Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 35, 29 August 1919 — MAEMAE KA MALAMAIA ANA O NA HALENOHO O NA KANAKA [ARTICLE]

MAEMAE KA MALAMAIA ANA O NA HALENOHO O NA KANAKA

| Maikai ka noho ana ona kanaka hana o ka mahiko 0 Kaliuku, maemae oa hnle me he mau lialoiioho la no ka poe hanohano, a piha oluolu ka lunanui 0 ka mahiko, elikc-me ka lono i hoikeia mai j keia keena e kekahi mea i hoohala i kekahi mau la malaila a i iKemaka. Ua hoolakoia kela am'e keia kauaka hana me kona ohana me ka hale i lako i na mea kupono e oluolu ai ka noho ana, na ka mahiko e hoolako mai i na meaai, 0 ka hana wale no ka ke kana-1 ka hana, a i ka pau ana 0 ka mahina 1 e loaa mai ana i kela ame keia kanaka liana he $24 no ka mahina, me ka hoomanao ole aku i kona aie i ka mahiko no kana niau meaai i lawe ai. M<i\vaho •ae 0 keia pomaikai nui e loaa pu ana i ka waiiine a ke kanaka hana kekahi hana oia ka malama ana i na keiki a ka poe inea keiki lehulehu malalo 0 ke alakai ana a kekahi mau wahine haole, |ma ia ano aohe noonoo ana aku a ke kanaka e hana ana malalo 0 ka mahiko no kona ohana e loaa ole ai kekahi moa e hoolelein ae ni kona oili, 0 kana wale no oka hana aliiki ika pau ana ; o ka [manawa hana a hoi aku 110 kona honie me ka Hauoli. No kaPoe Ma'i Ua hookaawaleia he lialema'i, o ka poe apau e loohia ana i ka ma'i e lioi--1 hoiia aku ana lakou maloko olaila 110 jka lapaauia mai. lle mau kahuma'i i maloko 0 ka halema'i i a'oia 110 ka malama ana i na ma'i a 110 ka haawi ana i ka poe ma 'i i ka laau malalo ~o ke a'o ana a ke kauka. Ua liookaawaleia he halehana loihi, aia maloko olaila na wahine Kepani humuhumu paku makika, ame na lole no na keiki, a ma leekahi aoao aku na kanaka hana pela, a ina kekahi rumi aku na kanaka liana moe, noho, punee, a pela aku, 0 keia mnu mea ka a pau e hanaia ai no ka hoolako wale ana aku no i na halenolio 0 na kanaka liana apau 0 na lahui like ole malalo o ka inalūko. 11 e lehulehu na ano kanaka 0 na lahui like ole e noho hana nei maloko o ia inahiko, ua hopkaawaleia 110 nae ka'lii noho o kela ame keia ano lahui i ulu ole mai kekahi haunaele mawaena 0 na lahui like. Aia maloko 0 ia mahiko na Kepani, Pilipino, Korea, līawaii, liaole ame kekalii mau la'hui e ae, nie ka hookaawaleia 0 ko lak#u mau ( wahi e noho ai. la lakou e hele ai i ka hana, he luna Kepani 110 ko na Kopani, he Ilawaii ko na Ilawaii, a pela aku, aole hoonohoia o kekahi lahui okoa i luna no kekahi mau kanaka hana 0 ka lahui okoa, i lianaia ka pela i 010 e ulu niai he manaoino iloko 0 na kanaka a ulu he haunaele ,a hookahi luna maluna ae o na lu'na liilii, a nana e nana i ka hana a kela ame keiā papa. haun a kela ame keia lahui, a nana e malama i | ka manawa haha 0 na kanaka, a he lioike kana i kela ame keia manawa e hoihoi ae ai i 'k.a luna nui 0 ka mahiko, o na pilikia apau e ikeia nna ma kela anve keia papahana lie 'kuleana kona e hooponopono ai a i ole hoololi ]>aha i luna hou ma kāhi o,ka : luna i^nia,. ina.e ikeia ana no ka luna ke knmu 0 ka pilikia i ala mai ai. He iwakalua ka mau kanaka liana i hoonohoia he kanu pua wale uo ka lnkou hana nmlo'ko 0 kela ame keia ]>aliale 0 ka poe hana, he mau pohoie lau ae nianiua o keln. ame keia liale, a he hauohnno maoli ka na hale ke naua aku elike me kekahi 0 na liale maeniae o ke kaona nei. He oluolu ka launa ana a ka luna nuij me na kahaka āpau, no ia Pluolu ona ua i lilo, i uiea aloha ia '£• 11,1 kanaka apau, i a 110 ia kumu he holomua ka hana ma na ano apau. O na malihini e hoea aku aua ilaila a nele i kahi e noho ai e hookipaia aku ana ma kekahi hale i hookaawaleia,. a nialaila. e .noho ai _ nokekahi miipāwa, a ina aolie'hana paa a ia malihini' ā 1 makemake oia e nolio malaila e lianā ai, e haawi koke ia mai a'na i •h.ana nana. Oka makemake nui 0 ka luna nui oia ka nui a-ku 0 na kanaka inaloko 0 ia mahiko o ka hiii 0 Alexan<ler & Bal«lwin. O ke ano 110 keia i hanaia ma na mahiko apau i onāia 0 ka hui i oleloia ae la.