Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 36, 5 September 1919 — O KUU LEIALOHA HE KANE UA HALA. [ARTICLE]

O KUU LEIALOHA HE KANE UA HALA.

E Mr. Lunahooponopouo:—E oluoia oe e ae mai i kekahi Wahi kaawale o ke '' Kilohana " no keia makamaka iloko o ke kaumahĒl ame ka luuluu, oiai ua lawe aku ka anela ana ole'a ka ma•ke i kuu leialoha he kane, oia o Samuel Lovell, a haaiele iho la ia'u i ka aina o ka ehaelm nei, e u aku nona, a na ke ''Kilohana" hoi ia e aha'i mama pka i ka lono i ka ohana ame na kini makamaka e noho mai la i Manokalanipo, me ka maopopo mua ole eia ae la he ukana i luuluu o hoea aku. ! He paniolo pipi ka hana a kuu kane ma ke kahua ma 'i o Kalaupapa, a he mau la mamua aku o ka loaa ana o ka poino iaia, ua kii aku oia aine kona mau hoa i ka pipi ai a ua ma'i iluna o Kalae. I ka ho-a ana mai i ka pu-a pipi ilalo nel, ua hemo aku kekahi o na pipi a nalowale iloko o ka mikinolia. Ma ka la 5 o Augate nei ua pii hou nku la oiā ame kona mau hoa paniolo no ka imi ena i ua pipi nei i hemo ai. I ko lakou hiki ana nia kahi i nalowaie ai ka pipi, ua lele iho la lakou mai na lu) inai a helewawae aku la iloko o ka mikinolia. Ua i-keia ka pipi, a ;ia puka ao i>o hoi iwaho ma kekahi wahi oneanea, he walii aa na*. Aia o Samuela ma ka aoao kiekie mai ina ka pili pali, iluna o kekahi j>uu an. he wahi i manao ole ia e hiki ana i ka pipi ke lele aku. 0 kona mau h' a aia malalo aku nei a ma na aono iloko o ka laa!aau e hoohu aku ana i ka pipi i puka ae iwaho o ke alanui. Me ka liikiwawo Joa i manao mua ole ia ua lolē aku la ka pipi i kahi a Satnuela e ku ana r.ie ka loaa ole iaia he inanawa kupono e holo ai. f kona huli ana ae e holo, ua hina iho la oia a loaa koke aku la no i ka pipi. Ua hou ia oia ekolu a eha manawa paha, a kopeia no hoi me na kapuai, a mahope iho o kona hooko ann i koua inaina maluna o ke kiuo o kuu aloha, ua nalo aku la ua pipi nei iloko o ka liihipe'a "o" ka mikinolia. Ua kii aku la na hoa paniolo ia Samuela a nakii ae la i ka lole ma kona poo, oiai e kiheahea an«a ke koko ma kona mau papalina. Ua hookauia ae oia maho e 0 kekahi hoa paniolo h hauhoa 'pu ia laua a paa oiai ua. pau ka iko o Samu ela. Pela oia i hoihoiia mai ai ahiki ! i ko maua houie nei. Ua puiwa no hoi ! ka noonoo me ka maopopo ole o ka j mea e liana ai. [ Mamua o ka hiki ana mai i ka home ! nei, ua ha'i mua ia ae ka lohe i lee ! Kauka W. J. Ooo'lhue, a ua hiki mni no I hoi oia me ka hakalia o)e. Ma kana i nana a noii ana, ua loaa aku he puka loihi a hohonu ma kona poo, a he mau palapu no hoi ma ka poaeae. He mau eha e ae no pnha kekahi i ike ole ia, aka, aohe i maopopo ia mea, oiai aol° he wa i hoi hou mai ai o kona nooneo, a aole no hoi i kaakaa ka niaka a kuu ■wale aku la no i ka lianu. Ua hooponopono ke kauka ame kona mau ,hope iaia i loaa ai ka oluolu ame ka maha 1 koiia kino, Ua kokua pu mai no hoi na hoa ina'i ma ka hoomaemae aDa iaia, a mai ia wa aku ua noho kiai mai na lioaloha Kme na lala o ka Hui Manawalea o ka Ekalesia o lesu Kristo o ka Poe Hoano o Na La Hope nei, malalo 0 ke alakai ana a ko lakou peresiilena, Mra. ,Tohn M. Bright. Pela kona 'wailio ike ole ana, a ma ka hora 8 ponoi o ke kakahiaka Poaha, Aug. 7, ua haalele mai la oia ia'u a niau hookahi aku la ma ke ala polfkua a Kane. Ma ke kakahiaka Poalima ae, ua la-; weia aku ke kino o kuu aloha ma ka j luakiui o ka Ekalesia o lesu Kriato o ■ lea Poe Hoano o na La llope Nei, a malaila i lawelaweia 'i na hana. hope loa maluna o kona kino, e Lunakahiko J. M. Bright o ia ekalesia, a peresideua hoi 1 keia wa, i kokuaia e Lunakahiko J. T. Unea. Mailaila aku ua kamoe aku la ka huaka'i hope loa a ke kamahele no ka ilina kaulana o Papaloa, malaila e kakali ai no ka hoi hou mai o ka uhane e hoala ae i ke kino, i ka hora a ka anela e hookani mai ai i kana pu, no ke ala hou ana. Ua hanauia kuu Samuela. ma ke kahawai o Anehola, Kauai, ma ka la 18 o Feberuari, 1871, mai ka puhaka mai o paniel Lovell ame kana wahine o.Kailiponi, a nolaila ua piha iho la iaia na makahiki he 48 ame elima mahina o ke ola ana. He eiwa makahiki o ko maua nohona kane a wahine āna me ka loaa ole o kekahi ku-ee a paio ana mawaeua 0 maua. Aole no hoi oia he kanaka walaau wale aku, he miuoaka mau nae ma kona helehelena i aa wa apau. Ile liale piha kona i ka ohana ame na hoa loha, aka aole loa he leo o ka huhu i loheia mai iaia mai. Eia no maanei he keiki a he kaikamahine, a he elua wale I no pule i hala ae nei ua he!e mai kekahi moopuna me ke kuakahi. Aole i ike-.kaj makuakane a kupunakane hoi, no ka . mea, ua makapo, aka o ke kuakahi (Sa-' muela Lovell) ka i ike. Ua paa mau uo oia i ka hana paniolo pipi na ka Papa Ola no ua makahiki. loihi, e hoomanawanui aua me kona mau J Roa i ka ua me ka makani, i ke kii ana I 1 ka pipi iluna o Kalae, a ho-a mai ma >ke alanui pali ahiki ilalo nei. He nlhi-' nihi ka hele aoa o kea pali, aka, aol3' hoi i loaa ka pilikia ilaila, eia ka i ka honua paa e poino ai. j O ka 16 iho la keia o na makahiki o kona paa ana mai iauei, a ua lawe pu ia mai no me kana wahine mua. Ua pau kana hana a ua kuu kona luhi, aka, ia'u ke aloha e hoohaku'i nei, e paluku- • luku ana i kuu mānawā, e hoohaua mai

ana i ko'u po koolua ole. Na ke Akua no i haa\vj mai a Nana no i lawe aku. K oka Haku. j Nolaila, ei ke "Kilohana," ke aniani j kilohi o na kanaka llawaii, ke kumua'o' o ka lnhui, a o ka ahailouo mama hoi mnwaena o na inokupuni, e kiei wale ( aku hoi oe rna na paia o Manokalanipo, j a hawanawana aku hoi i na kini maka maka ame ka ohnna ua hala, ua hala o > Sam»el Lovell, kuu mea aloha he kane. j Ke haawi nei au i na hooiuaikai ana i na inakamaka ame na hoaloha o ka aina o ka ehaeha nei, aine na lala no ho'» o ka Hui Manawalea, li. D. S M i kokun niai ia'u iloko o ko'u mau lā o ka luuluu aine ke kaumaha. O ka'u pule noi i ke Akua e hooponiaikai mai oia j ia oukou npau iloko o ka iuon o ka Haku īesu Kristo. Amene. ' Mahalo no hoi a nui ia oe e Mr. Lu nahoopOnopono"*ame kou niau hoa ].aaliana o ke "Kilohana." Owau no me ka luuluu, i MRS. KAI T MITALJi LOVELL. Kalaupapa, Aug. 18, 1919.