaila unuhi ae la ua o Radona i kana uwaki pakeke iwaho, me ka hoololi ana ae i kana mea e kamailio mai ai:

" Heaha na meaai no ka aina ahiahi? E hele aku oe e naawi i ke kauoha. e hoomakaukauia mai i mau meaai na @aua, a i hookahi hou ae mau meaai na kekahi hoaloha @ @ipa manawa aku.

"Aia a haawi aku oe i na kauoha i ke kauwa, ia manawa @uanei oe e huli hoi mai ai, a na'u e hoakaka pono aku ia oe ke ano o ka hana au he haawi mai ai i kau mau kokua ana ia'u."

Elike me ko Oliva ano mau o ka hoolohe. pela no oia i @ele aku ai e haawi i ke kauoha i ke kauwa lawelawe e hoomakaukau mai i ka aina ahiahi no ekolu poe; iaia hoi i @aalele mai ai i kela keena. kii aku la o Radona, a lawe mai la he omole wisake, a inu ae la he hookahi kiaha, i loaa ai aia ke koa ame ka hopohopo ole. ma ka hoakaka ana aku i kana papahana i hoolala ai na Oliva e hooka mai.

Aole no hoi i loihi aku ia nalowale ana o Oliva. oili hou mai la a loaa mai la no o Radona iaia. ma kela wahi mua a na kanaka nei i ku ai. a o ia ka ua o Radona o ka ninau koke ana aku: "Ua hooko aku Ia @nei oe elike me ka'u kauoha?" a kunou mai la no hoi o Oliva, alaila i hou aku la:

"Aole he nui o ka manawa i koe e houlolohi wale ai. no laila me ka eleu wale no au e hoike aku ai ia oe i na mea apau, o ia keia: I keia ahiahi iho nei. oiai au e hele ana ma ke alanui. e noonoo nui ana i na ulia pomaika. e pono aia kaua. hookoke aku la au i ka hale hui. me ka manao e kuai i eiga no'u e puhi ai: o ko'u ike koke aku la no ia i ka iho ana mai he elua mau kanaka mai ke alapii mai o ka hale hui. o kekahi o kela mau kanaka, ua ike no au iaia me ke kamaaina ole nae.

"O ke kanaka a'u i kamaaina loa ia oia  o Mr. Derika. Ua pili aku la au, ma ke kihi o ka hale, i wahi no laua e ike ole mai ai ia'u. Hele mai la ua mau kanaka nei ahiki i ke kokoke loa ana i ko'u wahi e ku ana. u noke iho la i ke kamailio. me ka maopopo ole o na huaolelo apau e kamailioia ana mawaena o laua.

"E koi mai ana ke kokoolua o ua mau kanaka nei ia Mr. Derika e hele laua no ka ike ana i kekahi lede opio, a e @oole aku ana hoi o Mr. Derika. me ka olelo ana aku, me huli hoi koke ana oia no kona wahi, no ka mea he nui ke lala maloko o na pakeke o kona lole. a ma ke kakahiaka o ka la apopo, e haalele iho ai oia ia Ladana nei no Inia, kahi na e hoohala ai no na makahiki ekolu."

Ke hoolohe pono loa mai la o Oliva i ua mea a Radona e kamailio aku nei iaia, aka nae alawa mai la ka nana ana a Radona. ina paha ua lilo kana mau olelo. i mea ano nui i kana wahine, a i kona ike ana, aia wale no na maka o Oliva maluna on a, ua hoomau hou aku la oia i kana kamailio ana:

"Haalele aku la au i ko'u wahi he pee ana, a hoi mai la ma ke alanui me ka manao e hoi pololei loa mai no ka hale nei. eia nae. ua ike e mai la o Mr. Derika ia'u. a e nanea ana no au i ka hele, paa ana ko'u poohiwi i ka hopuia mai mahope. i huli aku paha kuu hana. eia ka o Mr. Derika.

"O keia kekahi o na kanaka nana i pulapu mai ia'u i kekahi manawa ae nei i hala. aole keia he manawa no'u e hoike aku ai ia oe i na mea apau. oiai, he moolelo loihi loa keia, o ka mea ano nui no. o ia ka lilo ana aku he huina dala mahuahua a'u iaia. ma kekahi paani pepa hahau ana a maua; aole loa au e poino i kana mea i hana mai ai ia'u.

"I kela wa nae o ko maua hui hou ana, a no ko'u lohe pono ana hoi he huina dala mahuahua kekahi maluna o kona kino, hoohiki iho la au e kaa mai kana mau dala malalo o ko'u malu, a ma kekahi olelo ana ae hoi, e hoi hou mai ka'u mau dala apau i lilo aku ai iaia. Ke hoolohe pono mai nei anei oe e Oliva ia'u." wahi ana me ka hamohamo ana ae ma kona ai, me he mea la ua paa kona puu ika male.

"Aole loa o'u makemake iki i kela kanaka. ua kakali au iaia no kekahi manawa loihi, akahi no nae ko'u ike hou, iaia; nolaila mamua o kona haalele ana iho ia Ladana nei, a holo aku no Inia e lu ai i kana mau dala, ua makemake loa au e hoi hou mai ka'u mau dala apau i lilo aku ai iaia. Ua hoike aku nei au ia Mr. Derika i keia po, ua mare au i ka wahine, a noi mai la oia ia'u e hoolauna mai iaia imua ou, heaha auanei ka'u mea e olelo aku ai, o ka ae wale aku no i kana noi, oiai he loaloha kahiko oia no'u."

Ma keia wahi o ka Radona mau olelo, ua hiki loa iaia ko ike aku i ka hele o ka helehelena o Oliva ha haikea, aole nae ia i lilo he mea nui i kona noonoo, me ka i hou ana i aku:

"Ua manao maoli no au, aole oia e hele mai ana i keia po, mamuli o ka nui o kana mau wahi e hela aku ai; aka aole keia he manawa no ka hoi hope ana. oiai ua hooiaio loa mai nei oia ia'u. e hoea mai ana oia i keia po. me he mea la, ua haouli loa kaua no kona hoea ana mai.

"Ma keia wahi, ke makemake nei au e hoike okoa aku i ka mea a keia kanaka i hana mai ai maluna o'u, a o ia hana hookahi ka'u e noi aku nei aia oe, e haawi mai i kau mau kokua ana. Ua hookomo kela kanaka ame kona mau hoaloha i ka laau hoohiamoe iloko o ko'u kiaha waina, a ia'u i kaa ai malalo o ka mana o kela laau, o ka wa iho la ia a lakou i hao ai i na dala apau mailoko aku o ko'u mau pakeke, a o keia ka hana a'u i makemake ai, e panai aku maluna on a. i hoi hou mai ai na dala ana o ka aihue ana mai ia'u 

aku." 

Luliluli ai la o Oliva i kona poo, e hoike mai ana i ka lokahi ole o kona noonoo me ko Radona, a hoomau hou aku la no nae o Radona i kana kamailio ana:

"Aole loa he pilikia e kau aku ana maluna ou. ana maluna paha o'u. ma ka hana a'u i makemake ai ia oe e kokua mai. Ua hoohiamoe kela poe ia'u, a hookau ia'u maluna o ke kaa a hoihoi mai no ko'u wahi. o ia hana hookahi ka kaua e hana aku ai maluna on a i keia po," alaila unuhi ae la oia i ka laau hoohiamoe, a kamailio hou aku la:

"Ua kuai mai nei au i keia laau hoohiamoe, ua nui loa nae ka wai o keia omole. nolaila e niaini ana au i ka nui, a koe. kupono iho, ua lawa ia no ka hoea ana mai i ka hoo koia ana o kuu makemake. Ia maua e paani pepa hahau ana, ina paha e kaa ana ka laki ma kona aoao paha, he mea liilii wale no ia, aia au a ninau aku ia oe e ninini mai i mau kiaha waina no maua, o kou wa ia e ninini iho ai i ka wai o keia omole iloko o ke kiaha waina o kela kanaka, o ka hoea ana mai ka hoi ia, i ka uku ia ana o ka hana. ana i hookomo aku ai ia'u iloko o ka pilikia." alaila noke okoa ae la ua o Radona i ka akaka me ka leo nui.

No kekahi mau sekona ua noho hamau loa o Radona me Oliva. e hiki ai ke loheia aku ke kani mai o na sekona o ka uwaki. akahi no nae o Oliva a pane mai no ka manawa mua loa, mahope o kona lohe ana aku i na hoakaka a Radona iaia, no ka hana nui i makemakeia e hookoia aku ma kela po:

"O kau anei i hoakaka mai nei, o ia ko olua paani pepa hahau aua, a ua paa kou manao, e kokua aku au ia oe, ma ka imi ana i na alahele e kaa ai ka lake ame na pomaikai ma kou aoao e Radona?"

"Aole no o'u kanalua. in a e paani maikai maua maluna o ko maua akamai iho, e kaa ana no ka laki nia ko'u aoao, aka nae, he mea liilii loa ia, he nui na dala a Mr. Derika me ia i keia po. o kela mau dala no ka'u i makemake ai e lilo mai ia'u, pela iho la au i hoomakauakau e ai i ke alahele maaahi loa. a mamuli auanei o kou kokua ana mai, e holopono @i na mea apau ka nui ole o ka hana. "

"Ina pela. pehea iho la e maopopo ia ia'u. o ka manawa ia e hoohana aku ai i keia laa hoohiamoe, ke ole e loaa he hoailona mai ia oe mai?" wahi a Oliva, me ka hoao ana mai ia oe mai?" wahi a Oliva, me ka hoao ana mai e minoaka. oiai he okoa loa kana mea e hoolala la iloko o kona noonoo.

"He mea liilii loa ia. e waiho mai oe na'u e haawi i ka hoailona i ka wa kupono, o kau wale no e Oliva, o ia kou hooia ana mai. e hooko ana oe i ka mahele o ka hana, no ka mea he pono i ka wahine i aloha i kana kane," i kela manawa nae, i lohe aku ai laua i ka nakeke mai o na huila kaa mawaho o ke alanui. a hoomano koke ae la no ua o Radona. o ke kaa kela o Mr. Derika, oiai o ka piha ana kela o ka hora hookahi, mai kona manawa i haalele aku ai ia Mr. Derika ma ke alanui, e huli hoi ana no kona mau rumi.

"E hoohiki mai oe ia'u e Oliva, aole he manawa hou aku i koe. e ae ana anei oe e hooko aku i keia hana?"

Ua hele ka helehelena o Oliva a haikea, alaila me he mea la, ua paa loa kana mea e hana aku ana. nonoi koke mai la oia la Radona. i ka omole o ke koena o ka laau hoohiamoe, e haawiia aku iaia.

 

Mokuna VII.

 

Haawi aku la no hoi o Radona i ka omole. a o ka paa ana aku no ia i ka lima o Oliva me ke kamailio hou ole ia o kekahi mau olelo mawaena o laua. ku ana no ka wahine kauwa, a hoike aku la, aia he malihini mawaho. o Mr. Derika kona inoa.

Aole he manawa no ka hoolalau ana ae, aka oili koke aku la o Radona a ku ana ma ka puka, me ka haawi ana aku i kona lima ia Mr. Derika no ke aloha ana. aia hoi ka hoihoi ma kona mau maka.

"Pehea la. ua lohi loa paha au mahope o ka manawa a kaua i aelike ai e Mr. Radona kuu hoaloha." wahi a Mr. Derika, me  ka leha ana aku nae o kana nana ana maluna o Oliva, a ke mahalo la hoi kona manao i kau u'i ame ka huapala o kela wahine opio.

"Aole ua  hoea mai la oe iloko o ka manawa a kaua i hooholo ai. aka e Mr. Derika. e ae mai e hoolauna aku au ia oe me ka'u wahine. ' 'alaila huli ae la ia Oliva. a kamailio aku la no hoi: Ua lohe nui oe i ko'u kamailio no kuu hoaloha nei. o Mr. Derika keia." alaila haawi aku la no hoi o Mr. Derika  i kana kunou ana, me ka panai ana mai o Oliva, ma ke kunou pu ana mai imua o ka malihini.

"He hanohano keikie loa keia i loaa ia'u e Mrs. Radona o ka hui pu ana me oe, a me he mea la ia kaua e halawai hou aku ai ma keia mua aku, aole ia ma ke ano he mau malihini, aka he mau hoaloha kahiki. elike me ia a kau kane i kamilio mua ae nei.' wahi a Mr. Derika me ka paa rula.

"Aia hoi paha la ua hoike mua aku au ia oe e Mrs. Radona. he kanaka piha oluolu, a keonimana maopopo loa." wahi a Oliva, a ua hoohikilele loa ia aku hoi o Mr. Derika i kona lohe hou ana aku i kela leo hookahi no ana i lohe ai oiai oia e ku ana ma ka puka pa e komo aku ai iloko o ka pa luakini, he eono mahina i kaahope aku, a kaua no e poina ole nei.

"Ke lana nei kuu manao e Mr. Derika, ua hele pu mai nei oe me ka makaukau e hoohanohano mai ia maua, ma ko kakou noho like ana aku e ai i na mea i hoomakaukauia no ka paina ahiahi. He wahi mea inu no ko kauhale nei aole no i nele loa. a oiai hoi e hele aku ana oe ma kekahi hauka'i loihi. he mea maikai ka hoonanea ana iho me ka hoaloha, a nalo aku na maka no na makahiki ekolu. Pehea ua makaukau anei na meaai e Mrs. Radona?" wahi a Radona me ka piha hoihoi.

Haawi mai la o Oliva i ka ae. ma ke kunou ana mai, aka nae. aole ia i lawa. ua ku okoa ae la no o Radona iluna. me ka pane ana ae: "E hele aku au e nana. in a ua makaukau na mea apau iluna o ke pakaukau, a e kala mai oe e Mr. Derika ia'u. e noho iho oe no kekahi mau minuke. me ka wahine a kaua. in a ua makaukau i kii koke mai no au ia oe, a hele aku kakou e ai." o ka oili aku la no ia o Radona hele, a noho iho la no hoi o Mr. Derika me Oliva maloko o ka rumi hookipa.

"Ua makaukau i'o na mea apau. e lawe mai oe ia Mrs. Radona noloko nei o ka rumi aina," i pane mai ai ua o Radona, mahope o kona hele ana aku e nana i ke pakaukau, a alakai aku la i kana malihini, me ke kuikuilima pu ana aku hoi o Mr. Derika me Oliva.

"He uuku no key home i ka nana aku. era nae he keu a ke kupono no ke kane me kana wahine. aole he waiwai o ka hale nui. me ka uuku loa o ka poe e noho iloko." i ka mailio iho ai o Mr. Derika ia Oliva.

Ia lakou i komo aku ai noloko o ka rumi aina. ua makaukau na meaal, ma ke pakaukau, o ke kii aku la no ia o Radona he omole palani, a ku ana iluna o ke pakaukau me na kiaha liilii.

"Ma ka ulia laki wale no i halawai mai ai au me Mr. Radona ma ke alanui i keia ahiahi." i huli hou aku ai o Mr. Derika a kamailio imua o Oliva. "He mau hoaloha kahiko maua me kau kane. a he mau haumana like no hoi maloko o ke kula hookahi. ua loihi na la o ko maua ike hou ole ana kekahi i kekahi eia ka. e lilo ana keia po. i manawa no kakou apau e akoakoa ai ma ko olua home nei."

"He kahakii no anei kau oihana elike me ka Radona?" wahi a Oliva. i ka wa i lohe mai ai. he mau haumana like keia mau keonimana maloko o ke kula hookahi.

"Aole au he kanaka kahakii. aka he mea kaahele wale iho no mai kekahi wahi a i kekahi, nolaila mai kue mai oe ia'u e Mrs.Radona mamuli o ka loaa ole ana o kekahi hana maopopo ia'u. elike me  kau kane. He mea makemake nui au i na kii maikai. a ke ole au e kuhihewa. ua oi pakela aku ka makaukau o kuu hoaloha i keia manawa. me ka hookaulanaia o kona inoa ma na kulanakauhale nui o Enelani nei, aole auei pela?"

Ke kulou la ka Oliva nana ana ilalo. no ka paiia aku o Radona. oiai aole oia i ike i kekahi hana e kaulana ai kana kane, a o ia kana i pane mai ai: "Aole he mea i maopopo ia'u e pili ana i kana hana ame kona kaulana, " i kela manawa nae i komo mai ai ke kauwa lawelawe, a pane ae la hoi o Radona:

"Heaha kau e Mr. Derika, i supa anei?" wahi a Radona me ka hopu ana aku i ke kiaha liilii. a hoopiha iho la i ka waina "He moa koloko o kena pa e uhi la ma ko aoao, e ai aku i na mea i kupono i kou makemake."

"Ua nui maole keia mau meaai a olua o ka hoomakaukau ana iho nei. i kupono no kekahi keikealii ; a oiai ua luluia mai nei au e ka kaa ke lana nei ko'u manao, e nui ana ko'u hoonuu i keia mau meaai."

Ia noho ana aku a lokou e ai, aia ma ka aoao o Radona. ka hapanui o ke kamailio ana. ma na mea e hoakaaka ai o ke kumu paha hoi. no kona manao ua kaa aku ma ka aoao o Oliva, ke kokua ana mai iaia. no ka holopono o kekahi hana nui, nana i hoopilikia i kona noonoo no ka hora hookahi i hala aku.

He noho kukule wale no ka Oliva hana ma ka hapanui o ka manawa. koe wale no i ka wa e pane mai ai i kekahi mau ninau e kamailioia aku ana iaia e Mr. Derika. a ma ka pane ana ae paha ia Radona. oiai nae o ka mea oiaio. aole ka hoihoi ame ka hauoli iloko on a. koe wale no ka hoao ana mai e hoikeike me he mea la, ua hoihoi oia'i na mea apau e kamailioia ana.

"Ea. he keu aku maole no ka ono o keia mau meaai. o ka oi loa aku o ka moa. a pehea. ua lawe mai o no anei oe e Mr Radona i kau kuke mai Sekotia mai?"

No keel himau a Mr. Derika nana pono loa mai la o Oliva ia Mr. Derika a ma kahi nae o ka pane pololei ana mai i ka ninau. hoolalau wale ae la no o Mr. Radona ma ka i ana mai: "E inu aku oe i kou kiaha waina. i holo pono aku kau mau meaai, a no ka mea nana i kuke i keia mau meaai. he wahine Pelekane no oia aole oia mai Sekota mai, a he nani hoi ia, ua kamailio mai la oe e Mr. Derika no Sekotia, ilaila ka paha oe kahi i hoohala ai i kekahi manawa ea?"

"Ae, ilaila au kahi i hoohala ai i kekahi manawa. me ka Haku Kale." alaila, alawa aku la ka nana ana a Mr. Derika. a ninau aku la.

"Ua kama'aina no nae paha oe e Mrs. Radona ia Sekota; no ka mea he mau makahiki ka loihi o kona noho ana ma Enelani nei." i komo mai ai o Mr. Radona. ma ka hoakaka ana no na mea e pili ana ia Oliva. "E hoopau ka kakou kamailio ana, a'e hele aku kaua e puhi paka. a noho iho no hoi hoo@nea. no ka mea eia no keia i na hora o ke ahiahi. E kala iki mai oe e Oliva ia maua no kekahi manawa pokole." o ke ku ae la no ia o Oliva iluna. a haalele iho la i na keonimana e puhi paka, oiai ua pau no ka lakou ai ana, a he noho wale iho no kela e kualehelehe.

"Mai hopohopo oe e Mr. Derika i ka noho ana mai keia home. e noonoo iho oe me he mea la he home ponoi ia nou: a no'u nei la. ua hauole maoli au no keia loaa ana he manawa maikai no kaua e luana like ai. no ka mea he mehameha ko maua noho ana, aole he poi kamaaina ma keia wahi ia maua." alaila unuhi ae la o Radona i ka puolo paka cigarita a haawi mai la ia Mr. Derika, me ka hoomau hou ana mai no i ke kamailio ana:

"He mea nui ka uwahi o ka paka ia makou. na kanaka kahakii: a oiai no hoi he kanaka puhipaka oe, aole o'u kanalua no kou makemake i keia ano. O ka me wale no nana i hookaumaha loa mai i ko'u noonoo. o ia kou holo koke no Inia ma ka la appo. a ua minamina loa kuu wahine. no ka pokole o ka manawa o kona hookamaaina ana me oe."

"Owau kekahi e kaumaha nei no keia holo koke o'u mahope o ko olua loaa ana ia'u. aka nae he mea hiki ole ia ke mahope o ko olua loaa ana ia'u, aka nae he hiki ole ia ke ale ae. oiai ua pau ka'u mau hana i ka hoolalaia. o ka hooko wale aku no koe. aka nae he manaolana ko'u. aole no keia o ka hope loa o ko kakou halawai ana, aka e hui mau ana no kakou ma keia hope aku."

"Aole loa o'u leanalua iki no kena mea au e kamailio mai nei e Mr. Derika." alaila hilinai mai la o Radona ihope o kona noho. me ka pua o ka uwahi o kona cigarita. aia hoi ka hoihoi ame ka minoka ma kona mau papalina kahi i noho alii ai, a i hou mai la:

"Ma kela manawa a'u i haalele aku ai ia oe. o ke kumu o kou hoi ana no ka hale. no ka waiho ana aku no ia i kau mau dala. a pehea aia no nae paha ua mau dala nei au i ka hale ea?"

"Ua poina loa ia au, eia no kela mau dala apau me a'u. no ka lilo paha hoi kekahi. ma ke kakau ana i k'u mau leka lehulehu. ua palaka pu ko'u noonoo no kela mau dala. a iluna mai nei o ke kaa au i hoomaopopo ai, eia no ka kela ma dala maloko o na pakeke o kuu lole."

Hoomaka ae la o Radona e akaaka. ma ke ano hoolalau wale no me ka i ana mai: "Ua maopopo no ia oe e Mr. Derika, he nui ka poe aihue ame ka poe powa o ka po a i wahi e hoea ai oe no kou mau rumi me ka pale kana. he pono e loaa kekahi kalaiwakaa hoopono loa. nana oe e hoihoi, alaila hoi aku kaua maloko o kela keena o ke kapuahi hoopumehana e waiho mai la. malaila e lawe mai ai o Mrs. Radona i kope ikaika no kaua.

Hoi i'o aku la ua mau keonimana nei maloko o ka rumi e a ana o ke kapuahi, ua makaukau mua ke kope ia Oliva. a e noho ana no hoi ua wahine opio nei maluna o kekahi noho haahaa. e kakali mai ana no o ka hoea aku o na keonimana.

 

(Aole i pau.)