Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 31, 1 August 1919 — HOLO KAAPUNI IA HAWAII. [ARTICLE]

HOLO KAAPUNI IA HAWAII.

« | (Leka Elna.) i Kun hoaJoba, Mr. Solomon Hanohano,' ne ke aloha nui ia oo:—Maikai no āu' : me ko'n mau hoa e alo nei i keia nui a ka hewahewa. Ka'u leka elua keia ia oe, ua manao au ua nui loa ka 'u hooluhi ana ia oe e' kun hoa, aka ua nianao no au e oluolu mai ana no oc no keia mali manao, eia ke noho nei n»a ka home o ka Mea Haeohano Senatoa Kamauoha, akahi no a| heluhelu wahi nupepa a ike iho la i i 3t«ti man hoakaka e pili ana no ka'u huaka'i, ua nui maoli kou lokomaikai iune na meahou o ke kulanakauhale- j aJii- | Ma ka'u leka hope ia oe, o ia io'a haaiele ana ia Kawaihae a nee f mai nō na Kona, o ka hora 3 p. iii. ia,, ekolu mile mai kahi i ku ai 'kiīu hale]ole,:khikr He mau minuke ■wale no ia ahiki i ka halekuai no kā hoopiha hou ana i aila no ke kaa, 10 kalani aila, ua like ia me na dala ekolu hapalua, a i ka makaukau aua, o ka iora 4 ia, a ua ike i kekahi mau m&~ kamakn, a nee mai la no na Kon«a, me Vuu minauiina uo kuu ike ole ana i na Kohaia, aka, eia au ke hoomaka nei i 2ia'n huakai no na Kona, a hui aku la me ia makamaka maikai oia o Mr. Moiulehua me kana aiiiwahine, a loaa mai la he kini waiu, 8 kuaka, ua nui ka 16konnaikai o keia mau īuea ia maua me ka poina ol<> no laua, a haawi ke aloha 0 ka holo niai la no ia o ko'u meku nōmua. He maikai ike alanui, eha mile e holo ai a. hni aki la me Mr. John Leal,_ka me >ka puniehana o ke aīoha me kona aii'a mai e moe ilaHa, a e hoomaha, ua mahalo aku ia mau mea ia laua, no ka mea, ke hooko nei au i ka'a i olelo ai e hele me ka makauikau i hooiuhi ole i na kamaaina me ko'li ha'oha*o i ie ano o ka malama~aua i 'ua pa&hao, he 75 Tio la-kou nui, o ia wale no ame kona hope, aole a laua pu e malama ai, ua lakn maoli keia poe ia laua. Ia manawa o ka'u noi wale ao ia oo e kim hoaloha e oluoltf oe e hobkuu mai ia maua e nee nomua, o ka'u noi wsile no ia oe oia «eia ikini e hoihoi akū oē 1 ka. mea. naua ke kiui, ua hookoia mai l ia inanao; ia maiiawa ua ike ak'īi'la an ia ohana keiki a'u, ua kanaka' 'makua maoli, ua loli loa kona kulana. He ihaikai maoli e hauoli ai ua makua 'ke ikēmai, me kuu ninau ana aku ia Mr. Leil n<f kona ano; a o ka pane i loaa mai o :"a ka helu ekahi ma ka hana; e kala e nee aku nomua. Haawi ke aloha ani lima, o ka lilo niai la no ia o ua mokukaa nei nowiuk, hele nei au i ke Kula o Keaumoku, 4»o ku i ke. kulana o ke ala-1 feui 6 &3mīrahi āna oe i ke-; kāhi m&nawa mai <ke alanui aupuni ae, nka o kela ike hookele krfa no, ua law*e mai la au i ke iulana o ke keiki o Ha'ia hoikeike aku'i na keiki o na Kona, i ka hana kaulana a ua keiki nei ne keia piha -kaumaha o kuu kaa ahikl i ika pulpa-pa mua e loaa ana, a nee aku r>o ekolU haneri i-a hou aku, loaa iho la >ahi kupono e ku ai kuu halepe'a, a

manao ae la, iia pakele mai ka poino aiai; e ike mai oe i keia i heleia ai me ia malihini, aka na noi •nau a"ku i kā Makua c -malama maī, ua hookoia mai, no ka mea, aole poiuo mai ka hoomaka ana ahiki i keia manawa - a'n e kakau nei ia oe, ua like au ke nana mai ko'u mau hoa me he la tnailoio mai o ke kahua kaua kalii i hele ai, na piha i ka lepo mai ko kaa i* makou. He ula wale no ke nana anai, a ai iho la ko makou aina ahiahi me ka hauoli, ua holoia e makou na anile he 14 ia hapaha la me ka hauoli. He hu'ihu'i keia wahi, wili ae no ia i kona i pumehana; e kala māi. na holo loa aku la imua. | Ta hui ihp la au me ka hope makaij iini o Kona Aikau me ka pumēhana: " E , hele ana kau huaka'i ihea?" (t E hele akn ana e makaikai- i kou onehana'u." I * * Mahea mai ka\i heie ana mai ?" " Ma l Hilo mai, ahiki i Hamakua, a Waimea, & Kawaihae kamipulii7"ā moe iho la i ke Kula o Keaumoku, ā nee aku ana no Kailua, me ke aloha ahiahi a haūle iho la ke ikamahele me kahi lapule, a lilo aku la me Ano'ipua, a i puoho i ka hone a ka leo o ka hipa ame ika umo a ka pipi, a ai iho la i ka aina kakahiaka A nee i ka hora 8 a. m., <ke naku hou nei iloko o fea lepo#me na alualua ahiki i ka loaa ana aku o ke alanui e holo sxa no na Kona, a kaawale mai o Waimea, ia manawa, 'hoōmaha.. iho lā ame knu lele ana iho ilalo a wehe ae la i 'kuu papole me na olelo hoomaikai i ka MaJtna Lani no Kona kiai ana mai, a nee fcou a&u la nomua. Ma ieia wahi, he ku maoli i ke kupluai4ha a ka maka e nana aku ai, no kat mea, eia au ke holo nei iluna o ke alanni aa pele me ke kilohi anā ma na mm apau a maVou e nee nei nomua. He «nal*!o i kekahi manawa, a he hōo--ihlhawaha i kekahl mānawa, e holō ana a kahi e ku ai, nana a*ku i ka hana & ia pele, no ka inea eia me maua ka palapala aina, ua kauia na .pana like ole 0 na wahi ano nukme ka nana ana i ke mo o ke kahe ana o ka pele o MokuAweoweo ahad i 'ke kai. • He nni maoli ke kupanahā o na mea 1 hanaia, & i kekahi wahi a'u i ku ai, «a ike aku la au i keia pohakn nui ua poaia e ka pele a pūka ma kekahi aoao, iia like mē ka uwapo ke nāiia aku ame kekalii pohaku loihi, ua like ae ke ano o ka nai'a, ia manawa uā pii au a kau iluna o pohāku nui e 3cn ai, no ke pa'iikii ana, o ka mea ku-

| panaha aikūu maka i naiia ai, aia iluua' | p'ono o kem he ano honua m'ai- | kai, ua ike iho la au i kekahi hioua i'ā malUna ona, o ia o ke kino inaol^ no o ke. ikawaikawa. He like-māoli no, no ka mea ua painaia paha oluna i ka manāwa a ka pele e kahe ana, ā loaa keia mea kupanaha. ! Ua kahea aku au 5 ka'u aliiwahine e pii mai iluna nei e ike i keia mea kupanāha, a pa'iikii ia iho la au iluna o keia pohaku a-la, a pela me loihi, e ike ana oe i ko'u hoi ana aku. ina • e maikai ana alaila e ike ana oe ia manawa. - Ke nee nei nomua, he loa keia wahi ; ,e hele nei, ke ike nei au, akahi no aai | ia niai 'ka ili o na huila mē ka malie j.keia nee ana, no ika mea, he mii na j ukee o na a'lanui i kuu' hui ana me Kihe, me kona ohana i kona home li&okuonooni). 'He nialOo ka ai/ia me ka ;wela pu,- me na kukaiolelo ana me ia makamaka me ka au'a e noho e hoomaha amē 'kona mau hoaikaka mai i na pana o iā wāhi, ua kiilike wale no me ka palapala aina o Puuanahulu, kela o Mauualoa, ho ka Meā Hanohano Senatoa Robaka Haina 'keia, a pela aku, ua olelo aku au iaia ina ua ike oia i kekahi' mea kupanaha iluna o ika pohaku -i ha•naia a lilo i i'a. ' T'a ike au ia pohaku, nolaila un kaiuaaina au i manawa, no ka niea, ke helē nei e kaapuni-i ka moku nui o Keawe, me ke aloha lululima, a naue noinua. JS'inau au iaia, pehea la, e. loaa ai ko lakou wai? ll> u*;ii iva no, ua nui maoli 'ka piliikia, ina pela ka wela mau, oiai eia no au ke hele nei me ka wai no na kalani he umi-kuma'malima i na la apau. Elima kalani o ke kini liookahi, ua ha'oha'o loa oia no ka mea, ua piha maoli ke kaa nie na mea e pono ai' keiā huākā'iikaāhele, a lohe ana au i kē kāni o kā pele kelepona, ua olelo aku :āu, e, he kēlepona k'ela; ae, iit> ko ; u home ia, a nauē mai la' makou me kā .malie ahiki i' ka h'ui ana me ia makama)ka maikai o Mr. Kaane, hAahanau o Alapai Kaaeue e noho nei i Waialēe, •e hana alauui ana ma ke ano luna ame kumw kula. - Elen maoli keia -keiki Hawaii ame ia hoahanau no o'u, a hui me leāna aliiwahine a loaa īhai la lie wahi poi i awiliia me ka pālaoh t a nee mai la no Kāiluā; ike mai la i ka nani o ka aina, he ano ihona āhiki i Kailua i ka ,hora IY3O p. m., me ka maiikai, aole i . „manūheii' iho "kuu mokukaa ame kuu mau hoa, no ka anea, ua. puiwa maoli na kamaaina i keia kaa niē na pono ■khāhēle ame ka hae Hawāii āloha e we;lo ana ika makāni; a hui iho lā me-ka inoa i walewaha i na ikanaka, ā i kaiilanā ikana mau hana kokua, oia o .Mi k . Kāelemakule. He lohe wale no nona akahi no a hui he inakā' he ma"kā me ke r-atk>J)a lu-lulima pumehana ,aāa. O Mo'kumaia keia, e alohā pu 'nei ine oe; ua kaulaiiā *kdu inoā i ke kulana)kāūhālealii, akahi no a hui; ua lohe mai la ke•kahi poe ae, ua ike iho makolii e liolo •kaapuni mai ana oe; ae, maheā mai kau liele ana mai? Ma na Hamakua ā Waime ahiki iho la i Kāilua hei. Ihea oe , kāhi i noho ai < Moe ma ike ala o'Kē- , amnoku e hooko anā i 'k'ē lianawāi a ka

nīoi kaulana, moe ma ke alaj v aole mea nana e hoopoino, no na mile i holoia he 31. Ku iho'ln kuu kaa mc ka poino ole, ua uu! ka 'ha'oha'o o kekahi haol'e, he ikupakako 110 ka halekuai Amerika no ka loaa ole ana ia'u o ka poino ma keia alauUi a 'u i liele mai ai, me kona lululima ine a'u i ekolu manawa no ka holopono o ka'u liele nna,'no ka mea, ua ike oia ma na nupepa o Hilo ame Honolulu, ua 'lululima pu me ia lioalianau, | oia o Mr. aane Mrs. B. li. Kamakau ō ! Napoopoo, hunona a ka Mea Hanohano Senatoa Kamauoha, no ka mea, ua kaka'u aliiwahine i il<e aliiwahine -ina ke ano kumukula, ua nui maoli ko | lāua hauoli me na olelo hoopaa e kipa |.:-mai maua ma Napoopoo, no ka mea, oia no ka'u huaka'i e nee nei, nolaila, ua holo hou makou no ka imi ana i kahua no 'kahi e ku ai o (kuu halelole, a hui iho la me ka Mea Hanohano Lunakanawai Beka me ka pumeliana, me kona •koi mai e hoi on'ai i <kona hōme; ua nui kona koi mai; e 'kala mai oe, e heFe no hoi a kahi e ku iho ai me ke alohā. Ua nee mai ia nomua aliiki i kahi : kupono i kahaone, kūkulu iho la aii i !kuu halelole malaila, me 'ka hoomakaukau ana, hoomaka no ke Ikau āna i ka ■hae hoku maluna o ko'u halelole i iia hianawa apau, rile ko makou haawi ana i ke aloha welie laulima i na manawa apau, a haule makou iloko o ke'kai hanupanupa o Kailua, no ka lioloi ana i ka lepo o ia alahele a malkou i nee mai ai, no ka mea, ua hele wale a ua luhi i ka hana a ke kaa, e onioni mau aua, a loaā mai la ka oluōlu maikai o ke kino, a hooluolu iho la i kelā po iluua o ke one o Kailua, me ka nauea ame ka h«a- -' luku mai o 'ka nalu i kahaone, me he la e iniki mai ana, a homanao ae la au i na keiki o kuu kaha i ke mele mai i keia wahi hula: I Moanalua au 'ha 'i ke au, I Kahaniki hemo -ka unioki; I Waiehu makani kolo l k6To'lio, Māikani houhou ili, iniki iniki malie. He iniki mai :hoi kau i 'keia kaha o Kailua, a i ka hora kakahioka, ua haulb hou no ilokō o Jte ka hele j ana e pneaea a loaa iho la no ka 'u i 'a r|.nui kaulana he poopaa, a ai i'a iho la . j no hoi me :ka piha, lf*uoli maoli, a hoo- ■ | maka hoii e nee no Keauhou, o ka hora »|3 p.m. ia, a hui hou me ka Mea,Hano- ! ( >hano Kaeleiuakule no kokahi mea, kuāi ko aloha lululima,, a nee : aku no > ; Keauhou, ka home o ka Mea Hanohanp Henry Kawewehi, ke pii nei au ina ke

alanui māleai me kā maliē keia nee anā/ 'ko ike nei ia Kahu*iei, Holūaloa, Kahaluu, no ka mea, ina ihe alanui ko ia wahi e 'kapalulu ana ktm mokulkaa noi ia mau kaha, āka, ua ike aku no mailuna āku'o na wāhi kiekie ahilei aku la i Keauliou ine ka nana āna'i ka pohakū kaulāna o !ka lioi Kalo'komaikai Kaūi- j 'keaouli, ua ike i na mea kupanalia hē. uui oloko o ia wahi, a na 'lii.e nanēai ai. I He pohu no hoi keia wahi, la'i malie no hoi ke kai, a ua ike i na mēā' i lohe j wale ia ai, a hui la me ia' kaikua- j liine o inaua me kuu Mea Hauohano nie i ka makuahjue no o maua me na olelo e! au 'ā mai āna e hoomaha hoi, a e paina, a kuhikuhiia māi la ikahi o ia niau ia-. naka kaulana, aia kahi o Mr. Hoapili j ame Mr. Afakainai, o ke ku wale iho no aolie maaloalo mai, me ke aloha, aia | kela iuka; e loaa aku ana no ia'.oe, o ko mauā nee inai la no iā' me kā malie ahiki i ke ikau,āna mai ilnna, ua ike aku Ia au i ua Mea Hanohano nei, he kohu-"kenerala jnaōli no, o kela nui oJca opu o ua Mēā Hānohano nei, ua unu ia ma.i la ia a pauhananūu, uo ka mea, e. kan ana oia. maluiia o ka holoholona o ► Napoliona, ua liK'e niaoli no me ia ke ano i leona koko'ke āna inai, ua ani a!ku la au i tfuu lima, ua ani nmi la no hoi kela me 'kela wahi minoaka mau no maluna ona, a hui ae. la maua me ka hauoli, me ke aloha, me kona olelo mai, he mea no hoi ā noho aku I"ka hāle, ua mihi Joa au i kuu pii ana iuka, i keia la. Auwe no hoi keia haua nu e Mo'kumaia! He aiwaiwa maoli no keia, aolē mai mua mai o ka pono o na mēa kaahele me ka hae aloha ua nui kona hauoli "me ke aloha. Nee akū la imua no Kāinaliu, he- kaona maoii no keia wahi, ua makauikau ' maoli no i na āpa\i. He kope kā mea nui, ke k'il6li{, n(ji i 'ka nani o ka aiha me ka o ke aiānui; he pāhee hoi kau, ā 'HfT6prihā •hoū i ailā no ēono 'kalāni no $1.80 ke kumukuai, a u'ēe hou uomua, a iho aiia i ke al*anui o Xapoopoo. He mavkai no hoi keia o va nanea uo iai ka iho ahiki i ki hāle'kula, uā manao e kūkulu i kh halēpe'a ilaila, hone ana kēia leo e komo mai, i nianā 1 aku ko'u hāna o kuu hoahānāu Mr. ame Mrs. B. L. Kamakau, a 4tu iho la kuu kaa; e hoi mai ka'kou ilokO nei e hoomaha ai; lilo aku la ka 'n aliiwahine me k<6 aliiwahine, ke noke nei maUa i kē kaiuāilio no ko'ū nee nomua, ua alāiia anai la a paā ke ala o i paākiki aku ahiki i ke ko aua o leo laūa makemake, eia ka'ua hui mua lā'iia- ā noohoo no ka inea e hāna mai āi i kuinū no maua e noho āi e kāmailio ke kāne mē a'u o kawāhihe e lawe i ka'u aliiwāhiue i Jtā hale, ua 'ko i 'o no ko laua manao a moē. iho'la ilolko 0 ka halē iloko o na lā eliina i holo ia ai. ■ Uā nui wiaOli ko laua haha mai i na meā ē pono ai maua, o ko ia\ia kulānā hāna he piimūkula o Napoopoo no nā .kēiki he 175 Ka nnl; o ke kaiiē kē pookuinu me 'ka holomua no hoi, a i ke āo ana ae, ua hoomakā iho la ika nee ana

no Napoopoo, ka home o ka Mea Kan6liano Senatoa Kamauoha, a ia'hiki āna 111 ai la, hui ihō lā me na makua o lauā, ā hooinakāukaii nō ka huakā'i nō Hōnaunau, ma ke aīanui i kulhilkuhi ia mai lā 0 ke kāhua kāua o 'Moikuohai aine ka Lae o Kiwala-o i holo ai a pee ā lalauia ilio ai e Kamehameha, He kupanaha maoli uo keia kahua ke nana aku/aohe no <hoi he kulan'a, no ka mea, he pa a-Ia waje no ame ka poha'ku pele, 'ke nee nei iniua āhiki aku la makou i ke 'kaha o Honaunau, a hele aku Ia ahiki i kahi e noho ai o Kaahumanu. He wahi kumuniu anie ke kahua o ka hale o Keawe. ame ka pa pohaku e holo puni ana ame na pnhaku nunui i knkulu ia ai. He nani <maoli.no me ke 'kino pohaku o Keoua aihe ka kahi i pee aTo Kaahumanu. He kupanaha maoli no ke nana i«ho. Tehea la i hana ia ai a loaa ke kau'ana ō kela pohaku iluna, a loaa ai kahi o Kaahumauu e |>ee ai ame ka pohaku papa konane a nn 'lii, nme nn [lolmku ikilo ho'ku ? He nani niaoli ' no» o ka mea manaonao, o ia Jteia, ke noke ia nei i ka eli e kekahi haōle i aponoiā mai e ua kahu waiwāi o Bilio]:a ma, ua niinaminā ole ia maoli no keia wnhi, ina aole e hanaia kekahi mea e malamaia ai ia wahi kaulana o ka aina i kaniailio mau ia, e p'ono i ike Ka'lana o Hawaii e hana koke 1 keia hana, e m'alama lakou ia wahi ma kā lilō la o ke kalana, a ua auaukai iho la i ke kai o Hohaunau a hoi mai. la e hōomahā ia la. * Uā hōlo aku maluna o ka waa no Kaawaloa a 'kahi o ko'u mau kupuna anie ko'u makuahine i haakolii .auai ai i keia ao malamalama, a ike i ke kiahoomāiiao o Kapena Kuke ame ka hale o ua 'lii e nanea ai, oia ka Moiwahine Likeliie, Kaiulani ame e lelekawa i ai ō ame na lua ana e hunaia ai na mea aloha ame tkahi e auau ai na 'lii o ia o Haliilua. Ua pa'ikii ia au ma iā niau Wahi, ua auāu i kahi kai o Haliilua ame ka lele kawa ana i.kahi leleka-tfa o Likelike aine kuu tel'fc ana iho maluna o ka lua o ke kiai oia 'kahā, o iā hōi o Welaula mano, ina pālia i tha *i mua ia mai ia'u no kela mea aole paha au e ike, uā lawa iho la no ilunā o ka waa e nolio ai. aka ua kali na kamaaina . ahiki i kā hole, akahi no a ha'iia mai; ua kaii mai la ka lia o kuu puuwai, a<ka, • ua iko hoi, ia inakou e hoi pilipali noi • me :ka nana ana i ua tnesL a kanāka e i nana ai i na pukā poka a na naānuwa > e ki ai, ahiki i ko makou kokoke ana i 11 ke kaliaone o Kealakekua, a auau iho la f ia kai, o ka mea apiki, ua wili ia iho

Ia rfu a«āe knu 'kēīki a mai pili-kia maoli, 0 kela ikē ātr amē 3ca mākaukau ua pilikia maoli ahiki i ko'u hoi ana i knla a nee -mai la i Jka heiau o Hiiau. Uā' hooihemahema māoli ia no e na hoa hanohano o ke Kalāna o Hawaii. Pehea Iā i hooheinahemā ai i keia wā'hi i kaūlaūā, a i 'kupono imaoli e lilo 1 mēa e noonooia ai, a e hanā ia ai ke kāhi hana no "kēia mau-pana kaulana a keia hanauna hoū e hoohemahema nei. % nui maoili no na pana o Napoopoo j nei ē ]ilo ai i mea nui ma keia mua aku ( i na ha\imana hoū a-ūie na maliihini. la'ū i Honaunau e ai ana mākou, oili mai aua he māu wahine ftaole ame kekahi haole no ;ka hele ana e nānā i kā lieiau, o ka'u mea i ike, o ia 'keia, ua māopopo no pāha ia lākou, aole paha, nolaila i ka poe Waiwāi o na Kona nēi, e oni, e noonoo no keja mēa nani a na lima o nā kupuna o kakou i hana ai> aiā na poihaku nunui e ku ana r hē ki&hoomamao poina ole ia na kakou ē noohoo ai. Pelā me kela ,'kahua fl<aūa nui o Mokuohai, e kāuia i papa keleāwe ine na olelo kupono e pili ana no iā kahua e ike āna nā 'inea apau, no iā mea, pela "nie na pana like ole, e hanaia i mea ihoāilq(£, i ikeia. He kupanahā maoli no iiā" hoa hanohanō o keia kalaua i kā hrfokaājvale ole I i puu ūalā no ia liana, e peiho ole ai, uo j ka meā, e lilo ana ia meā i 'kiahpomanao !_fta Ikela malihini afne keia e ike ai, nolailā,'ke ifee mali'hini nei au, j,āka, ma ka palāpala ilina au e ike ai ame ka ninau i ha 'i ia Wii ai,< .a ua pplolei no elike me !ka mea i kakauiā ai, . nolāila e ē alā, e hanā, e ho-1 onioni i ike kalānā o oukou, aole hoi o j ' llilo wale no ke nānaia, a ihaalelēia iho j oūkou ē NapoopoP ma i k'e \ānu, ā i kā la ikoho haloka, hele mai la e noi i kou kākoo aku iaia. ' He niii maoli no na wahi kaulaha o I keia e-pono e nana ia. ] Eiwa la keia ma ka'u huaka'i o ihile i ( lte l7i) noiia ka lilo. āilā o $8.i?5, a ē haalele ana * 'keia aUwina la, hoYa m. no l£ookerfā- ame nā Kau, ālaila e i holokiki aku i ka luapele āme Puna. ( ; Uā hala ākū la kniii inp 0 ke alanui i Kiiauea e kūkuln ai kuu halepe 'a, alailā mailaila au e hoiīke ai ia oe, ua nui māoli keia hooluhi. ana ia oe, akā uā hānohano no hoi o.ē i keia māu manao'; ,friāi kou koko 'ponoi ae'o ko lfāua '•māū'! kūpuna, aole hoi i 'ka lā'hūi e, e hoolahā ai ā i ko kaua i'o ponoi nele iho la, akā, ua hiluiai au ia oe ē opūalii māi ana no oe no keia mau manao. No nā hemahēma, e kāla mai oe. He maikai ileo'u pla kino: ua loaa mai no ka'u maū.pepā i.kauoha. āi, nolailā e kuu Soloiripn, niē kuu nāāu apau āme kuu puuwai, ke māhālo akū nei i kau i . hanā mai ai ho'u, o ke Akua pu nie kaua ahiki i kuu hehi liou ana i kuu hoiūe alo'ha ,a hui.'l}ou kauā. Kou oiaio, ! v J. k: mōkumaia. Na]>oopoo, Konn, līawai, lulai 25, 1919.