Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 28, 11 July 1919 — Page 3

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He Moolelo no

MAGURETA

a i ole

iloko o na wiliau a ke Aloha. He Moolelo i

Piha me na Haawina o ka ehaeha.

 

"He mau dala no ka'u i keia manawa, a'u i manao ai, ua lawa ia no ka malama ana ia maua no ka mahina hookahi," wahi a Kanani, me kona hoike ole aku nae i kahi i loaa ai o kana mau dala, mamuli no ia o kona kuai hoolilo ana akui kekahi mau lako gula hoonani a Kauwila i makana aku ai iaia, mahope mai o ko laua mareia ana.

O ke koena dala i loaa ia Kanani, mawaho ae o ka elua kaukani dala, ua hoolilo aku o Kanani ia mau dala, no kauku ana i kana mau kauwa lawelawe, ana i manao ai, o ka mea pono wale no ia ana e hana ai, oiai aole ana mau dala e ae e uku ai i na kauwa

"Ua hoolala no anei oe no kou wahi e noho aku ai?"i ninau hou aku ai o Mr. Wokina ia Kanani.

"Ae, e hoi aku ana au me kuu kaika mahine ma ke AlanuiGia e noho ai me Mrs. Nola, he wahine kane make, a'u i kamaaina ai no kekahii manawa loihi. Ua pau ko'u mauukana i ka halihaliia no kona home, a ua hoonoho aku nei no hoi au i kuu kaikamahine me ia, pela iho la au i hiki aike hele mai e ike ia oe i keia ahiahi. No ke ki o ko'u home,ua haawiia aku i ka mea nana i kuai i ka hale, nolaila aolea'u mea e hopohopo ai i koe, o ka imi wale aku no i kekahi hana e pono ai."

"Ke hauoli loa nei au, e hoi aku ana oe e noho pu me Mrs. Nola e noho ai, ua kamaaina no au i kela wahine,"wahi a Mr. Wokina, me ka hoomamaia ana ae o kona manaohopohopo no Mrs. Kauwila. "Aia a maopopo kekahi hanakupono ia oe, alaila hoike aku no au ma ka leka, ua mao-popo aw la hoi kou wahi e noho ai ia;u, aka nae, aole nopaha he hewa ia'u ke ninau e aku ia oe, heaha la kau anohana i makemake ai?"

"He nui no paha na hana hiki ia'u aka nae, in a paha hehana kakau ua oi loa ae ia o ka maikai, aole e hiki ia'u ke hele e a'o i na kamalii, he hana ia e konoia mai ai au e haa-lele i ka'u bebe i ka hale, aole no hoi o'u makemake, i na hana e noho paa ai maloko o ke keena, in a he hana kakau, e hiki ana ia'u ke lawelawe ia hana ma ko'u rumi ponoi, me ka makaala mau no hoi i kuu kaikamahine."

"Ua lohe aku la au i hou manao e Mrs. Kauwila, a e hoao au e hulu i kekahi hana i kulike me kau i makemakeai: aka nae in a no ka loaa o kekahu hana, e konoia mai ai kou hele ana aku i kahi okoa, aole anei he mea hiki no hoiia oe ke hooponopono me Mrs. Nola, i wahu e lele ole ai kouoili no kau kaikamihine?"

"Malia paha he hana hiki no ia aole nae au i noonoomua no ia mea," wahi a kanani me hiki no ke ikeia aku aole on a hoihoi i na hana ma kahi kaawale, e konoia ai oia e haalele i kana kaika mahine i ka hale. "ke hoomai-kai aku nei au ia oe e Mr. Wokina no kau mau kokua, apaui haawi mai nei no ko'u pono, a oiai, ua hoomama loa iamai ko'u noonoo; mamuli o kou ae ana e lawe aku i keia mau dala, ke manao nei au, ua lawa keia kamailio ana o kaua. e hookuu mai oe ia'u." me ke ku ana ae o kananiiluna, he hookah no hoi ke ku like ana ae me laulani, a kamailio aku la oia i ke kamaaina o kela home:

"E hoihoi pololei aku ana au ia Mrs. Kauwila no kona wahi i noho ai, a no kekahi manawa okoa aku no hoe e helehou mai ai au e ike ia oe," wahi a laulani, a mahpoe o kahaawi ana ae o na lululima ana, ua oili aku la o laulanime kanani iwaho o ka hale,

I ka hoea ana nowaho o ke alanui, kakali iho la laua o ka hoea mai o kekahi kaa uwila. akau like aku la no kahi inoho ai o kanani, ia laua maluna o ke kaa uwila, he maukamailio okoa wale no ka'laua, ma na mea i pili ole maiia laua iho. aka e hoolalau mau ana ka laulani kamailioana ma na kumu hana, e hoopoina ai o kanani i kona maumanao kau maha apau.

I ka holo ana aku nae o ke kaa uwila ahiki i kahi e kau

hou aku ai laua nei maluna o kekahi kaa okoa aku, lele aku la laua nei ilalo, me ka i ana mai o kanani ia laulani:

"Aole no he loihi loa o kahi i koe alaila hoea aku no ko'u wahi hou e noho nei, a in a aole e lilo ana ko kaua hele

wae wae ana aku, i mea hoopilikia mai ia oe, alaila aohe a kaua kakali hou ana aku i ka hoea mai o ke kaa uwila, aka

e hele wawae aku no kaua i hiki ai ia'u ke hoike piha aku ia ne i ke ano o ka pilikia i loaa ia'u"

"Aole au e koi wala aku ana ia oe e hoike mai i na meai pili ia oe ame kau kane, o kou kuleana no ia, aka nae ke hoomaikai aku nei au ia oe, no kou hilinai ana mai maluna o'u. e lilo i mea nana e hoihoi aku ia oe no kou wahi

mamuli o ka;oluolu o ka laulani kamailio ana aku, a hui

pu iho no hoi me ka hoi hou ana mai o ka kanani mau hoomanao ana no ko laua mau la e pili ana ma ke ano he mau hoaloha oiaio. ua hiki ole i ua o kanani, ke kaohi aku i kona mau waimaka, a ia laua e hoi malie la ma ke alanui, ua haha'i mai la o kanani i ka moolelo piha o ke ano o ka hana a kauwila i lawelawe ai , elike me ka kaua e ka makamaka helu helu i ike ae nei i na mokuna i hala, a ma ka laulani i ke aku, aole na mano hiipoi iloko o kanani no kana kane, aka. ua komohia aku ka mano hoowahawaha ilok on a no kauwila, owai hoi ia wahine nele ole ke komohia o na mano hoowahawaha, no ke ku maoli no o na han a kana kane i ka lokoino ame ke aloha ole i kona ohana.

Ua mina mina maoli o laulani no kanani, no ke komohia ana iloko okekahi pilikia ko'iko'i loa, mamuli o kona kamaaina i ko kanani mau ano oiaio, ua maopopo iaia, he hana paakiki ka hoihoi hou ana mai i kona mau ano kahiko, mahope iho o ka epa ana o kauwila i kana wahine.

Ina no ka oili hou mai imua o kana wahine, ua maopopo ia Laulani, aole loa o Kanani e mana hou aku ana iaia, elike me kela manawa i hoolelepau aka ai kona noonoo maluna on a i kinohi, o kona lawe ana mai ia kauwila i kane nana. Aole o kanani i hoakaka mai i kekahi mea o kela ano, uahiki loa no nae ia laulani ke ike aku, he meahuna ia iloko o Kanani; o ka mea hookahi nae a ua o Laulani i hauoli loa ai, o ia no ka hookau ana aku o Knani i na hilinai ana maluna on a, iloko o keia manawa o ka pilikua i halawai aku me kona hoa holoholo o na la kamalii.

Elike no me kela mau la kahiko, a laua e noke ai i ke ka mailo no laua iho, pela no o Kanani e kamailio mai la i kana mau mea apau i noonoo ai e hana nona iho, ma ia hope mai; hoike  pu mai la oia, no ka loaa mau mai o ka leka a kona kaikunane iaia, me ke koi pu mai, e hoi aku a noho pu me ia i kahi hookahi.

"He hana hiki ole loa na'u ka hoi ana aku e noho pu me Reginola, kuu kaika nane," wahi ana. "Elike me ka mau o ke olakino maikai iloko o'u, pela no ka hiki ole ia'u ke ae aku e hoopilikia i kuu kaikunane. oiai he mau pilikia lehulehu no kona, nona iho. No ko'u mau aku kela ame keia la, me ka poe a'u i kamaaina mua ai, aole loa ia he mea no'u e hilahila ai, a o ko lakou nanakee ana mai io'u iloko o ko'u manawa o ka pilikia, ua hoike mai lakou i ke kupuno ole ia'u e mana hou aku maluna o lakou, he houloha no'u."

Ua komo loa aku kela mau olelo a Kanani iloko o ka puuwai o ke kanaka opio, me kona aneane loa e hopu mai ia Kanani, a puili aku iloko o kona poli, aka nae mamuli o ka uumi noomanawanui ana, i hiki ai iaia ke hookuoo iaia iho, me kola hooholo ana nae i kona manao, o ka mea hiki wale no iau ke hana aku no keia hoaloha ona, o ia no na kokua, e hoopakele ae ana iaia mailoko mai o ka poino ame kanele.

"Ke hoomaikai aku nei au ia oe e Kanani, no kou hoakaka ana mai nei i na mea apau i pili loa aku i kou noho ana, a ma ke ano he mau hoaloha kahiko kaua a elua, aole anei e ae mai ana oe e Kanani, e lilo au i mea kokua aku ia anei e ae mai ana oe e Kanani, e lilo au i mea kokua aku ia oe ma kou mau pilikia apau. He nani ia, ua hoole mai nei oe i ka hoi ana aku e noho pu me kou kaika unane, e ae ana anei oe, e lawe aku i ka'u mau kokua ana ia oe, me he mea la, he kaikunane au nou. I ka manawa o kou pilikia, e lilo au i mea nana e hoopau aku ia pilikia, a i kou wa e komohia ai iloko o na hookaumaha ana, e lilo au i mea nana e hoopau aku ia pilikia, a i kou wa e komohia ai iloko o na hoomama aku i kou mau manao kaumaha apau."

"Ke ike nei au e Laulani, he o ia mau no kela ano kahiko ou, a'u i nana mau aku ai i kou mau ano oiaio apau," wahi a Kanani, me ka maha o kona noonoo. "Ua lilo kou hoea ana mai iloko o ka manawa i noonoo mua ole ia, i hoopakele nui no'u; in a paha aole oe, in a ua lilo kela mau kaukani dala elua i ka mea powa, aole nae pela, ua hoomama iki ia ae kekahi haawe kaumaha, ma o ka ukuia ana aku o kekahi hapa o na dala a kuu kane i lawe ai mai ka banako mai.

"O e Laulani, ma ko'u manao, he oi aku ka aie a ka mea hoopilikia maoli i ka noonoo! Pehea no la hoi ka poe opiopio i komo ai iloko o na hana uhauha, i wahi e hookoia ai ko lakou mau manao haaheo, oiai no nae ua maopopo loa. no ia lakou, o ka aie ka mea nana e hoolilo ia lakou i poe kauwa. e hooikaika ana ma na aho apau e uku aku i ko lakou mau aie, a i kekahi manawa e lilo ana ka aie, i mea no lakou e loli ae ai i poe hana karaima, a i kekahi manawa e holo ana lakou a pee ma na wahi mamao loa e halawai ole ai me ko lakou mau hoaloha. Ua lawa ka aie i kumu e hoopoino maoli ia aku ai ke ola ana o kekahi mea."

O kena mau mea apau au e hoakaka mai nei e Kanani, he mau mea oiaio wale no, aka nae, no na aie a kau kane i hana aku ai, aole e ili aku maluna ou ke ko'iko'i o na hoa hewaia; maluna wale iho no o kau kane ka auamo ana i ke ko'iko'i o ka mea ana i hana ai, e loaa aku ka noonoo ia oe e Kanani pela, no keia kimihana a kaua e kamailio nei."

"He oiaio, malalo paha o na kanawai o ka honua nei, ua kaawale i'o au mai na ahewa mai apau, aka ma na kanawai nae o ke Akua, ke manaoio nei au, he kuleana pu ko'u e kaumaha ai, mamuli o keia aie. I ko'u ae ana aku e lilo i wahine mare na Kauwila, ua hoopaa aku au ia'u iho ma na ano apau e komo pu iloko o kona mau hauoli, ame kona mau kaumaha, ma ia ano la aole loa e loaa ka maha i kuu uhane, ahiki i ka ukuia ana o na keneka apau a Kauwila, o ka lawe ana ma ke ano kolohe mai ka banako mai.

"He mea pono e loaa aki ka ike i na kanaka, aole loa au i lihi launa aku iloko o na kumu o k a noho aie ana o kuu kane i ka banako, ke ku nei au maluna o ka mea a'u i ike ai he pone, no ka hoopakele ana ae i kuu'inoa maikai, ane ka inoa o kuu kakamahine; e loaa aku ka ike ia lakou aole mamuli o ko'u uhauha, ka'u mau hana hoomaunanauna ame ke nuai ana i na lole nani, pela iho la i komohia ai kuu kane iloko o ka aie, elike me ka na nupepa i hoike ae ai i ka akea, aka mamuli wale no ia o na hana uhauha a lealea iloko o Kauwila."

Mihi iho la o Kauwila no kana mau olelo o ke kamailio ana aku ia Kanani, aka nae hoao aku la no oia e kamailio i ka pane ana aku: "Aole au i ike i kekahi kanaka lokoino o ke aloha ole elike me keia, o ka holo mahuka ana, a haalele iho la i kana whaine ame kana keiki, e auamo i na ko'iko'i apau o kana karaima i hana ai, ke karaima hoi i ku e ai kana wahine opio a kioke aku imua o ke ao holookoa, ua pa-umi ae kou oiaio, ke kilakila ame ka makee i kou kulana, mamua o ka nui o na kane ame na wahine e ola mai nei i keia la.

"Auhea oe e Kanani, o ka'u wale no e hoolana aku nei i kou manao mai lilo keia mau pilikia i kau mai maluna ou, i kumu e hoopoinoia mai ai kou mau noonoo maikai, aka e hoopoina oe i na mea maikai ole apau, a e kau aku i na manaolana, no na nuhou maikai loa e hoea mai ana. Ina nae, ua lilo kela aie au ka lawe ana mai, nau e hookaa aku i ka hui banako, e ae mai oe, na'u e uku ae i kela mau aie apau. He nui ka'u dala i keia manawa, a owau hookahi wale iho no ia e ola nei, me ke kauka'i ole mai o kekahi mea maluna o ka'u malama ana aku iaia.

"O ke kumu i loaa nui mai ai ke dala ia'u, mamuli no ia o ka make ana aku o ke kaikunane hookahi wale no o ko'u makuahine, oia kekahi o na kanaka nui o ka waiwai, a mamuli o kona mau waiwai apau maluna o'u. E ae mai oe e Kanani, e hana aku au i keia mea, ma ke ano o ka hana a ke kaikunane i kona kaikuahine, ma ia ano aunei, e kiolaia ae ana he haawe kaumaha a ko'iko;i mailuna ae o kou hokua, a mailoko ae hoi o kou noonoo."

MOKONA XXIV.

"Ke ike aku nei au, he o ia mau no kela ano kilakila iloko ou e Laulani; aka nae, aole e hiki ia'u ke lawe mai i hookahi keneka o kau mau dala, no ka mea a kuu kane i hana aku ai, a i hookomo aku ai hoi iaia iho, a i kona ohana iloko o ka poino."

"Pehea  la oe i ae ole mai ai i keia kokua ma ko'u aoao e Kanani? Malia paha, o ke kumu o kou ae ole ana e lawe aku i keia kokua, no kou hopohopo, o paa ole malalo o ka aie ia'u, in a pela ea, heaha ka like ole o kou noho aie ana mai malalo o'u, me kela aie au e uku aku ai i ka hui banako? O ka iini wale no iloko o'u, ma ka haawi ana aku i ka'u mau kokua ana, o ia no ka hoopakele ana ae ia oe, mai na ano maikai ole mai apau, a ko ke ao nei e nanakee mai ai, me he mea la, o oe kekahi o na wahine hoowahawaha loa ia."

"Ina no au e ae aku ana, e uku aku oe i kela aie i hanaia e kuu kane aole no ia he mea e holoiia ae ai na mea oiaio loa, no ka mau no o kela aie, me he mea la aole i hookaaia, o ka loli wale no, o ia ke kaa ana mai o ka aie malalo ou; o kekahi no hoi, aole i lilo ana ka uku ia ana aku o keia aie, i kumu e holoiia ae ai, ke karaima a Kauwila i hana ai, aka e ku mau aku ana ia ahiki i ka hopena o ka honua nei; o ka mea wale no nana e hoomama ae i kuu noonoo, o ia ko'u hooikaika ana me keia kino wahine, ame na dala e loaa mai ana ma ia hooikaika ana, e uku aku ai au i keia aie."

Ua lilo na uwalo ana aku a Laulani, no ke kaa ma kona aoao ka hoopau ana ae i kela aie i na haku o ka banako i mea waiwai ole, ua paakiki no o Kanani, ma kana mea mua i hooholo ai.

O ko laua nei hele aku la ia, ahiki i ka hoea ana no ka hale i noho ai o Kanani, aole o Laulani i komo aku iloko, oiai ua aumoe kela manawa o ka po, aka mawaho no laua kahi i kamailio ai, ahiki i ka haawi ana aku o Laulani i kona lima, imua o Kanani no ke aloha ana, me kona nonoi ana aku nae ia Kanani, in a paha e hiki ana iaia ke hele mai e ike iaia i kekahi manawa, he nonoi hoi i haawi koke mai ai o Kanani i kona ae, oiai o Laulani hookahi wale no kana mea i manao ai, o kona hoaloha ia iloko o keia mau la o kona pilika.

Mahope o ka haawi ana ae o ko laua aloha hope ua hoi pololei aku la o Kanani noloko o kona rumi moe, a ma kela po aole he hiki iaia ke hiamoe, ua lilo kela halawai pu ana me kona hoaloha kahiko, i kumu e hoalaia mai ai na hoomanao ana no ka wa i hala, a ua hoohalaia kekahi manawa nui ma kela po e Kanani ma ka hookahe ana i kona mau waimaka o ka ehaeha, ahiki wale no i na hona o ka wanaao.

No Laulani hoi, ua hoi pololei loa aku la no oia no ka home o kona hoaloha, kela wahi no ana o kaoili ana mai, a ike ai i ke aumeume o ke kanaka powa me Kanani, a mai kela hoaloha mai, i lohe ai oia i kekahi mau mea mawaho ae o na mea ana o ka lohe ana mai ia Kanani mai e pili ana ia Kauwila.

Ma kekahi kakahiaka ae, hele loa aku la ua o Laulani e hui pu me Mr. Wokina, a hoohalaia kekahi manawa loihi e laua ma ke kamailio ana no ka Kauwila hana maloko o ka banako.

Ua mahalo loa o Wokina i ko Kauwila makaukau ma na hana apau i waihoia aku malalo on a, a i kekahi manawa ua lilo o kauwila, i mea kokua mua aku i na on a o ka banako ma ka hiki ana ke hoakaka ae i kekahi mau ninau pohihihi, a paakiki i na on a o ka banako, ma ia ano iho la i hookauia mai ai na hilinai ana a kona mau haku maluna on a, me ka hapaiia ana ae a kau ma kekahhi kulana ano nui iloko o ka banako.

"Ina i akahele o Mr. Kauwila ma ke ano'o kona ola ana, elike me ka uku e loaa ana iaia, aole loa e halawai iki me ka pilikia, aka e pii ae ana oia mai kekahi anuu a i kekahi; aole nae pela, me ia ike no, aole i lawa ke dala iaia, e hooko,o ana oia iaia iho iloko o ka pilikia, ma ka hoohalikelike ana iaia iho me kekahi poe e aku, a o ka mea i  oi loa aku ai o kona poino, i kona wa i pili mau aku ai me ka poe kiekie a hanohano, ua hoomaka aku la oia e inu nui i ka waiona, ma ia ano iho la, ua like pu ke dala iaia me ke kahe ana a ka wai.

"Ua hoohuoi no au iaia iloko o kekahi manawa mamua aku o kona holo mahuka ana, aole he kupono iki o kona noho ana, mamuli o kona kikoo e ana i kona uku mahina, mamua ae o ka pau ana o ka mahina, o ka mea wale no nae nana i kahi mai ia'u, mai ka huli ana aku i kana mau buke, o ia no kona hele mau mai i ka hana, a e hooko ana no hoi oia i kana mau hana me ka pololei.

"I ka manawa nae i loaa mai ai o ka lohe ia'u, ua haalele iho oia ia Kapalakiko nei, akahi no a ala mai ka hopohopo ia'u, no kona lawe ana i kekahi huina dala mahuahua mai loko aku o ka banako, aole nae au i nana koke maloko o kana mau buke, aka ma ka ninaninau ana ma o a maanei, i loaa mai ai ka ike, ua komo kuhohonu aku oia iloko o ka aie; a i wahi e pakele ai oia mai ka poe ana i noho aie aku ai, pela paha oia i hoolala ai e holo mahuka, me ka hoopiha ana i kona mau pakeke, me na dala o ka banako nei."

"Aole loa e kala kahiko i loaa ai ia'u kekahi noonoo, e hoea mai ana i ka la a keia kanaka e hooko aku ai i kekahi hana, e wawahiia ai ka puuwai o kana wahine aloha. He kanaka oia i kupono ole loa elike me ke ano oiaio o kana wahine, o ka mea oi loa aku nana i hooiaio mai i kona mau ano lapuwale maoli, o ia no kona haalele ana i kela wahine me ka laua keiki, e ku aku imua o ke ao nei, me ka hoomanawanui i na hana hoomaewaewa a keia kanaka, i hookau aku ai maluna o laua."

"No Kela wahine au e kamailio mai nei e Laulani, aole e hiki ia'u ke kaohi mai i ka haawi ana aku i na mahalo kiekie nona, o ka anela kona hoa e kohu ai."

"O kena mau olelo au e kamailio mai nei no Mrs. Kauwila, he mau olelo oiaio loa ia. Ua kamaaina loa au i na ano oiaio a hoopono o Kanani Alika mai ko'u wa kamalii loa mai ahiki wale i ke kanaka makua ana, aole nae au i moeuhane mua, ua loaa pu aku iaia kekahi kalena kilakila loa o ka wahine oiaio, ma ka hiki ana iaia ke oili ae mai loko mai o na pilikia he nui e hoopuni ana iaia, a nana aku i ko ke ao nei, me ke koa ame ka wiwoole.

"Ua ike mua no au ia Noela Kauwila maloko o ke kula, mai kela manawa mai no, i loaa ai ia'u ka ike, aole oia he Kanaka kupono na kekahi wahine. Ia'u nae i lohe ai, e mare aku ana oia i kuu hoaloha, ua komo koke ka hopohopo iloko o'u, e hoopilikiaia ana kela hoaloha e keia kanaka, ua hoea mai i ka hookoia ana o ia mea, Aia kekahi mau ano maluna o kona helehelena e hoike okoa mai ana, he kanaja oia i nana wale no i kona pono iho, aole i ka pono o ha'i," alaila hoakaka hou aku la o Laulani, no kana mea i ike ai ma ka po mamua aku la o Laulani, no kana mea i ike ai ma ka po mamua aku o ka mareia ana o Kauwila me Kanani, o ia kona halawai pu ana me kekahi wahine malihini.

"Alaila o kela wahine malihini au e kamailio mai nei, he wahine anei oia i hana hewa ia aku e keia kanaka hookahi no?" i ninau mai ai o Mr. Wokina, me ka hoike okoa ana mai o kona helehelena, i ka piha me ka hoonaukiuki.

"O ka'u koho wale aku no ia, oiai ua hele maoli kela wahine a piha me na manao ehaeha loa; aka ma kona mau ano ke nana aku, he lede oia ma na ano apau, o kana kamailio ana, he kamailio ana na kekahi wahine i loaa na hoonaauao kiekieia, a'u no i hoomaopopo aku, he wahine opiopio loa oia, a he wahine huapala no hoi, aole nae he ikeia aku o kona helehelena, i kau a mea o ka poeleele o ko'u wahi i halawai pu ai me ia."

"He mea ano nui hoi keia au e kamailio mai nei e Laulani, a pehea ua maopopo anei ia oe kekahi mau mea e pili ana no kela wahine mahope mai, e laa kona inoa ame kona wahi i hoea mai ai?"

"Aole au i halawai hou me kela wahine mahope mai, aka nae e noonoo mau ana no au nona. malia paha ua pili aku oia me Kauwila ma kekahi ano. No ka pono nae o Mrs. Kauwila, ka wahine i haaleleia iho e kana kane lokoino ke makemake nei au e kukakuka pu me oe, no kou ae ana mai e lilo, owau ka mea nana e hoopau aku i ke koena aie i hanaia e Kauwila ia oe ame kou hoa o ka banako. No ka pno wale no o kela wahine opio, ka'u e nana nei, aoole no ka hoopakele ana ae i kana kane kolohe mai ke ko'iko'i ae o ke karaima ana i hana ai."

"Ke ninau aku nei au ia oe e Laulani, heaa ke kumu nui o kou lawe ana ae i ke o'iko'i o keia hana ma kou aoao?" i nanau mai ai o Mr. Wokina.

"Eia kekahi kumu, owau ka mea nana i hooia aku imua ou, ma ka manawa a Mr. Kauwila i hoea mai ai no ka hale banko e pane i ka hoolaha i hookomoia maloko o ka nupepa, no kona kupono, ua hilinai mai oe i ka'u mau hooia ana nona, a i ka wa i kolohe ai kela kanaka, a ili aku la ka ana nona, a i ka wa i kolohe ai kela kanaka, a ili aku la ka poino maluna ou, ua kau mai maluna o'u ke ko'iko;i o na ahewaia e pono ai, no ia kumu la, manao au, he hana kupono loa na'u, ke pani ana aku i ke koena dala i koe, i hoihoi ole ia mai i ka banako."

"O, aole kena he kumu kupono nou e pani mai ai i na dala i koloheia e Mr. Kauwila, no ka mea o ke ano iho la no ia o na oihana hoopukapuka apau, he wa e poho ai, a he wa no hoi e puka ai. Aole mo i lilo ka huima dala a kela kanaka o ka lawe ana ma ke ano kolohe, i mea ano nui loa ia'u, aka o ka pau o kona hilinaiia, o ka mea oi loa aku ia."

"Ua pololei no kena mau mea au e kamailio mai nei e Mr. Wokina, aka nae, no ka pono o kuu hoaloha kahiko, oia o Kanani Alika, e ae mai oe, owau ka mea nana e hookaa aku i keia aie."

"Heaha auanei ka like ole o kela aie i ka noonoo o Mrs. Kauwila, in a paha o Makou ka poe e paa ana i kela aie, a i ole, o oe paha? Ma ka'u mau mea i ike a i hoomaopopo no kela wahine, aole loa oia i makemake e lawe aku i kekahi dala, no ka hoopau ana ae i kona mau pilikia, in a ia i haawiia aku iaia ma ke ano makana, o ka oi loa aku, ma ka lilo ana o ia mau dala, i mea'e ukuia aku ai, na aie i loaa mai ma ke ano hewa."

"Ua kulike ko kaua manao ma na mea i pili loa aku i ke ano o Kanani, a he hana pohihihi i'o na kela wahine, ka lawe ana aku i kekahi dala i haawiia aku iaia ma ke ano makana; ke manao nei nae au, he hookahi wale no alahele e pono ai keia kumuhana ano nui."

"Ua maopopo aku la ia'u kau mea e noonoo nei, ke ole nae au e kuhihewa, o ka mea nana e hookaawale ae i keia lede opio mai na kaumaha mai apau. o ia no ka imi ana aku i kono pono ma ke kanawai, e hookawale loa iaia iho ma ka hookomo ana i kekahi hoopii oki mare, mai kela kanaka lapuwale mai."

Ku ino ae la o Laulani iluna, me ka hele hoi o kona hele helena a haikea, a no ka ike ana mai o Mr. Wokina i kela ano maluna o ke kanaka opio, hoomau hou mai la oia i ke kamailio ana:  "E huikala mai oe ia'u e Laulani, no ko'u hoala ana aku la i keia manao, he mea oiaio, aole loa keia he kumuhana kupono na kaua e kamailio ai, in a ua lilo aku ia i mea hoehaeha i kou noonoo."

"Ke huikala aku nei au ia oe e kuu hoaloha," wahi a Laulani, me ka leo malie, me ka mau no nae o ka haikea o kona helehelena, a kamailio hou mai la:  "He mea hiki hou ole iho ia'u ke hunua i ka meahuna iloko o kuu puuwai, nolaila he mea pono e loaa aku ka ike ia oe no ia mea.

"Ua haulehia kahiko loa au i ke aloha no Kanani Alika, mai ko maua mau la kamalii mai, a ia maua i pii ae ai no na la kanaka makua, aia mau iloko o'u ka manaolana, no kona lilo mai i wahine mare na'u i kekahi la, me ko'u hoike ole aku nae iaia no ia mea, a i ole ia, hoohele aku paha i na kamailio ana, ma ke alahele e loaa aku ai iaia ka ike no ka meahuna iloko o'u; no ko'u kuhihewa no hoi, ua kulike no kona manao me ko'u, e kakali wale ana no oia o ka hoea mai o ka manawa kupono a'u e noi okoa aku ai iaia e liho mai i wahine na'u.

"O kekahi kumu no hoi o ko'u hoike mua ole ana aku iaia i ko'u makemake e lawe mai iaia i wahine na'u, he mea maikai ole ka hoopaa ana iaia, oiai oia maloko o ke kula, manao iho la nae au, aia a ko'u wa e komo aku ai iloko o ke kula nui, ia manawa au e hoike ae ai i ka no'ahuna iloko o'u, o ka mea apiki nae, mamua o ko'u haalele ana aku i ko'u home, ma ka huakau imi naauao, ua loohia iho la oia i ka ma'i, nolaila aole e hiki ia'u ke hui pu me ia, ma kekahi wahi kupono o maua wale no, a kamailio no keia kumuhana, nolaila ua haalele aku la au iaia, me kona ike ole mai i ka nui o ko'u aloha nona.

"O ka pono no ka ia, o ko'u hoike e aku i ka meahuna iloko o kuu puuwai iaia, mamua o kuu hoi ana i ke kula, i ko'u hoohakalia wale ana nae, ua hoea mai i ke pho wale ana o ko'u mau manaolana apau. Ma kela manawa a'u e noho ana iloko o ke kula, ua halawai iho la o Noela Kauwila me Kanani, a lilo mai la iaia ka puuwai a'u i ake aku ai no'u, a i ko'u huli hoi ana aku, no ko'u home, ike iho la au, aole he manaolana i koe, oiai ua paa ko laua la hoopalau, e kakali wale ana no o ka hoea mai i ka manawa no laua e hooliloia aku ai i hookahi.

"Ua ku a ma'i maoli au, mamuli o kela hooko ole ia ana o ka iini a kuu puuwai, a no kekahi manawa, ua manao maoli no au, e hoea mai ana i ko'u hopena, no ka mea, ke emi liilii mai la ka ikaika o ko'u kino, ua hele au a wiwi maoli.

"No ko'u manaoio nae, ua loaa ia Kanani ka nohona hauoli ana, me ke kanaka ana i haawi aku ai i kona puuwai, ua hoao ae la au e hoopoina i ko'u noonoo ana nona, a hoolilo aku la i kekahi mahele nui o ko'u ola ana, ma ka hele makaikai ana mai kekahi wahi a i kekahi; a ua hiki loa no ia oe e Mr. Wokina ke koho mai i ko'u ano i keia manawa, i ka wa i loaa mai ai ka ike ia'u, mo ka haaleleia ana o keia wahine e kana kane; ua like pu kela manao au o ka hoakaka ana mai nei i na minuke i hala aku la, me he poka pahu i kiolaia mai a pahu ae mamua ponoi o kuu alo nei.

" He hoaloha oia no'u mai ko maua mau la kamalii loa mai, pehea auanei e hiki ai ia'u ke nanamaka aku iaia, iloko o kona mau pilikia apau?  O ka'u hana pono wale no, o ia ka pulama ana mai iaia, ame ka hoopakele ana ae iaia mai na poino mai apau e hoopuni ana iaia. O kela manao au i kamailio mai nei, no ka hookaawale ana ae ia Kanani mai kana kane ae, manao au, he hana hiki ole loa ia, o ka make wale no ka mea nana e haawi aku i ka maha i kela wahine, aole ma kekahi ano e ae, nolaila he hana maikai ole ma ko'u aoao, ka hoike ana aku imua o Kanani i keia mea.

"Ma ke ano he hoaloha, a he kaikunane paha nona ma kekahi olelo ana ae, ua ili mai maluna iho o'u ke ko'iko'i o ka nana ana aku no kona pono, pela au e makemake nei e lawe mai i keia aie maluna iho o'u, malia aole hoi e oi aku ka hoopilikiaia o kona noonoo, mamua o ko oukou paa i kela aie, e lilo ai i mea nana e noonoo mau ai i kela ame keia manawa.

"E hoopoina kaua i ke kamailio ana no keia kumuhana, a e nana like mai no kaua i na mea e pono ai kela wahine ame kana keiki. Ua nui kona kaumaha e noho nei, in a aole e loaa ana kekahi hana kupono iaia, e lilo nui ai kona noonoo ma ka hana, manao au, e emi mau mai ana ka ikaika o kona kino ahiki i ka loli ana ae o kona mau ano apau, o hoea koke mai ai kona hopena."

"Ua ike au, o kena mau mea au e hoakaka mai nei, ke alahele wale no e hoopakeleia ae ai kela wahine mai na poino mai; a e hooikaika aku ana au ma ka imi ana e loaa iaia kekahi hana kupono. O kana hana i makemake ai, o ia no na hana pili kakau."

"Ke manaoio nei au, o kela ka hana i kupono iaia, oiai he maikai ko Kanani lima kakau; aka nae, manao au, ua ike au i kahi e loaa ai o kekahi hana nana," wahi a Laulani, me ka lamalama ana ae o kona mau maka.

"Ina hoi ha e loaa koke ana kekahi hana na keia wahine pilikia, alaila ua lawe aku oe i kekahi haawe ko'iko'i mailuna aku o kuu poohiwi." wahi a Mr. Wokina.

"Ua halawai au me kekahi keonimana maluna o ka mokuahi hookahi a maua o  ka holo ana mai nei no keia kulanakauhale, o Kadina kona inoa, e noho iho ana oia ma Kkapalakiko nei, ma kana oihana i makemake ai. o ia ka hoopuka ana aku i kekahi mau buke pili i na hana akeakamai. Mai Nu loka like ko maua wahi o ke kau ana mai maluna o ka mokuahi, a i kekahi la, oiai maua no kona makemake loa e loaa iaia kekahi mea akamai a makaukau i ke kakau ana, no ke kokua ana aku ma ka hana pokole loa e loaa ana iaia, ke ae mai kela kanaka e hoolimalima ia Kanani."

"Aohe a kaua hoohakalia wale ana aku, me ke kauka'i ana i kekahi hana kupono loa na Mrs. Kauwila, aka e hele koke aku oe Laulani e ike i keia keonimana, a hoakaka aku imua on a, i ke kulana oiaio i loaa ia Kanani, aole o'u kanaluano ka ae mai o kela keomimana, e lawe akku i keia wahine opio i mea kakau no kana buke i makemake ai e pa'iia. Eia ihea kahi o kela kanaka e noho nei?"

"Ke nono nei oia me kekahi mau hoaloha on a, ma ke Alanui Hai, ua kakau no au i kona wahi i noho ai, maloko o ka'u buke hoomanao. E hele koke aku ana au e ike iaia ma ke kakahiaka o ka la apopo, a hooikaika aku i wahi e loaa ai he hana ia Kanani. Ua lawa paha keia mau kamakamailio ana a kaua, ehoi au no ka hokele, i hiki ai ia'u ke kakau i kekahi mau leka, a hoouna aku ma ka mokuahi mua loa e haalele iho ana ia Kapalakilo nei."

(Aole i pau.)