Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 22, 30 May 1919 — Page 5

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo Pohihihi

 

a ka

 

MAKAIKIU WAHINE RUTA REVENA

 

 

I Huli Ai Mahope o ka Meheu o na Rose

 

 

a Loaa Pono ka Mea Pepehikanaka. @ aneane paha e hala ia makou eono mahine o ka @ iho maanei halawai iho la wau me kekahi hoaloha @ ke ano ulia, he kanaka a`u i kamaaina mua maloko @ a me ia mau no how au e kuai mau ai i kekah@ @ a iaia no hoi au e niele aku ai i kekahi mau mea @ @ ia`u oiai makou ma Parisa.

 

Mahope o ko`u ninaninau aha aku ia`i aua hoike ma @ ia`u he hana kana e lawelawe ana ia manawa a u @ iaia ke hala ma ia hana oia hoi ka "Malama an hookamakam."

 

@ maopopo ole ia`u o ka pomaikai ame ka hopena @ @ ua lawe okoa aku la oia ia`u ma ke ano i hoahu @ Ho`okahi a`u mea ku e low iaia oia kona maka`u @ ka makemake ole e hoonui aku ia hana ma ke ano @ huli pomaikai laula.

 

@ makemake wau e hoouna i kekahi mau kaikamahine @ hale o na wahine hookamakama maloko o Europa @ @ on a ae mai no kona maka`u no ia hana, no k@ @ ike au he nui ke dala e loaa mai ana mai ia ma@ @ ma Europa no ia mau kaikamahine opio ui @ aku ana alaila, no ka mea, ua kaulana na kaika @ Amerika i ka ui.

 

@ ka pilikia ua make emboli loa oia ma ia hope iho @ @ oia i pepehi a make, wahi a ua o Kerega, i kona @ @ i ike mai ai i ka nana ana aku a ruta me he mea @ @ aku ana nana no paha i pepehi ia kanaka.  "Aole @ @ mai`a maoli no oia. "wahi hou a ua o Kerega.

 

 @ hooholo iho la wau e hana hookai me ke kau @ aku i kokoolua a e hooko aku hoi i ka`u papahana @ ai. la manawa ua hoike aku la wau ia manao @ makuahine. aloe ia Feidete, no kuu hopohopo o kua  @ auanei oia ia meahuna a kaulaiia ae hoi ike akea. @ maka`u au iaia, no ka mea, ua ike au he wahine @ palupalu loa oia e holopono ole ai ia hana ke hoone@ @ aku. la`u i hoike aku ai ia manao i kuu makuahine @ k@ke mai oia me ka manao maikai, o okau mea @ ole ai ua loaa nae iaia ka@noonoo a ua hana aku @ ia hana ana ua loaa nui ia maua ke dala.

 

@ lilo oia i mea kokua nui low mai ia`u, o kela Home @ kaikamahine i kapaia "Ka Home Haoada Kerega @ @ kaikamahine Hana." no na ia manao i hoolala ma @ a pela i kukuluia ai. Mamuli okela hale i kukuluia @ @ nui ai na kaiakamahine ia maua o na ano like ole @ ka @ kieie a i ka poe haahaa loa, pela i loaa ai ia @ na kaikamahine a maua e wae ai elike me ko maua @, no ka mea, oka manao okela hale i kukuluia @ ka hoakoakoa ana mai no ia i na kaikamahine make @ hana. a ia manawa maua e wae ai a na kaikamahine @ aku ia lakou i mau mea huli dala na maua.

 

Me na ano hana like ole ua kaa mai lakou malalo o ko`@ @ he hana nae a oukou e makemake ole ai e lohe aku @ kuu manao. He hale hoolimalima ka kuu makuahine  @ malama ana ma ke alanui Umi-kumamaha, o na kai @ @ahine e hoi ae ana moloko o ia hale e noho ai ma ke @ hoolimlima e hooliloia ai ana lakau maloko o kekah@ @ ke alanui 142, a malaila e hoopaaia ai a hiki i ka @ e hoounaia aku ai i na aina e ma Europa.

 

@ ike oe i kela hale, e Miss Revena, no ka mea, ilail@ @ @ a malaila no hoi au i paa ai ia oe i ka hopuia @ keia kaikamahine e noho nei maanei i nei manawa, @ @ Levere ka mea i oi aku ka nui o ka`u hana, "alaila @ iki iho la oia me ka nana pono ana ae ia Geoget@ @.

 

@ kela nana ana aku a ua o Haoada Gerega haalulu a@ ke Kino o ua kaikamahine la a huna ae la i kona ma@ @ me kona mau lima."

 

@ au he kaikamahine Ailiki kela, "wahi hou a ua Kerega o ka hoomau ana mai i kana kamailio ana, no @. ua lohe wale au o na kaikamahine Ailiki ka o, @ ka paakiki e hiki ole ai ke kamailio a ke hana aku @ mea.

 

@ kela ke kaikamahine oi akuu o ka paakiki a`u i ike a@ @ kekahi o na kanaka hana maloko o uu halehana k@ @ loa iaia i wahine, eia nae aole makemake @ @ kaikamahine e hookokoke aku kela kanaka ma kona @ ua ae nae oia e lilo aku i wahine na ia kanaka k@ @ oia e mare. a i ka manawa e mareia ai aole on a @ i kekahi kaahunapule e ae o ke kahunapule wale @ i makemake ai a i kamaaina ai hoi, ma ia ano ua @ ole he manawa i kela kanaka i makemake iaia i wa @ ke mare iaia ma ke ano he mare hoopunipuni, no  @ oia ke ano mare a kela kanaka i makemake ma@ @

 

@ ke ko ole o kona makemake ua hoi mai la oia ia`u @ i kela kaikamahine iloko o kekahi rumi maloko @ @ ma ke alanui 142, ua hookoia aku ia makemake @ eia nae ka mea hilu ua lohe mua kela kaikamahine @ kuu makuahine mau mea o ke kamailio ana me kela @. a ua kamailio aku kela kaikamahine i na mea a  @ i kuu makuahine.

 

@ o kela lohe ana o kela kaikamahine ua hooulu @ i kekahi hana hoohaunaele maloko o kela hale. Oia`@ @ kanaka opio e hoao ana e hoomalielie iaia ua komo @ @ kuu makuahine e hoomalielie a hiki ole, nolaila ua hoi @ aku oia e hoopaa maloko o keia hale ma ke Alanu @ a malaila oia i hoopaaia ai ahiki i ka loaa ana aku @ makai a laweia mai ianei.

 

E @ au e hoakaka aku i kekahi hana liilii mawaho ao @ No kekahi manawa loihi ko`u makemake mau ana @ ia`u ka ike no na hana akeakamai, a ua hoohalaia @ hoi e a`u kekahi manawa loihi ma ka huli ikaika ana o @ ia`u ia ike.

 

Ua nui ka ike i loa ia makou no ia mau mea maloko o @ mamua o ko oukou ike ma Amerika nei, a nui ka po @ i loaa ia`u ma ia ike. Ma ko makou aina ma Inia @ holoholona liilii loa aia ma ko makou wahi a mailoko @ o ia holoholona liilii i loaa mai ai kekahi waiawa o @ ai ke kanaka.

 

"Ua maopopo keia waiawa make i na kanaka a pau @ @ aina a no ia kumu ua makaala mau lakou ia ano ho @ liilii me kona waiawa make aole e pepehi a hoo@ @ wale i ka waiho wale ana ia mea, o ka inoa @ @ ano holoholona ua kapaia ke Kapeseteri, a o ka laau make i hanaia mailoko mai o ka waiawa o ia ano holoholo @ ua kanaia no ma ka inoa o ia holoholona.

 

He liilii loa kona kino, a ia`u i holo mai ai i Amerika @ ua lawe pu mai au i kekahi heluna nui o ia laaumake me a`u.

 

"He hikiwawe loa kana hoomake ana i kekahi mea, me  ka haalele ole io i kekahi moali e hiki ai ke hookolo aku mahope o ka make ana.

 

E like me ia a`u o ka hoakaka mua ana ae nei,  i ka manawa a kela kanaka opio e moomalielie ana i kela kai- kamahine e noho mai la ia Geogeti, ua kahea ae la kuu makuahine ia`u ma ke kelepona a koi ikaika ae la ia`u e hoi koke mai, e like me ka mama e hiki ana ia`u ke hoi mai.

 

 

"Ia`u i hoea aku ai a ike i ke ano o ka mea e hanaia ana, ike koke iho la wau e nui ana ka hoi ka makou hana me keel kaikamahine, no ka mea, ua like loa oia me kekahi kao ahiu ka piena launa ole mai.

 

"Ia manawa hooholo iho la wau o ka hana pono wale  no e pau ai ka piena ana o ke kaikamahine oia ka lawe ana aku iaia mailoko aku o kela hale no kekahi wahi okoa mamao loa elike me ka hikiwawe loe e hiki ana ia makou ke hookaawale aku iaia no ka mea, mahope o ko`u lohe ana mai no kana mea i hana ai malia o pakele aku oia mai a  mahou aku a hana aku oia i ka mea e hoonui loaia aku ai ka pilikia ma ko makou aoao ma o kona hoike ana aku ma o a maanei no kana mea i ike ai.

 

"I kinohi ua hooholo au e pono oia e make, no ke kumu @ maopopo iaia na mea a pau e pili ana i kau hana oia  ka hookamakama ana i na kaikamahine opio a pau a he hana hoi ia ana e hana aku ana e hookomo aku ai ia`u loko o ka halepaahao.

 

"Ma ka hapanui o kau mau hana a pau i lawelawe aku i mamua ua hanaia e a`u me ka ma-lu low e hiki ole ai kekahi põe ke ike mai o ka`u hana ia o ka hoowalewale na kaikamahine opiopio, oiai nae o ka`uhana ia o ka  lawelawe ana no kekahi manawa me ka loaa ia`u o na @omaikai he nui ma ia hana.

 

"I kela manawa ua kauoha aku la wau i kuu makuahine kii i pua rose, a ia loaa ana mai oia no ko`u manawa i @ iho ai i kekahi mau kulu o ka laaumake kapeseteri aluna o ia pu. a waiho aku la ia pua maloko o ka rumi  noe o ke kaikamahine.

 

"I ka waiho ana aku o kela pua, oili mai la wau iwaho ole aku la i ke kanaka opio e koi aku i ke kaikamahine hoi noloko o kona rumimoe no ke komo ana i kona lole, e olelo pu aku iaia e hoihoi aku ana oia iaia i kona hale @ ia manawa.

 

"Ua hoike mai kela kaikamhine i kona manaoio i ka ke  kanaka opio mau mea o ka olelo ana aku a ua hooko mai ka mea a ke kanaka opio o ke kamailio ana aku iaia. Ua @ mua ia`u ka ike in a uo ka ike aku o kela kaikamahine kela pua rose aole e nele ana kona makahei. a e lalau ku ana oia a honi ae, no ka mea he noonoohikimua ia i na mea a pau, i ka wa e ike aku ai i kekahi pua e \ hopu koke aku ana a honi ae.

 

"Ma kahi o kona oili hou mai elike me ia a makou i  nanao wale ai. aole i liuliu loa kona komo ana aku iloko o ka rumi ua uwa ae la oia me ka leo nui, he lwo e hoike mai ana ua halawai oia me ka poino, a e noi mai ana no a haawiia aku o kekahi kokua, a he leo hoi e hiki ai ke oheia mai he mau haneli i-a ka mamao.

 

"Aole i piha ka ekolu minuke ma ia hope iho ua ike aku a makou i ke ku mai o kekahi makai ma ka puka mamua @ ka hale, me ke kauoha pu mai e hoike aku makou i ke  rumu o ka leo nui ana o ka lohe ana mai e kahea ana no @ kokua, a heaha la ka pilikia nui maloko o ia hale kaheaia aku ai kekahi kokua e hoea koke mai ia manawa.

 

"Ina aole i paa mau kuu makuahine iaia ma kahi o ka @ peha la wau e olelo aku ai, ua nui ko`u pioloke ia manawa me ka maopopo ole o ka`u mea e kamailio aku @. Ua ku mau kuu makuahine ma kahi o ka puka me ka noke mau aku i ke kamailio ame ke alai aku iaia, oiai maua me ke kanaka opio e paa ana i ka waha o ke kaika mahine a hapai aku la iaia ma ka puka mahope o ka hale @ i ke kaawale ana, me ka paa mau o ka waha o kela  kaikamahine i ka hoopihaia me ka hainaka.

 

"E ku ana kuu kaa i kela manawa ma kahi kokoke mai ka hale maluna o ke alanui me ka wikiwiki loa wale no @ hapai ana aku a maua ahiki i kona kau ana iluna o ke  kaa a oiai mamua e holo ana ma ke alanui a ua mamao @ no hoi mai ka hale mai, akahi no ka makai a komo @ iloko o ka rumimoe o ke kaikamahine a ike iho @ ka pua rose e waiho ana, a oiai aohe maopopo i kela makai ka mea i hanaia maluna o ia pua rose e nana pono iho a a a ike ua hanaia me ka laaumake, ua haalele iho la oia a pua me ka manao ole o ke kumu ia o kela kaikamahine poinuo ai a i nui ai ka waha i ke kahea i kokua."

 

"E hoomaha iki iho oe e Mr. Kerega i kau kamailio ana no kekahi minuke," i kaohi aku ai o Ruta "Pehea i loaa @ ia oe ka ike i ka hale keaka aku au ma ka inoa o Fole  @?"

 

"No kuu lohe ana mai o oe ka makaikiu e huli ana ma @ o keia hihia, a no kuu ike ana no hoi kekahi ua hoo @ oe no Feidete, mamuli o ka loaa ana o kona kii iloko o ke pakaukau kakau a Mr. Kama. No ia kumu ua hoo @ aku au i kekahi palapala i kuu makuahine me na hua alaoala huna e kauoha aku ana iaia e mkaala loa no ke kahi kiu aia maloko o kela hale Geite, oia ka palapala ana haawi aku ai iloko o kou mau lima.

 

"Aole oia i maopopo loa, aka nae, ike oia ia oe, a e ike ho oe nou iho, aole i oi aku kou akamai i ka hoanoe ana kou helehelena elike me kau i koho wale ai aole e hiki @ i kekahi põe ke ike aku ia oe: a eia hou, e hoohana  mau ana kuu makuahine i kona lolo, aole oia he wahine @ ole no kona pono.

 

"Laki no oe, i hai aku au ia oe, no ka holopono ole ana o ka`u papahana i hoolala ai. no ka mea, o oe ka mea i @ e make ma khi o Kite Leimomi i make ai.

 

"O olua no hoi ka`u i kamailio aku ai. ooe ame Kite Leimomi he manawa polole mamua aku maloko o ka Home Kerega, a ma ia manawa i ike ai au e noho pu ana oe me Kite. Ma kekahi po au komo aku la wau iloko o lou rumi ma kekahi po ma ka puka aniani. Ke hoomanao a no oe i kou rumi moe i noho ai ma ka papahele malalo ma ke Alanui Iwakalua-kumamawalu.

 

"E auhea oe, e hoike aku au ia oe i keia mea huna, ma bou ano he makaikiu o kahi maikai loa nou e noho ai oia  kekahi rumi ma ka papa hele maluna, aole malalo loa, no ka mea, he wahi hiki loa ia ke komo ia aku e ka poe e manaoino mai ana ia oe.

 

"Ma kuu manawa i ike ai aia oe maloko o kela hale kahi noho pu ai me Kite ua ike koke wau he makaikiu oe a ia hookahahaia ko`u noonoo no kekahi manawa no ko`u @ ana ia oe malaila ame ke ano o kau hana o ka hiki ana @ nolaila, eia nae, ua hoomaikai iho la wau ia`u iho no ko`u laki no ia komo ana ae au iloko o ka upena i maopopo loa no`u."He pua rose ka`u o ka hoomakaukau ana me ka laau make kapeseteri, noalaila ma keel po a`u o ke komo ana aku @oloko o ko rumi ua pee iho la wau malalo o ko moe. Ua @ ae la au i ke komo ana mai o kekahi mea a`u i manao `oa ai o oe la ia, eia ka auanei o Kite Leimomi, a no ka @ like low kou helehelena me ko Kite, no ia kumu @ hiki ole ia`u ke ike i ka mea o olua i kapaia o Fole Foleka.

 

"I ka manawa on a i pauhia loa ia ai i ka hiamoe o ko`u oil ae la no ia iwaho mailaio ae o kona moe, a waiho aku la i ka pua rose ma kahi o kona uluna, a o ko`u puka hou aku la no ia iwaho ma ka puka aniani.

 

"Ua maopopo ia`u i kona manawa e ala ae ai e honi koke ana no oia i ka aala o ka pua rose a e hopu ae ana oia a honi a i kona manawa e honi ai o kona ike hope loa ana ia i ka malamalama o ka la, me kuu manao loa o oe la ia, eia ka o Kite Leimomi. Oia ka`u o ka olelo ana ae nei i ko laki aole oe i make; in a o oe ka i make in a ua maikai loa. aole au e paa."

 

"Alaila o kou manao mua no ka paha ia e pepehi ia Mr. Kama a make ma keel manawa au o ka haawi ana mai  i kela pua rose ia`u e lawe a waiho maluna o ke pakaukau kakau ana?" i ninau mai ai o Iasepa i ua o Kerega ia manawa. "Alaila o kou manao no ka paha ia o ka hoo koto pu aku ia`u iloko o ka pilikia ea?

 

"Alaila, he kanaka ino pepehikanaka maoli ka oe, a me he mea ia, he mau ola hou aku no kekahi i make ia oe mamua aku. Ua pono loa kou paa ana i ka hopuia a e make oe e pono ai iluna o ka noho uwila i ole e poino aku kekahi mau ola hou ia oe ma nei hope aku," wahi hou a Iasepa o ka pane ana mai me ka piha inaina.

 

"Hea ha no la auanei ka`u nana aku no kou hopena. aole no ua i haawi i hookahi minuke no`u e noonoo ai no ia mea, nau no paha ia e noonoo nou iho," wahi a Kerega o ka pane ana mai. "Aole au i makemake maoli e make o Mr. Kama, no ka mea he aloha no au iaia, koe wale no. mamuli o kekahi mea ana o ka hana ana mai a`u o ka hoohuoi ana e imi mai ana oia e hoopilikia ia`u mamuli o kona hoohuoi ana no kekahi mau mea a`u o ka hana ana, pela wau i makemake ai e kaawale aku oia mai ko`u ala hele aku i ole oia e komo mai e alalai mamua o`u.

 

"Ua maopopo iaia ko`u pili ia Feidete nei, a e hoao mai ana oia e hoowalewale ia Feidete malalo o ke ano hoohuna huna ua aloha oia iaia nei, i mea no ia nei e puni aku au iaia a loaa aku ka ike iaia mai iia nei aku, aole oia i hoo punipuni iki aku i kekahi mea, koe oe, e kena hupo nui.

 

"Ua ire pu oia i kekahi mau palapala huna a`u o ka hoomakaukau ana no ke kakau ana i kekahi mau manao huna, ua loaa aku iaia kekahi hapa o kekahi palapala a`u o ke kakau ana, he palapala a`u o ke kakau ana, no ke kahi o na kanaka e hana mai nei me a`u ma na mea e pili ana no Geogete Levere, oia hoi, ma ka mea e pili ana i kekahi poke pua no ka hoouna ana aku iaia."

 

"Peha la, ua huipu no anei o Miss Faure me oe ma ia hana?" i ninau aku ai o Ruta.

 

"Aohe oia i huipu mai me a`u ma ia hana, koe wale no kana mea i ike ma na huapalapala huna a`u o ka hana e pili ana ia Geogete Levere. a mai ia manawa mai akahi no au a ike i kona paakeke ke hoomaluia aku.

 

"Ua piha maoli oia i ka huhu a ua hoomaka`uka`u mai ia`u e hoike ae ana oia ia hana a makou i na makai. Na kona piha loa i ka huhu, a no ka hiki ole hoi ia makou ke a`u aku iaia i kana mea e hana ai ua kauoha okoa aku au i ko`u mau kanaka e lawe iaia me ka lima ikaika mai loko aku o ka hale keaka ma kekahi po. a e hoopaa aku iaia maloko o kekahi rumi maloko o kela hale ma ke ala

nui 142.

 

"Mahope mai o kela manawa ua maopopo ole ia`u kau`u mea e hana aku ai iaia, a ua manao au o ka hana pono wale  no paha oia ka hoouna aku iaia i Europa me ka nui ae o na kaikamahine i paa mua ai no ka hoouna ana aku, oiai nae, ua ike iho no au ua oo loa oia e lilo ole ai oia i mea waiwai no ka hana a`u i manao ai oia ka hoolilo ana aku iaia ma ke kua i ka poe makemake mai.

 

Mamua aku o kela manawa ua hoike aku au iaia no ka nui o ko`u waiwa me ka pii emeole oloa ma kekahi hana hoopukapuka. aole au i hai aku iaia i ke ano o ka`u hana e hana ana i pii hikiwawe loa ai ko`u waiwai. he mea huna ia, aka nae, i nei manawa ua maopopo ae nei iaia ke ano o ia hana. a ua ike hoi oia i ka mea oiaio he kuai wahine hookamakama ka`u hana.

 

"Ke manao nei au ua lohe aku la oukou i na mea apau i nei manawa, o oukou a pau e nonoho mai nei nolaila, na oukou ia e noonoo iho no na mea apau i hanaia e a`u a ke manao nei au he moolelo waiwai maoli keia a`u i hoike aku nei ia oukou e loaa iho ai ia oukou ka pomaikai, aole anei pela?"

 

"O kekahi kena o na moolelo pelapela loa a`u i hoolohe aku la, aneane e lilo i mea kupono ole loa e hooloheia aku." i pane aku ai o Ruta me ka hoike maoli aku i kona  hoowahwaha loa.

 

            "I loko o na la a pau a`u o ka lilo ana he makaikiu o oe

ka makamua loa o na kanaka ino loa a`u i halawai ai,

a oia ka`u e nalu nui nei i nei manawa i ke kupono loa

o kou kauia aku maluna o ka noho uwila me ka hoohakalia

ole iho, o kou nalo koke aku oia ka oi loa aku o ke kupono

a e hana koke ia ia hana e pono ai.

 

"He ninau ia au e loaa ole aku ana ia haina, koe walo no a huli ponoi aku oe nou iho. Manao oe e kumukaia ana au ia poe? Aole loa! He mau kanaka lakou i hana no`u a`u i hilinai nui ai, a ua hoopomaikai aku no hoi au ia lakou no ka lakou mea i hana mai ai no ko`u pono," wahi a Kerega.

 

"Ua hoolala mua no nae paha oe e hoopaa ia`u maloko o kela hale ma ke alanui 142?" i ninau aku ai o Ruta. "Na wai kela hana i hoolala i mea no`u e paa ai?"

 

"Na kuu makuahine," i pane mai ai o Kerega, no ka mea ma kekahi kumu i maopopo ole ia`u ua hoowahawaha loa oia ia oe i ka ike mai e hana ana ma keia hihia, aole au i maopopo i ke kumu, aka. o ka`u mea nae ia i ike. Ua mao popo iaia e holo ae ana oe ma kela wahi i kekahi manawa  nolaila, ua kakali oia a hiki i kona ike ana mai ia oe a kon@ mai la oe e komo ae iloko o ka upena," wahi a Kerega.

 

"Hoihoi aku iaia iloko o ka rumi paahao," wahi a @ @ a ke kakiana makai i na makai e ku ana ma na aoao o ua o Kerega. "Ua lawa ae la ko makou makemake iaia maanei."

 

"O ke kai huluhulula aku la no ia o ua o Kerega ahiki i e@komo ana aku iloko o ka rumi paahao kahi ana o ka la weia ana mai mamua aku a pau aku la ka Ruta ike hou ana iaia.

 

"I ke kakiana makai i kauoha ae ai i na makai e hohio @ aku ia Kerega iloko o ka rumi paahao, o ko Iasepa @ mai la no ia i na lima o Feidete ame Geogete Levere, na mea elua i hoopaaia ai ma ke ano he mau paahao ma- loko o ka hale ma ke alanui 142." e hele kakou iwaho," wahi ana ia laua," i loaa mai kahi makani huihui i ko ka kou mau helehelena, ua hele iho la ke ea oloko o keia rumi a @ maoli mamuli o ka moolelo lep loa a kela kanaka o ke kamailio ana mai nei."

 

"Oiai no ua o Kerega e kamailio ana oia ka manawa i ku ae ai O Iasepa a hopu aku la i ka lima o Feidete ame Levere a oili aku la a ia lakou e hele ana nana aku la ua o Kerega mahope o lakou me ka helehelena minoaka. a @ akaaka ae la i ka manawa i paniia mai ai ka @

 

"O ka haalele koke mai la ka hoi ia o kela mau hoaloha ono o kakou ia kakou. ka ii no he noho iho hoi a pau pono aku na mea a pau ia lakou i ka loheia. Aole lakou e lohe  @ i kahi maikai loa o kaou moolelo. Ua kali iho nei au i ka hoike ana aku ia wahi o ka moolelo a hiki i ka manawa  @ loa."

 

"@ huli ana ae ana e nana ia Mr. Delema i ae la: "F @ oe e hoike aku i kuu keiki i ka`u hoopomaikai hope loa ke ae mai oe." wahi ana.

 

"Ke maopopo ole aku la ia`u la kou manao ma kela mea  au o ke kamailio ana mai la," wahi a Mr. Delema o ka @ ana mai.

 

"Oiai iho la no ka manao, elike no me oia a`u o ka olelo ana ae la he keiki o Iasepa na`u--owau ke kanaka nana i hoowalewale i ko kaikuahine me ke kaili an aiaia i kahi e a hoohaumia iaia, a mahope o ko maua noho pu ana no na mahine pokole wale no eono haalele mai la ko kaikua hine ia`u a hoi hou aku la me oe e noho ai."

 

"Ua piha loa iho la o Delema i ka huhu ia manawa me ka lele o kona lehelehe a keokeo ma ka lele ana aku imua me ka manao e uumi i ke kaniai o ua Kerega: "Ke ka- @ ino lapuwale a ! E uumiia--," a in a aole i paa koke mai kona lima i ke kakiana in a la paha ua hooki io aku no @ Delema i kona manao.

 

"Ua paa oia malalo o ke kanawai, a e uku ana oia i ka hoo paio lana mea i hana ai. E pono oukou apau e haalele koke mai i keia rumi i nei manawa." wahi a ke kakiana makai me ia mau no o kona paa i na lima o Mr. Delema.

 

Ka Hopena

 

 

KAROLINA METTI

 

 

KA MAKAIKIU WAHINE HOOPAHAOHAO

 

 

a i ole

 

 

O Dude Dana, Ke Ahikanana Mahope o ka

 

 

Meheu o ka Poe Hana Dala Apuka.

 

Ma keia manawa ua hoikeike ae la ka Makaikiu Dana ma ke ano e ikeia mai ai he kanaka nui oia o ke dala, a pela no hoi me ka Makaikiu Wahine Darolaina Metti, i na dala pepa me he mea la ia manawa ua nanaia mai oia ma ke ano o kekahi na kaikamahine a na onamiliona e hoomaka ana e uhauah i kana dala.

 

Ke i e iho la na makaikiu i ka holopono o nei hana a laua, ua maikai aoli ka paaniia ana mamua o na kanaka akenui

ia mea he waiwai, e like me ke ano mau o ka poe piliwaiwai. He nui na kanaka i akoakoa mai malaila i pili mamua a i puehu ka lakou mau dala. Aia pau malaila he nui na kanaka aohe a lakou mau dala e pili mai ai, oiai nae. ua nui ko lakou

 e pili mai, a ke hoomakaleho mai la i na dala lelo ame na dala pepa a laua nei.

 

O ia põe apau ua manao iho lakou ia lakou iho o lakou ke akamai âme ka haulehia i nei hana o ka piliwaiwai, a eia nae ohi nei mau opio me na dala nui ke hoao aku nei e uhauha i ka laua dala: peia iho la ka hoomau ia ana aku o ka pili ahiki i ka lilo ana o na makaikiu i mea na kekahi o na kanaka e noho mai ana i luahi na na manao lili a huahua.

 

No kekahi manawa kona ku ana a nana pono mai la maluna o na opia, a iloko o ia manawa e loli mau ae ana kona hele helena, haikea kona helehelena i kekahi manawa, a i kekahi pii ae la ka ula ma kona lae a ma kona mau papalina, ke ano o ke kanaka e hoike okoa mai ana no ua piha oloko on ai ke kuaki, ka lili ame kamakemake e pau loa aku na dala a na makaikiu opio iaia ma kekahi ano hana lapuwale.

 

Mahope o ke ku ana mai o ke kanaka e nana no kekahi ma nawa, huli aku la oia hele no kahi e, a hiu aku la me kekahi mau kanaka e aku elua e ku mai ana ma kekahi wahi mamao, a i kona hui ana aku me laua, i aku la me ka leo liilii loa:

 

"E, auhea olua. ua loaa ia`u kekahi hana kupono loa e  loaa nui mai ai ke dala ia kakou." "Pela? O, maikai wale!" wahi a ka pane a kekahi. "Ae, ua maopopo loa ia`u ia mea me ka maalahi pu o ka hana ana e loaa nui mai ai ke dala ia kakou." "Heaha ia hana au i manao i?" "Eia; e hele au a ma kela aoao mai o ka hale e noho mai la o ka poe makaikai, a mahope ae olua manao e hui ae me a`u ala ila hoike mai au ia olua i kahi e loaa nui ai na dala ia kakou." I ka holopono ana o nei manao mawaen o na kanaka, kaha aku la oia hele, a iaia i helel ae ai aia mau maluna ona na maka kilo o na makaikiu kahi i haka pono aku ai. "E MissMetti, ke ike nei u i ka hamuhamuia mai o ka`u maunu." i pane aku ai ka Makaikiu Dana. "Pela?' "aohe no ka hoi ou ike aku i ke kaalo ae a ka i`a nui." "Ae; o ka`u makau kekahi a`u e ike nei i ka haumia mai la."

 

"He mea maikai maoli no, e kuahine, ka loaa ana iho nei o kahi kupono a kaua e ike aku ai i kekahi o kela poe Ma noa au in a aole au i hooko i kau i kamailio mai ai, aole kaua e ike koke ana i kekahi poe o lakou." "Ae; pololei kela; hoomau aku ka kaua nana ana." "Ae, no ka mea ke ike nei au i ka waiwai o ka kaaa hele @ ana mai nei ianei." wahi a Dana.

 

He mau olelo keia mawaena iho o na makaikiu i kukaiia me ka lohe ole mai o kekahi poe, a i ka hala ana o kekahi ma nawa mahope mai ike aku la laua i na kanaka ekolu i ka hui @ ae, a kaukolo mai la ka lakou i ikeia aku, aia mau no @ na maka o na makaikiu maluna o lakou kahi i haka pono @ ai, me ka hoolalau ae nae i ka laua nana ana ma kahi e i  @ lakou manawa e nana mai ai ia laua nei.

 

"Ekolu mai ia nui a`u e ike aku nei i ke kaalo ae, e Metti," wahi a Dana o ka hawanawana ana mai." "Ae, ke ike aku nei i ke kaalo ae. E lou ana lakou i ka kaua makau lihi," wahi a Metti. "Pehea ana kaua e hana aku ai?" "O, mai ninau mai oe ia`u, ua maopopo ia oe kau mea e hana aku ai! Aole kanaka hookahi a`u i ike i hiki ke hoolala me ka holopono i ka mea e hana aku ai, elike me oe, nolaila, e hana aku oe elike me ka mea i kupono i kou makemake." "Ina pela e haalele kaua i keia wahi a e hele aku kaua i wahi okoa," wahi a Dana. "I maopopo ko lakou hahai ae mahope o kaua ea, oiai oia anei kou manao?" "Ae, oia. E nana aku hoi kaua in a lakou e hahai ae ana." "O ko kaua manna like aku la no ia," wahi a Metti. "Ihea kaua e hele aku ai?" "E haawi kaua i manawa no lakou e hahai ae ai. E holo kaua no kahaona ma kapa kahakai o ka Mokupuni Kone.

 

I ka holo ana o nei manao mawaena iho o na makaikiu aole laua i hoomaka koke i ka hele ana, he hana maalea no ia a laua, no ka mea, he hana nui ka laua e paani ana ia manawa.

 

Mahope iho o ia manawa pau aku la ka laua, ike ana i na kanaka ekolu; aohe o laua ike aku ke hakilo mau mai la no kela mua kanaka ia laua, no ka mea, ua lilo loa ko laua noo noo ia manawa ma ke kamailio ana mawaena iho o laua, a ua piha hauoli loa no hoi no na dala he nui i loaa mai la ia laua.

 

He kupanaha no keia laki i loaa ia laua, aohe o Dana i pili me ka manao e loaa mai ana kela mau dala, he pili wale no keia a laua ma ke ano hoao i mea no laua e ike aku ai i ka poe a laua e hoohalua ana, eia ka e laki i`o mai ana, he olelo kamailio mauia no nae ia e ka poe e pili ana me ka manao ole e eo mai ana ia lakou e lilo mai ana na dala a ka poe i manaoio maoli e eo ana ia lakou.

 

Oiai laua e hoomau ana i ka noho hoomaka hou ia mai la ka ohi ana i na lio no kekahi heihei hou, a hoea mai ana he keiki elele me na tikiki, a ia manawa i huki ae ai ka makaikiu wahine i kana buke bila dala no uku ana aku i na tikiki.

 

Ma keia heihei hope ana ua aka hou no ke eo i na opio, o  ka hele ia o kana buke e waiho ai i na bila dala a huake, i ka ua mea o ka piha i na dala pepa.

 

Ma keia eo hou ana o ka pili i na opio ua hoopiha loa ia aku na kanaka ekolu me na manao kuaki, a e haka mau mai ana ka lakou mau maka maluna o na makaikiu, a na makaikiu nae e ike ole aku ana i ka lakoiu la nana mai, me ka lakou mau mea e kukakuka mai ana no ka hoopoino ana i ko laua mau  ola.

 

"Olelo ae la ka kekahi o na kanaka ekolu i kona mau hoa: "Ea he kai hoee maoli keia! O ka hele ka hoi ia o ka maloo a ahuwale ke aa. Aole i kana mai a ka laki o kela wahi wa hine opio, nana aku no hoi kakou la, ua hele a huake kahi buke waiho bila dala ana, a o kakou hoi ua hele iho ia na pakeke a hakahaka. O nei nui dala pepa [ka hoi a`u o ka lawe ana mai nei a eia ka hoi e pau loa ana i ka lilo. Heaha ka kakou hana pono i mea e hoi hou mai ai kela mau dala

a kakou i pau loa aku nei i ka lilo?"

 

He olelo oiaio hoi ia, owau iho la kekahi i puapua a hole ke olohelohe i ke kula o Kanoenoe, me ka hiki ole ke manao iho e pili hou aku."

 

"Mai pili hou kakou i keia la." wahi a kekahi o lakou o ka  pane ana mai me kap iho kuaki

 

(Aole i pau.)