Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 31, 1 August 1919 — Page 3

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Tenille Afemata-Marasco
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POALIMA, AUGATE 1, 1919.

 

-----------------------------------

 

HALEKUAI LOLE

THE MODEL

 

Alanui Papu, ma Waikiki o Pauahi. “Hiki ke Laweia na Bona Aie Maanei.”

 

MA KE KAUOHA

 

TERITORE O HAWAII

 

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

 

Ma ka hana e hoopau ana i ka HAWAIIAN AUTO COMPANY, LIMITED.

            OIAI, o ka HAWAIIAN AUTO COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo o ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia Manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae o ka hora 12 awakea o ka la 22 o Sepatemaba, 1919, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

DELBERT E. METZGER,

      Puuku, Teritore o Hawaii.

Honolulu, Iulai 11, 1919.

6357- Iulai 18, 25; Aug. 1, 8, 15, 22, 29; Sept. 5, 12, 19.

 

TERITORE O HAWAII.

 

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

 

            Ma ka hana e hoopau ana i ka THE HAUOLI COMPANY, LIMITED.

            OIAI, o ka THE HAUOLI COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo o ma ka mana o ua kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaumkauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia Manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae o ka hora 12 awakea o ka la 22 o Sepatemaba, 1919, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ka keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku oi ka palapala noi i oleloia.

DELBERT E. METZGER,

    Puuku, Teritore o Hawaii

Honolulu, Iulai 11, 1919.

6357- Iulai 18, 25; Aug. 1, 8, 15, 22, 29; Sept. 5, 12, 19.

 

TERITORE O HAWAII.

 

Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.

 

Ma ka hana e hoopau ana i ka HOY NICK YICK COMPANY, LIMITED.

            OIAI, o ka HOY YICK COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.

            NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia Manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae o ka hora 12 awakea, o ka la 15 o Sepatemaba, 1919, a o kela ame keia mea e makemake aua e hooloheia aku maluna o ia mea, he pno e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa maialo iho maloko o ka hale Maua Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.

DELBERT E. METZGER,

                  Puuku o ke Teritore o Hawaii.

Honolulu, Iune 27, 1919.

6356- Iulai 11, 18, 25; Aug. 1, 8, 15, 22, 29; Sept. 5, 12.

 

HOOLAHA

 

            Ke haawi aku nei ka mea nona ka inoa malalo iho nei i ka hoolaha, eia oia ken oho hana pu nei me kekahi hui loio maloko o Wakinekona, D. C., a e hiki no ke lawelawe i kekahi hana pili i ka oihana kanawai e waihoia aku ana malalo o kona malu. E haawiia no na kiai makaala ana no ka pono o ka poe e makemake ana i mau home hookuonoono maluna o na aina aupuni o Hawaii. Hoouna mai i na leka no keia Manawa, malalo o ka malu o ka Elele Hawaii i ka Ahaolelo Lahui, Wakinekona, D. C.

W. A. KINNEY

 

6342-14t.

 

 I POE KAUWA NAAUAO A HOOPILIKIA OLE AKU ELIKE ME NA MANU NUNU.

 

            O kia iwihaiao a kakou e Hawaii lahui, ma ko u lae imua ou ano i keia la, oia ka Iosepha Kamika, ke kaula, ka mea ike ame ka mea unuhi nana i unuhi a hooponopono hou i ka buke Baibala holookoa ame ka hapa hope o ka pauku 16 o Makaio, a o ke alii ka Moi Iakoba i kakau ai ma ka kakou Baibala la, penei:

            E maalea oukou elike me na nahesa e noho malie hoi elike me na manu nunu.

            Aia hoi he elua olelo papa, a o’o maloko’o keia poolelo, o ka mua, e lilo i kauwa naauao, akamai, hoopono ma na alahele kupono apau loa, e hamama mau mai ana imua o kakou, e hana a e hoomahu’i mau aku ma ka maikai; elike me ka hiki e loaa ana, malalo o ke kauoha maamau: Mai mea oe.”

            A o ka lua, aia he mau mea maopopo loa i hookapu a papa loa ia mai ia kakou. Aole loa e hana a hoomahui iiki aku, elike me ke kauoha laula. Mai hana oe, a oiai kakou e hana aku ana i ka maikai, alaila, ua maopopo loa, aole he mau hoopilikia ana aku i kekahi mea ola kino.

            Ua papa loa mai o Iesu me Kona lawe ana mai i ka nunu ame Kona ano i ouli. E oluolu e alawa aku kakou i kona moolelo koli’uli’u i okikilo loa la. He oiaio ua lilo i mea nana nui ia aku ka manu nunu, he ouli o ka maemae, ka hala ole ame ka hoopilikia a hoopoino ole aku ia ha’i. ua waeia ae o ka manu nunu i hoailona no ka maluhia, a o ke kumu a’o nui hoi o Iesu oia ka ouli o ka maluhia, ke aloha ame ka lokomaikai.

            Oiai Oia e ku olohelohe ana me ke kokua ole, ua uwalo mai Oia i kokua mai ia kakou aku, a ua oloio a maalo mau ae no Oia mawaena o ko kea o nei, a ua ike a ahuwale ae la na naau o na kanaka imua Ona, aia hoi, aole loa ia mea maemae he aloha iloko o na kanaka. Aka nae, o na kanaka i puka a oili aku mailoko aku o kea o nei, a i hanau hou ia i ka wai ame ka uhane, maluna o lakou i kau ia iho ai ka olelo a’o a papa ikaika a ko’iko’i loa, penei: i poe hoopoino ole aku lakou elike me na nunu.

            E oluolu e lawe kakou a noonoo i ka olelo kauoha, penei: i poe kauwa naauao. E huli ae a e nana i ka poe i ae ole ia lakou iho, e lilo i poe manaoio ole i ka hoomana. E hoohemahema wale ana me ka oloio a maalo mau ana ma na ala amen a anuu like ole o keia ola ana. No ke aha hoi? No ke kumu, aole loa o lakou wahi noonoo iki, he wahi wa pokole wale no keia ola ana, a aohe no a lakou berita e lilo ai lakou i poe hahaki kanawai, a aohe no a lakou mau mea e kaulona nui aku ai me ka iini nui ana. O ke ku aku hoi o kahi helu a manao a eke ola, he oki loa no a oki.

            Aka, no ke ola ana a lilo i Kristiano oiaio, a i ole ola hanohano ana paha, main a loina maemae a kiekie loa e loaa ana ma ka noonoo, ame ka noii mau ana aku, o ka pule hoouolu, o ia ke Kristiano.

            He ouli na ano o Iesu Kristo e ku mau naa i na kau apau o kea o nei, i hoike a hoakaka mau ia mai e na buke amen a nupepa puka la, ke hoike mai nei no na keneturia, na makahiki, na malama, na hebedoma, na pule. Aia hoi, ua hauauia mai Oia i keia ao, he kanaka maemae e he Hilu.

            Aole loa i ae aku Kona mau ano maemae a makamae i ka lalu, ka apiki, ka manaka, a kumu hoohalike loma loma e ae paha; aka, o ka oiaio wale no ke kumu hoohalike i silaia iho no na kau apau loa, e aa a e hoaano aku ai iloko o kela ame keia kanaka, malia o maliu kakou i ka leo a’o. Nolaila, he mea pono e lilo kakou i poe kauwa nauao, a he mea pono no e loaa ia kakou na ano noii, imi a uiui ma ka pule ana i loaa na olelo hoike amen a ike e ae apau, e haawiia mai aua ia kakou.

            Ua hoohiki mai la ia kakou ma kahi o ke kauoha, penei: Mai imi e hoopilikia, a hoopoino wale uku ia ha’i. Ua ike, ua mea mau kakou i na ano hoomaemae kapulu o kea no hookamani e maalo mau ae nei mamua o kakou, ma kahi o kaililo loa, a mamua iho nei no hoi o ko kakou alo. He mea e ka pakika ame ka pahee i ka lohe ana. Aka, he awahia ame ka mulea mu’emu’e ma ka panina. Oiai no nae, ua hiki loa e hanaia ka maikai, ke manaoia pela, oiai, eia he nui a makolukolu o na kumu hoohalike oi o ka maemae e kaulono mau mai nei mamua ponoi o kakou mau kiionohi, aohe nae he hoomaopopoia aku oiai keia ola naa.

            I ko kakou hakilo mau ana me ke akahele i kea no o ko kakou ola a noho nonua ana me ko kakou mau hoa noho, ua kono mau ia mai kakou e hooponopono ia kakou iho me ke akahele, ke akahai, ka oluolu am eke aloha, aka nae, o ke okalakala, ka huki-ku, ka lokoino, ka hoowahawaha, ka menemene ole ame ka hookamani, a ua oi loa aku ka awahia mamua loa aku o ka hopena maikai. Malia paha he hoomahu’i i ka Paulo i hooweke iki mai ai, penei: Me ka naau kaumaha, oiai Au e hana ana i ka maikai, o ka hewa pu no kekahi me A’u.

            Ua ha’iia mai no e Iesu, ua hele Oia ma na wahi apau, e hana maikai mau ana; aole loa Oia i hoopilikia aku i kekahi, a aole no hoi he wahi hoike iki iloko o ka moolelo no ko Iesu hoopoino ana aku i kahi. He oiaio, ua hahau Oia i na hookamani, aka, aole loa ia he mea no kakou e huikalaia ai, no ka kakou mau hana lokoino i hana aku ai; he oiaio, aole no Oia i hoopilikia hou aku ia lakou.

            He hoowahawaha loa o Iesu i ka poe hookamani, no ke kumu, ua pio lakou malalo o ka hoomahu’i ana a Iuda Isikariota, me ka Hoomakakiu ana i Manawa kupono e kumakaia ai aole ia Iesu wale no, aka, i Kana poe kauwa pu no kekahi, a he nui loan a hooiaio e pili ana no kela kumu.

            Aka, o ka poe apau loa mawaho ae o keia auna la, e hoopomaikaiia auanei ke apo mai, a hiipoi mau aku i ka Iesu a’o ana, oiai o ka hewa ke kumu e oili mai ai o na hopena kuhihewa apau, elike no hoi me ka poe na lakou Oia i kau ma ke ke’a, penei: E ka Makua, e aloha iho oe ia lakou nei, no ka mea, aole lakou nei i ike i ka lakou mea e hana nei.

            E ae mau ana o Iesu i ko ha’i manao ku i ka maikai, malia, he mea ia e oi ole aku ai o ke ino mamua aku o ka hana i kuhikuhi mau ia mai ai e hooko aku. Eia no nae, he mea maamau loa no ko kakou ano o ko na kanaka. O ka panai koke aku no elike me na mea i hanaia mai no ia kakou, me ka noonoo mua ole. Aka, me ka iini ikaika mau e hoopoino aku, aia ka pono a like a like a oi loa aku o ka pilikia o ha’i, alaila, olu pono iho la kahi manao.

            He oi aku na hoopomaikaiia e loaa mai ana ia oe no kou hoinoia, mamua ae o kou hoopilikia ana aku ia ha’i wahi a Paulo, me ka naau hauoli kuu lunaikehala, aole loa au i lawehala i ke Akua, a me na kanaka. He mea hauoli nui no kakou ke olelo elike me ia ae la, oiai aole a kakou noonoo ino ana no na ino i loaa mai ia kakou, aka, e noonoo pono loa kakou me ke kuli’u no na popilikia amen a ino he nui, a kakou i hana aku ai ia ha’i.

            O ka hewa ame ka ino i hanaia mai ia kakou, aole loa ia i oi aku ke ko’iko’i mamua o ka waiwaiio o ka minuke hookah a kakou e noonoo ino iho ai; aole loa no hoi he wahi pomaikai iki no kakou i ka hiaa a hoopau Manawa wale ana no i ko kakou po moe le’ale’a no ia mea, aka, e noonoo nui loa kakou no ka ino ame ka hewa a kakou e hana aku ai ia ha’i; no ka mea, o ke kauoha nui loa ia, e ola i’o ai kakou ke hooko me ka make mau.

            Ma o ka olelo la a ma o ka hana ana la a kakou, e nana ai me ke akahele loa. O ka mua loa, me he la ma o ka olelo la, penei: Ua oi loa aku ka poino, ka pilikia, ka eha, ka naluea o ha’i i ka kakou olelo ana, mamua ae o ka hana. Oiai, he kakaikahi loa o kakou e hiki e hee kino aku ana a hoeba aku ia ha’i, a aole loa no paha kekahi e aa ana e hele, a e puhi aku i ko ha’i hale i kea hi, a oki loa aku hoi ko kakou manao ana ae e hele a e ninini i laaumake iloko o ka punawai o kahi aku, a mau ano hana ino ae paha.

            Aka, aia ka poino ame ka weliweli a ka launa ole e hoopilikia loa ia ai kahi, ma o ka kakou olelo ana la, penei ka Iakoba: i hewa ole kakahi ma kana olelo, oia ke kanaka hemolele, e kihi hoi iaia ke hoopaa i kona kino iho apau i ke kaulawaha.

            Ua maopopo loa ma ka hookaulike ana i ke alelo me na kanawai o ka euanelio, ma o kona ona la. He mea oiaio loa o ko ke kanaka ola holookoa ana, ua moekahi loa kona moe ana me na kanawai o ka euanelio. Eia hoi na kauka ke nana nei i ke kulana o ke kino ma o ka alelo la, a pela pu no hoi ka mea hoiao ma ke kulana uhane la e ike ana oia ma kana mau mea e naua ai, a e lohe ai a i ka wa ana e lohe ai i kahi moolelo maikai ole no kahi hoahanau, aole loa e hookaulua iki iho ana; aka, e hele koke aku ana oia e ha’i aku i kela ame keia, me ka hoomaha ole, a ko hou ae la ka Iakoba, penei: Aia hoi, ua hoaaia he puu wahie nui, e ka hunaahi.

            Eia ka Paulo a’o naauao: Eia hoi e no hoahanau, o na mea oiaio, na mea maikai, na mea pono, na me ahala ole, na mea lokomaikai, na mea lono maikai ia, ina he mea kupono, i na hoi he mea e hoomaikaiia ai e noonoo iho oukou ia mau mea. PH. 4:8

JOHN M. MAHUKA

 

HE HOOMAIKAI NUI ME KA WALOHIA.

 

            Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe: E oluolu oe i kekahi wahi kaawale o kau pepa no keia manao malalo iho nei he hoomaikai na ka ohana o ka Makua Rev. John Kekipi Maia, i pauaho mai keia ola ana ma ke kakahiaka nui hora 5:30 a.m. o Iulai 13, 1919.

            I na malihini, i na kamaaina amen a hoahanau o ka Ekalesia Hoomana. Naauao o Hawaii o ke Alaula o ka Malamalama, i haawi mai i ka lakou mau makana pua ame ka hele pu ana me ke kino o ka makou mea aloha, ma ka ilina o Puuokamalii, kahi ona i waihoia aku ai no ka Manawa pau ole; a na ke Akua ka makua me Kana Keiki o Iesu Kristo ame Kona Uhane Hemolele e hoopomaikai mai ia kakou apau, mai kea o kumu ole a i kea o pau ole. Amene.

O makou iho no ka ohana i honeleia i ka makua,

REV. JOHN E. K. MAIA,

MR. & MRS. A. I. BRIGHT,

Me na Moopuna he Eiwa.

 

            PANAMA, Iulai 29—Ma ka po Sabati nei ka hoopuka ana aku o ke aumokukaua mai ke awa aku maanei no ka holo ana no San Diego, ka huskai loihi hope ma ka Moana Pakipika ahiki i ka hoea ana aku i ka pahuhopu.

 

E HOIKE MUA IA AKU I 30 LA MAMUA O KA HOOPAU ANA AKU

 

            I kulike me ka Lunakiai Ben Hollinger o ka hoakaka ana ae mamua o ka papa lunakiai ma ka halawai o ka po Poalua nei e laweia ae ana kekahi hoepii kanawai no ke koi ana aku i ka papa o na lunakiai e hoopuka eku i hoolaha o 30 la i na kanaka hana o ke kulanakauhale ame kalana a ka papa i ikeia “na kanaka, hana ma ka mahina ka uku” mamua o ka hoopau aria aku ia lakou main a hana aku i manaoia e haawi ia aku ana i na na hoaloha o na poo oihana hou a wahi hou ana, ua hoolimalima aku ka oia ia Loio Lorrin Andrews i loio ma ka aono o na kanaka e hoopauia aku ana maloko o na la he kanakolu.

            Ua noi pu ae oia i ka manao kanawai o ka Loio Kalana Heen ma ka mea e pili ana i ka hoopuka ana i hoolaha o 30 la mamua o ka hoopau ana aku i na kanaka mai ka hana aku, i loaa i Manawa lawa kupono no ia mau kanaka e huli aku ai i mau hana hou na lakou, Ua waiho pu ae oia he hoopii e ku e ana ia Benevides, ka lunanui i kohoia no ka paka, amen a kahua paani no ka loaa ole o ka mana iaia e hoopau aku ai i na kanaka hana. O kekahi o na kanaka makaukau loa i ka hana ma ka haleauau o ka lehulehu ua hoopuia aku e. Benevides mamua ae o ka Manawa e lawe ae ai oia i ka mana o ka hana iloko o kona mau lima, a o ua kanaka la i hoopauia e hoi aku ana no Kaleponi maluna o kekahi moku lawekoa hou aku e ku mai ana, oiai nae, aohe mana i loaa ia Benevides ma keia oihana ahiki i keia la.

 

OLOHANI NA KAIKAMAHINE KELEPONA.

 

            I kulike ai me kekahi meahou i hoounaia mai i ka Advertiser mai Maui mai, ua olohani ae na kaikamahine hana kelepona, ma ka waiho ana i ka hana, mamua koke aku nei no, eia nae, i ka Manawa a ka hui kelepona i ae aku ai i ke koi a kela poe kaikamahine, e hoomahuahua ana i ko lakou ukuhana, me ka hoemi ana mai i na hora hana, ua hoi hou kela mau kaikamahine apau i ka hana, me ka hoohauoli nui ia aku o ko lakou manao.

            He olohani nui kela i manaoia apuni o Maui, aka nae, mamuli o ka hooko koke ana aku o ka papa hooko o ka hui, i na makemake o na limahana, ua hoomauia aku na hana o ka hui me ka pilikia ole, e ili aku ai ke poho ame ka poino maluna o ka hui.

            Mamua aku nei ka, he eono wale no hora hana o kela poe kaikamahine, aka mahope mai nei, ua hoomahuahuaia ae a i ka ewalu hora, me ka hookaawale ole ia o ka Manawa ai; o ke kumu koi a kela poe kaikamahine, o ia no ko lakou ae ana e hana no na hora ewalu, me ka hoomahuahuaia ae nae o ko lakou ukuhana, i iwakalua-kumamalima pakeneka.

            I ka noonoo ana nae o ka papa hooko oka hui kelepona i na kumu koi olohani a na limahana, ua hooholo lakou i ewalu no hora hana o na kaikamahine, me ka haawi ana nae i hookah hora no lakou e ai ai, a ma kahi o ka lakou koi, no ka hoomahuahua ana i ko lakou uku, ua ae ka hui e haawi aku, mai ka umi-pakeneka hoopii i ka ukuhana ahiki i ka iwakalua-kumamalima pakeneka, elike me ka loihi o ka noho hana ana o na limahana maloko o kela hui.

 

HE MAU LUNAKIAI O PACHECO AME KUMALAE I KOHO PONOIA

 

            He mau lunakiai o Pacheco ame Kumalae i hookuleanaia ma ke kanawai e noho i mau hoa no ka papa lunakiai o ke kulanakauhale ame Kalana elike me ka manao kanawai o ka Loio kulanakauhale a Kalana W. H. Heen o ka pane ana ae ma ka Poaono aku la i hala no kekahi ninau a ka Puuku Kala D. L. Conkling o ka waiho ana ae imua ona.

            O ka olelo hooholo a ka Loio Kalana o ka haawi ana ae no ka mea ia e pili ana i ka ninau a ka Puuku Conkling iaia oia hoi, me na hoa hou iloko o ka papa i nei Manawa i kanaluaia ko laua kupono he hana ku anei i ke kanawai ka uku ana aku i kekahi mau bila a mau kikoo dala paha mailoko aku o ka waihona waiwai.

            O kekahi olelo hooholo & kekahi aha hookolokolo ma keia mua aku e pili ana i ka hookupono ana ia Pacheco ame Kumalae no ko laua mau noho iloko o ka papa aole ia he mea e ku ole ai i ke kanawai o kekahi olelo hooholo a ka papa oiai o Pacheco ame Kumalae e noho ana he mau hoa no ka papa, wahi o ka manao kanawai o ka Loio Kalana.

 

NA LUNANUI O NA C. E. O KAWAIAHAO

 

            C. E. Makua—Mrs. Alice L. Kahokuoluna, peresidena; Mrs. Emily Perry, hope peresidena; Mrs. Alenuihaha Pascal, kakauolelo; Mrs. Susan Kaahea, kakauleka; Mrs. Emaline King, puuku: Mrs. Bella Koahou, lunalooia; Solomon Kahoohalahala, hoakuka; Mrs. Anna Hussey, elele.

            C. E. o na Opio—Mrs. Charlotte Kahalewai, peresidena; Moses Inama, hope peresidena; Joseph Maluo, kakauolelo; John Kauhane, kakauleka; James Nepuuku; Miss Elizabeth Kikoo, elele.

            C. E. Kuwaena—Miss Lydia Kawainui, alakai; Miss Maggie Kealoha, peresidena; Miss Alice Maikai, hope peresidena; Miss Mary Noa, kakauolelo; Miss Philomena Kahaulelio, kakauleka; Miss Charlotte Cox, puuku; Miss Susie Hussey, elele.

 

KU EIA KE KANAWAI E KEKAHI MAU LUNA AUPUNI

 

            He mau noi lehulehu e hoakaka ana no ka hooko ana aku i ka mano o ke kanawai e hookapu ana i ka luku wale ana i na manu e ka poe kolohe ka i hooholoia e ka papa lunakiai ma kana halawai o ka po. Poalua nei mamuli o kekahi mau hoopii i kookomoia ae e Lunakiai Arnold e ku-e ana i kekahi nolulu no ka hahaki ana i na kanawai e hale ame kekahi mau makaainana o Honolulu no k hahaki ana i na knawai e pili ana i na manu ma o ka hoopalaleha ana, i ke kuai i kekahi laikini no ka hahai a ki ana a make i na manu a oi aku maluna o ka heluna haahaa i aeia na kela ame keia mea kimanu.

            Wahi a Arnold ma ka wehewehe ana i ka manao o kana noi aole i loihi loa na la i aui aku nei ua kiia e kekahi mau makaainana koikoi o ke k ulanakauhale he 105 mau manu i ka la hookahi o ka hele ana i ke ki manu, he hana maikai ole i ka manao o kekahi poe makaainana e ae e malama ana i ke kanawai. A wahi hou ka ana he hana hoomaamaa ki manu kekahi i hanaia i ka manawa a no ka makemake wale no e ikeia ka mea pololei loa i ke ki ana, mahope o kona ki ana he 25 mau manu, i mea elike aku ai ka huina o na manu a ka poe ike ole i ke ki manu me ka ka poe akamai.

            Ua hooholoia e ka papa mamuli o ka Arnold noi na ka puuku kalana e hoolako ae i ka makai nui i kekahi papainoa o ka poe apau i loaa na laikini kimanu iloko o ka makahiki, a na ka makai nui e hoopuka ae i na kauoha i kona mau hope a i na makai motokaikala e makaala ma na wahi apau mawaho aku o ke kulanakauhale no ka poe ki manu me ka ninau pu ana aku ina he laikini kekahi i loaa ia lakou.

 

HE HOOKAE MAOPOPO

 

            Pehea mai nei hoi keia? Ua nele anei oe e Hawaii i na Hawaii oiwi makaukau no ka lawelawe ana aku i na hana a ka Lunanana Kapilihale o ke Kulanakauhale o Kalana o Honolulu nei, i mau ai no ke kakooia o keia malihini o Cain? E mau ana no anei kou hookae ia oe iho elike me lakou nei ma ke kumu o ka hoopii ole ia ae o kekahi Hawaii oili i poo no kekahi keena o ko kakou nei Aupuni Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei?

            E Kumalae, e nana maka ana anei oe ia oe iho?

            E ka po, e ha’i mai, heaha ka nane huna iloko o lakou nei e apakau mai nei

            KEIKI O NA KOOLAU.

 

EHA KA LIMA I KA PAPA HEENALU.

 

            I kekahi poe keiki e auaukai ana mawaho ae nei, o Waikiki, ma ke Sabati aku nei i hala, i halawai ae ai he keiki haole me ka ulia poino, mamuli o ka hooku’i ana o kona papa heenalu me ka papa o kekahi keiki okoa aku, a o ka mea i ikeia, o ia no ka palahe ana o kekahi o kona mau manamanalima, a pakele wale iho no ke koe ana, mai ke okiia ana, ma ka halema’i o na ulia poino.

            E hee like ana kela keiki opio, me kekahi keiki okoa aku i ka nalu hookahi, he mau papa heenalu kaawale no nae ko laua, a i ka manawa i hoea ai ma kahi ikaika loa o ka nalu, o ka manawa ia i hooku’i ai na papa o laua i kahi hookahi, ua loaa mai la na manamanalima o keia keiki i ka papa o kona hoa aku, a no ka ikaika o kela hooku’i ana, ua nui maoli ka eha i ikeia.

            Ua hoihoi awiwiia kela keiki i eha no ka halema’i o na ulia poino, a malaila, i lawelaweia mai ai na hana apau e hoopakeleia ae ai kela keiki mai na haawina mai o ka ehaeha i kau aku maluna ona.

 

O KE AUPUNI O KA LANI AME KE AUPUNI O KE AKUA, HE HOOKAHI NO ANEI LAUA?

 

            E Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, Aloha:-- E noi aku ana i kou oluolu ame kou ahonui i wahi rumi no ka’u haina o ka ninau a Puuloa Boy i hoikeia ma ke Aloha Aina o Iulai 25, aoao 4, kolamu 4, hapa hope, a o ia iho keia:

            Haina: Aole. Aole laua i lilo i hookahi; ua kukaawale no laua me na manao like ole i kukuluia maluna pakahi iho o lana penei:

            O ke aupuni o ka lani, he mau mea hoohalike wale no ia elike me ia i hoikeia ma Mat. 13:24, 41, 41, 45, 57, etc. O ke aupuni o ke Akua, he aupuni ia i hoounaia mai i ke ao nei e Kona Makua oia o Kristo; he aupuni loli ole, he oia mau. Mat. 6:10. Me keia mau hoakaka ua lawa keia.

                                                Kou no a mau,

                                                            ROBERT KAIWI.

 

NA KEIKI ULU O KA NIHO

 

            O na keiki hoomaka o ka niho e ulu, he loaa lakou i ka ma’i hi, e hiki ai no nae ke hoopauia kela pilikia, ma ka haawi ana aku i ka Laau Nahu o ka Opu ame Hoopaa Hi a Chamberlain. O ka mea wale no e hana aku ai, o ia ka malama ana i na hoakaka, ma ka haawi ana aku i kulu o ka laau, mahope o ka ikeia ana o ka ohemo o ka opu, a oi aku mamua o ka mea maa, a o ka aila hoonaha aku mahope, no ka hoomaemae ana i ka opu. He maalahi loa keia, me ka maopopo loa o ke ola. E hiki ana ke hoolaia na ma’i kupilikii loa. Eia ke kuaiia nei e ka poe kuai laau, o Benson Smith & Co., na akena no Hawaii—Hoolaha.

 

HOOMAKAUKAU NO MUA AKU NEI

 

E Hoao e Hoomakaulii Ano---E Malama I ke Dala e wehe I Buke Banako Heahu me ke

 

CHINESE-AMERICAN BANK

 

A NANA AKU I KA ULU O KAU DALA

 

            NA PAHU DALA                 $1.00 no ka Wehe                               Kihi o ke Alanui

            Ao ka Hoolimalima                 Ana i ka Hoahu                                   Moi me Nuuanu

 

NUPEPA KUOKOA

 

No ka makahiki (one year)………$2.00

No eono mahina (six months)…..$1.00

O na Dala ame na Hoolaha Apau e

Hoouna pololei mai ka ADVERTISER PUBLISHING COMPANY, LTD., wale

No, P.O. Box 208, Honolulu, T. H.

Entered at the Post Office at Honolulu

T.H., as Second Class Matter.

CHARLES S. CRANE………….LUNA NUI

 

J. BROWN, JR.

LOIO.

He keiki Hawaii i makaukau ma kana mau oihana a he oluolu na kuka naa.

Na hana Palapala, Huli ana i na Aina Pohihihi, Akena Kuai Aina, na Koi Aie ame Hoaie Dala.

 

Keena Hana: Rumi 3, Waity Bldg. Illuna, Alanui Moi, Mauka o Wall Nichols

Kelepona Helu 5938.

6348

 

OLELO HOOLAHA.

 

HUI KUAI AINA O WAINIHA.

E noho mai ana ka halawai makahiki o ka Hui Kuai Aina o Wainiha, Kauai, ma ko lakou keena oihana ma Wainiha, ke hiki aku i Sepatemaba 4, 1919, hora 10 a.m.

            Ke kauohaia aku nei ka poe apau i kuleana i’o iloko o ua hui nei, e hele ae i ka la ame ka manawa i ha’iia maluna ae, e ike a e lohe i na hoike makahiki a na lunanui, ame ke koho hou ana i na lunanui no ka makahiki e hele aku nei.

JAMES K. APOLO,

Peresidena H. K. A. o Wainiha, Kauai.

Kapaa, Kauai, Iulai 29, 1919.

6359- Aug. 1, 8, 15, 22.

 

LUAU, NA PA, NOHO PAKAUKAU ame na HALELOLE

No ka Hoolimalima.

PEOPLE’S HARDWARE STORE

453 Alanui Moi Akau, Kokoke I Palama Settlement.

KELEPONA 2670

6348-8wks.

 

HAINA NANE.

 

            E Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, anoai wale:--E ae oluolu mai ia’u i wahi kowa o ka kaua hiwahiwa waiwai nui, no ka’u haina o ka nane a John Liilii o na pali Koolau, e moe lolii nei, aohe a loaa iki i na olohe huli mea pohihihi o keia au holomua o ka naauao; ke manao nei au, e huli ka poe naauao o keia au e nee nei aohe e loaa, a no ka mea, he kiina na ka lawai’a loea, kii no i ka i’a a ke kai hohonu, ia hoea ana mai, aole o ka i’a liilii, he i’a nui wale no, a pela au e manao nei, e pokole ana ka hohonu o ke ko’a ia a John Liilii i ka’u pauku aho e ku ana i ka’u lihi ka pihi kupua a ua eu nei o na pali hauliuli o ke Koolau.

Ua kukuluia ka nane a ua keiki nei o na pali Koolau penei:

            He kama ka’u i hanauia i Kahikiku a i Kahiki-moe, i popoia a kau ma ka paia, lewalewa o John Liilii; he laau ma kona elemu, he pohaku ma kona opu; heaha ke kama i hanauia.

            E kala mai nae oe ia’u e John Liilii no ka’u haina o ko nane a oia iho keia:

            He mea oiaio, he kama i’o no kau i hanauia i Kahiki-ku a i Kahiki-moe, ke kama hoi a Pakaa ka hookelewaa o ke lii o Keawenuiaumi i kanaenae ae ai i kona mau aumakua hooulu i’a, hooulu ai, ia Ku laua o Hina, oiai oia e ka ana i kana upena lawai’a; a no ka mea, i kon hana ana pela, aohe e hala kana kii ana i ka i’a ana i manao ai, he hele wale no a komo me ka hana nui ole; ua pau aku la ka hana a Ku ma laua o Hina, na akua hooulu i’a iloko o ia mau la; aole nae paha i keia la; a i ole ia, eia no paha ke malamaia mai nei no e kahi poe.

            O ko kama i hanauia i Kahiki-ku a i Kahiki-moe, he upena ia; ua popoia no a kau ma ka paia, a lewalewa i’o no o John Liilii, he laau i’o no ma kona elemu, he kaka, he pohaku i o no ma kona opu he pohaku i’a paha keia, a i ole, he pohaku maoli no; a heaha ke kama? He upena kaka lawai’a uhu, nenue keia, ka’u mea i ike i ka hanaia no ia ano upena.

            O keia upena nau no e John Liilii, aole nae o keia ka’u upena e manao nei, he hoakaka wale iho no ia no na upena, o ia ano; a o ke kama no na ke kaona, ka upena a ka nananana.

            O nananana no ke kama, o ka upena no ana i pppoia, a kau ma ka paia, ke kau ana no ia iluna o ka laau, a lewalewa iho la no o nananana, aole o John Liilii, he laau i’o no ma kona elemu; o na lala laau no ia i paa ai na kihi o ua upena  nei a nananana; a o nananana no ka pohaku iloko o ka upena ana (opu), a heaha ke kama. O nananana no ke kama, ka mea nona keia waiwai.

            O keia ka’u mau hoakaka no ka’u haina o ko nane e John Liilii, a ina ua lihi launa ole aku keia haina i kau e waiho nei me ka Lunahooponopono, e pono no oe e uumi iho.

ROBT. K. KAIWIOHEUELI.

3236 Campbell Ave.

 

KakelameKuke

 

(KAUPALANAIA)

 

Poe Kalepa ma;

 

Ke Komisina

 

-A HI-

 

Poe Agena no na Mahiko Lehulehu

 

AINA KUAI EMI LOA

 

$550-   Apana Aina 50x107 ½ ma ke alanui iana kokoke i ka pa kinipopo o ka Moiliilii, a kokoke pu no hoi i ke alanui kaa uwila. $25 ka ukumua, $15 i na mahina apau

 

$350-   Apana Aina 40x85 ma Lanakila mauka o ka Hale Pupule. He mauka o ka Hale Pupule. He maikai a nani ka noho ana o keia wahi. He $25 ukumua a $10 i na mahina apau.

 

$160-   Apana Aina, 50x100, Alanui 10, ma Palolo. $10 ukumua. $5 i na mahina apau.

PAULO KALAUKA,

(P. E. R. STRAUCH).

Akena Kuai Aina Emi Loa, Waity Bldg., Helu 71 Alanui Moi.

 

Kela Laau Kaulana

 

B. B. C.

 

He laau i hoohuiia o na launahele, laau e hoaa pu ana me ka hana a ke Akua, he hoomaemae a hooikaika ae i na mea paahana holookoa o ke kina e kipaku ana i ka ma’i kino ame na ma’i ka wale mai, e haawi ana i ke kino i ka ikaika, ke ola ame ka mana i na aalolo.

E hoopiha ana ka B. B. C. i ke kino me ka ikaika hao o ke ola ame ka ikaika me la opio. Ua hoolaia na poe nawaliwali ma na mana wa lehulehu mahope o ka inu ana he maa pule wale ao. Ua aponoia e na kauka kaulana he nui ame na kauaka iloko o ke ola lahui ana. O ka B. B. C. ka laau kamahaoloa ma ke ao.

KUAILA MA NA WAHU APAU.

Keena Kuai Laau B. B. C. 161 Alanui Mai,

Honolulu, Hawaii

 

HOOPAU ANA I KA HOAHUI

 

O ka hoahui e ku ana mamua aina nei mawaena o N. Kimura, T. Ito, K. Takase, S. Ahe, N. Sato, O. Ushio, T. Seto, K. Narishaye, H. matsumoto ame S. Takeoka, malalo o ka ino hui “Hui Kuai Pua a Moto Kimura,” ua hoopauia ma keia la 18 o Iulai, 1919, mamuli o ka aelike nui ana.

Kakauinoaia    N. KIMURA

                        T. ITO,

                        K. TAKASE

                        S. ABE

                        N. SATO

                        O. USHIO,

                        T. SETO,

                        K. NARISHUYE,

                        H. MATSUMOTO,

                        S. TAKEOKA.

Honolulu, Iulai 21, 1919.

6358-Iulai 25, Aug. 1

 

Ua hu i’o mai la kaua i kula, ke haalo’ulo’u mai la ka aka a John Liilii. Eia iho no ua wahi ou nei ke pili ae la, ke hoekepue mai la ma ke kuono. Huli hou ia mai ke kolohe!—L. H.

 

PAU KA MANAOLNA NO KA LOAA O KE KAIKUAANA.

 

            Maluna o ka Mokuahi Kepani Nippon Maru o ke kakahiaka Sahati nei i haalele mai ai o Miss Gertrude Ash, ke kaikaina o Frances Ash, ka wahine haole i nalowale honua ai ahiki mai i keia la mailoko aku o ka Hokele Seaside ma ke kakahiaka o ka la 3 o Iulai, no Kapalakiko me ka manaolana ole no ka loaa hou o kona kaikuaana mahope o ka nokeia ana i ka huli a aneane e piha ka mahina me ka waiwai ole.

            Ma ka moku lawekoa Logan o ka Poaha aku nei i hala oia e kau aku ai, aka, no kekahi kumu i maopopo ole, na haule oia i ka hope moku i ka manawa hope loa. No ka loaa ana he rumi nona e kau aku ai maluna o ka mokuahi Nippon Maru pela oia i kau aku ai a hoi aku la, o ka ha iho la ka ia o na manawa o kona manao ana e hoi, a no ka houpuupuia ana mai ka na ike ia kona kaikuaana ma kekahi wahi, pela oia i hookaulua ai i ka hoi.