Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 18, 25 May 1919 — Page 4

Page PDF (1.20 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

i8Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA HUAKA ʻ I MAKAIKAI NO KA MOKUPUNI O KAUAI

            Mr. Solomon Hanohano, ke kapena o ke Knokea. Aloha kaua: - Ke noi aku nei au i kou oluolu e ae @@i i kekahi @@@ no ʻ u. No ka hoike ana aku i ko ʻ u aloha i na kamaaina o Kauai naua i hookipa ia ʻ u me ka maikai.

            I ka la 14 o Aperila, o ia ka I ʻ oakahi, hora 5, kau i ka moku Kinau, au i ke kai me ua manaolana mau i loko o ʻ u o ke Akua ka mea nana e kokua ia ʻ u a me ko ʻ u kakaina. Ku ka moku i Na wiliwili i ka hora 3, lele iuka, halawai me na keiki ame na moopuna; kau i ke haa o na keiki na ka otomobile ka hana, a no ʻ u nei. aia ko ʻ u noonoo ke hoonani la i ke Akua na Kona aloha pela au i ike ai i keia aina.

            Ke lohe la no ko ʻ u pepeia i ka leo o na keiki, o Lihue keia, ma ia wahi ako. aia no keia i ka poeleele e helo la, a ike ku no i ka aina i ka waiho mai. a pela ka a mai a ke kukui o na kauhale. Hiki i Waimea wehewehe kaiao. hiki i ka hale o na keiki, hui hou me ia mau keiki a me na moopuna, o ka Poalua ia. ia auwina la no hele e ike i na hoaloha oia o Kaualoku ame kana Ewa ame na kaikamahine ame na moopuna. hui aloha me lakou no na minuke helu, hoea hou no ke kaa o na kaikamahine o ka hoi iho la no ia no ka home.

            Ma ka Poaha mai kau i ka otomobile no ke one kani o Nohili ka pahu hope, ike i ke kaunaoa o Mana, ma ia wahi hoonani hou au i ke Akua no Kona aloha. pela au i ikemaka ai i ka mea a ʻ u i lohe ai no ke onekani o Nohili.

            Poaono mai, ia po kau i ke kaa i ka hora ekolu o ka wanaao, hiki i ke kumu o ka pali o Makana; i ka hora 7 kipa i ka hale o Koma, ua kamaaina oia o Kawahine Keaoili, i Waimea maua i hui ai me ia, a nana maua i hokipa me ka maikai me ka maua mau keiki ame ko maua hoaloha oia o Kalua ame Pualani ame kana Akamu me ka laua mau keiki.

Hele e ike i ka wai o Kapalae ame ka wai a Kane. ma ia wahi ua hoopani aku maua i ke Akua, ma ua lani kiekie, he malu, he aloha i na keiki a kana; ua mele aku maua elua himeni, ma ka L. H. aoao 113, o ia ka himeni, Aia hoi he punawai. Pau ia pule i ka pula a ka Haku. himeni hou. He punawai i weheia. oiai na ke Akua i hana i keia mau wai kamahao, a na na keiki a kanaka i hookaulana ae, a he mea oiaio no ia. oiai ua loheia ka leo o na kamaaina i ka i ana mai: Ua hoike ko ke Akua nani aole i ka poe malihini i hele aku e ike i keia mau wai, elike me ko maua hele ana. oiai na hele ka poe apau ma ke ano le'ale'a a noonoo ai a. aole lakou i ike i ke ano o keia @nau keiki. ua ike i na mea kupanaha apau. ma ia wahi. Hoi no ka hale kamaain, ua ai a ua lawa i ko lakou lokomaikai. aole i loihi ia wahi e hele mai ai a loaa na kaa o makou kahea hou no na kamaaina, o ia ka home o ke kaikamahine a ko makou kamaaina.

            Nolaila o ka maua leo pule i ko ka kou Makua lani ame ko kakou Haku o lesu Kristo ame ka nani o ka Uhane nana e kokua ia oukoum i na lapaau o ko kakou ola naa, a Nana e hoopomai kai ia oukou. i na mahele o ka uhane, o ia ke kukui malamalama o kakou apau. ka poe e manaoio ana ma ka inoa o ko kakou Haku.

            Nolaila ke haawi aku nei au i ko maua aloha ia oukou apau. na kamaaina o ka pali oahi o Makana, e kala mai oukou ia maua, aole a maua makana ma ko ke kino mahele, i ko oukou lokomaikai.

            Ma ia wahi huli hoi makou no Waimea, hui me Kealoha ame kana Ewa ame na keiki, ua kono mai ia maua no ko lakou home, ua hii aku maua me ko maua mau hoaloha i ka hale, ua lako na mea apau i na kamaaina, ʻ ua ai i ka opihi ame na mea like ole apau, moe malaila. ao Poalima, hele i kahakai, hoi mai ia ahiahi. Poaono kau i ka moku. ku i Honolulu nei i ke kakahiaka o ka Lapule. hui me ka maua mau kane. na keiki ame ua moopuna ame ka ohana.

            Malama i ke anaina haipule i ka hora 10 no ka hoonani ana i ko ke Akua aloha i ka hoohui hou ana ia mana me ko maua aloha i ka maua mau keiki me na kaikamahine. na moopun. in a hoaloha oia o Kaualoku, Mrs.Kalua, Mrs. Pualani Akamu Analu ame na kamaaina o Wahiawa. Kealoha. Mrs. Wehina ame ka olua mau keiki, ke aloha no ko kakou apau.

            Ke noi nei au i ko kakou Makua lani Nana o kokua ia oukou apau ma ka inoa o ko kakou Haku Iesu, Nana e huikala i na hemahema a ma Kona uhane a Nana e kokua ia kakou apau.

Na ke Akua e hoolako ia oukou i na pno kino. Me ke aloha.

                        Owau no me ka oiaio,

            MRS. LELE MANU NAKAPALAU.

 

Aole e Kuai i Kekahi Waiwai i Hanaia Maloko o Iapana

SAN FRANSISCO. Apr. 22.-He kauoha e hookapu loa ana i na Korean ma Amerika. Mekiko a ma Hawaii. aole e  kuai i na waiwai a na Kepani ka laau hahau a ka Ahahui Lahui Korea i manao ai e hoohana aku no ka hoao ana e koi aku i ke aupuni Kepani e ike aku i ke kuokoa o Korea.

            O na olelo hooholo i hoomakaukauia e ka ahahui ua hoonaia aku i na keena nihana like ole a na Korea maloho o keia aupuni. ma Mekiko a ma hawaii, e kauoha ana i na lala apau aole e kuai i na waiwai a na Kepani ahiki i ka ikeia ana aku o ka Korea mau koi no ke kuokoa a haawiia mai e Iapana, eli ke me ka hoakaka a ka Luuahoohana Nui Lee.

 

NA LEKA KII OLE IA MAI AHIKI I APERILA 19, 1919.

Aakoa. Mrs Mar.  Kealalio, John H

@@@@@ K         Kekuewa, Stephen

Hamiii. K                    William

Ka@@a. Mrs Sam  U Kuaana Mrs Mary

(2)                                    J (2)

Kauhaue. Noa N   Kaala, Mrs A

Ka@@ina. Mrs Luey, Mahoe. Miss Lih

Kauwela, Rose           bie

Kekaula, John @     Makekau, Rev O I

Keawe, Miss Re     Mokulehua, Moses

@@@@                     Munee. Mrs

Kele, Miss Millie

 

MA KE KAUOHA

Na Kanawai Ahaolelo Kau

o 1919

KANAWAI 44.

(B. S. HELU 87.)

HE KANAWAI

 

E PILI ANA I NA HOOHALAHALA MAMULI O KA HEWA O NA

            PALAPALA HOOPII, A E HOOLOLI ANA I NA PAUKU 2518,

            2522, 2523, 2523, 2524, 2527, 2528, 2529, 2530, 2531, 2532

            A ME 2533, A E HOOPAU ANA U KA PAUHU 519 O NA KANAWAI

            I HOOPONOPONOIA O HAWAII, 1915, E PILI ANA KA

            MAU MEA.

 

W hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

            PAUKU 1. O ka Pauku 2518 o na Kanawai i Hooponoponoia

o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

 

            "Pauku 2518. O ka hoopii hoohalahala manawa, ua hiki no e hoopukaia e ke kakauolelo, imua o ka aha kiekie, a i ole, e kekahi hope kakauolelo, a i ole, kokua kakauolelo o ka aha kiekie, maluna o ke koi a kekahi aoao i manao he hoohalahala kana mamuli o ka olelo hooholo a kekahi aha kaapuni, aha hookolokolo aina, a i ole, lunakanawai apana, a i ole, mamuli o ke kauoha a kekahi lunakanawai apana, a i ole, mamuli o ke kauoha a kekahi lunakanawai kaapuni ma ke keena, i kela ame keia manawa mamua o ka puka ana o ka olelo hooholo no ia mea, iloko o eono malama mai ke komo ana aku o ia olelo hooholo, kauoha a i ole, hoolaha."

            PAUKU 2. O ka Pauku 2522 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku2522. O kekahi hemahema e loaa ana maluna o ka moolelo ua hiki no e hopololeiia; aka nae, aole e Hooloiia no kekahi hemahema o ke kulana wale no iloko o kekahi hoakaka, a aole no hoi no kekahi manao i paaia no ka pomaikai o ka aoao hoopii no ka hewa; a aole no hoi no kekahihooholo e kauka ʻ i ana malama o ka oiaio o na hoike, a i ole, koikoi o na ide; a e hoomaopopo hou ia no hoi aole kekahi hemahema e puka ana ma ka ae ana, a i ole, hoole ana paha i na ike, a i ole, i ka haawi ana, a i ole, hoole ana e kauoha e aoia ke kiure e nonooia e ka aha kiekie koe wale no ua hanaia ia mea ma ke ano o ia ke kumu hana o kekahi hoohalahala i koiia i ka manawa i hanaia ai ka hemahema o ia hoohalahala. Aole kekahi hemahema ma ke kumu hoohalahala e lilo i mea e hoopauia ai ka hoopii hewa."

            PAUKU 3. O ka Pauku 2523 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii. 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2523. Ina o ka olelo hooholo, kauoha, a i ole, hoolaha a ka aha i makemakeia e hoolohe hou ia ua ku-e ia elua, a i ole, mau poe maluna aku o keia, o kela amea keia. a i ole, o kekahi o ia poe ua hiki e noi aku no ke kahi hoohalahla no ka hemahema o ka palapala hoopii a no ia kumu e ae i a e hoohaua i na inoa  o na poe apau o lakou. Na ka mea noi e kauoha aku ia poe i komo pu mai e hui iloko o ka palapala noia e loaa ana maloko nei o ke Teritore me kekahi hope o ka palapala hoohalahala no ka hemahema o ka palapala hoopii a e hoolaha ua hoopukaia aku he hoohalahala uo ka hemahema o ka palapala hoopii. Ua loaa ia poe ka mana e hooloheia imua o ka aha kiekie; a o kekahi o lakou ua hiki i kela ame keia manawa mamua o ka hooloheia ana o ka hihia a iloko o eono malama mai ka hookomoia ana o ia olelo hooholo kauoha, a i ole, hoolaha a ka aha.e waiho iloko o ka ahakiekie i paku ʻ i hou no ia hemahema. e waihoia aku kekahi hope imua o kela ame keia aoao no ka hihia O na hihia apau o naano e hooloheia no elike me he mea la ua hiki mai na poe apau e liili iloko o ka palapala noi no ka hoohalahala. aole nae e kauia aku kekahi hoolilo maluna o kekahi o ia poe i komo pu ole mai maloko o ka palapala noi. a i ole, i noi ole mai e hooloheia iloko o ka aha kiekie. O ke kulana o na inoa o na aoao elike no iloko o ka aha kiekie elike me ia iloko o ka aha kaapuni."

            PAUKU 4. O ka Pauku 2523 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku, 2524. E manaoia ua komo pu ka olelo hooholo maloko o ka moolelo, kauoha. a i ole, hoolaha a ka aha ame na ike, ame na palapala okoa aku ame na mea okoa aku, i huipuia me ka olelo hooholo. rula ana, a ʻ o ana, na kumu hoohalahala. na noi na moolelo a  ke kakauolelo, na palapala hoike ame na kope i kakauia o ka moolelo o ka ike, i manaoia ua komo pu iloko o na palapala i hookomoia e ka aoao hoopii no ia hemahema."

            PAUKU 5. O ka Pauku 2525 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915,  ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2525. Ua hiki no e hoohalahala ka hemahema o kekahi kumu hoopii me he mea la ua kupono i ka manawa noho o ka aha, a i ole, iloko o kekahi hoomaha maluna o ka palapala noi a kela amea keia aoao maloko o kekahi hihia kivila, a i ole, e kekahi mea ku i ke kanawai, a i ole, he hope pahao kekahi mea i make."

            PAUKU 6. O ka Pauku 2527 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2527. Aole kekahi palapala hoohalahala no kekahi hemahema e hoopuka ia a loaa mua mai ka heluna o iwakalua-kuma-malima dala iloko o ka aha o ka uku na i na hoolilio a, koe iloko o na hihia kalaima ame na hihia aole he olelo hooholo no kekahi dala, ua waihoia mai he bona me ke kakauolelo, no ka pomaikai o ka aoao e lanakila ana maloko o ka mea e hooloheia ana ua ku kekahi hemahema. a i ole, o kona hope ma ke kino i manaoia no ka uku ana mai elike me ka olelo hooholo i hoopuka mua ia iloko o na mea i haule e kakooia ka hoopii hoohalahala no kekahi hemahema."

            "Ua loaa i ka aha kiekie ka mana e kauoha i bona mahuahua ae maluna o kekahi noi, a e hooholo i ka heluna o ka hoopa'i no ia mea ame ka lawa pono o na hope i hoopaaia, a i ole, i ka bona i haawiia mai mamua o ke ku ana o ka hihia no ka hooloheia o ka hoohalahala no kekahi hemahema."

            PAUKU 7. O ka Pauku 2528 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2528. O kekahi palapala noi no kekahi hoopii hoohalahala hemahema o ke kumu hoopii e waihaoia mai me ka hoohalahala. () kekahi kohpe o ia noi manawa no ka hooloheia o ka hoopii no kekahi hemahema e waihoia aku imua o ka mea i hoopiiia. a i ole, i kona loio i paa ma ka moolelo, a i ole, malua o ka hope ma ke kanawai o ka mea i make. O ia kope e paa no ka hoike hoolaha mai ka loio mai no ka hoohalahala hemahema. O na hoolohe ana maluna o kekahi hoopii hoohalahala no ka hemahema e manaoia he hoomau ana no o ka hihia kumu."

            PAUKU 8. O ka Pauku 2529 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2529. O ke noi no ka hoohalahala hemahema i hanaia, ma ke kino, a i ole, e ka loio, i ke kakauolelo o ka aha kiekie e hanaia no e kulike me keia malalo nei:

            " ʻ ILOKO O KA AHA KIEKIE O KE TERITORE O HAWAII.

            v.

" ʻ I ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie:

            " ʻ E oluolu oe e hoopuka mai i hoopii hoohalahala no ka hemahema o ke kumu hoopii iloko o ka hihia maluna ae i ke kakauolelo o ka aha kaapuni o ka aha kaapuni………….(a i ol, ka lunakanawai apana o ka Apana o…………) mamuli o………….. i oleloia, e hoihoiia aku i ka aha kiekie.

            " ʻ Hanaia i keia ……. o………………., 19…

                                                     ……………………………..

                                                                        Ma ke Kino.

                                                (a i ole………………………….

                                             Loio no………………………….. ʻ "

            PAUKU 9. O ka Pauku 2530 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2530. O ka palapala hoopii hoohalahala hemahema kumu hoopii e hoouna ia ma ka inoa o ke kakauolelo o ka aha iloko o laila ka olelo hooholo. kauoha, a i ole, hoolaha i hookomoia ai, a e hoopukaia ka palapala kii iaia ma ke leka, a e ku like me keia malalo iho nei:

            " ʻ ILOKO O KA AHA KIEKIE O KE TERITORE O HAWAII.

…………………………………………

…………………………………………

" ʻ I ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie o ka Aha Kaapuni……………

(a i ole, Luna Hoopaa o ka Aha Aina, a i ole, Lunakanawai Apana no ka Apana o………):

            " ʻ Oiai ua waihoia mai he noi mamuli o………………..

i oleloia no ka hoopii hoohalahala hemahema iloko o ka hihia maluna ae. ke kauohaia aku nei oe e hooko koke a e hoouna aku i ka aha kiekie i ka moolelo o ka hihia i oleloia.

            " ʻ E ikeia ka Mea Hanohano…………….., Lunakanawai Kiekie o ka Aha Kiekie, i keia la… o…………, 19….

                                                                                                                                    ……………………………………

                                                                                                                                    " ʻ Kakauolelo o ka Aha Kiekie. ʻ "

            PAUKU 10. O ka Pauku 2531 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2531. O ka hookoia ana o ka hoohalahala ua hiki no e hanaia elike ke ano me keia malalo iho nei i kakaukuaia:

" ʻ I ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie:

            " ʻ O ka hookoia ana o ka hoohalahal maloko nei e ikeia an ma ka moolelo o na hana i hanaia i hoopili pu ia aku me keia palapala.

            " ʻ Hanaia………… 19……….

                                    …………………….

                        " ʻ Kakauolelo o ka Aha Kaapuni………………

                        (a i ole. Mea Hoopaa Buke o ka Aha Aina, a i ole.

                        Lunakanawai Apana no ka Apana o……………) ʻ "

            PAUKU 11. A ka Pauku 2532 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2532. Aole i manaoia he mea ano nui ka hooloheia ana o ka pane. Mahope o ka hookoia ana o ka palapala kauoha i ka aha ua hiki no i ka aha ke hoolohe i ka hoopii me ka hiki ole mai imua o ka aha o ka mea i hoopiiia, in a na hiki e loheia na aoao nana ka hoopii, in a ua loaa kekahi mea, aole i komo pu iloko o ka palapala noi no ia hoohalahala i hiki e hooloheia."

            PAUKU 12. O ka Pauku 2533 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2533. Aole kekahi hoololiia ana o ka olelo hooholo e lilo i mea e hoole ai i ka mana o ka hooliloia ana o kekahi waiwai i hookoia i kulike me ka hoolaha o ka hoopukaia ana o ka hoohalahala, a i ole, i manaoia ua hiki aku imua o ka lunanui nana e hookau ana i ka auhau maluna o ia mea. E lilo i hana na ke kakauolelo o ka aha iaia ka hoounaia ana aku o ka hoohalahala e hoike aku ia lunanui, a na ia lunanui e manaoia ua loaa aku iaia ia hoolaha ma ka laweleka mua mahope iho o ka loaa ana i ka auhau maloko o kekahi apana hookolokolo mawaho ae o kahi o ke keena o ia kakauolelo i ku ai, alaila ia la no."

            PAUKU 13. O ka Pauku 2519 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915. ma keia ke hoopauia nei.

            "Pauku 14. E mana no keia Kanawai mai ka la aku o kona aponoia ana. aka nae, aole nae e mana maluna 6 na hihia e ku ana imua o ka aha kiekie no kekahi hoohalahala o keia ano, a o na hihia apau oia ano e hoomauia aku no me he mea la aole i hooholoia keia kanawai.

            Aponoia i keia la 7 o Aperila, A. D. 1919.

                                                            C.J. McCARTHY,

                                                Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 45.

 

(B. S. HELU 88.)

 

HE KANAWAI

 

E PILI ANA I NA HOOHALAHALA MAI NA OLELO HOOHOLO A NA LUNA KANAWAI KAAPUNI MALOKO O NA KEENA, A E P@ KU ʻ U AKU ANA HE PAUKU HOU I NA KANAWAI I @@@ PONOPONOIA O HAWAII, 1915, E IKELA PAUKU 2508A.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo  o ke Teritore o Hawaii:

           

            PAUKU 1. Ma keia ke pakuiia aku nei he pauku hou i na ka nawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, e ikeia o ka Pauku 2508A. a e heluhelu ana penei:

            "Pauku 2508A. Ina o ka olelo hooholo, kauoha, a i ole hou @aha a ka aha i makemakeia e hoolohe hou i a ua haawiia mai e ku-e ana ia elua, a i ole, poe i oi aku mamua o keia. o ia mea hookahi. a i ole. o lakoi no apau, ua hiki e hoohalahala no ia olelo hooholo. a no ia kumu ua hiki e ae ia e lawe i na inoa o na poe apau o ia poe. E hooko aku no ka mea nana ka hoopii i na palapala maluna o ka poe aole i hui pu iloko o ka hoohalahala a o na poe e loaa ana iloko nei o ke Teritore me kekahi kope o ka hoolaha o ia hoohalahala. Ua loaa ia poe ke kuleana e hoolo heia imua o ka aha kiekie. O na hihia apau o ia ano e hooloh@ no me he mea la o ia poe apau ua komo pu iloko o ka hoohalahala, aole nae e kauia aku kekahi lilo o ka aha maluna o kekahi o ia poe i komo ole mai iloko o ka palapala hoohalahala no ke noi ana e hooloheia imua o ka aha kiekie. O ka palapala kauoha o na inoa o na aoao elike no me ia iloko o ka aha kiekie me ka mea iloko o ka aha kaapuni."

            PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.

            Aponoia i keia la 7 o Aperila, A. D. 1919.

                                                            C. J. McCARTHY.

                                                Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 46.

 

(B. S. HELU 89.)

 

HE KANWAI

 

E PILI ANA I NA KUMU HOOHALAHALA. A E PAKU 1 AKU ANA I PAUKU HOU I NA KANAWAI I HOOPONOPONOIA O HAWAII, 1915, E IKEIA O KA PAUKU 2513A.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

            PAUKU 1. Ma keia ke pakuiia aku nei he pauku hoe i na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, e ikeia o ka Pauku 2513A, a e heluhelu ana penei:

            "Pauku 2513A. Ma kahi o elua, a i ole. poe paha i oi aku mamua o keia ua hooholo ku-eia ma o kekahi olelo hooholo o ia ano kuhikuhi, ao ana, rula ana. a i ole, kauoha, ua hiki ia lakou e hui ma kekahi mau kumu hoohalahala no ia mea, a maloko o ka palapala kumu hoohalahala; aka nae o keia ame keia o lakou ua hiki no e lawe mai i kana kumu hoohalahala no ka noonooia e ka aha kiekie me ka hui ole aku. ame ka haawi ole aku i hoolaha i kekahi o na poe i komo pu i loko o ia mea."

            PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.

            Aponoia i keia la 7 o Aperila, A. D. 1919.

                                                            C. J. McCARTHY.

                                                Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 47.

 

(B. S. HELU 90.)

 

HE KANWAI

 

E HOOLOLI ANA I NA PUAKU 2511 AME 2512 O NA KANWAI I HOOPONOPONOIA O HAWAII. 1915, E PILI ANA I NA NINAU I HOOPONEEIA KA OLELO HOOHOLO.

 

E hooholia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

            PAUKU 1. O na Pauku 2511 ame 2512 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915. ma keia ke hooloiia nei i heluhelu ai penei:

            "Pauku 2511. I ka aha, a i ole. lunakanwai. I kela ame keia manawa o kekahi ninau kanawai e ulu ae ana iloko o kekahi hookolokolo. a i ole, kekahi lawelawe kanawai e ae paha imua o kekahi aha kaapuni, a i ole, lunakanawai kaapuni maloko o na keena. a i ole, iloko o ka aha aina, o ka lunakanawai e hoomalu ana ua hiki no iaia e hoopanee i kana olelo hooholo maluna o ia mea, in a ma kana noi iho no. a i ole. ma o ke noi a kekahi no na aoao. no ka noonooia ana e ka aha kiekie; a ma ia ano hihia e hoike mai i ke kumu, a i ole, elike ka nui me ka mea i manaoia he kupono i mea e lawa pono ai ka ikeia ana o ia mau ninau i ka aha kiekie."

            "Pauku 2512. Olelo Hooholo. Ua hiki no ia ka aha kiekie e hana ia kauoha kuhikuhi olelo hooholo, a i ole. hoolaha. me ke kupono ame ka lawa apono no ka mea e pili ana i ka lawelaweia ana aku o ia ninau. a e hookomo ia mea, a i ole. e kauoha e hoopaaia. e hoopili pu mai ana i kekahi mau olelo pokole no ke kahua ame ke kumu o ia olelo hooholo, e waiho aku maloko olaila. Ua