Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 43, 24 October 1919 — Page 6

Page PDF (1.66 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo no

MAGURETA

a i ole

 Iloko o na Wiliau a ke Aloha. He moolelo i

Piha me na Haawina o ka Ehaeha.

 

            O ka mea oiaio loa nae, ua hoohauoli loa ia aku ko Reginola manao, mo keia hele pu o Magureta me ia, no ka mea ua ike mo oia, o kona haalele ana iho i kana wahine mahope, e lilo ana ia i kamu oona e noonoo nai ai, ahiki i kona huli hoi koke ana mai no Parisa.

            Noonoo iho la ua o Reginola, he hana paakiki loa ka hoala hou ana i kona mau manao ku-e aole e holo pu kana wahine me ia. o ka hana pono wale no, o ia ka ae aku, oiai ua makaukau oia ma na ano apau, a he mea maikai no hoi ko laua hele like, aole e lele ka oili i ka noho o kekahi o laua mahope.

            No ka manawa mua loa, iloko o kela mau hora kakaikahi wale no, akahi mo a loaa ia Reginola ke nao o Magureta, ma kahi e pili ana i ka hoomakaukau ana ma na huaka'i hele elike me keia, ua kuhiewa maoli no oia, he hana nui, a ululohi no na wahine ka hoomakaukau ana ia lakou, a o ka mea oi loa aku ana i mahalo ai, o ia no ka pau e ana o kekahi mau hana ano nui ia Magureta i ka hooponopono, me ka ui ole mai iaia, he kakaikahi loa na wahine i loaa ka noonoo o kela ano, o ka hapanui o na wahine, e waiho ana no lakou, na na kane e hoonaopopo ia mau mea apau.

            Mahope o kela hui kamailio pu ana me kana wahine, hoi hou mi la ua o Reginola noloko o kona rumi, a i ke kokoke ana ae i ka manawa e holo aku ai no kahi hoolulu o ke kaaahi, ua puka mai la oia iwaho, a ike mai la ia Magureta e ku aku ana me ka makaukau, a e haawi ana i na kauoha i na kauwa, no ka lawe ana aku i na pahu lole, ane na paiki iwaho o ka hale, a e kamailio pu aku ana hoi i ka nui o na kauwa, e hoolohe pono loa lakou i na kauoha apau mai ia Nona aku, no ka mea e waihu iho ana oia i ka hooponopono ana o ko laua home, malolo o Nora.

            Aole nea he manawa hou aku no ke kamailio ana e kukahekahe wale ai no, aole no hoi a Reginola mau mea e kamailio aku ai i na kauwa, aka haawi aku me oia i kona aloha ia lakou apau, a hemo aku la nowako o ka hale, aia hoi ke kaa ke kakali mai la, a ia laua nei no a kau iluna o ko laua kaa, o ka lilo aku ma no ia, no ka hale hoolulu kaaahi ka pahu hopu.

            Ma ke ano nui ke olelo ae, o kela huakai na moana a Reginola ma, ma ka moana Akelanika, o kekahi ia o na huakai inoino, me ka pau o na ohua, i ka lua'i me ke poluea. no na ia mau elua maluna o ka mokuahi, ua nui ko Magureta ma'i. o ka oi loa aku nae lamuna o kana kane, aka ma ke kolu mai o ka la, ua pau loa ae la kona lua'i ana, a lilo aku la oia ma ka hoomaopopo ana, i na mea no kana kane e pono ai; a ua pomaikai maoli ko laua holo pu ana ma keia huaka'i, no ka mea na nui na ohua i loaa i ka ka'i e hiki ole ai i kekahi kuene hookahi, ke kakaala mau mai ia Reginola; a elike no me kela huaka'i aumoana, a laua o ka haalele ana iho is amerika, ka nui o ke ma'i o Reginoa ame ko Magureta noho ana aku e holo nei.

            No na la lehulehu, aole e hiki ia Reginola ke haalele aku i kona rumi, a he hookahi nae ma i koe, alaila ku aku ka moku i ka aina, a mamuli hoi o na hookikina ana a Magureta, akahi no oia a pii mai noluna o ka oneki e holoholo ai, oiai nae ua nawaliwali oia i ka noke mau i ka kua'i. aole e hiki iaia ke holoholo, aka lawe aku la o Magureta hoonoho aku la ma kekahi wahi kupono, a i ka honi ana aku i na ea hu'ihu'i, ua ano konekonea ae la ua o Reginola, me ka hele no nae o ka helehelea a haikea.

            No kela nana aku o Magureta i ke kulana ma'i maoli o kana kane, hele mai la oia a ku iho la mamua o kona alo, paa aku ia hoi kona mau lima elua ma na papalina o Reginola, a i aku la: "Aole anei oe i hoohauoliia aku, mamuli i ko'u ukali pa aua mai nei me oe ma keia kuaka'i?"

            "Ua kokua nui mai oe ia'u iloko o ko'u mau pilikia apau maluna nei o ka moku, a ua kupono maoli no oe e kapa'a he wahine malama ma'i makaukau loa, a ke haawi aku nei au i ka'u maa hoomaikai ana he nui ia oe o Magureta."

            No kela pane, kulou iho la ke poo o Magureta ilalo, no ka mea aole ia o na olelo kupono a ke kane e kamailio mai ai, aole nae e hiki, no ka mea, aole loa he manawa a laua a olua i hoea mai ai i ka hoomaopopo pono ana, i ko laua aloha kekahi no kekahi; a o ia ka Magureta o ka pane ana iho.

            "Ke hoomanao nei no anei oe e Reginola, i kou kamailio ana mai ia'u i kekahi manawa loihi ae nei i hala, aole ou makemake e haawi mai i na hoomaikai ana ia'u no ka'u mau mea a hana aku ai nou?"

            "Ae, ua kamailio i'o aku ia oe pela, aka nae, mamuli mai no ia o na manao pupuahulu, a aole no hoi au i noonoo mua e lilo ana ia mea a'u i kamailio aku ai ia oe i mea nau e noonoo nui loa ai."

            "Ua ike no oe e Reginola owau kau wahine mare, a ua ili mai maluna o'u ke ko'iko'i o ka hooko ana aku i ka hana a ka wahine maluna o kana kane."

            Ina paha e oleloia aku e ua o Magureta owau kau wahine a he mea hauoli loa nana ka malama ana aku i kana kane, i hoike no ka nui o kona makee ame ke aloha iaia, in a ua hoea mai laua a elua i ka hoomaupopo pono ana i ko laua kulana oiaio, aole nae, ua kaohi mai la o Magureta i na olelo, e pili ana i ka meahana hookahi ana i hunakele loa ai iloko o kona puuwai, a o ke kumu hoi nana i kaohi aku ia Reginola, mai ka hoike pu ana mai i kona makee ame ka mahalo i kana wahine.

            "Ke kaumaha loa nei au. no ko'u lilo ana i mea hoopilikia aku ia oe." wahi a Reginola me ka leo o ka mea hoihoi ole, a no kela mau olelo, i haule wale iho ai no na lima o Magureta ilalo, mai ka paa ana ma na papalina o kana kane.

            Ma kekahi la ae, ua ku aku la ka mokuahi no Nu Ioka, me ke koi koke no o Reginola ia Magureta, e hoomau ko laua hele ana maluna o ke kaaahi, aia ka pono o ka hoea koke aku i Kapalakiko, a ua lilo na hookaika ana mai a Magureta, e hoomaha iki laua i hookahi a i elua paha la malaila, i mea hoolohe ole i aku, nolaila iloko o na la ehiku o ko laua kaahele ana i ke ao ame ka po mai Nu loka aku, hiki aku la laua i Kapalakiko.

            Aole i maopopo ia Reginola kahi i noho ai o Kanani, kona Kaikuahine, o ka mea wale no i maopopo iaia, o ia ke kakau mau ae o Kanani e hoouna mai i kaua mau leka apau. malolo o ka malu o ka Poropeka Kadina, noaila hooholo iho la ua o Reginola, e holo pololei loa laua no ke keena o ka Poropeka Kadina, me kona manao ole nae, ua hoi hou kona kaikamahine me kela kanaka e hana ai.

            Ia laua nei i hoea aku ai no ka hale, i ku ai ke keena oihana o ka Poropeka Kadina, kikeke aku la o Reginola ma ka puka o ke keena mawaho, aole he mea nana i hele mai e wehe i ka puka, nolaila komo loa aku la no oia iloko, ke alaalawa la kana nana ana ma o a maanei, aole on a ike aku kekahi mea, nolaila kikeke hou aku la oia i ka puka o ke keena maloko loa, ia wa i lohe aku ai oia, i ka pane ana mai o kekahi mea, e komo aku iloko.

            Me ka hoohakalia ole iho, wehe aku la o Reginola i ka puka, a i kona komo ana aku iloko, ike aku la oia i kona kaikuahine, e noho ana ma ka aoao o ke pakaukau, ai hoi na hoailona apau o ka ehaeha ke kau mai la maluna o kona helehelena.

            Aole e hiki i ua o Reginola ke pane koke aku, no ka mea ua piha loa oia me ka puiwa hikilele i ka ike ana aku i kona kaikuahine, ka mea ana i moeuhane mua ole ai, e loaa aku ana iaia maloko o kela keena, a i ka alawa ana mai hoi o Kanani, a ike i ke ku aku o kona kaikunane, waiho aku la oia i kana mau hana e lawelawe ana, a ku mai la iluna, me ka hooho ana ae i keia mau olelo:

            "Auwe, o oe ka keia e Reginola." o ka manawa hookahi no hoi ia o koua kaikunane i holo aku ai imua, a apo mai la i kona kakuahine iloko o kona umauma, me ka hoopuka ana iho i keia mau huaolelo: "O, e Kanani kuu kaikuahine hoomanawanui," alaila honi aku la ma ka ihu o Kanani, me ka hookahe ana aku i kekahi mau kulu waimaka nunui.

            He halawai pu ana kela o ke kaikuahine me kona kaiknane iloko o ka ehaeha, a no ka manawa mua loa, mahope iho o ka make anaʻaku o Kauwila, akahi no o Kanani a hookuu piha i kona ma waimaka o ka ehaeha, me ka hoopulu ana i ka umauma o kona kaikunane, a o Reginola pu iloko o ia haawina hookahi o ke kaumaha.

            No kekahi mau minuke kela lulumi ana o laua, hookuu aku la o Reginola ia Kanani, me ka holoi ana ae o kona kaikuahine i kona mau waimaka, a pane mai la:

            "O eia hoea ana mai la ou e Reginola, ua lawe pu mai oe i ka manaolan no keia ola ana aku. Pehea o Magureta?"

            "O, he maikai no oia, a ke kakali mai la maluna o ke kaa, o maua like mai la no ma keia huakai. E kii aku ana au iaia a lawe mai imua ou, a i hookahi ko kakou hoi like ana aku no kou home. He keu aku a ka wiwi o kou kino e kuu kaikuahine, e kupono ole ai ia oe ke hele i ka hana."

            "Pehea, ua kaawale anei kela pilikia kahiko on a mia iaia aku?"

            "Ae, aole loa he wahi hoailona iki i koe, o kela pilikia maluna on a i keia manawa, a in a no oe e ike aku ana iaia, aole oe e manaoio ana, ua loaa oia i kekahi haawina maikai ole mamua."

            "Pehea ke hoomanao la no anei oia, i kela la ana i hele ae ai e hini pu me aʻu, au no hoi e Reginola o ka hoopakele ana iaʻu mai ka make mai?"

            "Aole he wahi mea i maopopo iki no kela hana iaia, no ka mea iaia i hele aku ai e hui me oe, aole kona he noonoo maikai ia wa, o kana hoomanao wale no, me he moeuhane la kana mau mea apau i ike ai."

            "Ina o kena maoli ka mea oiaio e Reginola, alaila he keu aku a ka nui o ka hauoli o kuu uhane." no ka mea, in a aia no he moomanao iloko on a no kana mea i hana mai ai, alaila aole e lilo ana ko maua halawai pu ana aku i mea maikai.

            "E kii aku iaia, a lawe mai imua ou! Pehea he o ia mau noanei kona wahine uʻi?"

            "Oia ka wahine uʻi  hookahi aʻu i ike ai, a ua aloha aku au iaia, me kuu uhane apau, a he kakaikahi loa na kanaka i loaa ia haawina no ka lakou mau wahine."

            Me kela mau olelo mawaena o Refinola me Kanani, oili hou mai la oia iwaho, no kahi o ke kaa e ku ana, a o ia ka Magureta o ka i ana mai: "He keu aku maoli no o ka loihi o kou noho ana mai nei maloko o kela keena."

            "Ae, no ka mea aole au i manao mua, e loaa ana o Kanani iaʻu maloko o kela keena, a o ke kumu iho la ia o koʻu loihi, e kala mai nae oe iaʻu."

            "Eia anei o Kanani ma kela keena, a heaha kona kumu o ka hoea ana mai ma keia wahi?"

            "Eia oie ke ai ai âme kana kaikamahine. "Ua makemake oia e ike ia oe, o ia ka'u i ku mai la e lele mai oe ilalo nei, no ka hele ana aku e ike i kou kaikaina."

            Lele aku la o Magureta ilalo, a ukali aku la mahope o kana kane noloko o ke keena a Kanani e noho mai ana, aia no nae ka manao hopohopo iloko o Kanani, no Magureta. eia nae ua auhee loa ia noonoo ano e mai iaia aku, ma ka manawa a Magureta i hele pololei aku ai, a apo aku la i kona lima ma ka a-i o Kanani, me ka honi ana aku, a kamailio pu aku la no hoi me kona mau waimaka e kihe'ahe'a ana ma ka kona mau papalina:

            "O, e Kanani, kuu kaikaina! E hookipa aku anei oe ia'u ma ke ano ke kaikuaana nou? E aloha mai ana anei oe ia'u me he mea la, na ka makuahine hookahi kaua u hanau mai?"

            No keia mau olelo oluolu kui'o o ke aloha kaikaina a Magureta e kamailio aku nei, ua hiki ole ia Kanani ke kaohi mai i kona mau waimaka, ke hiolo la ia me he po'iwai la inininiia iho maluna on a, alaila aea ae la kona poo iluna, nana mai la hoi ma na maka o Magureta, a pane mai la:

            "Aole au e kala kahiko i aloha aku ai ia oe e kuu kaikuaana, no ka pono o kuu kaikuanane nei, aka i keia manawa, aole loa o'u kanalua iki no ko'u aloha aku ia oe, me he kaikuaana ponoi la no'u. ke lohe nei au i na kapuahi o ka Poropeka Kadina, e iho mai nei ilalo nei, nolaila ke mea pono ia'u ke hoolauna aku ia olua imua on a, ko'u haka hana."

            Iloko no hoi o kela manawa pokole, i komo mai ai ka Poropeka Kadina, alaila alakai aku la o Kanani i kona kaikuahine imua on a, a hoolaunaia ai kekahi me kekahi, me ka lalau ana ae o na lima o ua mau keonimana nei no ke aloha ana, oiai hoi ka poropeka e nana mai ana ma ka helehelena o Reginola, a pane mai la:

            "Ma ka'u mea e hoomaopopo aku nei, aole au hoomaha ana ma kekahi wahi, ma kau huakai, uo ka mea ua manao au, he mau la koe, o ka wa kupono ia e hoea mai ai oe no Kapalakiko nei."

            "Ma kela ma no o ka hoea ana ae o ke kelekalapa a Laulani, ko'u haalele ana aku ia Parisa, me ka hoomaha ole ma kekahi wahi." alaila kahamaha e ia mai la kana lau olelo, ma ka hoea ana mai o Kanani, me ke alakai pu ana mai ia Magureta, no ka hooluna ana aku imua o ka Poropeka Kadina.

            Ua lilo loa ka noonoo o ka poropeka i ke kamailio me Reginola, nolaila, aole oia i hoomaopopo, he mea hou ae kekahi mawaho o kela keonimana opio, aka nae iaia i huli ae ai a ike ia Magureta, ia wa oia i kau ae ai i kona mau lima e elua iluna, me ka hooho ana ae i keia mau olelo e wawalo hele ana maloko o kela keena:

            "O, e na lani! O Magureta anei keia kuu wahine?"

           

MOKUNA XLIII

 

            E hoomaka mai aka nae oia e hele imua, no ke apo ana mai i ka wahine opio, me he mea la, ua ike koke oia i kona kuhihewa, haule wale iho ma no kona lima ma kona aoao, a haule ino aku la maluna o kekahi noho, a kulou aku la kona poo ilalo, e hoike mai ana, i ka nui o kona ehaeha, no kekahi mea.

            No kela mau olelo i kamailio iaae e ka Poropeka Kadina, a no kona mau ano no hoi apau, alawa ino aku la ka Magureta nana ana i kana kane, alaila me kona hoohakalia hou ole iho, kukuli aku ma oia ma ka aoao o ka noho o ka poropeka, a ninau aku la iaia:

            "E hoike mai ia'u i keia manawa, o Magureta Delavina anei kau wahine mare?"

            No kekahi mau sekona, aole oia i pane mai i ka haina o kela ninau a Magureta, aka aea ae la kona poo iluna, a nana mai la ma na maka o ka wahine opio, a o ia kana o ka pane ana mai ma ke ano ninau?

            "Heaha kau mau mea i ike no Magureta Delavina? Ke ike nei au i ko'u kuhihewa, no la mea he wahine opio oe i hiki ole aku na makahiki i ka iwakalua-kumamalima, in a paha o oe ia, alaila aia ma kahi o ke kanaha-kumamalima kona mau makahiki i keia manawa."

            "O Magureta Delavina anei kau wahine mare?" i hoomau aku ai no o Magureta i kana ninau ana.

            "Ae o Magureta Delavina, o kuu wahine aloha no iam ka malamalama o kuu mau maka, a o ka hauoli hoi a kuu puuwai." wahi a ua poropeka nei, me ka hiolo okoa ana iho o kona mau waimaka, a nona hoi ka uwe, he hookahi ka hookahe like ana o ka poe apau maloko o kela keena i ko lakou mau waimaka, pehea hoi e nele ai, ke komo like aku iloko o ke aloha kupouli, no ka mea ua aneane e hoauheeia ae, kekahi ninau pohili loa, no ko Magureta mau maka\ua.

            "Ina he wahine i'o o Magureta Delavina nau, heaha na hooiaio ma kou aoao e hiki ai ia'u ke manaoio aku?" i mau aku ai no o Magureta i ka ninau ana.

            Nana hou mai la ka poropeka ma na maka o Magureta, alaila ku ae la iluna, me ke kii ana aku, i kekahi holowaa loihi, maloko o kekahi ume, a lawe mai la me ka haawi ana aku iloko o ka lima o Magureta: "No ka hooiaio ma ko'u aoao, e loaa ana ia oe maloko o kena poki loihi, ke kii o ka'u wahine."

            Me na manamanalima haalulu i lalau iho ai o Magureta i ke pani o ka poki loihi a wehe ae la, aia hoi iloko o kona puiwa, ike iho la oia i ka helehelena o kekahi wahine opio i kulike loa na ano apau o kona lole e komo ana, ame ke ano o ka hanaia ana o kona lauoho.

            Mekekahi huaolelo ole mai kona mau lehelehe aku, haawi mai la oia i ke kii ia Reginola e nana iho, lalau hou iho ia ua o Magureta i kekahi owili lauoho gula, a nana ae la, ua kulike loa no me kona lauoho, a i kona waiho ana aku i ka lauoho maloko o kahi i waiho mua ia, lalau aku la i kekahi palapala loihi i hele a haulaula i kau a mea o ke kahiko o ka waiho ana, a maloko o kela palapala, na olelo maopopo loa no ka hoohuiia ana o Magureta Delavina, iloko o ka herita o ka mare, me Uilama Kadina.

            Iloko o keia manawa apau a Magureta e noke la i ka nana i na ukana apau maloko o ka poki loihi, ala wale no namaka o ka Poropeka Kadina maluna on a, a i ka hoihoi hou ana iho o Magureta i na ukana apau ma ko lakou mau wahi iloko o ka poki, pani iho la a paa, alaila haawi hou aku la i ka poropeka, me ka i ana aku:

            "Owau, o ka mea e ku aku la imua ou, owau ke kaikamahine ponoi a Magureta Delavina, a o keia kaʻu kane mare," me ke kuhikuhi ana ae ia Reginola.

            "O, pehea la e hiki ai iaʻu ke manaoio aku i kena mau olelo au e ka wahine opio!" wahi a ua poropeka nei me ka pulili ana ae i na lima ma kona poo.

            "Alaila, aole no anei oe i mahuʻi iki, he kaikamahine kekahi au me kau wahine?" i kamailio hou aku ai o Magureta, no ka moomaopopo pono ana i ka mea e hoopau loa ia ae ai na pohihihi i pili i kona mau makua.

            "Aole loa au i moeuhane iki, i kekahi mea o kena ano au e ninau mai nei," wahi a ka poropeka, me ka hoomau hou ana mai no nae:

            "Ina o oe i'o kaikamahine a Magureta Delavina, alalila he kaikamahine ponoi oe na'u, no ka mea oia ka'u wahine mare, elike me na hooiaio apau a kou mau maka ponoi i ike iho nei.

            No ke ku hoi o Magureta iluna, lawe mai la o Reginola i kekahi noho a waiho iho la ma ka aoao o kana wahine, me ka i ana aku:

            "Eia ka noho e Magureta, aolo oe e ku iluna i ka malo'elo'e a kamailio ana ia me ka maikai, no ka mea aole e pau ke kaua hana maanei n oka manawa pokole."

            Hoolohe aku la o Magureta i ke kono a kana kane, a i kona noho ana iho ilalo, hakilo pono loa aku la oia ma na maka o ke kanaka e noho mai ana mamua o kona noonoo.

            "Ina o kona makuakane i'o keia, ana e manaoio loa la, mamuli o na hooiaio hiki ole he hooleia ae, alaila he mea pono iaia nei ke aloha aku iaia me he mea la, ua kamaaina loa oia mai kona wahi wa uuku mi. Ina hoi no ka mereia o keia kanaka me kona kamuahina, alaila pehea la oia i haalele aku ai i kana wahine, a e kaa aku hoi la laua kaikamahine, malolo o ka malama ana mai a ka poe okoa loa.

            Me kela mau ninau lehulehu e haku'iku'i ae ma iloko on a, hooholo iho la ua o Magureta, aole oia e lawe mai ana i keia kanaka he makuakane nona, ahiki i kona lohe piha ana i ka moolelo o ko laua ola ana, me he mea la nae, ua loaa aku la no i ka Poropeka Kadina, ka ike no ka mea la nae, ua loaa aku la no i ka Poropeka Kadina, ka ua kanaka mei o ka i ana mai:

            "He mau pono paha ia'u ke hoakaka piha aku i ka moolelo o ko'u mare ana i ka'u wahine, he mea ia e hoauheeia aku ai na manao kanalua apau mai ia kakou aku. I ko'u manawa he iwakalu-kumamaha makahiki, ua hookuuia mai la au mailoko ma o ke kula kiekie o Havada maloko o ka mokuaina o Makekukeka. Haalele iho la au i Amerika nei no Parisa, no ka hoopau pono ana aku i ka'u mau haawina e a'o ana ma na mea pili akeakamai.

            "Oiai au e noho ana ma kela kulanakauhale, halawai iho la au me Magureta, ke kaikamahine hookahi wale iho no a kekahi kanaka kahakii kaulana. O kela ke kaikamahine me ia, ua haulehia iho la au i ke aloha nona, ne he mea ana me ia, ua kaulehia iho la au i ke aloha nona, me he mea la, oia hookahi wale no ka meanui ia'u ma keia ao.

            "Ua kulike ko maua aloha kekahi no kekahi, eia nae, aole i apono ma makuahine o kela kaikamahine, no ko'u hoopipili mau aku iaia. He kanaka ano nui ko Magureta makuakane iwaena o ka puhai o ka poe hanohano ma Parisa, ua manao oia, aole au he kane kupono na kana kaikamahine, aka i poe no i kupono me kona kulana, o ia hoi, i poe kanaka maiwaena mai o na keiki a ka poe waiwai a hanohano o kela kulanakauhale.

            "Aole u i makemake e hoopilikia aku i kona noonoo, a e hana aku pha i kekahi la waiho ae la au i ko'u kua, a hele aku la au e halawai he alo a he alo me ia, a noi aku la e lilo kai kana kaikamahine i wahine mare na'u.

            "Ua lilo keia i mea hoopiena aku i ka noonoo o Delavina, ka makuakane o kuu Magureta, me kona olelo okoa ana mai ia'u, ua paa loa kona manao e hoomare aku i kana kaikamahinem me kekahi kaiki opio, mailoko mai o kekahi ohana ko'iko'i, me kona pane okoa ana mai, aole loa au e kamailio hou me kana kaikamahine.

            "He kanaka opio wale no au iloko o kela manawa, e holo ana hoi ke koko iloko o ko'u kino me ka ikaika, o ka kanaka Amerika, a hui pu iho me ka nui o ko'u aloha ia Magureta, hooholo iho la ko'u manao, e mare aku au i ka mea a'u i aloha ai, meka nana ole i ka mana o makuakane o kuu Magurea. He hookahi nae kumu o ka holopono o keia manao o'u, o ia no ka haulehia like ana o Magureta i ke aloha ia'u, ole hoi ke kanaka a kona makuakane i makemake ai iaia e mare aku.

            "Ua hoikeike aku la au imua o kuu Magureta i na mea apau a kona makuakane i hoike mai ai ia'u, o kana pane, aole loa oia e hoihope ana ma kana mea i koho ai, aka e moepoo ana oia mahope o'u, me ka nana ole i ko'u nele a ilihune, no ka mea wahi ana, in a aole au e pili aku me ia, e lilo ana aku ma ka home o kona makuakane, me kekahi manu i hoopaapioia maloko o ka hale manu i kinohinohiia me ka wai gula.

            "Aole loa oia i ae e hookikinaia mai e kona makuakane e mare aku i ke kanaka ana i makemake ole ai i kane nana, nalaila mahope iho o ko maua kukakuka pu ana, ua hooholo like iho la maua, aole he alahele e ae no ko maua hauoli, o ka hele aku no e mare malu, a e ku-e aku i ka manao o Delavina.

            "Aole loa he hana apono na'u, ka hookoia ana o kekahi mare ma ke ano malu, o kela kekahi o na hana kupono ole e hookoia e kekahi kanaka, me ka manao, pela iho la e hookoia ai kona mau makemake: aka nae in a ua aloha like na mea a elua kekahi no kekahim o ka hana kilakila loa a laua e hooko ai, o ia no ko laua mare ana, a auamo i na ko'iko'i o na mea apau e hoea mai ana maluna o laua, in a ia no ka hauoli, a no ke kaumaha paha.

            "Ina paha i oo ko'u nono ia manawa, in a no i ku-e aku au i kela manao no ko maua mare malu, aole nae, he noonoo opiopio loa ko maua a elua, nolaila i ka paa ana o ko maua manao, e hoolilo ia maua u hookahi, i kekahi la, lawe aku la au i kuu Magureta no kekahi wahi kauhale uuku, he ewalu mile ka mamao mai Parisa aku, a ku aku la maua imua o ke kahunapule, no ka hoolilo ana mai ia maua i hookahi.

            "Maloko o kela wahi kauhale, i hoolimalima aku au i kekahi home kupono a hoonoho aku la i kuu Magureta maloko olaila, a mai kela kulanakauhale i kakau mai ai kuu Magureta i kona makuakane, e hoakaka mai ana no kana mea i hana ai. Owau pu no kekahi i kakau ma iaia i kekahi leka i ku i ko'u kulana keonimana, e hoakaka mai ana iaia, e lawe ana au i kana kaikamahine, me na manao hiipoi, e papahi mai ia na la o kona ola ana me ka hauoli, aole loa hoi e pau ana ko'u hooikaika ana, ahiki i ko'u kau ana ma kekahi kulana kiekie, e haaheo ai kana kaikamahine.

            "Ua hoopihaia aku o Mr. Delavina me ka huhu ame ka inaina, a o kana pane wale no i hoonua mai ai, he iwkaluakumamalima kaukani dala, me kekahi leka pokole, e hoike mai ana, aole loa on a makemake e ike hou ke poo o kuu Magureta makolo o kona home.

            "Ua lilo kela pane a ka makuakane i mea e hookaumaha ia ai ka manao o kuu Magureta, aka nae iaia i hookuku ae ai i na mea oi aku, ua hoike okoa mai la ia'u ua oi loa ae ke kaumaha e kau aku ana maluna on a in a au e kaawale mai ana mai iaia mai, mamua o kona kaupale ia ana mai e kona makuakane.

            "No na mahina mua o kela noho mare ana ae o maua ua hele maoli au a piha i ka hauoli pela hoi me kuu Magureta, me he mea la aole kekahi mea maikai ole i ala ae mawaena o ka makua ame ke keiki. E hooikaika ana au ma na ano apau ma ka'u mau haawina e a'o ana i kela manawa no ka mea aia mau iloko o'u ka iini e kau au ma kekahi kulana kiekie loa, i ko'u wa e huli hoi mai ai no Amerika nei.

            "Iloko nae o kela noho nanaea o maua, aia hoi, ua hoea ae la kekahi kauoha iaʻu, no ka huli hoi koke ana mai i ka aina hanau, oiai ua maʻi loa kuu makuakane, He manawa pokole wale no kona e ola ai, a ua makemake nui oia e ike iaʻu.

            "Aole au i hoike mua mai i kuu makuakane, no kela mae ana oʻu i ka wahine, no ka mea ua ike no au, aole oia e apono ana, no ka mea aole i pau koʻu huli ana i ka ike ame ka naauao; nolaila he mea maikai ole koʻu hoi pu ana aku me kaʻu wahine no Amerika; maila he kumu hoopilikia loa aku ia i kona noonoo, i kona wa o ka maʻi.

            "O ke aloha o ka wahine, ke kau mai la ia imua o kuu mau maka, me he opuu daimana la, oiai hoi ke aloha o ka makua e kau pu mai ana imua oʻu ia wa hookhi, a ke hakoko la au, i ka mea pono aʻu e hana aku ai. Mahope nae o ke kukakuka pu ana, no kekahi manawa loihi, ua hooholo iho la maua, owau hookahi no ke huli hoi no Amerika, a e noho no oia ma Parisa, ahiki i kuu huli hoi hou ana aku imua on a, ma ka manawa e pau ai ka pilikia o kuu makua.

            "Aio kela i ka mahina e hookuuia mai ai au mailoko mai o ke kula, nolaila ua hoopilikia hou ia mai koʻu noonoo, no keia huli hoi koke aku oʻu mamua ae o ka loaa ana mai o koʻu palapala hoomaikai, aka nae mahope iho o koʻu hoakaka ana aku imua o na kumu o ke kula, no keia pilikia nui e hiki ole ai iaʻu ke alo ae, ua haawi mai la lakou i ka ae e loaa no koʻu palapala hoomaikai, in a e pololei kaʻu mau pepa hoike, i ko lakou wa e nana ai i na pepa a na haumana apau.

            "Me na waimaka o ke aloha oiaio no kuu wahine, i haalele aku ai au iaia ma ko maua wahi home, a huli hoi mai la no ka ike ana i ka makua, a ua hoohauoliia aku oia, me ka pii ae o kona ano i ka maikai, no keia ike ana mai iaʻu.

            "Aia koʻu home maloko o ke kulanakauhale o Nu loka, o koʻu makuakane wale no me aʻu na mea i koe o ko maua ohana, me kekahi kaikuahine ohana oʻu, o Ane Weliakona ka inoa. He kaikamahine makuaole oia, a o ke kaikamahine hookahi wale no hoi, a ke kaikaina o kuu makuahine, Ua like no kona mau makahiki me koʻu, me kona noho pu maloko o ko makou home, no na makahiki lehulehu.

            "He manawa pokole wale no kela kulana oluolu o kuu makuakane, ua emi hou mai la kona ikaika, e hiki ole ai iaʻu ke haalele iho iaia iloko o kela kulana, a huli hoi aku i ke alo o kuu aloha e kakali mai la me ka hoomanawanui ma Parisa, no ka mea ua hoike mai ko makou kauka ohana, he manawa wale no, e haalele iho ai kuu makuakane i keia ola ana.

            "Ua lehulehu na manawa o ka oili ana ae o kekahi manao, he mea pono noʻu, ka hoike ana aku imua o kuu makuakane, no kela mare ana oʻu i ka wahine, he hookahi wale no mae kumu nui nana i kaohi mai i koʻu hoike ana aku iaia i ka mea oiaio, o ia no ka hopohopo, o lilo auanei ia nuhou, i mea e hoopokole koke ia ai kona ola ana.

            "Iloko o na pule mua, e loaa pololei mai ana ka Magureta mau leka iaʻu, aka nae mahope mai, aole he loaa iki mai, ahiki i koʻu hopohopo loa ana, aia paha kekahi mau hana epa ma ka aoao o kona makuakane, i wahi no maua e kaawale ai. He nui kaʻu mau leka e kakau mau aku ana iaia i kela ame keia manawa e haalele mai ai ka mokuahi no Parisa, e uwalo aku ana imua o kuu Magureta aloha, i hookahi huaolelo, no ka maikai o kona noho ana, a no kona pilikia paha, aole uae he loaa mai o kekahi pane.

            "He eono mahina okoa kela o kuu kaawale ana, mai ia Magureta mai, ua make iho la kuu makuakane. He mau hana kekahi nana i hookaulua iki iaʻu, aka nae mahope o ka hooponopono ana i ua mau hana nei, ua kau aku la au maluna o ka mokuahi, a holo aku la no Parisa, me kela manaolana, e ike ku i na maka okuu aloha, a e hoihoi mai iaia no Amerika nei.

            "E kuu mau hoaloha, he mea ehaeha noʻu ka hoomau hou ana aku i koʻu moolelo, aka nae i mea e hoopau loa ia ae ai na pohihihi, o na ano apau, he mea pono iaʻu, ke huaʻi pau aku i na mea oiaīo, me ka huna ole iho i kekahi mea. Ma kela hoea ana aku oʻu no kahi kauhale a maua i noho ai, auwe! i nana aku ka hana i kahi home o maua, ua paa na puka i ke paniia, aohe kanaka oloko, ku iho la au i ka hoaa, me ka maopopo ole o kahi e huli aku ai i kuu wahine aloha.

            "Aole i maopopo iaʻu kahi o na kauwa i noho ai, e hiki ai la hoi iaʻu ke ninau aku i kahi okuu Magureta i hele aku ai. O ka noonoo mua loa o ka oili ana ae iloko oʻu, o ka makuakane o Magureta ka mea nana i imi i ke alahele e kaawaleai maua, nolaila me ka hookaʻulua ole iho, hoouna aku la au i kekahi leka ia Mr, Delavina, e koi aku ana iaia, e hoakaka mai i kana mea i hana aku ai maluna o kuu wahine; o ka mea apiki nae, ua hoihoi hou ia mai o kela leka, me ka wehe ole ia.

            "No kela hoihoi hou ia ana mai o kaʻu leka, i hooholo iho ai kuu manao e hele maoli aku imua o Mr. Delavina, a koi aku iaia ma na ano apau, e hoike mai i kahi i noho ai o kuu Magureta; aka nae aole au i aeia mai e komo aku maloko o kona home; nolaila hoolimalima okoa aku la au i kekahi mau makaikiu, no ka huli ana i kuu wahine nalowale; a no na makahiki elua kolu kakali ana aole loa he wahi moali iki i loaa aku, no kona wahi i hele aku ai, a i noho ai paha.

(Aole i pau.)