Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 34, 22 August 1919 — HE LALAU KE ALOHA AINA. [ARTICLE]

HE LALAU KE ALOHA AINA.

Mr. Soloraon Hanohano, Aloha oe:— Aia maloko o ka nupepa Ke Aloha Aina 0 ka la 8 aku la o Augate nei, i ike iho ai au i kekahi mau manao hoakaka e pili ana i ka mana koho balota o na Japana, ame na hoonee kalaiaina ana o: keia mua aku, ehooili ana i na hoo-1 kauhihi ana o kona manao pane iluna i !'o na ilipuakea kamaaina o kakou i ka| ! maka 'u ka i ka nui o na mana koho J j balota o na lapana, me ka hooili pu . aku i ka manao nui hoino maamau no ka pili no i ka ninau hoopae limahana. ! Kohu ole no hoi keia' mau manao hoinoino aoao kalaiaina, me na manao | waiwai ole e hoopunipūni mau ai i pa j ' kanaka Hawaii, e pai ai i ka Hawaii ' ma ka haiolelo ana a puka, alaila o ka' poe Hawaāi no ka lakou e kipaku ai mai ka hana ae; hilahiia ole inaoli! i Heaha la ka mea kamailio ole ae noj kahi Pukiki kipaku kanaka Hawaii a lakou a i ka lapana e kamailio ai, ka ( poe aole i koho i kahi Pukiki hoopiha ' Pukiki, ma kahi o na kanaka Hawaii ana i kipaku ai. Lilo loa ka mea. uona kela mau nianao i ke kamailio no ka hoopaelimahana , ka mea nana i hoowaiwai nui ae i ka waihona o ke aupuni, aohe nae he ho« ikeike ae i ka nui o na kaukani kana- ; ka Hawaii i uku ole ae i ko lakou auj hau e pomaikai ai ke aupuni, a pela pu no hoi me ka poe PuKiki, he hoopae . limahana ka mea o lakou i hiki mai ai 1 a oia no hoi ka oukou i koho iho la a ke kipaku mai la i na kanaka Hawaii i mai ka hana ae; ola i'o no na kanaka j Hawaii i ki' Pukiki a oukou! I | Ke kamailio nei ka mea nana keia makapeni me ka moakaka le'a elike me ka malamalama o ka la i ke awa- ' kea, aole kumu pilikia e ae o keia lahui kanaka Hawaii, aia no he mau | kuimi. j 1. O ko lakou hookauliilii ia lakou iho. 2. He lahui hoohalikelike kohu haole. 3. He lahui lawe i ua olelo hoopunipuni, a hooiaio he pololei ia, a 1 kapae i na lono oiaio. 4. .He iahui kue* } kue rio lakou ia lakou iho, a he nui wale aku na kumu a'u i maopopo ai, aka, e pono no nae kakou e ike pono iho no no kakou Hawaii oiaio, o kakou no ka nui o na ihana 1 koho aole o hoopaē limahana ma, eia' no nae, 'puka ana; ke Pukiki hoopaelimahaha ia mai o na makuā, īiolaila makehewa ke kauoha! ana mai i na kānaka e hoomaopopo hou aku i ka oukou koi mai, ua hoōko aku j kekahi mau RepUbaĪßka HaWaii, i ua . wahi Pukiki nei a dtlßou ame Kumfelae, jo ka hua nae i ho£a ! 4lai o:kahi eke poi' ' ame kahi i'a hauna' o ka makeke ua, kailiia aku ia a haawi ia na ke Pukiki ola kakou ia oukou. Nolaila, he makehewa ka hoala hou ana mai i na a'o palaūalelo ana i mea e hoopomaikai ai i ka poe i piha ka naau me kn kolohe e lilo ka inoa kanaka Hawaii ī maunu hoopunipuni a puka i haole ame 'ke Pūkiki ke iiapaiia iluna, a o ke kannka Hawaii ke kiloi iho ilalo, no ka hoowahawoha ia; nolaila mai kuhi i ka pilikia i ka haole a aohe he wa o iakou e mihi ai oiai na lako lakou la, a ua ike lakou i ka lakou men e hana .ni no na īapaua, nolaila aole o lakou wa e namunamu iho ai o ke kukulu ia ana mai ne\ o keia ! mau manao hoopunipuni i manao ia aku I he oiaio; he lalau! I Aia no ma ka aoad mua oua nupepa la e olelo ana i ka lu wale ia o ke ka- ! naono kaukani dala o ka lehulehu e ka ! papa lunakiai mua aku nei, he papa hoi i nolio mana ia e na RepubaJika, a o keia no hoi ka maunu balota a J. J. Fern i keia kau ilio nei e hoihoi ana i ke ino o na mea apaū iluna o na Repuhalika, aole nae o ua hoikeike mai i ka hana moo nahesa ana i hana aku ai ia elua Repubalika, o ia hoi o Mokamika ame Kale Belina. o kona hele ana e hana niaalea a puqi keia mau haole , mahope oua, a manao ae ai kona pono ia kau ina no ke kupaa o keia mau Repubalika ma ko laua aoao i koho ia ai, aole,'a mahea e puka ai kana mnu hookohu oihana ia kau, i keia la nae ke hoolaha mai nei ke Aloha Aina i ka noho mana o na Repubalika maluna o i ka ])apa lunakiai oiai nae o ka oiaio o na haole ehia, RepubaJika ka i ae aku i ke koi a na Demokarata a hoi a hui me ua haole Demokarata a olelo iho la nolio nianii na Repubalika, kuhikuhi ka hewa i na Repubalika me ka noho uhauha i ke kanaono kaukani dala, aole olelo ae na lakou DemokArata no i hana uhauha ia kau, ua kū aku ekolu Repubalika ahiki i ka pau ana o ia kau « a ke hooili ia aku nei. ka hewa ia ekolu | kanaka Rcpubalika wale no, oiai he | elaa Repubalika haole i hui aku me na j haole Demokarata, a aha lakou a hui ; me ka meia kolohe alima lakou, uhauha nae apau a kuhikuhi, he mai I koe o lakou na na Repubalika i kauoha ia J. J. Fern e kii mau i na pahu <iig&r nia ka waihona o ka lehulehu, oiai aole e loaa na pahu eigar 'i kona uku ponoi iho. | Nolaila oka uhauha e kamailio ia la iloko o ke Aloha Aina, e pono e hoopaa ia iho na ka meia i uhauha na elala o ka lehulehu o na pila haawina apau ua kakuinoaia no e ka meia uhauha. Me ka mahalo i ka Lunahooponopono ame na keiki o ka papapa 'i. Owau iho no he mea i maopopo ' man mea e hoohlhia wale ia ae nei. C. K. &EALOHA.