Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 27, 4 July 1919 — Page 7
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POALIMA, IULAI 4, 1919.
dala i hoopukaia e ka lunahooia. i hookahuaia maluna o na palapala kikoo aie i aponoia e ke komisina o na aina aupuni, iaia ka hoomalu ana o ka hana kukulu ana i na alanui i oleloia, elike me ia i hoomaopopoia maloko o ka Pauku 376 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii. 1915.
Pauku 3. O ka heluna i oleloia o umi tausani dala ($10,000-@), a i ole, o kekahi hapa oia heluna elike me ka mea e hooliloia aku ana, e hoihoi hoa ia aku no iloko o ka waihona laula o ka waihona puuku oke Teritore o Hawaii mai na loaa mai o na apana aina i kiai ia maloko o na aina i hoikeia maluna ae.
Pauku 4. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 145.
(B. H. Helu 271.)
HE KANAWAI e hookaawale ana i ka heluna o umikumalima tausani dala ($15,000.00) no ka Hoopau ana i ke Alanui Manono-Lanikula, ma Waiakea, Hilo, Hawaii.
Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauku 1. O ka heluna o umi-kumamalima tausani dala ($15,000.00) ma keia ke hookaawaleia nei mailoko ae o na dala iloko o ka waihona puuku o ke Teritore aole i hookaawale mua ia no ka halii ana i ka ili ame ka hoopau ana i ke alanui i ikeia o Alanui Manono-Lanikaula, i ku i keia manawa a i hoiliwaiia, a oia ke alanui e holo ana maloko o na apana aina kukulu hale o Waiakea mai ke Alanui Kuhio aku ahiki i ke Alanui Kilauea, ana Hilo, Hawaii ; aka uae, o ka halii ana i ka ili o ua alanui la i ka pau ana aole e emi iho ka paa mamua o ka asapela.
Pauku 2. O ka heluna i oleloia o umi-kumamalima tausani dala ($15,000.00), a i ole, o kekahi hapa oia heluna i manaoia he kupono no kekulu ana i ke alanui i oleloia, e hoihoi houia aku no iloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii e ke kumisina o na aina aupuni mai na loaa mai o na aina aupuni mai i hoolilo ia maluna o ka Mokupuni o Hawaii.
Pauku 3. E kukuluia ke alanui i oleloia malalo o ka hoomalu ana a ke komisina o na aina aupuni mamuli o kekahi aelike me ka papa o na lunakiai o ke Kalana o Hawaii malalo o na hoomaopopo ana a ke Kanawai 6 o na Kanawai o ke Kau Kuikawa o 1918.
Pauku 4. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii
KANAWAI 146.
(B. H. Helu 293.)
HE KANAWAI e Hookaawale Ana i ka Heluna o Eono Tausani Dala ($6,000.00) no ke Kukulu Ana i na Alanui Home Hookuonoono Maloko o na Aina Hookuonoono o Puukapu, W (imea, Kohala, Kalana o Hawaii.
Pooholoia o ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauku 1. O ka heluna o eono tausani dala (6,000.00) ma keia ke hookaawaleia nei mailoko ae o na dala iloko o ka waihona i nuku o ke Teritore aole i hookaawale mua ia no ke kukulu ana i na alanui Home Hookuonoono o Puukapu, Waimea, Kohala, Kalana o Hawaii.
Pauku 2. O ka heluna o eono tausani dala ($6,000.00) a i ole, o kekahi hapa oia heluna e hoohanaia aku ana no ke kukulu na i na alanui i oleloia, e uku hou ia aku no iloko o ka waihona i nuku o ke Teritore o Hawaii e ke komisina o na aina aupuni ma na loaa mai o na aina aupuni i hooliloia maluna o ka Mokupuni o Hawaii.
Pauku 3. O na alanui i oleloia e kukuluia malalo o ka hoomalu ana a ke komisina o na aina aupuni a mamuli o ka aelike me a papa o na lunakiai o ke Kalana o Hawaii, malalo o na hoakaka ana a ke Kanawai 6 o na Kanawai o ke Kau Kuikawa o 1918.
Pauku 4. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii
KANAWAI 147.
(B. H. Helu 133.)
HE KANAWAI no ke Kukulu Ana i Alanui Maloko o na Home Hookuonoono o Kalaheo, Apana o Koloa, Kalana o Kauai, ma ka Hookaawale Ana i Haawina ma ke Ano he Haawi Mua Mailoko Ae o na Loaa Laula o ke Teritore o Hawaii, a e Hoihoi Houia Aku ia Mea Mai na Loaa Mai o ka Aina Aupuni i Hooliloia Maloko o ke Kalana o Kauai.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauka 1. O ka heluna malalo iho nei ke hookaawaleia nei ma keia a e ukuia aku mai na dala ae iloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii, aole i hookaawale mua ia, no ka halii pohaku ana i ke alanui malalo iho nei:
O kela alanui e holo ana ahiki a maloko aku o na Home Hookuonoono o Kalaheo. Apana o Koloa, Kalana o Kauai, elike me ia i anaia i keia manawa, ehia a iliwai a e waiho la penei:
Alanui Maile: E hoomaka ana ma ka halekuai o J. I. Silva a e holo ana ahiki i ka mana o ke alanui ma ka aoao o ka apana aina o Joaquin Vierra, hookahi mile, oi aku a emi mai palia, $5,000.00.
Pauku 2. O ka heluna i oleloia o elima tausani dala i hookaawaleia ma keia e hooliloia aku no maluna o na bila kikoo dala i hoopukaia e ke komisina o na aina aupuni, iaia ka hoomalu o ke kukulu ana o ke alanui i oleloia, aka nae, e hana aelike aku ke komisina o na aina aupuni no ka halii pohaku ana me ke Kalana o Kauai, malalo o na hoakaka a ke Kanawai 6 o na Kanawai o ke Kau Kuikawa o 1918, ka aole oia ma na ano @apuu e hapa aelike no kekahi heluna i oi aku maluna o ka heluna i hoike ia maluna ae nei maloko co ka Pauku i o keia Kanawai.
Pauku 3. O ka heluna i hookaawaleia maloko o keia Kanawai e loaa no a e hoomaka ka halii pohaku ana o ke alanui i oleloia elike ka hikiwawe me ka hiki ana e hanaia ka aelike i hoakakaia maloko nei.
Pauku 4. O ka heluna i oleloia o elima tausani dala, a i ole, o kekahi hapa oia heluna elike ka nui me ka mea e hooliloia ana, e hoihoi houia aku no iloko o ka waihona laula o ke Teritore mai na loaa o na aina aupuni i hooliloia maluna o ka Mokupuni ame Kalana o Kaua.i
Pauku 5. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii
KANAWAI 148.
(B. H. Helu 356.)
HE KANAWAI e Hookaawale Ana i Haawina ma ke Anu he Haawi Mua Mailoko Ae o na Loaa Laula o ke Teritore o Hawaii no ke Kukulu Ana i ke Alanui o Leleiwi Mai ka Palena Aku o Honohononui Ahiki i ka Paka o Lehia, Iloko o ka Apana o Hilo Hema, Kalana o Hawaii, a e Hoihoi Hou ia Aku ia Mea Mailoko Ae o na Loaa o ka Hooliloia Ana o na Apana Aina Kahakai Iloko o ka Apana Aina o Leleiwi, Iloko o ka Apana i Oleloia o Hilo Hema.
E Hooholoia o ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauku 1. O ka heluna o kanakulo tausani dala ($30,000.00) ma keia ke hookaawaleia nei ma ke ano he haawi mua mailoko ae o na loaa laula o ke Teritore o Hawaii, aole i hookaawale mua ia, no ke kukulu ana i ke Alanui Leleiwi mai ka palena aku o Honohononui ahiki i ka Paka Lehia, maloko o ka Apana o Hilo Hema, Kalana o Hawaii. O ka heluna i oleloia, a i ole, o kekahi hapa nui kupono elike me ka mea e hoohanaia aku ana no ke kukulu ana i ke alanui i oleloia, e hoihoi hou ia aku no iloko o ka waihona puuku o ke Teritore mailoko ae o na loaa o ke kuai ia ana o na apana aina kahakai ma Leleiwi, maloko o Hilo Hema i oleloia.
Pauku 2. O ke alanui i oleloia e kukuluia malalo o ka malu o ke konnisina o na aina aupuni a mamuli o kekahi aelike me ka papa o na lunakiai o ke Kalana o Hawaii, malalo o na hoomaopopo ana a e ke Kanawai 6 o na Kanawai o ke Kau Kuikawa o 1918.
Pauku 3. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY,
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 149
(B. H. Helu 328.)
HE KANAWAI e Hookaawale Ana i Haawina no ke Kukulu Ana i Mau Alanui Ahiki a Maloko Aku o na Home Hookuonoono o Kalopa, Apana o Hamakua, Kalana o Hawaii
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
Pauku 1. O ka heluna o umi tausani dala ($10,000.00) ma kei ake hookaawaleia nei mailoko ae o na dala iloko o ka waihona puuku o ke Teritore aole i hookaawale mua ia no ke kukulu ana i mau alanui ahiki a maloko aku o na Home Hookuonoono o Kalopa, maloko o ka Apana o Hamakua, Kalana o Hawaii. O ka heluna dala i oleloia, a i ole, o kekahi hapa oia heluna i hoohanaia no ke kukuluia ana o na alanui i oleloia e hoihoi hou ia aku no iloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii mai na loaa mai o na aina aupuni i kuaiia maluna o ka mokupuni ame
Pauku 2. O ka heluna i oleloia o umi tausani dala ($10,000.00) ma kei ake hookaawaleia ma keia, a i ole, o kekahi hapa nui kupono e hooliloia no maluna o na palapala kikoo dala i hoopukaia e ka lunahooia i hookahuaia maluna o ka bila aie i aponoia e ke komisina o na aina aupuni, iaia ka hoomalu o ke kukuluia ana o ke alanui i oleloia.
Pauku 3. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila. A. D. 1919.
C. J. McCARTHY
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 150.
(B. H. Helu 138.)
HE KANAWAI e Hoomana Ana i ke Komisina o na Aina Aupuni e Hoopau i ke Alanui Kailakuloa ma ke Ano he Haawi Mua Mailoko Ae o na Waihona i Loaa Mamuli o ka Hooliloia Ana o na Aina Aupuni o Maui.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauku 1. O ka heluna o umi tausani dala ($10,000.00) a i ole, o kekahi hapa oia heluna elike ka nui me ke kupono, ma keia ke hookaawaleia nei mailoko ae o na dala iloko o ka waihona puuku o ke Teritore o Hawaii aole i hookaawale mua ia e hoolilo ia ma ke ano ke haawi mua no ke kukulu ana, hana hou ana, ana hou ana hoomaemae hou ana ame ke kukulu ana i na alanui, Kahakuloa. Apana o Wailuku, Kalana o Maui.
Pauku 2. O ka heluna i oleloia o umi tausani dala $10,000.00), a i ole o kekahi hapa oia heluna elike ka nui me ke kupono i hookaawaleia nia keia, e hooliloia aku no maluna o ka palapala kikoo dala i hoopukeaia e ka lunahooia i hookahuaia maluna o ke kikoo aie i aponoia e ke komisina o na aina aupuni iaia ke kukulu ana o na alanui i oleloia ; a o ka heluna dala e hooliloia ana malalo o keia e manaoia he haawi mua mailoko ae o na loaa laula a e hoihoi hou ia iloko o na loaa laula mailoko ae o ua loaa mamuli o ke kuaiia ana o na aina aupuni o Maui, e ohiia aku ana ma keia mua aku.
Pauku 3. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 26 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY.
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 151.
(B. H. HELU 25.)
HE KANAWAI e Hololi Ana i ka Mokuna 24 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma ka Paku'i Ana Aku ia Mokuna i Pauku Hou e Ikeia o ka Pauku 265A, e Pili Ana i ke Keena Hoonaauao o ka Lehulehu.
E hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauku 1. Eia ma keia paku'iia aku nei he pauku hou i ka Mokuna 24 o na kanawai i hooponoponoia o Hawaii, 1915, a e ikeia o ka Pauku 265A, e heluhelu ana penei:
"Pauku 265A. Aole kekahi mea, i loaa iaia ka palapala hooia mai ke keena mai o ka oihana hoonaauao o ka lehulehu o ke Teritore o Hawaii e ao iloko o kekahi kula iloko o ke Teritore, a i hoohanaia elike me ka manao o ke kanawai, e hiki e hoopauia, a i ole, e hoohauleia no kekahi kumu mai ka lawelawe ana no ke keena i oleloia o ka oihana hoonaauao o ka lehulehu me ka haawi ole ia aku iaia he hooloheia ana imua o ke keena hoonaauao o k lehulehu maluna o na kumu hoopii i waihoia mai ma ke kakau e ka luna nui o ka oihana hoonaauao o ka lehulehu, a e haawiia he manawa e hooloheia ai na mea apau imua o ke keena i oleloia, a no ke kumu maikai a kaulike. O kekahi aelike, o kona mau kumu aole i ku like me na hoakaka a keia pauku, e lilo no i mea ole a ua pau kona mana.
Pauku 2. E mana no keia Kanawai mai mahope aku o ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 29 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY.
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KANAWAI 152.
(B. H. Helu 46.)
HE KANAWAI e Hoomaopopo Ana i ka Laweia Ana Malalo o ke Kanawai ame ka Pepehi Ana i na Holoholona i Eha.
E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:
Pauku 1. I ka manawa e eha kukonukonu loa ai kekahi holoholona laka i hoohanaia a ua ikeia aole e hiki ana e ola, a i ole. e hiki e hoohana hou ia, ua hiki e pepehiia ia holoholona ia manawa koke no e kekahi luna makai.
Pauku 2. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.
Aponoia i keia la 29 o Aperila, A. D. 1919.
C. J. McCARTHY.
Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.
KUU HATTIE KANANIPUAOLIANA UA HALA.
Mr. Lunahooponopono, Aloha oe:--E oluolu mai kou ahonui, i na he koena kaawale kekahi o ka kana hiwahiwa no kela poomanao e kau ae la maluna. i ike mai ai ka ohana, na makemake ame ua hoaloha o kuu wahine, Mrs. Hattie Kananipuaoliana Koahou i haalele mai ia'u i kana kane, na'u ame na keiki a maua, a pela pu hoi me ka ohana, e uwe paiauma aku ana i ke alohi uona ma-mahope nei. Auwe kuu makua o keia aina makamaka ole e, i makamaka hoi ia oe, nau i imi a loaa ai ia kaua no hoaloha he nui.
Me he aihue la i ka po, pela iho la i kiiia mai ai ka hana ola o kuu mea aloha a lawe ia aku mai kona hale kino aku. Oiai ma ka la mamua iho o kona haalele ana mai, aohe he mau hiohiona no ka ma'i maluna o kona kino, aka he ola kino maikai kona e loaa hou aku ai no he mau makahiki loihi iaia.
A ko iho la ia chike me ia l palapu laia ma ka Buke Nui, "alaila, e hoi ka lepo i ka honua elike me ia mamua, a o ka uhane e hoi ia i ke Akua uana ia i haawi uai." Ioba 1:21. "I hele kohana mai no au mai ka opu mai o ko'u makuahine, a e hoi kohana aku au ila ila; na Iehova i haawi mai, na Iehova e lawe aku: e hoomaikaiia ka inoa o Iehova."
Ma ke ahiahi o ku la 18 o Iune, hora 8:30 p. m. oini au maioki o ka rumi hookipa e heluhelu buke ana ao ko'a ohana ahiahi. lohe aka la ai i kona kikeke ana mai ma ka paia o @ mana rumi, a i ko'u komo ana aku i mai la eia ia'u e kahi aku i kona keia no ka maluhiluhi i ka hele ana i ka mahiai mawaho iho no o ka hale. I ka pau ana ua hoi hou aku la au no ka hoopau pono ana i ka'a koena hana ma ka rumi hookipa.
He elima minuke mai ka manawa a'a i haalele aku ai iaia, ua lohe aku ia aa i kona leo i ke kahea nua mai @'u, "E papa e, e papa e, e wiki mai @@ ia'u!" O ko'u holokihi aku la no hoi ia me ka hono ana aku e imi i wahi e palekana ai nona eia nae ua lilo a'u mau hoao ana i mea ole, oiai owau hookahi wale no imua e kona alo. Noaila ua kelepona koke ia ke kauka, a ma ka ike a ke kauka ua poino kekahi aai @@ oloko o ka lolo mamuli ma io ke anu, nolaila ua pau ka manaolana.
Elike me kekahi haawe kaumaha i kau iho maluna o'u, pela iho la au iloko o ia mau minuke o ke kupilikia, e paiauma ana i ke aloha no kuu wahine.
Ua hanauia kuu Hattie Kanani ua oliana Koahou i ka la 3 o Feberuari, 1874, nolaila ua piha iaia ua makahiki he kanaha-kumamalima eha mahina me 15 la o kona hanu ana i na ea oluolu o keia ola honua aua, a ualo wale aka la no.
Ua herita la maua e ka Rev. Kealaula o ka Hoomana Naauao i ka la 29 o Iulai, 1909, nolaila ua piha ia maua eiwa makahiki a oi o ko maua noho mate ana, a haalele wale mai la no oia ia'u kana kaue.
Ma kona ano he wahine i mare ia me a'u, he makua oiaio oia no ka home, he heahea, he oluolu ma na nuo apau, he hookipa i na malihini ame na healoha, a he kokua nui i ka poe apau iloko o ka pilikia. Nolaila ia'u e hoomanao ao ai i kana mau hana maikai apau, ua lilo ia i kiahoomanao na'u e poinaole ai i na la apau.
Ua hoomanawanui ia e maua me kau wahine iloko o ka nele, ka home ame ka popilikia o keia ola honua ana, oia nae aole oia i hookuihe mai ia'u i ko maua noho ana a hala wale aku la no kela ma ke ala o na mea apau.
Ua pili aloha ia e maua me kuu wahine na wahi apau o keia kulanakauhale, iloko o ka inea ame ka hauoli.
E Hilo i ka ua kauilehua, kahi a kuu wahine i hoounaia ai i elele i ka Aha Paeaiae, ua pau kou ike hou ana iaia.
E Lahaina i ka Malu Ulu o Lele, ua pau kon ike hou ana iaia e maalo ana i kou alo.
E kannakakai i ka uluwehi o ke kiawe, ua nalo, ua hala ola i ke ala polikua a Kane, aole e hehi hou kona mau kapuai maluna o kou lepo nani.
Auwe kuu minamina ia oe a kuu koapili o ka Ua Kukalahale, e hoonalonalo ae ana i ko aloha peinaloko. haiaa e ka waimaka hanini mawaho: ahiki mai ko aloha e uwe iho no au e, ia'u wale no anei ia mea eha e hano ai ea!
Ae, ua halo, ua pau, ua haalele mai i keia ola ana o Mrs. Hattie Kananipuaoliana Koahou ia'u kana kane, na keiki ame ka lei moopuna a maua ma hope nei.
Ma kona ano iloko o ua hana Kristiano, oia kekahi o na pouhana ikaika o ko Ekalesia o ka Hoomaua Naauo He nui na kulana ano nui ana i paa ai iloko o kona ekalesia, a o ke kuiana hope ana i paa ai no na makahiki loihi, o ia ke pauku o ke kula euanelio o ka Ekalesia o Kealaula o ka Malamalama: a mamuli o ia ano hoopono oua, pela iho la oia i hilinai ia ai no keia kulana.
He wahine haipule oiaio oia ma na ano apau, he makaala mau ma na h@ lawai haipule ame ua halawai komokau hale, he kokua nui oia i ka poe apau o kona ekalesia i nawaliwai ma ke kino.
He makuahine oia i aloha nui ia e na kahu, na haienanelio ame na hoa'ia nau o ka ekalesia, nolaila, ua pau kana haua maanei me ko kakou Haku Iesu Kristo, a hoi aku la oia ma kela ao me ka manaolana hauoli no ke ola mau loa o kona uhane.
Nolaila ke haawi aku nei au i ka'u mau hoomaikai nui ana ia oukou e na makamaka, na hoaloha ame ka ohaa@ o Kuu wahine no ko oukou hui pu aaa mai me a'u iloko o na hora o ke kua@a kena i ke aloha no ka'u mea aloha, a pola pu hoi ia oukou e na lala o ka Ahahui Kalama, no ka oukou mau ma kane pua no ka hoohiwahiwa ana i ke kino o kuu wahine, ma kana huakai hope loa no kona home lua.
Nou kekahi mau hoomaikai nai ana e Mrs. Henrietta Baker, mamuli o kou auamo ana i na hoolilo o kona hale kahi i waiho ia ai koua kino: a no olua kekahi hoomaikai nui ana e Mr. ame Mrs. Albert Akana, no ko olua lawe ana ae i ke ko'iko'i o kekahi mau hoolilo kanma o ka maua kaikamahine papakema la Miss Anna Rita Akana; a iu oe hoi e Mrs. Lui, nou no kekahi mau @oomaikai nui ana no kou komo pu ana mai ma ka auamo pu ana i kekahi uahele o na hoolilo kaa.
Nolaila, ke noi nei ka'u leo pule, na Oia Mau ke Akua ka Makua. na Oia Mau ka Makua ke Keiki. na Oia M@u ka Makua ke Keiki. na Oia Mau ka Makua ka Uhane Hemolele, na lakou auenei e lawe aku i na luuluu ame na kaumaha i kau iho maluna o kakou apau.
Me oe e Mr. Lunahooponopono ka'a mau hoomaikai nui, a me na keiki hoonoho hua o kou papapa'i ko'u welina.
Owau iho no ke kane i hooneleia i ka wahine.
PAUL KOAHOU.