Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 38, 19 September 1919 — HE HALI'ALI'A ALOHA NO MISS KAULAINAMOKU KEAWE. [ARTICLE]

HE HALI'ALI'A ALOHA NO MISS KAULAINAMOKU KEAWE.

E Solomon Hanohano, Aloha nui kaua: —E oluolu mai hoi oe no 'u kahi wa-) hi rumi oneki kaawale kupono o ka ipo l milimiU punahele hoonanea a ka lahwi, i hoopumehana aku ai hoi au, oiai ua anuanu ka po hoa ole ke moe ia, ua pulu mai la i ka ua o na Kool&u. Oiai ua hanauia mai o Miss Kaulainanioku Keawe mai ke kihapai hooulu kanaka mai o Mrs. Kalua ame Mr. Keawe ma Waihee, Kahaluu, Koolaupoko, i ka la 5 o Aperila, 1901, a moe aku la i ka la 30 o Augate,* 1919, ma Kewalokai, Alanui Auwai. Aloha wale! t Ua hoea mai oia i Kewalo nei i ka la 9 o Augate, a kiiia ae au e hele mai e ike iaia; he o[/opio loa oia a ua aulii loa kahi kino, oiai ma ko'u lohe mai he eono mahina kona waiho ma'i ana. I ko'u nana pono ana ua ike au he ea huna kona ma 'i, a ua loaa i ka fiva no ke anu, a ua nui ka lena maloko a ono ole na meaai, a ua pii loa kela ea iluna o ka waha a keokeo ke alelo a maloo ka puu, a mamuli o kona inu i na waiona ua mo'a na paipu moni ai a lilo ia i mea : e palohehe ai na i'o i pa i ka wai wela o ka lama oiai he opiopio j loa, aole no hoi i huli iki ia na laau f maikai loa o Honolulu nei o na halei kujfi laau, e ola, koke ai, a ua huli au i ka nui o *kona ma'i maloko o kona i kino he 48 paona kona ma'i; na kauoha i i kona mama ponoi oia ponoi no ke kauka e ola ai kana kaikamahine, nana 'e haawi na laau a ua'u e kii na laau ji kupono i kela ame keia ano ma'i o kona kino, oiai aole o'u kuleana lapaau ! i ]oaa mai, oiai, ke ku nei ke kanawai I o ke aupuni aole loa i weheia no ka hiki i kekahi mea ke lapaau laikini ole, | aka nae, ua hiki no e kuhikuhi wale ' aku i na rula e hana ai a na koua oliana ponoi no e lapaau aku, a ma ia ano au e hana nei i ko'u lahui poino a lilo au i mea pailaka no na moku e hookomo ana i ke awa haiki, i hui ka nalu e nohaha liilii ai ke kapeke ae aa waho o ke alahele pololei o na paina ame na hapa o ke panana holoholomoku, a peia no keia oihana kauka e huli nui ia nei ke ola. Peia na hoohele malie loa ia ana o kona wahi ola kino aulii a komo liilii kahi meaai, a peia kahi laau a loaa he mau naha maikai ana,' aneane 18 paona ma'i i hemo, a loaa kahi kowa kupono o ka hanu me ko'u kauoha ikaika loa i kona mama e hooko- pono i ka'u mau kuhikuhi ana oiai he liilii loa ka manaolana, aka, no'u iho, aole o'u kanalua ina £ hooko pono ia ana na kauoha hoonoha mau; ua malamaia me ke akahele, ua loaa na laau maikai ma na halekuai me ka hale kauka o ke kalana, a ua. ike au ua emi inai ka fiya a ua emi mai ka ma'i o loko a, emi pu kahi kino, aole komo nui na meaai, ua kiai paa au ma koua aoao no ka ma kaala ana i ka wela o ka 1010 ame ka puuwai e i .kā.,wela me ka wai hau i ole ai e .pouli ka noonoo a pinapina'i ka haiju no ka wela ik!iki oloko no ka nui o ka lēna pilau i hemo ole, me na huaalē e moni pakiko ai a noha mai, a me na hapa ekolu puna koali a ua nui na mea i kiolaia a ua akahele mai ka hanu ana a ua komo kupono kahi meaai; ua hoolanaia mai ko'u noonoo; i ke ao au e, noho ai i kai a po hoi au no ko'u hme ojai aia au ilu- ( na o Kalawahine. He 17 la oia akahele inalie ana, hoi au huli hou i na halekuai laau i laau kunu hoohemo i ka papaa. male ea o ka puu i mo'a i ka lama, a'loaa, iho aku oū i ka la 27, ua laweia e ka mama ilalo o Kahaluu me ko'u ae ol,e e lawe ia, e hoonioni hou ai i na ami'ōlona o ke ki nō a lilo na mea paahana, oloko i mea e ano e ai a kapalili na mea hana oloko o ka puuwai, oiai ua nawaliwali loa, a 0 ka moe malie ana me ,ka onioni ole ua houluuluia mai ka ikaika o na mea paahana o ke kino e loaa ai ka manaolana. I ko'u ike ana ua laweia.no Kahaluu, ua ike iho la au he 18 mile mai Honolulu nei a Kahalpu. Aohe o'u manaolana i koe no kona palekana, oiai ma kela hele ana ua pii mai kela kQko a piha na aa koko a loli hou mai ka ma'i he fiva: he oiaio hoea mai i Kewalo i ka la 29, ua hemo kela koko, aole nae au 1 kiiia mai; Poaono ae, la 30, kiiia mai au, ua aueane 6 la ko maua ana aole a'u mea e hana aku ai no kona pono. I ko'u hoea ana aku nae e kau rnai ana kela iluna o ka moe, ua hala ka puulena aia i Hilo, ua imi aku la ia "Papalauahi. Maanei la .pau iho la ka naauao o na kauka o ke ao nei, ina paha au he haumana na ka Haku aloha ina kahea aku au i kona inoa ma ka mana o ka'u kumu aloha e ala ae oia a e hele mai, aka, he poe kumv no ka'u i a'o ai ua moe no lakou. Ma ia Poaonb ua hooponononoia me na keena o ka papa ola, na kauka ka pa ilina, ke kalana, ka hale hana pahu, a pau ia nrau hana. Lapule ae, hora 4 auwinala, i naue malie aku ai kona huaka'i hope loa. Oiai ka huaka'i e naue malie nei me na kulu waimaka wa!ohia o ka minamina nui no keia pua nani i'mae wale, oiai hoi ka u'i kaulana o Manoa ua ahiahi e hii mai aua i kana makana pna lei lani anuenue e kapio iho ana i lei no Kkulanamoku, ua hele loa me na kulu waimaka o ka ua ke wai noe i Makiki; ua hoomauia keia waimaka ua liilii me ke auuenue ahiki i kona hoomoe malieia ana, a ia'u hoi kōna mau hoomuikai hope loa ana i kahoahoa ae ai i ka Makua lani, e hookipā aku i ko"na uhane me na puali anela maemae ma ka pared€iiBō nani o na kino uliane, n moe aku la i ka halqkaupaku pua mae wale o Makiki; a no ka nui o kona minaminaia, peia keia mau pua e pine ia aku nei ma na poohiwi pilalahi o kn ipo hoonanea a ka lahui: I hali'ali'a mai ko'u aloha, I ka pua lei miulana o Kahaluu, 1 luuluu i ka ua poaihela, I ka nihi nahele i Ahulimanu; A he manu ka hoa i noho mai uka, I liwi polena paa i ka ua; \ l noho aku i.ka hale kaupaku pua, ! I ka hale lokōino puanuauu; , I na rumi haiki oololi, 41 ? Ka palena pau o ke ao aina; . Mamina ka pua i opuu ae, Hooulu lahui a o Hawaii, . Ihea no la hoi i ka wa pono, ' I ka wa launui a o ka maile; Waiho i ka lehua ua au lii, 1 ka pa mau ia e ka inuwai; 01 e hoi e hihi ua hiu ia E ka. ahihi pali a o Nuuanu ; Anuanu makehewa ke kali ana, Ua pulu i ka ua o ke Koolau, E kigB ke aloha pau kaua, • O Kaulainamoku ka i hele loa. He walohia ua la noho ehaeha, 0 ko'u luhi pokole ana iho iaia, 1 hulihuli mai hoi a loaa an,

■ E pailaka i ka moku kialua, ; Ua mahu'ihu 'i aku i ka lohe, 0 ka'u hana ik.e o ka hookele, i Haawi lilo mai apau loa, Owau ka lukau pouo; ; He piha ukana na rumi oneki, Aohe paumaia o ka liu, Ua kokomo maoīi loa ia, * L. ka pinapinai mau ae a ka alē, : Huli hou ke alo i Kdolaupoko, ' Puluelo i ka ua poai hale, Kaulana Koolaū i ke ala ino, Ke ua mai la i Maelieli, Ka ua hoowaawaa ma Heeia, | Kupaka mai la i Ahulimanu, E kiss ke aloha pau kaua, 0 Kaulainamoku ka i hele loa. 1 haloi ke aloha me ka waimaka, I ko 'u mau la kiailoko, I noho ia i ka la owelawela, 0 ke alialia kai o Kewalo; Ua kau aku hoi ka manaolana 1 ka'u hokele malie ana, I pa kalikali ia ka loaa ana, Ka hoolana ana i ke kai hohonu; ! I ke kialua ua piha aila, E huli hoi aku ana komo i ka home; Ua lilo nae au he pailaka, E hookele aku ai no Hauola; He kai kua Koolau kai ahua, He kai oloku na ka makani; I hewa ka moana i ka nalu kaikoo, I ke po'i lauwili ia e ke au; Owau nae kekahi me ka ohana, [ naue i ke ala me ka waimaka; 0 ko'u makamaka ka i hele loa Ua hoopile mai i ke kipa kauhale; ! E kiaa ke aloha kaawale oe i O Kaulainainoku ka i hele loa. i Mamina ko pua i ka helelei wale, ' 1 puia ika la kau pua o Makiki, - 0 ka #ai kohu nani o ke anuenue, 1 mahie i ka la pii o ke awakea; <* i I hewa ka honua nei i ka mama Ewa, | T ka iwiaoao o ka Adamu mua; I ka hiaai wale i ka mali leo mai, I ka leo waliwali o k| moo nahesa; I ka ai pono ana i ka hua apala, I ke kihapai kapu a ka Haku Lani; Elua wale iho no hoi laua, I hunahuna ke aloha pee iho maloko; Hoike ka Wewa i ka oiaio loa, Papalu pono iho i ka la # tr oka flku; I pupue iho paha nalo i Wahinepee, I ka leo holoholo o ka Haku *Sabaoka; EHia hoopa'i kauoha i ka mamo, Puni ai ka honua i ka ehaeha; E kiss ke aloha kaawale mau loa, Kaulainamoku ka i hele ma o. 0 keia ka palena o ke ao nei, E huli nui ia nei na ike hana, Na kaukan o ka mana laau; He wahi ola i oaheahe, Na mikini o ka naauao, [ He liilii loa ia i ke ola hami^. | Ua paa luli ole na. olelo; Mahele hapaluaia ke kanaka, | Hoi ae ka hanu i ke ahe makani; Hoi ae kinoiki moe i ka lepo, ■ Hoonani nui ia ka Makua lani; Ka hohonu piha o ka naauao, Pokqle ka ike o ka honua nei 1 ka paa ana i ka hanu o ke ola; •*Kupa'i ke aloha wehe papale, O Kaulainamoku moe i Makiki Me ke aloha nui ia kakou apau, a na ka Haku lani e hoopomaikai nui loa mai ia kakou apau, Amene. Owau no o J. K. K. KAPUNIHANA. i Makiki, Honolulu, Sept. 5, 1919. I