Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 35, 29 August 1919 — NA HUNAHUNA MEA HOU O WA TA TAONA KAHI O KE ALIIWAHINE KAAHUPAHAU. [ARTICLE]

NA HUNAHUNA MEA HOU O WATA TAONA KAHI O KE ALIIWAHINE KAAHUPAHAU.

I ka Lunahooponopono o ke Kuokoa, Aloha oe:- E oluolu mai hoi oe i kahi wahi ukana maemae i ka pua o ka hala, e hookomo iho hoi oe ma kekahi lumi kaawale o ka kaua hiialo a ka lehu lehu i ike mai ai o'u mau kini mai ka la puka i Kumukahi, a ka la kowelo i ka ilikai o Lehua, i na meahou o ke alahukimoku, kamau iho hoi na keiki kikonikoni ili o ka papapa'i, he hula@ hoi kau ke ike iho. Oili mai ka la me ka maikai ma ka Poaha nei, kalae na kuahiwi, aole wahi kulu wai, i ka wa i hiki pono ae ai i ka hora 9, ua akoakoa ae ka lehulehu i kai o Wata Taona i kahi i kauohaia mai na wahi like ole mai, o ke kaaahi ko Honolulu mai me na otomobile, na kaa motokaikala; ko Kahuku kaaahi, ko Wahiawa, Ewa Mill, na keiki o Lei lehua hului pau i kai o Puuloa, e ike i ka nani lua ole i hanaia, a ua like me he pa puna la, ooma loloa ke ano i ka'u hoohalike iho, ka palahinu kohu papale ooma o Hanamaulu. I ka hiki pono ana i ka hora umi i hookomo mai ai ka mokuahi adimarala i ke awa o Puuloa, me kana mau malihini, oia o Josephus Daniels, ke kakau olelo, me kana aliiwahine, na keiki, na ukali me na kapena, na aliikoa ahiki i ke kau ana iluna o ka mikini, holo a komo i ka puloulou i homakaukauia i hanaia me ke ano ahuula hae Amerika i hoonaniia me na noho maikai, o na noho e ae ua piha mua, kuku ka hapanui iluna, kekahi poe iluna o na hiu, ke alapii ame na kewe iluna olaila e kakau ai. Ua pakuia me ke kaula kahi e nana iho ai ilalo, me ke kiaiia e na koa, ia wa i kani ai ka bana o na keiki oluna, a oiai e hoola'i mai ana na malihini ano nui iluna o na noho i hoomakaukauia, i ke kuu ana iho o ka leo o ka bana i ku mai ai o Josephus Daniels e haiolelo me ke kuhi ana o na lima, e huli ana imua o ke anaina, e nana ana ma kela aoao ame keia aoao, ua puni keia ala hukimoku me na kanaka like ole, ke nana aku ua piha paha ka ekolu hapaha hora ke ku ana o Mr. Daniels e haiolelo, a i ke kuu ana o kana haiolelo, ia wa i makaukau ai na mea apau e pa'ikii, e hana i ka lakou mau hana; ia wa i hoolaa ai, pau ia, hookuuia na puka pani o na paipu kahi e oili mai ai ke kai, kani na oeoe like ole, ko ke kaaahi, ko ka hale hanahao, hale mikini, mokuahi, pa'ia kuli i ka'u hoolohe aku. Aole i piha ae ua lokokai nei, ia wa i ikeia aku ai e huli hoi ana ke anaina, ua kau aku la o Josephus Daniels, kana wahine ame ko laua mau ukali no kahi hoolulu o na koa ka Navewa, komo ilaila, ua makaukau na mea ai. Pau ka ai ana, kau i ka miki otomobile, huli hoi no ke kaona, ia wa pau ka oe hana, pau ka oe-ahi, ia wa kuwale iho la kahi kiu imi meahou i ka nele, aohe hoa e kamailio ai, o ka'u wahine no kahi moouna, me ko makou pailaka, he kaikamahine Pilipino, hiki ko makou kaa otomobile, ke kau aku la no ia, nana aku la i kahi i hele ai mamua he mau hale nunui, kiekie, na hale o na aliikoa, ulu na pua me na mea huaai, ka nui ame ka u'i o na pahale i paia i ka pua aloalo, no ka nui o ka wai ulu na meakanu, alawa iho la au, ua like me ka papa konane. Hiki aku la i kahi hoolulu o Puuloa, e ku ana ka makai, kali iki, ani ka lima e hookuuia makou, no kauhale ka pahuhopu, hakalia no a pau na wahi lole i ka wehe, hoomaha iki, ua kokoke loa o Hanale, liuliu ke pola poi, o ka haupa iho la no ia a piha. O ka lawa keia o na hana i hanaia a hookuu i ka pa ana mai o ka makani he moae ku-ehu lepo o Ewa, ka aina o ka i'ahamauleo. Ua lawa kaua e ka Lunahooponopono, ka pukuniahi ki alapine, ame na keiki limahei o kou rumi hoonohohua ko'u mahalo nui. Owau iho no ke kiu imi meahou, W. K. APUKEHAU Kalauao, Augate 22, 1919.