Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 39, 26 September 1919 — Page 5

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

O kana mau mea o ka hoomaopopo ana aku ia Oliva, ua @.ohoalii iho ka hauoli maluna o ua lede opio nei, o ke kumu nae o kela hauoli ma kana noonoo ana, o ia no ka noho pouliuli o ka Hake Kale, he kane mua no ka Oliva o ka noho pu ana, in a no ka loaa aku o ka ike iaia, he punua kahiko no ka Oliva, aole ana e nele ka hookomoia aku o na manao hoowahawaha iloko on a no kana wahine.

Ke hoomanao la ua o Mr. Derika i ke kakau ana aku o ka Haku Kale iaia, maloko o kana leka, e hoike aku ana, o ka wahine ana  mare ai, oia no o Aderina Hadina, ke kaikaina o Kakalina Hadina, nolaila ua noho pouliuli maoli ka Haku Kale, a o ka nui no paha o na kanaka, no ko Oliva ano oiaio maoli, he wahine oia malalo o ke koloka o ka epa. Iloko o kela mau mea lehulehu a Mr. Derika e noonoo la, hookomo iho la i na lima maloko o na pakeke o kona lolewawae, a hoomaka ʻaku la e holoholo, me ka hooho malie ana ae i keia mau olelo:

"Ua maopopo anei i ka Hake Kale ame kona makuakane ka moolelo oiaio e pili ana ia Oliva? Owau hookahi wale no ka mea i maopopo i na mea apau e pili ana iaia. Iaʻu ma Inia, aole loa e hiki iaʻu ke hoopoina i kona helehelena, a iaʻu i huli hoi mai ai no Enelani nei, he hookahi wale no iini nui iloko o kuu puuwai, o ia no ka lilo ana mai o keia kaikamahine i wahine naʻu, eia ka auanei, ua lilo mua i ka Hake Kale.

"Me koʻu nana ole nae i kona mareia ana me ka Haku Kale, eia me aʻu ka mana e hoolilo mai ai iaia i wahine naʻu." a no ka hoea ana mai o kekahi poe e ae no kana wahi e holoholo ana, ua hoopau okoa ae la oia i kana kamailio ana, me ka nui nae o na mea a kona noonoo e hana la, no ke kaa aku o Oliva malalo o kona mana.

MOKUNA XXVL

I ka pau ana o na hana hulahula ma kela po, hoi aku la na malihini noloko o ko lakou mau rumi. a hoi loa aku la @o hoi kekahi poe @no ko lakou mau jome, a no Oliva ua hoi aku la oia maloko o kona rumi, aia no hoi kana kaikamahine kuwa me ia kahi i noho ai. me kona i ana aku iaia: "E hoi oe e Luisa e hooluoolu. ua nui loa kau hana i keia po," wahi a Oliva, me ka mau no o ka paa o kona lole. "E noho hoi paha au a kokua aku ma ka wehwehe ana kou mau lole?" i pane mai @ai o Luisa, me ke kahaha no kela kauoha ana aku a Oliva iaia e hoi e hooluolu.

"Ua hiki no iaʻu ke wehewehe i koʻu mau lole, aka nou, ua ike au, he mea pono e loaa he manawa nui kupono nou e hoomaha ai, oiai, ma ka po o ka la apopo, e loaa nui ana ia oe o ka manawa e hoomaha ai, o ka mea ia e loaa ai ka hauoli ke komo aku iloko o kela anaina hulahula."

I kela hala ana aku o ke kaikamahine kauwa, a noho hookahi iho la ua o Oliva, o kona ku ae la no ia iluna, wehe ae la i ka lei daimana mai kona a-i ae, a hookomo aku la i loko o ka poki loihi, me ka hele ana mai a ku iho la ma ka puka aniani, a nana aku la iwaho o ka puoli aaki o ka po. Ke ike aku la oia i na ao hakumakuma o ka lewa i ka lele ae mai ka hikina mai, me he mea la, e uhi paapu iho ana maluna o ka paka, a o ia kana i puana malie ae ai i keia mau huaolelo:

"Eia na ao hakumakuma eleele ke pii mai nei a kau iho maluna o kuu ola ana. He keu no la, ua hala aku na ao eleele o koʻu ola ana, eia no ka ke hookokoke mai nei. O, e kuu Akua. e hoauhee aku oe in a mea maikai ole mai iaʻu aku, a e ae mai hoi, e hoomau ia aku koʻu ola ana iloko o ka hauoli."

Ua lilo kela hoea ana aku o Mr. Derika iloko o keia manawa i hoopoina loa ai o Oliva i na mea o ka wa i hala, i kumu e hoopilikia nui a aku ai kona noonoo, alaila kukuli iho la ua o Oliva, ma ka aoao o kekahi noho, me ka walania maoli o kona naau, no na h@awina hoehaeha i kau aku maluna on a, a e kau pu aku ai hoi maluna o kana kane.

"Ke mihi loa nei au no koʻu hoike piha ole ana aku imua o kuu kane i na mea apau i hanaia e aʻu o ka wa i hala. O, e na, Lani, ua hoopaʻi pono ia au, no ka mea aʻu i hana ai. Ua kupono anei au i kupono e kapaia mai he wahine nana, aole hoi i kupono na kekahi mea haahaa loa e noho ana maluna o kona mau aina.

"Ina no ka loaa aku ia oe e ka mea a kuu puuwai i aloha aii, ka hewa nui loa i hanaia e aʻu, pela hoi ka loaa pu aku o'ka ike i keia poe malihini i kipa mai nei, he wahine au na kekahi kanaka okoa loa, malalo o kana mau hana pauaka, aole ana e nele ke komohia o na manao hoowahawaha iloko o lakou noʻu; a ehia ka hoi mea aloha, o ka auamo hookahi o kuu kane i na haawina o ke kaumaha. Ina no hoi no ka huna malie o keia kanaka i kana mau mea apau i ike ai noʻu, alaila o ka mea wale no ia e loaa ai o ka maha i kuu uhane."

Oiai nae kela manao o ka lana ana ae iloko ona, aole no ia he mea e loaa ai he nohona hauoli ana iaia, aka e kaa ana oia malalo o ka mana o Mr. Derika. Me he mea la ke ike okoa aku la oia, me he aka-ku la, e ku mai ana o Mr. Derika imua ona, ma ke ano oia kona haku, maluna o kona kino ame kona uhane, ke hoao la oia e hoonalonalo ae i kela hiona@ aohe wahi mea a kaawale aku, aka ke oi loa mai la kona hoopilikia ia.

Aole ua o Oliva i hoohewahewa, iaia i ike aku ai i ka helehelena o Mr. Derika, ma kela manawa o ka hoolauna ana aku o kana kane iaia. me he mea la e hoike okoa mai ana kekahi hiona, aia ka liʻa ame ka makemake iluna o ua kanaka nei, no ua o Oliva. a o kela meahuna ana i ike ai no ia nei, he meapaahana ikaika loa ia, e hiki ai i ua kanaka nei ke pahele mai i ka noonoo o Oliva, a kaa aku malalo o kona mana.

No kela manao hopohopo no iloko o ua o Oliva ke kumu nui o kona ninau ana aku ia Derika. in a e huli hoi aku ana oia no Inia, no ka mea o ka noho kokoke ana mai o kela kanaka, he mea hookaumaha mau mai ia i kona noonoo; aka nae mahope o kona noonoo akahele ana no kekahi manawa puana ae la oia i keia mau olelo:

"Me ka nana ole i ka mea e hoea mai ana, ua paa kuu manao e hoike aku imua o kuu kane i na mea apau loa, me ka huna ole iho i kekahi mea, a owau ponoi no ka mea nana e hoike ae i ka meahuna aʻu i huna ai mai iaia mai, aole hoi mai na lehelehe mai o kekahi kanaka okoa loa.

"O, e kuu aloha, aole oe i lilo wale no he kane naʻu. aka he makua, a he hoopakele. Nau e kuu aloha i ha@ai ae iaʻu mai ke kulana haahaa mai a ikeia ae au i keia mau la he wahine hanohano. E hiki ana anei iaʻu ke noho kaawle mai ia oe mai? Aole aole loa!"

Aole he noonoo o Oliva no kona pono iho. aka aia maluna o kana kane kona noonoo nui ana. no kona hauoli, ke kanaka hoi i paumi ia ae ke aloha iloko o keia manawa, mamua o ko laua mare ana. Ua maopopo loa iaia ka nui o ke aloha o ka Haku Kale iaia, a pela no auanei ka nui o kona kaumaha ke maopopo aku iaia na meahuna e pili ana no ia nei. O ka mea oiaio maoli no, ua lilo o Oliva i ka Haku Kale i mea nui loa mamua o na waiwai apau o ke ao nei, no ia makee me ka hilinai piha maluna o kana wahine, ua hoole mau aku oia i na manawa apau a Oliva e kamaolio mai ai iaia e pili ana i ka moolelo o kona ola ana.

He oiaio ua lehulehu wale na manawa a Oliva i makemake ai e hoike piha aku i na mea i pili loa iaia, aka nae i ka hoike @@@@@@ o kana kane e hoopoina loa ko laua noonoo ana, no n@ mea olelo, mamuli mai no ia o kona aloha i kana kane, aia nae e lilo ana kela hunakele ana i na mea o ka wa i hala, i mea nana e hoopilikia mai i ko laua mau noonoo.

Ua noonoo loa ua o Oliva, ua nalo ka meahuna ana e hiipoi mau ana iloko on a i ke ao ame ka po mai ka ikeia mai e kekahi mea, aka nae eia o Mr. Derika maloko o ka hale hookahi me ia kahi i noho ai, a in a no ka hoike ae o kela kanaka i kana mau mea apau i ike ai no ia nei, alaila, e lilo ana oia i mea ino loa imua o kana kane, a pela hoi imua o ka poe apau i nana mai me na manao mahalo nona.

"Aole e lilo na Mr. Derika e kumakaia iaʻu, aka mai iaʻu ponoi aku, a mai kuu mau lehelehe aku hoi, e lohe ai ka Haku Kale i na mea oiaio apau loa e pili ana iaʻu. Ma ka la apopo e hoike aku ai au iaia i na mea apau loa me ka huna hou ole @ho i keia meahuna, a e hoopakele no au iaia. mamuli o koʻu ku ana ae a haalele aku iaia."

I kela manawa nae i kikeke mai ai kana kane ma ka puka o kona rumi a ku ae la ua o Oliva a hele mai la e wehe i ka puka.

"Eia no ka oe ke ala nei, e manao ana ka hoi au, ua hiamoe la oe," wahi a ka Haku Kale, me ke apo ana aku o kona mau lima i kana wahine. "Ke ike nei au, ua maluhilluhi maoli oe e kuu aloha, he huʻihuʻi pu hoi kou mau lima, he mea pono, e loaa he hooluolu

Mokuna XXVIL

I ke ao ana ae ma kekahi la mai, he kakaikahi loa ka poe i ala mai ko lakou hiamoe ana, nolaila he uuku loa ka poe i hoea aku ma ka paina kakahiaka, aka ma ka hora umikumamalua, ua pau loa mai la na mea apau i ke ala, a akoakoa  aku la maluna o ke pakaukau aina, iwaena o lakou o Oliva kekahi, me kona hoopuniia e na lede maka hanohano he nui, me na hoomaikai e hoonuʻanuʻa ia mai ana imua on a.

O ke kamailio nui no iwaena o na mea apau, o ia ka holopono o ka aha hulahula i malamaia ma ka po mamua aku, me ka mahalo ana o na mea apau ia Oliva, i ka hiki ana iaia ke hulahula i malamaia ma ka po mamua aku, me ka mahalo ana o na mea apau ia Oliva, i ka hiki ana iaia ke hulahula mai na hora mai o ke ahiahi ahiki i ka wanaao, oiai o Oliva hookahi ka mea makemake a na keonimana i hoa hulahula no lakou.

Aia he mau puulu liilii i hookaawale ia lakou iho ma na paukaukau liilii, me ka ai ana i na meaai mama, me ka hele ana o Oliva mai kekahi wahi a i kekahi, e kamailio ana i na lede ame na keonimana, me ka minoaka mai hoi ma kona mau papalina, me he mea la, aole loa he wahi mea maikai ole iloko on a.

I ka ike ana mai nae o kekahi haku opio ia Oliva, hele mai la oia a kono aku la iaia, e noho iho laua maluna o kekahi pakaukau uuku, no ka ai ana i ko laua aina awakea, he kono hoi a Oliva o ka haawi koke ana aku i kona ae, aia nae kona mau maka ke nana la ma o a maanei, a o ia ka kela kanaka opio o ka i ana mai:

"E nana ana anei oe no ka Haku Kale kau kane? Ua hala aku nei oia me Mr. Derika noloko o ka halelio; me ke mea la, e nana ana i na lio, na no lealea o keia la. Ina nae he makemake kou e ike iaia ea, alaila ua hiki iaʻu ke kii ae iaia e hoi mai i ka hale nei."

"Ina ua lawe aku la oia e hoomakaikai ia Mr. Derika, alaila mai hoopilikia aku iaia. O kaʻu wale no i makemake ai e ike, pehea la, ua makaukau paha na lealea a na kauwa o keia la?"

"Manao au, he mea hiki ia iaʻu ke hoike aku ia oe, no ka mea ua kohoia mai nei au i lunahoomalu no na hana lealea apau," me ka wehe ana ae o ua haku nei i kana buke hoomanao, a heluhelu aku la ika papakuhikuhi o na hana lealea i hoolalaia:

"He mau lealea ko keia kakahiaka iho nei, a ua hala aku na kauwa ame ka poe makaikai noloko o ka paka. Ma ka hora elua o keia auwina la ka paina ahiahi, he mai heihei lio mahope aku o kela manawa, he hoolele ahikao ko keia ahiahi, a o ka hulahula ka hana hope loa.'

"Aole he kanaka kupono e ae i lunahoomalu no na hana lealea elike la me oe e ka Haku Gigerala, ua kupono maoli no oe ma kena kulana," wahi a Oliva me ka hoao ana mai e minoaka.

"Heaha auanei ka nui o keia hana, o kaʻu wale no ka haawi aku i ke kauoha, he poe okoa ka poe na lakou e hooko mai, nolaila e ike mai oe, ua like keia hana, me he wahi mea ano ole loa la. Eia ae ka ela me ka kaunawahine," alaila ku ae la ua haku nei iluna, a ninau mai la i ka makuakane o ka Haku Kale:

"Pehea na lealea o keia la?"

"O, he keu aku o ka piha hauoli o na mea apau, a na maua i haalele aku nei, o ka heihei eha ke malama ia ana maloko o ka paka, he  hu maoli ka aka i ka nui o ka poe ihina ilalo, a o ia kaʻu e olelo ae nei, in a aole he mauuliapoino e loaa ana i kekahi poe, e hookahaha loa ia aku ana ka manao o ke kauka, no ka nele i ka hana i keia la.

"Pehea oe e kuu kaikamahine?" me ka huli ana mai o ka makuahunowai a nana i kana hunona. "Ua lohe mai au, aole oukou i hoi koke e hiamoe, ahiki i na hora o ka wanaao, ua hiki no ia oukou ke ala, no ka mea eia no i na la opiopio, a noʻu nei la, aole e hiki ke ala loihi, ua hoi no au e hiamoe i na hora o ke ahiahi," me ka noke ana ae o ua haku nei i ka akaaka,

"Pehea, e hele anei kakou ika nana lealea i ka paka i keia manawa?" i ninau mai ai ke kokoolua o Oliva iaia, a haawi aku la no hoi o Oliva i kona makua hunowai:

"Ua haawi aku nei au i ke kauoha i ke kahulio, e hoomakaukau mai i na kaa, no ka lawe ana aku i na lede no ka paka. ke makemake lakou, pehea maluna anei oe o ke kaa e hele aku ai?"

I l@@@@ @@@ la o Oliva me ka olelo pu ana aku @@ oi aku kona makemake e helewawae, mamua o ke kau maluna o ke kaa, ia wa i hookau mai ai kona makuahunowai i ka lima maluna o ke poo a i mai la:

"e@ keu aku a ka haikea o kou helehelena i keia kakahiaka e kuu kaikamahine, aka nae in a e loaa ana ia oe he manawa e holoholo ai a e honi aku ai no hoi i na ea oluolu, e hoihou mai ana ka lamalama okou mau papalina. Eia ka Haku Kale ihea?"

"Manao au, aia oia me Mr. Derika," wahi a Oliva me ka nui ana iho o kona hanu.

"O kela kekahi o na kanaka lealea o kana mau olelo, a ua hauoli maoli au i kona hoea ana mai, a pehea, ua noi aku anei oe iaia e noho mai no kekahi mau la? Ae, ke hoomanao mai la ka hoi au, ua noi aku oe iaia e noho mai, a pehea aole anei ou makemake i kela kanaka?"

"E hele aku au e kii i koʻu papale, no ka hele ana aku i ka paka," wahi a Oliva, me kona pane pololei ole mai i ka ninau a ka haku aoo, a huli ae la ma kahi o kekahi poe lede e noho ana, a i aku la: "E hele pu ana anei kakou no ka paka e nana ai i na lealea?"

"Heaha auanei hoi, oiai e hele aku ana oe i ka nana lealea, nolaila i hookahi ko kakou hele like ana," o ke ku ae la noia o na lede iluna, a hoi aku la no ko lakou mau rumi, no ka hoomaukaukau ana ia lakou iho no ka hele aku e nana i na lealea.

Aole no hoi i loihi aku ua poe lede nei maloko o ko lakou mau rumi, oili hou mai la, a ia lakou i hoea mai ai no ka lanai o ke kakela, kahi a kekahi mau keonimana e nonoho ana, o ko lakou hele like mai la no ia, a he oiaio ia lakou i hookokoke mai ai i ka paka, ua hele na wahi like ole a piha i na malihini, aia hoi na kauwa ke komo la iloko o na lealea like ole.

I ka ike ana mai nae o ke anaina kanaka nui i ka hoea ana aku o Oliva me kona mau hoa, ua haawi mai la lakou he ekolu mau leo huro o ka piha hauoli me ke ohohia no ka boea ana aku o ka hakuwahine o ke kakela.

"O ka pau ana ae la no ia o ka heihei kukini mawaena o na kauwa, a ua kaa ka makana i ka helu eono, nolaila e lilo ka hanohano ia oe e ka Lede Kale, ka haawi ana aku i ka makana i ka mea i kuleana i ua makana nei," i pane mai ai ka Haku Fikirala, me ka hele ana mai a haawi aku la i ka makana ia Oliva.

Aole he makemake o Oliva e hooko aku i kela hana, me ka ui ana ae i kekahi o kona mau hoa, nana e lawelawe aku i kela hana, aole nae on a ae, nolaila, ua lawe okoa mai la o Oliva i ka hanohano, ma ka haawi ana aku i ka makana; ke@ahi kanaka opio mahiai, i kaa ai ke eo o kela kukini iaia, a ua apoia mai hoi ua makana la, me na manao hiipoi o ka mea i kaa ai iaia ka lanakila, mamuli o ke kaa ana na Oliva e haawi maoli aku iaia.

He mau makana e ae no kekahi e haawiia ana, ua waiho ae la o Oliva ia hana, i kekahi wahine okoa, a o ia ka ka I laku Fikirala o ka i hou ana mai ia Oliva:

"Ua hoohauoli loa ia mai na mea apau, mamuli o kou hoea kino ana mai no ka ike ana i na lealea, a pehea e noho loihi iho ana anei kakou ma ka paka nei. O ka lealea ano nui loa o ka la, o ia no ka heihei lio manawa o na keonimana ma keia kakahiaka iho nei no i hoolalaia ai ia lealea. mamuli o na manao hoakaka o Mr. Derika, a ua aelike laua me ka Haku Kale e komo ma kela heihei lio."

"He keu ka hoi koʻu haalulu me ka pihoihoi," wahi a Oliva me ka luliluli okoa ana ae o kona poo. "Ma na hana hoepohoihoi noono apau la, he mea maa iaʻu ka loaa o na manao pihoihoi. o ka oi loa aku, ma keia komo ana aku la o kuu kanema keia heihei, oiai ua ike no oe, oia kekahi o na kanaka pupuahulu loa me ka hooponopono ole i ke ano o kana holo ana."

"Aole au mea e hopohopo ai no kau kane no ka mea ua hoohala au i na mea apau e loaa ole ai he ulia poino i kekahi mea." i kela manawa koke no, i oili mai ai ka Haku Kale me Mr. Derika maluna o ko laua mau lio, a ku ae la mamua pono o kahi a na lunakanawai e nonoho mai ana, aka nae i ka ike ana mai o ka Haku Kale ia Oliva, hele mai la oia a i aku la:

"Hauoli maoli au i kou hoea ana mai la, pela hoi me ka nui o na lede, a ke manao nei au, ua oi loa ae ka hoihoi o kuu lio, e ahaʻi ai oia i ke eo ma ka heihei o kela la. Pehea o oe pu anei kekahi e ka Haku Fikirala, e komo pu mai ana ma keia heihei me maua o Mr. Derika?"

"E komo pu iʻo oe e Fikirala iloko o keia heihei, no ka mea o oe ponoi no ka mea nana ikamailio mai ia makou ma nehinei aku la, i ka mama okou lio i ka lele ana ma na pa kiekie, a manao au e aha'i ana oe i ke eo ma kou aoao," i hookikina ma@a@ o Mr. Derika a ku iho la ma ka aoao o ka Haku Kale, a ia manawa no ua haku opio nei i kamailio ae ai :

"He ekolu kakou ma keia heihei, a i mea e waiwai ai ka heihei ana ea, o ka mea e kaa ana iaia ke eo, e lilo iaia he hookahi lio." me kona noke pu ana ae no hoi i ka akaaka, mamuli o ka paa o kona manao, e aha'i ana oia i ke eo ma kona aoao.

"Ua lokahi aku la ko'u manao me kou." i pane koke mai ai o Mr. Derika, pela no hoi me ka Haku Fikirala i hooho mai ai, no kona apono i kela pili mawaena o lakou.