Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 36, 5 September 1919 — Page 5

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            Ua maopopo ia Kakalina na mea apau i pili aku i kona @la ana, a iaia i nana mai ai ia Oliva, mai kela manawa mua loa mai o ke kaa ana malalo o kona malu, o kana wale no i nana mai ai aole i komohia aku keia kaikamahine iloko o ka pilikia hookahi i loaa iaia ; o Oliva no hoi kekahi i nana aku ia kakalina, ma ke ano he mea i lke ole me kekahi hapa o kona ola ana.

            Ia lakou nae i halele aku ai i ke pakaukau aina, hoi nui mai la maloko o ka rumi hookipa no ka hoonaea ana, aia hoi na wahine opio maluna o ka noho ko-ki kahi i noho ai, a mamua alu o ko laua o Keoni, a no ka hoala ana mai i kekahi mea na lakou e kamailio ai, i mai la o Kakalina:

            "He keu joi ka hikiwawe loa o ka haalele ana mai o ka Haku Kale ia kakou, e manao ana ka hoi au, e hui pu mai ana oia me kakou ma ka paina ahialii!

            " He kunokunou wale no ka Oliva pane no kela mau olelo,, me ka nana ana aku ma kahi o ke kapuahi hoopumehana e waiho mai ana. "E hele hou mai ana no nae paha oia i ka la apopo ea?" "Aloe o'u manao e hoea hou mai ana oia," wahi a Oliva, me ke kulou ana iho o kona poo ilalo. "Manao au ke hoopau wale nei Hakui Kale i kona manawa. Ma ka hele ana mai ianei nei, a ma Ladana no hoi, oiai he nui kana mau hana e hoolilo ai i kona manawa malaila, mamua o ka hele wale iho no ma oa manawa.

            "Ua hakilo pono aku au i na ano apau o kela haku opio, oia ke pookela iwaena o na kanaka a'u i kamaaina ai, mai ke poe kiekie ahiki aku i ka poe haahaa, a i kekahi la e, hoea mau mea nae i lohe no kona ohana, he mea nui loa ka inoa ia lakou. me ka makemake ole e mare aku i na wahine o na ohana haahaa, a'u e manaoio nei, he hana paakiki na ka Haku Kale ke kapae ana ae i kela mea maa iwaena o kona ohana. alaila hooki iho la ka kakalina kamailo ana mai, no ke kakali ana aku i ka Oliva pane.

            "Ua kulike aku la no ko'u manao me kou e Kakalina. no ka hiki ole i ka Haku Kale, ke plae ae i na mea maa i ka hanaia e kona ohan mai kinohi mai"

            "Ae, o ka mea oiaio maoli no ia, no ka mea ua lohe wa'e mai no au, ua hoolala ka makuakane o ka pahola ana ae o ka minoaka ma na papalina o Kakalina, iaia i nana mai ai ia Oliva.

Puiwa hikilele ae la o Oliva, no kela mau olelo a Kakalina, me ka puliki ana ae i knoa mau lima, oale nae he pane mai, alaila homau hou mai la no o Kakalina kamailio

ana:

            "Malia paha ua lohe oe i kona kamailio mai i kekahi manawa e pili @@@ no ka Lede Polena? "

            Ae, ua lohe au i kona kamailio mai kela inoa."

            "Peha, ua ike mua no nae paha oe i kela lede ea?"

            "Ae, ua ike mua au iaia, a oia kekahi o na wahine huapala loa."

            "Pela mai ko'u lohe, he wahine u'i maoli kela, a ua puka  mai no hoi ioa mailoko mai o kekahi ohana hanohano, e kupono loa ai i wahine na ka Haku Kale, a o ka makuika hoi o Livapulu o keia mua aku."

             "Aole ana no hoi e nele ka loaa o ka nohona hauoli o kekahi poe wahine imua o kekahi poe? "

            "He oiaio, ua hanauai mai kekahi poe wahine o ke kulana haahaa, ua hanauia mai lakou me ka helehelena  u'i ke akamai ame ka noeau: aka no keakhi poe wahine nae ua hanauia mai lakou me ka nele i kela mau mea elua.

            Paa okoa aku la o Oliva i ka lima o Kakalina, a ninau aku la: "No ka Lede Polena au e kamilio mai nei, ua hoopalau i'o ia aku anei oia me ka Haku Kale?"

            "Aole laua i hoopalua maoli ia, aka nae imua o ko laua mau ohana, a imua hoi o ka puulu i kamaaina loa ia lau, aole he hoohewahewa ana, no ka lilo aku o kekahi na kekhi.

            "He keu aku maoli no keia a ke ao ano e! Ina ua aloha aku ka Haku Kale i ka Lede Polena, o ka mea apiki nae, aole o laua hele pu. a i ole, ikeia aku paha e hele like ana i kekahi manawa. a o ka'u mea e ha'oha'o loa nei, o ia no kona hoopukapuka ole i ka inoa o kela wahine. Eia oai ma Ladana nei kahi i hoohala ai i kona manawa, aia hoi ka Lede Polena ma kahi mamao loa mai iaia mai."

            "Ua kaokoa loa na ano o oka pohai kiekie mai ko kakou ano ae, a ma keia manawa a kaua e kamailio nei, aia ka mai nei, me ka noho kaokoa no hoi o ka Haku Kale nona iho ma kekahi hokele okoa: e hele mau ai iloko o ka hale keake, oiai nae, e mare aku ana oia me ka Lede Polena." Ma kela wahi o ka Kakalina mau olelo hiki hou ole iho la ia Oliva ke noho maile, aka ku ae la iluna. me ka mau no o kana uana ana ma kahi o ke kapuahi hoopumhana, a pane mai la:

            "Ae, e mare aku ana oia ,me ka Lede Polena a e loaa ana he nohona hauoli ana i kela wahine."

            Lalau okoa mai la o Kakalina i na lima o Oliva. a i mai la: "Ina e. loaa aku ana i ka Lede Polena ka hauoli, o kaua mau kalena, a iloko auanei o ia mau kalena e loaa ai ia kaua he noho hauoli ana."

            Aole e hiki ia Oliva ke kaohi mai i kona mau waimaka aka ua hookuu okoa aku la oia e hoopulu ma kona mau paplina. me ke kukuli okoa ana iho mamua o ke alo o Kakalina. leha ae la hoi kana nana ana ma na maka, o ka wahine ana i kapaa mai ai he makuahine nona, iloko o kona mau hora o ka popilikia. a hooho ae la: " Ae, in a no e kaawale aku ko kaua mau hoaloha apa mai ia kaua aku a koe ka kua mau kalena a ke Akua haawi mai ai. e loaa ana no he nohona hauoli ana iloko @laila."

            Kulou mai la o Kakalina imua, a honi mai la ma ka lae o Oliva, alaila huli aku la i kahi e no ka holoi ana ae i kona @@@ wahine ia @@@@@@@ nae i kamailio ae ai o Oliva:

             "Mai aloha mai oe ia'u, aka e auamo au i na haawina @haeha apau o ka'u mau hana naupo. Ua maopopo ia'u kau mau mea apau e kamailio mai ai e Kakalina aka no'u nei la, ua loaa ia'u ka maha. O e Kakalina, ua loaa ia'u ke ola hou i keia manawa. E hookuu mai oe ia'u no kekahi manawa pokole, no ka  hoonana ana i ko'u mau manao ulu-ku apau, "o ke ku ae la no ia o Oliva iluna, a huli hoi poloplei aku la noloko o kona rumi.

            I kela hoea ana aku no o Oliva noloko o kona rumi , papani mai la oia i ka puka a paa, haule aku la iluna o kona wahi moe, he hookalii han ao ka uwe, a o ia ka ua kaikamahine nei i hooho ae ai me ka ehaeha o ka naau.

            "O, e mare aku ana oai me ka Lede Polena a ehauoli ana kela wahine! O e kuu aloha, heaha ana la ko'u hopena iloko o keia mau makahiki e nee mai nei? Pehea la oe e ke Akua i ae mai ai'e hookamaaina ia'u mea oe?Pehea la oe e ka Haku Kale, i a'o mai ai ia'u me he aloha? O keia iho la ke kumu i hiki ole ai @a Oliva ke hoomau aku i ka noho pu ana me Kakalina maloko o ka rumi hookipa, ua ike maoli iho no ioa, i ka loli ano nui o kona ano, o ia no ka ikaika o kela aloha iloko o kona puuwai no ka haku opio.

 

MUKUNA XIX

 

 

            He ekolu mahina mahope mai ua pau na hemahema olo ko o ka halekeaka, a ua huli hoi mai hoi na kanaka mai ka lakou mau huaka'i makaikai mai nolaila huli hoi ku la o Kakalina ma, no ke kulanakauhale a hoomau aku la no ko laua hele mau ana i ke keake i kela ame keia po, me ka hele a piha mau oloko o ka halekeaka: a e minoaka mau ana no hoi ka lunanui o kela halekeaka, aole wale i ka piha i na kanaka aka no ke ku kekahi i ka nani ame ka maikai o na hanakeaka apau.

@loko o ka nui o na hoolilo ma ka hana hou ia ana oloko o ka halekeaka. iloko o ka manawa pokole wale no,ua hoi na hoolilo apau me ka ohi nui o ka on a kela halekeaka i na pomaikai i kela ame keia po.

            "Aole he kumu nui e ae nana i hoopiha mau mai i keia halekeaka i na po apau." i kamailio ae ai ka lunanui o ka halekeaka iaia e ku ana me kekahi o kona mau hoaloha pilipaa loa, "aka mamuli wale mai no ia o keia hoku hele hou. Ma ka'u hoomaopopo aku, ke pii mau nei kona ohohiaia i kela ame keia po, a ua ku'i aku hoi kona kaulana ma na wahi  apau o Ladana nei, no ka mea ua hele mai kekahi poe hanohano e nana i na hana keaka  mai na wahi mamo mai no ke ake wale no e ikemaka i keia kaikamahine a ke akamai ka hiehie ame ka u'i maoli ma na mahele apau o na hana keaka i pili aku iaia."

            Ua loli maoli no ka Oliva mau hana apau maloko o ka halekeaka, mai kela manawa mua mai o kona komo ana ma ia hana o ke kumu mai mamuli o kona ike maoli ana ia mea he aloha a elike no me ia ike o kana no ia e hana mai ai ahiki i ka paa ole ana o na waimaka o na haneri o ka poe e akoakoa ana maloko o kela hale.

            Ma kekahi po mahope iho o ka hookuu ana o na hanakeaka ua hele okoa mai la ka lunanui noloko o ke keena o Kakalina ma a i ma la: "He keu aku o ka holopono o na mea apau i lawelaweia i keia po ua lohe  maoli aku no au i na manao mahalo iloko o na kanaka apau a'u e olelo ae @@ ua lilo ka holopono o na hana keaka o keia kikina i me nou e haaheo loa ai e Miss Hadina."

"Malia paha he mea i'o ia no'u e haaheo ai." i pane wale @ai ia no o Oliva, me ka minoaka pu ana ,ai imua o kona haku.

            "Ai na kumu maikai apau ma kou aoao e ka lede opio e haaheo ai no ka mea iloko o na makahiki loihi o ko'u noho ana he lunanui no na hui keaka lehulehu aole loa au i ike i ka paaiia o na hanakeaka me ka u'i ame ke kui'o elike la me ia i paaniia mai ai e oe. Peha la kau ike e Kakalina?" i huli aku ai ua lunanui nei a kamailio ia Kakalina.

            "O ka'u pane wale no imua ou o ia ko'u hauoli no kela nuhou maikai."

            "O ka mea oiaio maoli no keia e na wahine opio mai ka weheia ana o na hana keaka maloko nei o keia hale ahiki wale mai keia manawa o ka helu ekahi keia a'u i ike ai @@loko o ka nunui o ke kaki i hoopiia aku e a'u, me ka manao, aole la e piha eia ka e hele ana a loaa wahi ole e noho iho ai maloko, a o ka'u mea ha'oha'o o ia no ka ike ole ia o ka on a o ka halekeaka, i ike pono ai oia i na hana apau e lawelaweia nei. "

            Hoolalau wale ae la no o Oliva, ma ka hoopaa ana i ke kihei hoopumehana ma kona ai a o ai ka ka lunanui i hoomau hou aku ai i ke kamailio ana:

            "Aole o' uike iki i ka on a o ka halekeaka, a o ia ka'u e ninau aku nei ia olua, heaha la ka hopena i loaa i ka Haku Kale? Mamua aku nei, ola kekahi o na kanaka hele mau mai i ka nana keaka ma na po apau ua oi loa aku kona makaala i ke keaka, mamua o ka Haku Hamailakona."

"Alaila eia oia ihea e nalowale nei?" I hooniau mai ai o Kakalina.

            "Aole au i maopopo i kona wahi e noho mai nei; aka nae, ma ka'u mea i lohe ai mai kekahi mai o kona mau hoaloha, aia ka Haku Kale maloko o Parisa, e lawelawe ana i na hana, i kupono ole i ke kanaka elike me kona kulana ke hooko.

            "Ma kana hoakaka mai ai'u, he nohona uhauha maoli ko ka Haku KAle. ma Parisa, ka mea malihini loa iaia: ua komo nui aku no hoi ioa iloko o na hana piliwaiwai me ka puehu o kekahi mau huina, aole i maopopo iki i kona makuakane ke ano o kana mau hana, " me ka luliluli ana ae o ke poo o Mr. Gosipa, ka lunanui.

            Apo mai la o Kakalina ikona lima, ma puhaka o Oliva, ai mai la me na olelo oluolu loa: "Ua lawa keia kamailio ana o kakou, e hoomakaukau kana e hoi," aohe nae he wahi mea a maliu aku o Oliva. aka ku malie iho la no oia i kahi hookahi ,e ka pane ana mai ia Mr.Gosipa:

"E kuhihewa ana ka hoi au la, ua hoopalauia ka Haku Kale me ka Lede Polena a e hoohuiia aku ana laua ma ka berita o ka mare!"

            "O ka'u ia i manao ai, e hoohuiia ana laua ma ka mare, o ka mea kupaianaha nae, ua hoea aku ka Lede Polena no Parisa a halawai me ka Haku Kale malaila, me ke ala ana mai o kekahi hoopaapaa mawaena o laua ahiki i ka haalele ana aku o ka Lede Polena a holo aku no kuikalana a noho aku no ka Haku Kale me Parisa; me ka hoomau ana aku ma na hana uhauha.

            "Ma na mea hope loa a'u i lohe mai ai, ua pau kela hoopalau mawaena o, laua no ka mea ua komo mai ka ohana o ka Lede Polena a ake'ake'a mai i ka hookoia aku o ka mare: aole no nae a'u mau ahewa wale ana aku maluna o ka Haku Kale. O kela kekahi o na kanaka opio maikai loa a'u i ike ai, he kakaikahi loa na kanaka opio i like aku ke ano me kona, aka nae, he nui ko'u kaumaha nona e noho nei, no ka mea in a e hoomau aku ana oia i kela ano uhauha o kona ola ana, e hoea mai ana i ka manawa, e kaa aku ai kona waiwai iloko o ka lima o ka poe okoa."

            "O ka'u mau upua ana, aole e hoea mai la hoopena maluna on a." wahi a Kakalina me ke koi hou ana mai ia Olvia e hoi laua, aia o Keoni ke kakali mai la ia laua maluna o ko lakou kaa.

Aole i pau ka Oliva mau mea i makemake ai e niele mai @a Mr. Gosipa. aka no ke koikoi ikaika loa a Kakalina ai laua e hoi, ua ae aku la oia i ka manao o kona kaikuaana hookama, o ka haawi ae la no ia o ke aloha hope, i ka lunanui o ka halekeaka a puka like aku la laua nowaho, no kahi o ko lakou @@a i ku ai.

            Ma keel ala, huli hoi no ka home, aloe he mau kamailio i hoopukaia mawaena o na lede opio. he noho hoola'i wale no ka Oliva hana ma kona noho me ka hilinai ana mai ihope a i kela ame keia manawa, e nana mau mai ana o  Kekelina maluna o Oliva, me ka paa ana mai no hoi o kona lima  kona hoa, aole nae on a kamailio mai, mamuli o kona noonoo ana iho, he mea maikai ole kona hoouluhua wale ana mai no ia Oliva, iloko o kela kulana kaumaha o kona helehelena.

            O na mea apau a Mr. Gosipa i kamailio aku ai imua o na lede opio no ke ano ka Haku Kale, he mau mea oiaio wale no ia, ua loli ano e maoli ke Haku Kale, mai kona mau ano mai i kamaaina i kela kanaka opio, ua luliluli ko lakou poo, a au mihi hoi na makuahine o kekahi poe kaikamahine huapala i kela loli ano nui iloko o ka Haku Kale, no ka  mea ua minamina loa lakou i kela haku opio ka mea a lakou e manaolana mau aku ana, e lilo mai i kane na kekahi kaikamahine o ke kulana hanohano.

            Ma kela po hookahi no, aia o Mr. Figirala ke kamailio la maloko o ka hale kalapu i kana mau mea i ike ai no ka Haku Kale ma Parsia, a wahi ana ua oi aku kana mau hana uhauha mamua o ka mea hiki iaia ke hoomanao no ka mea e komo nui ana oia iloko o na hana piliwaiwai, e inu nui ana no hoi i ka waiona, a wahi ana, ina e  mau aku ana kela kulana o ka Hake Kale no kekahi mau mahina, e lilo ana oia i kanaka makilo, me ka ili ana aku o kekahi haawina ko'iko'i loa maluna o kona makuakane.

            "Alaila, oke kumu nui anei o ka holo ana aku o ka Lede Polena no Parisa, no ka hoihoi ana mai i ka Haku Kale?" i ninau mai ai kekahi o kona mau hoaloha iaia.

            Kunokunou aku la ke poo o Mr. Figirala ke kamailio la maloko o ka Parisa a wahi ana. us oi aku kana mau hana uhauha, mamua o ka mea hiki iaia ke hoomanao no ka mea e komo nui ana oia iloko o na hana piliwaiwai, e inu nui ana no hoi i ka waiona, a wahi ana, in a e mau aku ana kela kulana o ka Haku Kale no kekahi mau mahina, e lilo ana oia i kanaka makilo, me ka ili ana aku o kekahi haawina ko'iko'i loa maluna o kona makuakane

            'Alaila, o ke kumu nui anei o ka holo ana aku o ka Lede Polena no Parisa, no ka hoihoi ana mai ka Haku Kale?" i ninau mai ia kekahi o kona mau hoaloha iaia.

            Kunokunou aku la ke poo o Mr. Figirala. a i aku la: "O ka manao ia iloko o kela lede, e hoopakele ae i ka Haku Kale mailoko mai o ka poino, o ka mea kupaianha nae, ma kahi o ke emi mai o kana mau hana uhauha, ua oi loa aku, i ka manawa o ka Lede Polena e hui p uaku ai me ia : a no ka makee no o kela wahine opio, ua koi  okoa aku i ka Haku Kale e mare laua: aohe nae he wahi mea a maliuia mai, nolaila ua haalele aku la kela opio ia Parisa, a ho'o aku la no kuikilana no ka hoopoina ana i kana mau mea i ike ai no ka Haku Kale."

            "Eia hoi ihea o Elinakona, e ike ole ia nei?" i kamailio mai ai hoi kekahi.

            "Ua hala pu aku no laua me ka Lede Polena no Kuikilana, a ke ole au e kuhihewa, aiia ka iini iloko o kela kanaka opio, e hiu i ka Lede Polena a wela, a e lawe no a lilo i hoa kaunu no au po hu'ihu'i o ka hooilo."

            "he hookahi pilikia nui a'u i hoomaopono no ka Haku Kale, o ia no kona komo ana iloko o ka oihana keaka. me he mea la a'a kona noonoo i kekahi o kela mau wahine onio kaulana nana e hoopiha mau  nei i kona hale keaka i na kanaka i ekla ame keia po. Mai like pu ka Haku Hamilakona me keia. o kumu wale no o kona pakele mamuli o kona hoolilo ana i ka halekeaka i ka Haku Kale."

            i pane mai ai hoi kekahi.

            "malia paha aia ka hoohihi ana a kela haku opio maluna o Kakalina." i komo mai ai hoi kekahi iloko o na hookau olelo ana.

            "pehea oe i manao @i pela?" i niau ae ai o Mr. Figirala me ka huli ana mai ka mea nana na olelo ke kamailio ana aku.

            "I hookamailio wale ae la no au, ma ke ano paani," me ka noke okoa ana ae o kela kanaka i ka akaaka.

            "Aole loa he hookahi a'u olelo i lohe e kamailioia ana no kela mau kaikamahine, a ma ka'u mea i ike no laua, he kulana lede oiaio maoli no, i kaokoa loa, mai na ano mai o na whine hana keaka a'u i kamaaina ai."

            "Ua mahalo nui au no na ano maikai o kela po, ua kaili moaoli ia aku ko'u puuwai me na manao mahalo he nui no ka nani ame kui'o maoli no o na mea apau i hanaia mai e kela mau lede: a in a owau kekahi o na keikiahi o laua e lilo mai i wahine na'u, o ka oi loa aku nae, o ka lede opiopio o laua," alaila noke okoa ae la ka mea nana kela mau olelo i ka akaaka.

            "Alaila manao iho la anei oe, he hana maalahi ke kuai ana i kekahi wahine me kou kulana keikialii?"

            "He mau kamailio homakeaka wale no ka'u, eia nae ma ka'u nana aku, ua kui'o maoli oe. nolaila a hoopoina i ko kakou kamailio ana maluna o kia kumuhana, eia mai ke ciga e Mr.Figirala. Ina e hoomau ana kakou i ke kamallio ana no kela mau lede opio, e ala mai ana manao lili iloko o kakou, a o ka hopena, e lilo aku ana kakou i mau enemi.

            "Ua hooholo au i ko'u manao e hele hou i ka nana keak ma ka po o ka la apopo, alaila haalele iho ia Ladana nei no Inia," o ke ku ae la no ia o kela kanaka opio, haawi mai la i kon aloha i ka nui o ka poe e noho ana maloko o ka hale kalaou, aia oia ma ke alahele e hoeau aku ai no kona home.

            "Ma ka'u hoomaopopo aku. ua loaa aku he ike i kela kanaka opio, i ke kumu o ka pilikia i loaa i ka Haku Kale ua haulehia oia i ke aloha me kekahi o kela mau lede opio, no ka mea, ma kekahi manawa aku nei i hala, ua kamailio mai o Nedi i ka hele mau o Kale i ka hale o kela mau kaikamahine, ma kapa o ka Muliwai Kimo, a aohe no hoi he po ha'o iaia i ka hele ana ika nana keaka.

                                                MOKUNA XX.

            Oiai keia mau olelo e kamailioia nei e kela poe kanaka opio, a e ka nui no o ka poe e hele mau ana i ka nana keak i kela ame keia po, ua noho pouliuli loa o Oliva nona iho,  o ke kumu no o ko lakou lohe ole, o ia ko lakou noho mau ma ko lakou home, me ka hele holoholo ole ma kela ame keia wahi o ke kulanakauhale.

            I kekahi manawa nae e hele  ana o Oliva i ka holo lio. me ka ukali pu o Keoni me ia, a i kekahi manawa. o ke kahu lio no, a i ka wa e kaalo ae ai mai kahi e akoakoa nui ana na kanaka, e wehe mai ana lakou i na papale iaia nei, aole nae, ia he mea e haawai aku ai o Oliva i kana kunou ana, a nana aku paha ia lakou, aka aia wale no kona mau maka imua. i na manawa apau a o ka mea oiaio maoli no, aia kona noonoo i kahi e loa: aia i kela helehelena i hiki ole iaia ke hoopoina. o ia no ka Haku Kale.

            Ua lilo kela hele mau o Oliva i ka holo lio i na la apau i mea maikai i kona noonoo, aka nae ma kekahi kakahiaka nui, ua haawi e aku oia i ke kauoha i ke kahu lio, ma ka po aku mamua, e hele laua i ka holo lio i ka wa poeleele. ua ala ae la ua o Oliva komo iho la i kona lole holo lio, o ka hele aku la no ia i ka holo lio, me ke ala ole o na kanaka mai l@o lakou haimoe mai.

            Ua ina-u no kela wahi a laua o ka holo nana aku me kekahu lio. a no ka molowa o ua o Oliva i ka hele malie, hoomaka mai la oia e holo a kaawale loa mai kona kokoolua aku. a e hoomakauakau ana oia e hoohuli mai i kona lio no ka hoi ana, ike aku la ioa i ka oili ana mai o kekahi kanaka mai ka paka mai o kela kana.

            Ke ku malie la no ua o Oliva e nana, in a paha ua ike mua oia i kela kanaka, aia wale no ke poo ilalo kahi i kulou ai, he papale biva kona ma ke ke poo, he kuka koloka loihi kona e komo ana. me ka hoopinanaia nae o ka a-i o ke kuka a kikie, aia hoi na lima iloko o ka pakeke kahi i waiho ai, a i ke kokoke loa ana, ua kaokoa akku. aka o ka Haku Kale no.

            O kana hele ana, ua kaokoa loa ia, mai kela ano i maa iaia. ua hele o hoi na papalina a hohoma: a i kela i ke ana aku a ua o Oliva. i ke kanaka ana i aloha ai, ua kaula kaohi o kona lio, aole no hoi he manao e hele aku imua a i o'e e hoi hou aku naha ihope, ke kakali malie la oia o ka hoea mai o ua kau opio nei.

            Ua hoohala ka Haku Kale i ka po aku mamaua ma ka inu ana i ka waiona, ame ke komo ana iloko o na hana piliwiwai, me kona hiamoe ole ma kela po ahiki i ke ao ana, a i hele wale mai no oia i ka holoholo. no ka hoonana ana i kona mau manao kaumaha, malia pela e loaa ai ka noonoo maikai iaia ma kela la, eia ka e. halawai pu ana he alo a he alo, me ka wahine opio hookahi ana i aloha ai.

            i ke kokoke loa ana mai nae o ua haku opio nei, i kahi e ku aku ana o ka lio o Oliva, akahi no oia a aea ae iluna a nana mai la. me kona ku ana iho o kahi hookahi. me he mea la, aole e hiki iaia ke hoomaopopo mai he mea kino maoli kana e ike mai ana, no ka mea ua maa oia i ka hoomanao mau i kela helehelena o Oliva, o kana no ia e kuhihewa mai la, he hihi'o moeuhane paha, a i ole he aka-ku.

            No kekahi mau sekona ku malie ana o ka Haku Kale i kahi hookahi, a iaia no paha ka hoomaopopo, he mea kino kana e ike aku ana, wehe ae la oia i kona papale, me ke kunou ana mai imua o Oliva: akahi no nae a hoi pono mai ka noonoo maikai iloko o ke kaikamahine opio, o ka hili iho la no ia i kona lio me ka huipa, a elikie me ka anapu ana a ka uwla, pela iho la no i lele aku ai, konolio imua. a hoomaka aku la e holo me ka puahia ana i kahi hookahi me ka hoaa. Noa ka minuke hookahi kela. ku malie ana o ka Haku Kale a nana, i ka holo o Oliva Maluna o kona lio, alaila hikaka wale aku la no ioa a pili ana ma ke kaola o ka palaau, ma ka aoao o ke alanui, oiai hoi o Oliva maluna o kona lio, alaila hikaka, ma ka aoao o ke alanui, oiai o Oliva e huli hoi la me ka nana kapalili ana o kona puuwai me ka pihoihoi, no ka ike hou ana i ka Haku Kale.

            Ma kela la holookoa, ua hoopilikia maoli ia mai ka noonoo o Oliva, me he mea la, e kau okoa mai ana no ka hele. helena haikae a hohoma o ka Haku Kale mamua on a, a e hoala mau mai ana no hoi ioa i ka niau iloko o kona noonoo. in a paha ua ku i ka uaauao kana mea i ha@ aku ai. ma ka hoole ana i ke noi a kela haku opio e lilo aku i wahine nana, a i ole, ua ku paha ia hana i ka lokoino?

            i ka hoea ana mai na hora o ke ahiahi, he oia mau no ka haikea o ka helehlena o Olva, e kupono ole ai aiai ke lawelawe aku i kana mahele o na hana maloko o ka halekeaka, eia nae aole no i hopo iho ka manao o ua kaikamahine nei, me ka olelo ana aku ia Kakalina, aole on a pilikia, aka e holopono na no na mea apau i hoolalaia, no ke keaka o kela po.

            Me kela ike iho no nae o ua o Oliva. i kona hele a oiha i ke pihohoi, he hookahi mea nana i hoolana loa mai i kona manao no ka holopno o ke keaka o kela po, o ia no ka ike ana iho, aia maloko o ke kulanakauhale o Ladana. ke kanaka hookahi ana i aloha ai, ua kokoke loa mai iaia, aole hoi mai Parisa iloko o na hana uhauha.

            Ua hoea aku la laua me Kakalina noloko o ka halekeaka, aia hoi ka nui o ko lakou mau hoa maloko o ko lakou mau keena komo lole, aia hoi na kakamahine opio hookomo lole kakali mai ana ia laua nei: me ka hoohakalia hou ole iho, ua hoomaka koke mai la no kela mau kaikamahine , i ka hookomo ana i @ o Oliva lole, a i ka wa aneane loa ae ana e hukiia ka pa-ku iluna. ua loheia aku la ka pa'ipa'i mai o na kanaka i ko lakou mau lima, pela hoi ka hehihei i na wawae.

            Ua makuakau no hoi ko Oliva mau lole, ua uuia ae la ka paku iluna, he poe okoa loa no kela, e hana ai i ka lakou mahele. aia hoi o Oliva maloko mai o kahi pouli kahi i nana ai. ialoko o ka halekeaka, ua hele no hoi a piha, a he hookahi wale no noho kaawale, ana e manao la, aole no ia hoea mai ka mea nona ia noho.

            O ka hele hoi ia a pau ka hapanui o ke keaka i ka hana'a, ua hoea mai la i ka Oliva wahi, o ka oili mai la no ia o ua kaikamahine nei. a ku ana iluna o kahi hana keaka,a  o kana kahi mua loa i nana aku ia, o ia no kela noho waiho wale ana o ka ike mua ana, maluna nae o ua noho nei, iike aku ai oia i ka Haku Kale. i kela manawa, me he mea la, o na noonoo hopohopo iloko on a, kela ano kukule a hoihoi ole, ua auhee loa aku ia, mai iaia aku, a ke nana aku i ua o Oliva, aole he manawa e ae, i ikeia ai ka hiehie o kona kulana elike me kela po.

            I ka manawa i kuuia iho ai ka pa-ku ilalo. ua noke ae la na mea apau i ka pa'ipa'i. me ka pau ole no na minuke elima, ahiki i ka pa'ipa'i, me ka pau i ka huki hoi ia ana o ka pa'ku iluna, me ke kahea okoa ana mai o na leo lehulehu: e hana hou aku o Oliva, i kana mahele ai a ike i ka Haku Kale , e nana mai ana iaia, o ka hoomaka aku la no ia e hana i kana keaka, me he mea la, aole no kela lehulehu kana mea kana aku ana: aka no ka mea hookahi wale no a kona puuwai i aloha ai.

I ka hookuu hou ai ana iho o ka pa-ku ilalo,ua hooi o na kanaka  i ka pa'ipa'i, a i ka heihehi i ko lakou wawae, alaila hoi aku la o Olvia noloko o kona keena me ka hikaka, me ka pau pu o kono aho, a maua o kona noho ana aku iluna o ke ko-ki veleveka, ua paa e mai la kekahi mea mahope o kona puhaka, me kona manao la o Kakalina, i nana mai nae mai i ua haku nei i mea nona e puiwa ai, aka ua ae meai la no oia, e paa ka lima o ka haku opio ma kona puhaka.

            "O, e kuu aloha." i pane iho ai ka Haku Kale me ka leo malie, me ka luliluli ana ae hoi o kona poo. "Elike me ke keiki uhauha, pela au i hele auwana ai maluna o ka ili honua, a hoi hou mai la e loaa ka maha ia oe. E kipaku hou mai ana anei oe ia'u e hele no ka manawa mau loa?

            Pehea ho@ e hiki ai  ua o Oliva ke kipaku aku i ka Haku Kale e hele i keia manawa, no ka mew, ua ike maoli iho no ia, i ka lilo o ko laua kaawale ana i mea hookaumaha aku i kona noonoo, nana wale ae la no na maka o Oliva iluna, me ka pane leo ole, alaila pane hou iho la ka haku opio:

            "Mai hoao oe e kamailio ae e ke aloha! ME ko'u nana ole ae i na mea apau, i hoea hou mai la no au, no kekoi ana aku ia oe e lilo mai i wahine na'u, aole he mea nana e hookaawale hou ia kaua. E hoopoina kaua i na mea o ka wai hala  e kuu mau maka, e nana mai i keia mau paplina. ua aneane e nalohia aku ano kanaka mai ia'u aku: nolaila e malui mai ana anei oe i ka'u uwalo ana aku imua ou no ka manawa hope loa?"

            Aohe wahi mea a pane ae o Oliva, ke pinapinai wale la no nae kona hanu ana, me ka puliki loa ana iho o kona mau lima i ka haku opio, a o ia ka ua haku nei o ka i hou ana iho:

            "E hoolohe mai e kuu aloha. eia au ma ke alahele o ka poino. poino ke kino ame ka uhane. o oe hookahi wale no ka mea hiki ke hoopakele ae ia'u, pahea, e ae mai ana anei oe e Oliva, e lilo mai i wahine mare na'u, a e hoopoina kaua i na mea o ka wa i hala?"

            Nana pono ae la na maka o Oliva iluna, me ke puka ole ae no he hookahi huaolelo. aka ua lawa kela nana ana e hoohewahewa ole mai ai ka Haku Kale, ua hele oloko o ka puuwai o ka wahine opio a piha me ke aloha, i aneane loa e hanini a hu mawaho.

            Oiai no nae laua nei e lulumi ana, komo mai la o Kakalina, aia no hoi kekahi lima o ka Haku Kake, ke apo la ma ka puhaka o Oliva, ku malie iho la o Kakalina i kahi hookahi. a i mai la:

            "Ua hehenaia anei olua. i loaa mai ai olua ai'u me keia ano?" wahi ana me ka piha i ke kahaha.

                                                                         (Aole i pau.)