Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 42, 17 October 1919 — Page 6

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

'Aole o'u makemake e nana i keia pepa, aka hoi. no ka hooko ana aku i kou makemake, pela no a e hana nei wahi a Derika. me ka hopu ana iho i ka palapala, a wehe ae la no ka nana ana.

No kekahi mau minuke kela nana ana iho a Derika i ka palapala, alaila pahola ae la ka minoaka ma jona mau papalina, a kiola hou mai ia i ka palapala imua o Randona, me ka pane ana mai:

"Akahi no au a manaoio aku i kau mau mea apau i kamailio mai nei, he palapala ku i'o keia i ke kanawai. O na palapala apau i apukaia, ua hiki loa ia'u ke ike, i ko'u wa no e nana iho ai, a ke ike nei au, o kaia no ka limakakau o ku hoaloha o Eduada Keokeo, nolaila o oe i'o ka mea i kuleana ia Oliva Esekota, aole o ka Haku Kale. Ke nonoi aku nei ia oe."

No kela oluolu lao o ke kamilio ana mai a Derika, nana pono loa aku la o Radona, maluna o kona mau maka, aia iloko o na kanaka, nei, na manao hookomo iho la iloko o kona pakeke, me ka i ana aku mae:

"Pehea, mamuli o kau mau mea i ike iho maloko o keia palapala, e hoole hou mai ana no anei oe, no ko'u hle ana aku e koi i ka'u wahine, e hoi mai me a'u e noho ai?"

"Elike no me ia a'u i olelo aku nei ia oe mamua, pela no au e kamailio hou aku nei, aole oe e hoao e koi aku i kou kuleana maluna o kela wahine, a i paakiki loa oe ea, owau ponoi no ka mwa nana e ku-e aku i kou hele ana aku imua on a." me ka pahola ana ae oe ka minoaka ma na papalina o Derika.

MOKUNA XXXIV.

"Alaila e manao ana ka paha oe, e hookomo aku i kekahi hoopii e ku-e ana ia'u, no kela hana i lawelaweia oiai kaua e paani pepa hahau ana, ma ka po mamua o ko haalele ana iho ia Ladana nei no Inia ea. Aole loa au i poina iki i na mea i hanaia ma kela po, aka nae, ina o kau kuniu hoopi ia ia'u alaila aole he mea loaa ia oe, no ka mea ua hoakaka maopopo loa ke hoahewa i kana kane, nolaila o oe hookahi wale no ka hoike ma kou aoao, a o ka lanakila ma mela hihia no'u ia e Derika," me ke kuwakuwai ana iho o Radona i kona mau lima.

Kalele aku la kekahi lima o Derika maluna o ke pakaukau i kela manawa a Radona e kameilio mai ana, a o ia ka au kanaka piha maalea nei o ka pane ana mai:

"He keu aku mai nei ka hoi kou makaukau e Radona i ke kanawai. Pehea ua like no anei kou makaukau i na kanawai o Enelani nei, me kou makaukau i na kanawai o na aina e? Ua lohe iki no nae paha oe no kekahi hana karaima i hookoia ma Belegiuma ea?"

O kela minoaka ma na paplina o Radona, kela minoaka ana i manao ai, aia ka lanakila ma kona aoao, ua auhee koke aku la ia, mai iaia aku, a nohoalii iho la ke kuoo me kona ninau koke aha mai: "Heaha iho la ka manao o kau mea i kamailio mai nei no na kanawai o na aina e, ame ke karaima i hanaia ma Beligiuma?"

Elike me kekahi kanaka i maopopo ke ano o ke kuu ana aku i kana mau pepa hahau, no ke kaa o ka lanakila ma jona aoao,pela iho la ko Derika kulana i kela manawa, a o ia ka na kanaka nei o ka i ana mai:

"O kekahi o ka'u mau ninau i makemake ai e waiho aku imua ou, i keia po, ua palaka loa hoi au, akahi no a haupu mai la, o ia no ka loihi o kou manawa o ka noho ana ma Enelani nei, mai kou manawa o ka haale ana iho keia aina?"

"Ua ninau mua mai nei no hoi oe ia'u, a ua pane aku nei au, aole he manawa a'u i haalele iho ai ia Enelani nai."

"O kela pane au ea, he pane hoopunipuni loa ia, ua ike no oe: o ko'u malu, he uanawa pokole wale no kou. o ka hoea ana mai no Enelani nei, o ia hoi, ma kekahi olelo ana ae, he mau mahina kakaikahi wale no.

Puupuu ae la o Radona i kona mau lima, aaki iho la hoi kona mau ku'i, a me ka hookuanui kona kamilio ana mai, i hiki e puka olelo mai kona wahi mai, i ka pane ana aku:

"Aole he maopopo iki ia'u o kau mea e ake mai nei e lohe: na ku aoli no kau mau hana, i ka hoohaahaa ia'u e Derika ikeia po, ua hiki nae hoi, e ike ana oe i ko hoka. E haawi hou mai oe i barani no'u, ke mahie lea ae nei ka, hoolulumi ana a ka waiona."

"Eia ae no hoi ke koena o ko omole barani iluna o ke pakaukau e inu aku oe, elike me kou makemake, ua noa ia oe ke hana in a no ia he mea e pau loa ai ka wai oloko o kena omole," o ka lalau aku la no ia o Radona i ka omole, a ninini iho la iloko o ke kiaha, a ia pau ana ae o kona kiaha rama i ka inuia, nana mai la maluna o Derika a pane aku la:

"Ina aia iloko ou kekahi hana nui i makemake ai, o kei ka manawa e kamalilio mai ai ia'u me ka hoohaakalia hou'ole aku!"

Alia oe e pulale koke mai, e hoomanawanui mai no oe pela, no ka mea aole loa e holopono kekahi hana nui i ka pupuahulu aka me ke akahele wale no e pono ai. Ke hoomanano la oe, i ko'u holo ana ake no Inia he mau makahiki ae nei hala, a ua ike no oe i ne aina elike me kela, aole he nui o na wahi e hoohauoliia ai no ka manao elike me Ladana nei, aka nae e hoohuikau ana hoi ia'u iho me kekahi poe me kela aina mamao.

Ma kela huikau pu ana aku o'u me na kanaka opio ma keia aina, a he mau mahina mahope mai o ko'u hoea ana aku, halawai ihe la au me kekahi kanaka opio kaahele honua, a na keia kanaka i law ae i kekahi mau nupepa me ka hoike pe ana ae no hoi i na meahou o kana mau wahi apau i kaahele ai.

Maloko o kekahi nupepa o Burukela, i ike iho ai au i ka moolelo no ka amueia ana o kekahi mau bila banako lehulehu, o ka mea nana i aihue, na kekahi kanaka Pelekane opio, i kapa i kona inoa o Keoni Kamika, he inoa malihini nae kela no na kanaka Pelekane, o na kanaka Amerika, ka poe i ike mau ia ma ia inoa."

"Ua hoea keia kamika opio ma kela kuleanakauhale, a i hoike aku au ia oe e kuuhoalohu he mea maikai hele makaikai ana e ike maka nou iho ia Burukela, no ka mea he keu kela a ke kuleanakauhale nani," alaila hoomaha iho la ka Mr. Derika kamailo ana mai no ka mea ke lohe mai la oia i ka nui ana iho o ka hanu i makemake ole ai.

"Oiai kela hoaloha opio o'u ma ke kuleanakauhale a Burukela, a no kana hana ole ma kekahi auwina la ua kipa aku la oia ma ka hale hookolokolo, no ka hoolohe ana i ka hihia, o ke kanaka Pelekane opio, a i kona ike ana i kela kanaka, ua hookahaha loa ia aku  kona manao, i ka u'i maoli o kela kanaka, a hoakaka mai la oia i kona mau ano apau imua o makou aole no ka manawa hookahi wale no, ako no kekahi mau manawa lehulehu mahope mai.

"Me he mea le nae, no na la kakaikahi wale no ka lilo ana o ka hana aihue, i mea nui iloko o ko makou noonoo, ua nalohia aku la me he puahiohio la, aka ma ko'u alahele huli hoi mai no Enelani nei, kipa ae la an ma kela lueanakauhale, me ko'u noonoo ole no e pili ana i kela hihia aihue aka nae e nanea ano no au i ka hele heaha la ia alawa ana aw mawaho o kekahi hale eia ka o ka hale hookolokolo ia, ike aku la au i ke kau mai o kekahi pepa hoolaha e hoakaka ana no ka holo mahuka ana o Keoni Kamika mailoko aku o ka hale paahao me ka palamimo loa elike no me ka palamimo o kana aihue ana i na bila dala banako.

"Aole nae o kela wale ae la no ka'u mea ike aka he mau mea hou ae no kekahi e hiki ana anei ia oe e Radona ke koho mai i ua mea la?" me ke kakali ana mai o ka pane aku o kona hoa aia hoi ka minoaka ma na papalina o na o Mr. Derika.

Aole he wahi mea a pane mai o Radona ke puliki la no kona lima i-ke kiaha rama aole mai ana i kona hoihoi ola i na olelo apau e kamailioia aku nei e Derika.

"No kou pane ole mai hoi ew e hoike okoa aku no au i ka mea a'u i ike ai mawaho ae o ka hoakaka e pili ana i ka holo mahuka ana o ka paahao o ia hoi e kau pu ana ae iluna a holo mai la imua o Mr. Derika me ka piha inaina no ka hoopoino ana mai i kona hoa.

Ua hoomakaukau mua nae o MR. Derika iaia iho no ka mea o kana wahi e noho ana aia maluna pono aw kahi i kau ai o kana pu panapana i kela manawa a Radona i ku ae ai iluna no ka hele ana mai e hoopoino ia Mr. Derika ua ku pu ae la oia iluna, me ka lalau ana ae i kana pu panapana, a kau aku la imua o Radona, a hoomau hou aku la no i kana kamailio ana.

"O ke kii o ke kanaka i kapa iaia o Keoni Kamika ka mea nana i aihue i na bila dala hanako ma Burukela. aole no oia he mea okoa aku, aka o kuu hoaloha no o Kivini Radona," alaila hookuu iho la oia i kana pu panapana ilalo, no ka mea i ka ike ana aku o Radona aohe mea hiki iaia ke hana mai ua noho hou aku la oia ilalo, me na manaolana poho, oiai ua ahuwale kana karaima i hana ai, a he pio oia na ke kanawai.

Ke puliki wale la no ua o Radona i ka niao o ke pakaukau, i ole ai e ike aku o Derika i kona haalulu aole no nae ia he mea e  nalowale ai no ka mea ua oi aku ka makaala ame ka ike o Mr. Derika i na ano o na kanaka mamua o Radona a i ka nana aku ia Radona ua like loa oia me kekahi ilio i na i ka huipa ka hoopepe me ka pilia i ka maka'u o hookau houa ia aku auanei ka hoopa'i maluna ona.

MOKUNA XXXV.

Aia hoi o Mrs. Derika ke milimili wale la no i ka pue me ka piha loa i ka hauoli i kona ike aku ia Radona me jela kulana hoopepe alaila i ka hala ana o kekahi mau minuke ia wa i kamailio hou aku ai. me kela mau no o ka minoaka ma kona mau papalina:

"Aole no i pau ka rama o kaua eia aku no iluna o ka holopapa e lalau aku i kiaha hou nou alaila noho hou mai kaua kamailio no ke koena aku i koe o na mea au i makemake ai e lohe." o ke ku ae la no ia o Radona iluna lalau aku la hoi i ka omole rama aiai o kona aho ia o ka rama o ka wala ae la no ia he mauu hoi la o ka puu.

I ka waiho ana aku i ke kiaha iluna o ke pakukau haule iho la maluna o kona noho a hoomaka aku la e uwe me he keiki uuku la.

Aohe a Mr. Derika nana aku i ka uwe o Radona o kana e hauoli la o ia ka hoea mai i ka manaea e lilo ai keia kanaka i meapaahana no ka hooko ana i kona mau makemake apau nolaila hemo ae la he ciga mailoko ae o kona kuka. a noho aku la nana i kona hoa, me he mea maikai loa ia i kona manao.

"Ke kakali aku nai au ia oe e Radona in a e pau kou mau ano maikai ola alaila e hoolohe hou mai oe i ke koena o na mea i koe a'u i makemake ai e kamailio aku."

Ke naka haalulu wale la no o Radona me he mea la i kona lohe hou ana mai i ka leo o Derika ua like me kekahi pahi e okioki aku ana i kona i'o aka nae aea ae la kona poo iluna me ka paa ana ae i kekahi lima malalo o kona auwae, a no ka manao o Derika ua makaukau paha o Radona e hoolohe mai iaia ia wa i homaka hou aku ai e kamailio:

"E ike mai oe e Radona o kela manao mua ou, e koi aku i kou kuleana maluna o ka Lede Kale, he hana paakiki loa ia no ka mea ma ka manawa au e hoea ai ma ka home o kela wahine. o ka manawa hookahi no ia o ka oihana makaikiu o Burukela e lohe aku ai nou, a ma kahi o kou pomaikai. oloko o ka halepaahao kou wahi e noho ai: a i makee oe i kou hele lanakila ea e hoopau loa kou noonoo aua e hoopilikia aku i ka wahine i kuleana ole ai oe me na ano apau."

"In pela ke hoohiki aku nei ou aole loa a'u mau hoopilikia ana aku maluna o kela wahine a oki loa hoi ko'u koi ana aku i ko'u kuleana maluna on a." wahi a Radona me ka pahola ana mai i kona mau lima imua o Derika oiai ua hele mai la na ipuka o ka halepaahao a kau ka weli iaia.

"Aole o'u makemake i kau hoohiki olai he kanaka oe i hiki ole ke hilinaiia aka he mau mea okoa ae ka'u i makemake ai au e hana mai ai no'u alaila ae au e hunakele i kou kuleana me kela paahao mahuka o Burukela. O ka mua eia oe ihea e noho nei?"

"Eia au ke noho nei ma kekahi hale hoolimalima haahaa loa ma ka Helu 24, ma ke Alanui Meka."

"Ke maopopo la kela helu ia'u aole au e poina nolaila e hiki ana oe loaa ia'u, ke hele au u huli ia oe ma kela hale hoolimalima. O kela palapala mare au o ka hoikeike ana mai nei ia'u e haawi mai oe na'u e malama." o ka nanao iho a no ia o Radona i ka palapala mare, maloko o ka pakeke o kona kuka a haawi mai la ia Derika.

"manao au u pau ae la no ka'u mau mea i makemake ai ia oe e Radona no keia manawa," me ke kulou ana iho o ke poe o Derika ilalo. "Ua hiki ia ke hoi aku no kou lua a pee ai malia o hui hou aku no kaua ma ka la apopo."

Ku ae la o Radona iluna me ka haalulu aia hoi kekahi lima on a ke paa la i ke pakaukau a i mai la: "E ae mai ana amei oe. e Mr. Derika i hookahi a'u ninau i koe, mamua o ko'u haalele ana iho keia hale?"

"Ina he iwakalua au mau ninau i manao ai e waiho mai imua o'u ua hiki no nolaila e ninau mai i keia manawa!"

"Eia ka mea a'u i makemake ai e ninau aku ia oe. No kou komo kuhohonu ana iloko o kela mea i pili ia'u ame ka'u wahine. heaha la ke kumu nei no kou hoowahawaha anei ia'u a i ole no kou haulehia ana paha i ke aloha no Olivia?"

Ke hoopua'i la o Derika i ka uwahi o kona eiga a ke minoaka pu la hoi. oiai oia e nana ana i ka wili o ka uwahi o kona eiga a pane aku la:

"O kena kekahi o na ninau maikai loa au i waiho mai mai ko'u manao no keia kumuhana a kaua i keia po ma o Radona la, na'u e pane aku, a eia ka haina. Ua hoalaia mai ko'u manao no keia kumuhana a kaua i keia po, mamuli o kahi manao hoowahawaha uuku iloko o'o nou me ka nui nae o ko'u aloha no Olivia."

"Ina no ke aloha mai ke kumu o kou makemake ana e kaa aku kela wahine malalo o kou malu alaila ke kalokalo ae nei au ma ka inoa o na lani ua oi loa aku kona maluhia malalo o ko'u malu mamua o kona kaa ana aku mea paani na kekahi moo nahesa elike me oe e Derika."

"Eia ua lawa, aole a kaua kamailio hou ana no keia kumuhana o ulu mai auanei kekahi hoopaapaa o ko kaua lilo no ia i mau enemi ino loa," me ke kuhikuhi ana aku o ka lima o Derika i kahi o ka puka.

"Mamuli hoi o kou haalele ana mai ea, e kamau wahi balani hou, a e lawe pu aku i keia wahi makena. malia he mea kokua aku ia, i kou wa e makewai hou ai," me ka unuhi ana ae o ua o Derika mailoko ae o kona pakeke; a haawi ku la he elima dala ia Radona.

Me ka haawi ole mai i kana hoomaikai ana ia Derika no kela mau dala, lalau mai la oia a hookomo aku la maloko o kou pakeke, me ka inu ana ae hoi he hookahi kiaha balani, o kona aloha, no ka mea aole oia i moeuhane. pela iho la oia e hoohokaia aku ai, ahiki i kona ike maoli ana iho, aohe wahi ona e pakele ai in a e manao ana o Derika, e haawi iaia iloko o ka lima o na kanaka o ke aupuni.

I kela noho hookahi ana iho hoi o Derika mahope o ka hala ana aku o Radona ua noho malie loa iho la ua kanaka nei me ka nui kana mau mea e noonoo ana iloko o kona poo. aka nae i ka hala ana o ka hapaha hora, ku aw la oia iluna. me ka hele ana aku a wehe ae la i ke pani o kekahi pahuku mahope ma ke kihi o ka rumi a i ka hamama ana aw o ua pahu nei aia hoi e ku mai ana ke kii o kekahi wahine u'i a no na minuke elima ka nana ana o Mr. Derika, pani hou aka la oia i ua pahu nei a paa me ka hooho ana ae:

O ke kii a Derika o ke kilohi ana aku no na minuke elima o ke kii no ia o Olivia, ka wahine a ka Haku Kale. a o ka mea hookahi no hoi ana i kuko mau ai i ke ao ame ka po. e kaa aku malolo o kon mana a e hoohoka aku i ka Haku Kale o ka hoea ana mai nae i ka hookoia ana o kela moeuhane na keia mua aku ia e hoike mai.

MOKUNA XXXVI.

He ekolu po, mahope mai o kela halawai pu ana o Radona me Derika, maloko o ka hale hoolimalima o Mr. Derika, ua malamaia kekahi paina nui maloko o ke kakela, o ka Haku Kale, ua hele kela paina a piha i na kanaka ko'iko'i a hanohano o ka aina pela hoi na lede o na kulana kiekie a hanohano.

Aole nae keia o ka paina hanohano hookahi i malamaia maloko o kela kakela, aka he nui a lehulehu a ua hoohanohano loa ia mai hoi kela paina, ma o ke komo pu ana aku o ka makuakane o ka Haku Kale. He nui na manawa a kana keiki i hoeueu aku ai i ka manao o kono makuakane, e komo mai iloko o na aha hoohauoli o kela ano, aole nae he ae iki o kona makuakane no ka mea wahi ana, ua hala kona mau la ua elemakule oia e kupono ole ai kona komo ana aku e hokai iwaena o ka poe opiopio.

I ka manawa nae Olivia, i koi aku ai iaia e komo pu mai iloko o na hoohauoli ana, ua haawi koke mai la oia i kona ae, no ka mea ua lilo maoli no o Olivia, i mea nui i ka noonoo o kona makuahonawai a o kana mau mea apau e makemake mai ai, aole he hooleia aku a ua nana aku no hoi oia ia Olivia, me he kaikamahine ponoi loa nana.

Ua illo i'o kela i paina nui no ka mea ua hoea mai na kanaka ko'iko'i me ka lakou mau wahine no ka ike ana i ka Ela Livamoa, ua hoea pu mai no hoi na kanaka oo na hoa o ua haku aoo nei iloko o ko lakou mau la e noho ana he mau hoa moloko o ka hale kaukanawai.

Ua hoea ae ka Lede Polena ma kela paina, pela hoi me na wahine hanohano e ae i like me kona kulana a o Kakalina. Hadina pu kekahi, oiai mo pae ua hoole paakiki aku oia imua o Olivia ame ka Haku Kale. aole on a makemake e komo pu mai iloko o ke anaina o ka poe hanohano mamuli o kona ike maoli iho no i kona kupono ole oiai he wahine keaka ola, aole nae he ae iki o Olivia e koi ana no oia e komo pu mai me na malihini apau i konoia.

I ko Kakalina Hadina haawi ana aku nae i kona ae aole ia malalo o kekahi kumu okoa ku aka no ke aloha wale mai no ia Olivia, ka mea ana i kapa mau aku ai he kaikaina nona oiai iloko o kela mau la o ko laua noho pu ana ua ike oia ke hookokoke loa mai la kekahi pilikia i kona kaikaina ana nae i hiki ole ai ke ike ia pilikia koe wale no ka nui kona mau manao hoohuoi no ke kumu hoopipili mau o Mr. Derika ka ia Olivia i na manawa apau.

Ua hoomaopopo mau o Kakalina ma na manawa apau ana e noho aku ai imua o ke alo o Olivia o ka manawa wale no ia ana e ike aku ai i ka lamalama o kona mau papalina aka ma na manawa no ana e kaawale aku ai a noho hookahi aku la o Olivia e halii ae ana ke kaumaha ma kona mau maka a o ia ka Kakalina. i nalu mau ai iloko ona aia kekahi pilikia iloko o ka noonoo o kona kaikaina ka mea nana i hoopilikia aku iaia ma kekahi ano.

Oiai hoi o Kakalina e makaala nai me na manao makee no ka pono o kona kaikaina aia hoi he hookahi wahine hou aku mawaho ae on a e hakilo pu mai ana ia Olivia, aole me kela manao hiipoi e makee aku ana no ka ukali mau ia o ko Olivia ola ana me na haawina pookela o ke aloha aka me na manao lili o ka hoowahawaha me ka iini iloko o kona puwai e kau aku na hoopilikia ana maluna o kela wahine ka mea nana i kaili aku i ka manaolana hookahi a kona puuwai i li'a mau ai i ke ao ame ka po o ua wahine la o ia no ka Lede Polena.

Iloko nae o ka hi-o o na mea apau hele holoholo aku la ka makuakane o ka Haku Kale a loaa kana keiki. hookomo mai la i ka lima o Kale malalo o kona poaeae a u haele like aku la i ka holoholo maloko o ka rumi hookipa nui me ka pane ana aku i ke keiki:

"Ma ka'u hoomaopopo, he keu aku aku ka maikai o ko Olivia nanaina ma keia ahiahi. a me he mea la aole he manawa e ae a'u i ike ai i kona u'i elike me keia po."

"Ua like pu no ko kaua noon e pili ana iaia aka nae ua loaa ka manao hopohpo o'u aole paha he maikai o kona noho ana ma keia wahi a ua ala ae ka manao iloko o'u e lawe aku iaia no ka hoomaha ana m kekahi wahi okoa loa." i pane aku ai no hoi ka Haku Kale.

Ma kela wahi nae o ka laua mau kamailio hoea aku la i kahi o kekahi puulu e noho ana a o Olivia kekahi o lakou e hoopuniia ana ua wahine opio nei e na wahine ame na kane pu aia hoi mamua pono mai o ka piano ma kekahi wahi kaawale aku ka Lede Polena a he nui okoa no ka poe e hoopuni ana iaia me ka hooikaika ana i ua lede nei o paani mai oia i kekahi mau mele hoonanea imua o lakou.

No kela ike ana aku hoi o ka Haku Kale i ka Lede Palena. hele aku la oia. a noho ho la ma kekahi noho ma ka aoao akau o ua lede nei, a no kona makuahine hoi. hele loa mai la oia no kahi a Olivia ma e noho ana a i ka ike ana mai o Olivia ku ae la oia iluna me ke kahea ana mai i kona makuahonawai e hele aku a noho pu me ia me kona aoao he kona hoi i hooko koke ia aku e ka haku aoo me ka piha hoihoi.

"He loaa mau ke kuleana i na elemakule iloko o na ana in a a ka poa opiopio kumuhana e noke nei i keemfwyphrdl in a a ka poe opiopio," i pane aku ai ua haku aoo nei ma ke ano hoomakeaka, "Heaha ka oukou kumuhana e noke nei i ke kamailio?"

"E kamailio ae ana hoi makou, no kekahi mau hana kokua aloha. a he nani ia oa hoea mai la oe nolaila e lilo oe i mea kokua nui mai no ka holomua o na mea a makou i hoolala ai." i pane mai ai kekahi haku aoo.

"O ka makou i makemake ai, o ia no ke komo pu ana mai o ka Lede Kale e kokue. me kekahi mau hana keaka. pehei la ia i ko noonoo?" i pane mai ai hoi kekahi haku okoa aku.

"Aole o'u apono i keia mau hoolala ana a okou. no ka mea iloko o ko'u mau la opio. ua komo au me kakahi noe e hoolala i na mea elike loa me ia a oukou e hoolala nei i keia manawa a na ike au, aole he holopono iki. no ka mea o ka poe i maa ole i na hana keaka e hilahila wale ana lakou a hiki ole ke hooko aku i ka lakou mahele o ka hana. a o ia ka'u e kauoha aku nei ia okou e hoopau loa ka noonoo ana no kekahi hana keaka."

"He hoopohala ka hoi kau. he keu no e kokua mai oe loaa ai kekahi waihona kokua no kekahi halema'i no ka poe ilihune." i pane hou mai ai kekahi haku okoa aku. "Ina neino ke komo pu mai o ka Lede Kale me Kalakina me makou ma na hana keaka. aole loa he hophopo ana a no ka holopono o na mea apau me ka nui pu no hoi o na dala e loaa mai no ke kokua ana aku i ka halema'i."

"O ka pilikia hoi paha. aole au he mea hou loa e ahewaia mai ana au ke komo pu aku me oukou." i pane ae ai o Kakalina.

"Owau no hoi kekahi. aole no au he mea hou aolaila aole e hiki ia'u ke ae aku i ko oukou manao." wahi a Olivia i pane ae ai.

"Ua pololei kena mau pane a olua e kuu mau kaikamahine. e waiho aku no i ka lakou hana na lakou no e lawelawe. i ke iho no keia poe kamipulu i ko lakou hawawa me lakou iho no ia aole e ili mai na ahewa ana maluna o olua.

"Aole o'u manao. he hookahi iwaena o oukou e hiki ke ho olala i kekahi hana keaka me ka holopono. o ke kanaka hokahi wale no a'u i hilinai ai oia no o Mr. Derika eia nae hoi aole o'u ike iaia i keia po." me ka leha ana mai o kana nana ana ia Olivia me he mea la. e ninau okoa mai ana iaia ina paha ua ike oia i kahi i hele ai o kela keonimana.

"Aole i'o o mr. Derika i hoea mai nei keia po a na hoopohihihiia mai no hoi ko'u noonoo. no ke kumu o kona hele ole ana mai. oiai ua konoia aku oia no keia anaina i keia po." i pane ae ai no hoi o Olivia.

"Ke kaumaha loa nei au no kona hoea ole ana mai." wahi hou a ka haku aoo. "E hooikaika oukou e komo pu mai o Mr. Derika ma ka hana keaka a oukou i manao ai a mai ae aku i ka Haku Kale e komo pu mai no ka mea aole loa e hiki iaia ke hoomanao i umi huaolelo o kana mahele ke haawiia aku nana e hana mai oiai he kanaka poina wale oia a o kekahi no hoi aole kona noonoo ma na hana keaka."

"Ua pololei na mea a kuu makuakane e kaimilio aku nei mai hoao oukou o ka Haku Kale kekahi iloko o ka oukou hana o lilo auanei na mea apau hoolalaia i mau mea poho wale." wahi a Olivia, alaila noke okoa ae la na keonimana i ka akaaka.

I kela manawa nae i ke ae ai o Olivia iluna a hele holohoio aku la la no kekahi aoao o ka rumi. no ka mea aole he maikai nona ma ke ano ka lede nona ka home. e noho ai ma kahi hookahi a i kona hoea ana aku no kahi a ka Lede Polena e noho ana mamua o ka Piano oiai hoi ka Haku Kale. e noho ana me ke kikoo ana o kona mau wawae loihi i o a ia nei a o kona mau lima mahope o kona poo. ia wa i ku iho ai oia a leha ae la ka nana ana a ka Lede Polena iluna. me ka pane ana ae:

"E oluolu hoi oe e ka Lede Kale e himeni mai ia kakou i keia po mamua o ko'u hele ana aku i ka nana keaka a pehea o oe no nae paha kekahi e hele ana ea?"

"Ae e hele aku ana no au i ka nana keaka aole nae i keia manawa aka iloko o kekahi manawa mamua aku o ka hookuu ana o na hana keaka."

"Ke hauoli loa nei au no ko kakou hele pu i ka nana keaka ma keia po nolaila ua hiki ia'u ke kakali a i hookahi no ko kakou hele like ana aku nolaila e himeni mua mai hoi oe ia kakou!"

"Ua pono kela mai hoole oe e Olivia. i keia leo noi." i komo mai ai ka Haku Kale ma ke kokua ana i ka manawa o ka Lede Polena.

No kela koi ana mai hoi a kana kane e ae aku oia e himeni o ka hookokoke aku la no ia o Olivia ma kahi o ka piano, a i ka ike ana mai o ka nui o na malihini i kela nee ana aku o ka Lede Kale no ka hoomakaukau ana e hookani i ka piano ua momoku mai la lakou a kokoke iaia no ke.

Uwai mai la ka Lede Polena a kaawale mai ka piano mai me ka hoopili loa ana aku hoi i kona noho ma ka aoao o ka Haku Kale a nana mai la me na maka kokoe ia Olivia a o ia nae kana o ka pane ana aku ia Kale:

"He keu maoli no ka u'i o ka Lede Kale i keia po a o ka'u mea e minamina loa nei o ia no ka hoea ole ana mai nei o Mr. Derika, eia la kela kanaka ihea kahi i nalowale ai?"

"Eia i'o ohi oia ihea kahi i nalowale ai no ka mea ua kauoha aku aku au iaia e hele mai a ua ae mai no hoi oia o ka me i apiki nae aole oia me kakou a o keia nohoi ka manwa mua loa o kona nalowale ana ma na anaina o keia ano."

"Malia paha ua halawai oia me kekahi ulia: a he mea hoo kaumaha kona hoea ole ana mai i ka manao o kekahi mea oiai he mea maa loa kona hiki mau mai ma ke kekahi mea i keia hana ana ane hoi ua nalo kona mau maka Ma ka'u hou maopopo aole ana wahi oi aku o ka hauoli i ka hoohala ana i kona manawa ma ke kakela wale nei no aole anei o keia ka mea oiaio ke kuu haku?"

"Ae ua hauoli i'o oia i ka hele mau mai i nei nei." i pane mai ai ka Haku Kale me ka maopopo ole nae iaia o ka noe nao o na mea a ka Lede Polena e noke aku nei i ke kamilio.

"Ma ka'u hoomaopopo he mau hoaloha kahiko ka Lede Polena me Mr. derika a o ke kumu nui paha ia o ka hele mau mai o kela kanaka i ke kakela nei." i hoomau aku ai no ka Lede Polena i kana kamailio ana me ka leha ana aku o kona mau maka ma kahi a Olivia e noho mai ana ma ka piano.

"Ae he mau hoaloha laua a ua kaumaha loa au i kona hoea ole ana mai nei i keia po a malia e loaa aku ana oia ia kakou maloko o ka halekeaka. Heaha ana la ka imeni a ka Lede Kale e mele mai ana i keia manawa ia kakou." i hoolalau aku ai ke kamilio ana a ka Haku Kale.

Ua hele ka Lede Polena a pilia loa i ka hoonaukiuki mamuli o leona hoomaopopo ana aku aia ka noonoo nui o ka Haku Kale maluna o kana wahine a ua aloha aku hoi iaia me kona puuwai apau.

Iloko nae o kela manawa i hoomaka mai ai o Olivia e paani i ka piano o kekahi himeni punahele loa a kana kane mahope iho o ke kekoni ana o kona mau manamanalima i ke ki o ka piano. alawa mai la kana nana ana ma kahi a kana kane e noho aku ana me he mea la e kono okoa mai ana i ka Haku Kale e hele aku. o ke ku ae la no ia o ua hake nei iluna. a hele aku la a ku ae la ma ka aoao o Olivia. me ka haka pono ana aku o kana nana ana maluna o na maka nohea o ka wahine hookahi ana i aloha ai.

I kela ike ana mai o Olivia i ke ku aku o kana kane ma ka aoao. o kona hoomaka aw la no ia e himeni i ka pauku ekahi a e hoomaka aw ana nae e himeni i ka lua o ke pauku ua ike e aku la oia i ke aka o Mr. Derika iloko o ke aniani nui e kau mai ana maluna ae o ka piano e ahuwale ai oloko o keia keena. nolaila ua hoomaka wale aku la no oia e hookani i ka piano no ka hoolalau ana.

MOKUNA XXXVII.

No ka manawa wale no nae i nohoalii iho ai ka manao hopohopo iloko o na o Olivia. aole e hiki iaia ke hoike akea ae i kona mau ano pihoihoi a maka'u paha kela kanaka nolaila hoomaka hou aka la oia e pimeni i ke lua o ka pauka ahiki i ka pau ana.

(Aole i pau.)