Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 41, 10 October 1919 — MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO O NA EKALESIA AHAHUINA O NA MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI AME LANAI, KAU O SEPATEMABA, 1919. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO O NA EKALESIA AHAHUINA O NA MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI AME LANAI, KAU O SEPATEMABA, 1919.

Hoomaka ka aha ma ka hora a. m. ma ka malaina ana i ka hapalua hora haipule i alakaiia e Rev. J. P. Kalohe3ani ame Rev. J. K. Kahoopii. Weheia me ka himeni IJ6, L. H., ame ka pule a Bev. J. P. KalohelanL Bev. L. B. Kaumeheiwa, lunahoomaIn ma ka noho; W. E. 6atfery, kakauolelo. Hoomaopopoia na lala o ka aha, penei: Paia, Rev. Moses M. kahu, H. I. Kealoha, elele; Paia (Union), Eev. A. C. Bodish, kahu; Haiku, Mo.*>C9 M. Kahiapo, komite, Mrs. Annie Mit- j eheH", elele; Huelo, Rev. J. P. Inaina, komite, Mra. Milaina Inaiua, elele; Keanae, Bev. J. P. Inaina, komite, D. Napihaa, elele; Nahiku, Rev. S. K. Kaailua, H. H. Kauihou, ēlele; Wananalua, Hana, Mrs. Hannah Pupuhi, elele; Kipahalu, Rev. J. P. Kalohelani, komite; Kaupo, Bev. J. P. Kalohelani, komite; Hon. J. W. Kawaakoa, elele; Honuaula, Rev. J. S. Poepoe, koniite, Haehae Kukahiko, elele; Keokea ame Kihei, Rev. J. K. Kahoopii,.komite; Puuneue (Ha•*caii) Rev. L. B. Kanmeheiwa, kahu, G. P. Kihamahana, elele: Puunene (Pilipino), Bev. Pedro Royela, kahu; Kahului (Union), Rev. E. E. Pleasaut, kahu, Mrs. Hannah Kalino, elele; Waikapu, Ber. L. B. Kaumeheiwa, kahu, Mrs. Pua Palekai, elele; Waihee, Hon. J. K. Nawahine, elele; Kaanapali, W. B. Saffery, eleie; Wainee, Lahaina, Rev. James Davis, kahu, Mrs. Hannah Ako, elele; Kaluaaha, Molokai, Bev. I. D. laea, kahu, Hon. J. W. Uahinui, eleie. Na hoa mau o ka aha, Rev. J. P. Jadd, Rev. J. P. Erdman, Hon. R. J K Nawahine, Hon. J. W. Kalua ame Hon M. P. Waiwaiole; na haiolelo, E. M. Kapoo, Mrs. Milaina Inaina, D. D. Kaaeamoku ame J. M. Mitchell. Malamaia ke kahea inoa o na lala. Hoolaha mai ka lunahoomaln aole. e heluheluia ana ka moolelo o ka hjila■wai i hala; hoolaha pu mai ka noho ( aole he mau hoike papahelu ma ke : .a kau. I Koho ka lunahoomalu i na komit? kunan, penei: Komite imi hana, Rev. J. P. Judd f Hon. M. Waiwaiole' amb W. E. Bafferv; koniite haipule, Bev. L. B. Kanmeheiwa; koinite papa hoonohonoho, Bev. L. B. Kaumeheiwa, Hon. J. W. Kalna ame Rev. E. E. Pleasa'it: komite o na hoike elele, Bev. M. M. Kahiapo, Hon. B. J. K. Nawahine, ame J. H. ī. Kealoha; komite hoalohaloha, | Bev. D. K. Kaaiakamanu, Rev.. J. P. Inaina ame D. W. Napihaa; komite o na palapala hoopii, Hon. M. P. Waiwaiole, Bev. J. P. Erdman ame Bev. J. P. Inaina. Komite o na ekalesia kahu nle ame na laikiui haiolēlo, Rev. E. E. Pleasant, Hon. J. W. Kalua ame Rcv. Moses M. Kahiaj>o. t . Hejnhelu mai o Rev. H, I*. Judd i ka hoike a ke.komite imihana a waiho mai i keia mau kumuhana: v l, kahea iuoa; 2. ana i na komite kumau; 3, na hoike kihapai; 4, ua palapala hoopii; ō, hoike no na laikini haiolelo ame na keiki a ka ahai 6, ke kuia kahunapnle o ka Papa Hawaii; 7, waihona o na wahine-kane ma- j ke a na kahnnapule; 8, ka mana hoonee i ka ekaleaia; 0, jia hoike komite kumau; 10, h'oike o na komite wae; 11, hoike komite o na ekaleaia kahu aane na kahu ekalesia ole; 12, hoike a ke komitc ola a keia aha no keia kau; 13, kahi ame ka manawa e noho ai o ka aha; 14, koho ana i na luna nui o ka aha; 15, komiie -papa hoonohonoho hana ame imi hana no keia kau ae; 16, koho ana i komite ola no keia kau ae; 17, ka hoomaikai a keia aha i ka ekalesia 0 Kaahnmanu. Noi mai o Rev. James Davis e a^ono 1 ka hoike a keia komito; kōkuaia e Bev. Moses M. Kahiapo, a ua aponoia elike me ia i heluholuia. Nee ka hale i na hoike elele* Na .T. H. I. Kealoha no ke kihapai o Paia; na Mrs. Aunie Mitehell i ko Kalanikahua Hou. Haiku; na Mrs. Milaina luaina i ko Huelo; D. W. Napihai i ko Keanae Kihapai; na H. H. Kauihou (kino ole) i ko Nahiku. Kauoha ka lunahoomalu i na lala 6 ka aha e knai ī ka buke. rula o keia aha no ka umi (10* ets.) ho ka. buke. Nee hou ka aha i na hoike elele. Na ka elele Mrs. Hanpah Pupuhi. i ko Wananalua, Hana; na ka elele, Hon. J. W. Kawaakoa i ko Kaupo; ua Ilaehae Kukahiko i ke kihapai o Honuaula; na G. P..Kihamahana i ko Puimene; na Mrs. Pna Pelekai i ko Waikapu; Mrs. Hannah Kalino no ke kihapai o Kahuiui; na Hon.. J. W. Kaliia . i ko Kaahumanu, Wailukn; na,Hon. B. J. K. Nawahine i ko Waihee. I ke kahea ana o ka luuahoomalu i ko Honokohau hoike, ua ku mai o Rev. H. Judd a hoakakl mai no ka ij£waliwali ma ke kino i loaa i KeJju jSi .P, Kaaia me kana noi i lep pule i kj» HukS na keia aha no ia paiihanā lea nawaliwali; kokua hooholo loa, ia. Kauoha ka noho ia Rev. H. P. Judd e pule ma ka aoao o ka aha no ka mea

iloko o ka poinp ma ke kino; hookoia, | Nee no ka aha no"ke koena o na v ho-| ike cjele. Na W. E. Baffery i ko Kaā-1 napali, na Mrs. Hannah Ako no ko kihapai o Wainee, na'ka Hon. J. N. Uahi-' nui i ko Kāluaaha, Molokaii Noi o Hon. M. P. Waiwaiole e waiho-: ia aku iloko o ka lima o ke komite o na j palapala hoopii, hnpa o «ka hoike | Kaluaaha e pili ana i ke ku-e mawaena o ke kahu ame na hoahanau; kokuaia e Hon. R. J. K. Nawahine a ua aponoia. 1 Ua lilo ke koeaia o ka manawa o ka uha ma keia la i ka liaiolelo a Rev. P. Kanemon, ka haiolelo kaulana loa o lapana i keia mau la. Ua hoike mai j oia i ka nee ana o ka hoomana Kristi-. ano ma kela aina a pela hoi iloko o kona lahui ma Hawaii nei. Ma kekalii mau halawai hoohulihuli ana ma kona; aina, ua hoohuliia he aneane elua tau- ( sani uhane mai ka hoomanakii a i hoomana Kristiano, he hoailona ano like me ko ka la Peuetekota i ke au ia Petero ma. Ma ka hope o kana haiole- j 10, ua koi uiai oia i na la!a o ka aha e kokua aku iaia nia k£ hoohuli ana i na lapaiia ma Hawaii nei i poe Kristiano. O ka liuina <lala i loaa mai na elele , niai uo na hoike elike me ka rula he $26 a ua haawiia aku ma ka lima o ka lunahoouialu, Hoopanee ka aha a iioho hou nm ka Poakahi, Sepatemalia 15, 191P, hora 9 a. m. hie ka himeni 137 o ka L. 11. ame ka puie a kp lunahoonialu. - , Poakalii, Sepatemaha 15, 1919. ! Weheia ka aha nie ka -hapalua hora haijiu}e i nialamaia e Rev. D. K. Kaaiakamanu nie ka himeui 117 ame ka pule a Rev. D. K. Kaaiakamanu. j Lunahoomalu, Rev. L. B. Kaumeheiwa ma ka noho; W. E. Saffery, kakāuolelo. Malamaia ke kaheainoa ona o ka'aha. Ileluhelu ke kakauolelo i ka moolelo o ka halawai i hala. Noi mai o Rev. James Davls e apono i ka moolelo, me na hooponopono e pili ana i ka inoa . o ka hai euanelio Kepaui i hoikeia ma- ( luna; kokuaia e Hou. M. P. Wai^iole

a ua aponoia. J Noi mai o Rev. H. P. Juriri e kohoia i maheleolelo na ka Aha; kokua o Rev. J. P. Erdman a ua hooholoia. Koho ka noho ia Rev. H. P. Judd i maheleolelo, | Noi mai o Rev. H. P. Jurid e lilo mai j o Rev. Kikujiro C. Komlo i la!a no keia aha, me ka waiho pu ana mai i kona palapala liookuu niai ka Ahahui Euane- j lio Ahahuinamai o Louisville, U. S. A.; kokuaia e Rev. James Davia, a ua hooholoia. Hookipa maikai mai ka aha i keia lala hou ma ke ku ana o na lala o ka aha, a ua haawiia aku he palapala ae e hui ihai oia me keia aha i kakauinoaia" e ke kakauolelo. v1 . ! Heluhelu ke kakauolelo i ka hoike j (kino ole),a M. K. Makena, elele p Ka-1 laupapa, a waihoia ma ka lima o ke ko- : mile o na hoike ellle. i' ,Nee ka hale i na hoike kouiite. Na Rev. Moses M. Kahiapo i heluhelu mai | i ka koike a ke komite no na ekale&ia ; kahu ole ame ua laikini Haiolelo. Ma ke noi a Hon. R. J. K. Nawaliine, i ko- : kuaia e Rev. James' Davia ua aponoia . keia hoike,'a penei na. hoonohonoho ana: Komite, M. M. Kahiapo, no Ilaiku; haiolelo, Mrs, Milaina Inaina, no | Huelo; Rev. J. P. Inaina, komite no Keanae; Rcv. S. K. Kaailua, komite no | Nahiku; Rev. Geo. Lake, komite no J Wananalua, Hana; v Rev. J. P. Kalohe- l laui, komite no Kipahulu ame Kaupo; j Rev. -J. S. Poepqe, komite no Honuq,u]a; Rev. J. P. Kahoopii, komite no Keokea anie Kihei; D. haiolelo j no Kaihumanu, Wailuku; Ilon. R. J. K. Nawahine, haiolelo no Waihee anie Kahakuloa; a ua Rev. E. E. Pleasant e malama i ka papa ahaaina a ka H#ku; ' Rev. Jas. Davis, komite no Kaanapali. Na palapala laikini haiolelo e haawiia no oono mahina;. J. W. Kawaako.a, i J. H. I. Kealoha ame R. J. K. Nawahi : Tie. Na Rev. Moses M. Kahiapo no i heluhelu mai i ka hoike a ke komite o na Hoike elele a ma ke noi no a Rec. M. M. Kahiapo i kokuaia e Hon. R. J. K. | Nawahine ua aponoia keia hoike; n ma j keia hoike ae la e hoomaopopoia ni eia 1 no ka liapstnui o na kiliapai ma ke lana maikai o ka ekalesia o Paf!t m x ke. kulana holomua, ko Wananalua, Hana, \

ma ke kulana kakaikahi na j Ekalena ma, ka nee malie. ' | Laweia ke knmuhana e p?li ana i !*e ! Knla Kahunapule. N«*i Rev. .T. P. Er«l-' man i hoakaka mai i ke kulnna o ke 1 kulin kahunapule ma Honolulu ame ke ; koi ana a paipai aua i na lala o ka «xha 1 e hoi aku i na ekalesia o lakou, a in-i e loaa na opio Hawaii kupono, e hoouna ( aku ia lakou ma kei.a kula no ka hoo- i naauao ana no keia oihana pookel|a, ua . ikeia ua lehulehu wale na ekalesia kahu ole. . No ka Church Power Drive. Na Rev. J. P. Enlman no i hoike mai no ka holomua o na J3kalesia i hoao ma keia ala ano hou o ka hoahu dala no ka waihona o na ekalēsia, a ua paipai nui ia na kahu ame na elele e hoi i na ekalesia e koho i. mau komite no ka hoohana ana I aku i keia ano hou e holomua ai. j Hapaiia ke kumuhana no ka waihona mau o na wahine kanemake a ha kai huuapule. Noi mai o Bev.. 11. P. Judd e lulu ka aha no keia, waihona; kokuaia e Re\\ J. P. Erdman a ua hooholoia. Lulu ka aha a ua loaa he $14 a ua ha- • awiia ma ka lima o ka Rev. E. | E. Pleasant. j . Heluheluia ka lioiko a ka puuku, R. B. Dodge, e hoike ana i na loaa ame na lilo a he koena o $57.97 ma ka wai-

} hona o keia aha; ma ke noi a Bev. Jas. | Davis 'i kokuaia e J. P. Exdman ua apoI noia, elike me ia i heluheluia. I

]S"ee hou ka liale i na hoike komite i koe. Na Rev. Moses M. Kahiapo' i heluheluia mai i kn hoike a ke komite wae no na lilo o ke alahele o ka o Rev. L. B. Kaumeheiwa i ka Ahahui Lahui e noho ana ,ma Amerika. E hoike ana ua loaa i kc koniite he $125,000 mai na ekalesia niai elike me ka maheleheleia ann, aole nae i hoihoiia mai ia hujna 'lala ika aha. Ma ke noi a Hon. R. J. K. Nawahine i kokuaia e H. IV Judri, ua aponoia keia hoike. . Xoi o Rev. 11. I'. Judri e kohoia i eha elele mai keia aha aku i ka ahahui lahui, kokuaia e »ev. J. P. Erdman, a ua hooholoia. Waiho mai o Rev. H. P. Ju«lri i na inoa o Mr. ame Mrs. W 4 S. Bowen me na hoakaka na keia mnu elele no e uku ko laua alahele i ka aha; kokuaia e JRev.. Jas. J)a> ia, a. ma ka.niua apo"no ka aha. Koho ka lunahoonialu ia Rev. lf. P. Juriil i komite. a hookahi ia'a nana e hoike aku ia Mr. aane Mrs. ,W. S. Bo*.vcn nn keia kohoia afl<i o laiia. . , •- i Na Ilon. P. Wai-waiole he lioike waha aa ke komiie o iia'palapala hoo>pii, e hōakaka ana aole i loaa i ke komite kokahi olelo hooholo kupono ma-.. luna 0: ka pal&pala hpopii ka ekale*sia o Kaluaalia ,a e hoihoi mai ana i ka palnpala hoopii iloko o kH lima".p ka aha. la■■■mānawa no, waiho mai o. Rev. J. P. Ewiman he hoike ua ka< hapa tiuku o keia komite e hoike.ana he mea pono e hoonee i ke kahu o ka q;Kahiaaha i mea e Joaa ai ka maluhia. , ■ "Waiho mal no hoi o Ilon. R. J. 3K» Nawahihe. he hpike liou nona ; kekahi .hapa o. keia komUe, e hoakaka ana aolehe mea pono ka hoonoe ana alwi kēi kalni o ka Ekalesia o Kaīuaaha. Kai mai ka lunahoonialu o ke komHe, Hon. M.> P. Waiwaiole a'noi mai.e hookuuia aku oia mai k'a noho lunahoomalu ana no keia komite.. . Ua'hookuu ka lunahoomalu ia Hoa. M. P. Waiwaiole, j He mau hoakaka mai ia R. J. Ki Nawahiue mai maluna no o kana hoike, a hoopanee ka. aha ma,ka; hpra 12 m. me ka pule aka lunahoomalu. t .. . j Auwina la, Sepatemaba 15, 1919. . Nolio hou ka aha ma ka hora 3:30 p. m. me ka pule welie a Rev. E. E; Plea,s--ant. ... j Rev. L. B. Kaumeheiwa, lunahoomalu; W. E. S:vffery,. kakauolelo. Nee no ka hale maluna o na hoike komite. Mahope o na hoakaka mai ia R. J«,K. Nawahine mai maluna o. kana hoike >hapa o ke komite o na palapala hoopii, ua uoi mai pia e waihoia ka palapala hoopii ,a. ka ekaleaia o .Kaluaaha ame ka hoike haj»a a ke k.oinit-e iloko o ka lima 0 ke komite o eiwa, a na. ia komite-o hoike mai no keia paiapala lio'opii ma keia kdu ae o ka aiia; kokuaia e Rev. James Davia, a hooholoia. , ; ,Na Rev. I). K. t Kaaiakamanu. i holuhelu mai i ka hoik(V. a k'e komite hoalohaloha. He hookahi no palapala hoalohaloha a kpia komite i wāiho mai a e .pUi ana hoi ia i ka makuahine i aloha nui ia Mr». Hana, Uahinui. o Kalaiakamainu i haalele mai» Ua liooholoia e hoounaia i hookahi kope o ka hoalohaloha i ke kaue wahine make, hookahi i Ka Hoaloha a hookahi i ka Nupepa Kuokoa. Ma ke noi a Re.v. James Davis i kokuaia e Rev. 11. P. Judd qa aponoia ka hoike. 'Ke koho hou ana i na lunanui o ka aha. Ma ke uoi a Hon. R. J. K. Nawahine.i kokuaia e J. P. Enlman, ua hoomauia no na lunanui uiua a ua koho pakahi ia lakou elike me ka ru)a ma ka halota. Noi mai p Rev. H. P. Judd e kohoia ke komite iniihana no ke kau e hiki mai ana, kokua o Rev. Jas. Davis loia. Koho ka noho ia Rev. H. P. Judd, Ilon, J. W. Kalua ame Rev. L. B. Kau- , meheiwa no keia kon»iti». | Noi mai oR. J. K. Nawahine e kolioia ke kakauolelo a keia alia i kakauleka na keia aha i ka Alia Paeaina, ko--1 kna o Rev. 11. P. Ju/.lil a hooholoia. Noi . o 11. .1. K. Nav.*ahine e unuhiia ka huiua o $20.00 mai ka waihona ne o ka aha no na liio o ke k:\kauleka i ka Aha Paeaiila, kokuaia e Rev. M. M. Kahiapo a ua; a]iuuoia. i Noi inai oR. .T. K. Nawahine e koj hoia ka lunahoom'alu o.keia aha i ko- ] mite no ka hoike kilmpai. a keia aha i ka Ahn Paoaina. Kokuaia e Rev. 11. P. Jnriri a ua hooholoia. ; i Waiho niai o R. J. K. Nawahine he olelo hooholo c ukuia ke kakauolelo a lxeia aha i $7; kokuain o Rev. H. P. ( Ju<lil n hpoholo loa ia. Lulu a 1 piha ia luiina «lala a ua haawiia ma ka lima o ka {Miukii. ( Ua lulu pu ka aha a loaa na riala elua no ka hoiko elele o Kaupn. a ua haawiia ma ka lima o ka lunahoomalu. Noi mai o Rev. H. P. Judd e haawi aku keia aha ma okona kakauolelo Ip., i.ka hoomaikai i ka Ekal6sia o Kaahn- 5 mnnu, kona Kula <Sab«ti Ahahai C. E. no ka lakou malama. maikai ana i na liila o ka aha me na n\ea maikni, e oluolu ai ke ola kino; kpkuaia e Rev. J. P. Erdman a ua hooholoia. . . Hoopanee loa ka aha a noho bou ma ke kau o Sopntemaba, 1920, ma- kahi a ke kojmte o tiwa»e hoolaha mai ai, me ka himeni 106 o ka L. H. ame ka pule a ka lunahoomaln. W. E. SAFFĒRY; K/fkauolelo, Ahahui Euanelio. o Ekalesia Ahahuina o na Mokupuni o Maui, Molokai ame Lanai. \ &