Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 43, 24 October 1919 — Mai Koho ma ke Ano Ohohia Wale No [ARTICLE]

Mai Koho ma ke Ano Ohohia Wale No

! Ma kekahi wahi o keia pepa e ike iho ai ko ke : Kuokoa poe heluhelu. i ka hoolaha no ka weheia aku 0 na aina aupuni ma Wailua. Kauai, no-ka hookuono--1 ono ana, a oiai o kakou o na kanaka Hawaii kekahi poe ohohia wale ma na hoolaha o keia ano, ke makemake nei makou e hoonaauao e aku ia kakou Hawaii e noonoo me ke akahele, a mai koho ma ke ano ohohia wale no. i Aole paha.he kanaka Hawaii a lie wahine Hawaii, 1 nele ka makemake ame ka makee e loaa he home hookuonoono nona, o ka oi loa aku, ma na aina momona elike me keia e hookuonoonoia aku ana, o l;a pilikia nui nae a makou i ike ai. o ia no na kumu aelike, ma ka aoao o ka jJoe e koho afta i kela mau aina. e hooko aku ai; a ma kekahi olelo maoli ana ae hoi, ua aneane e hiki ole i ka mea i nele i ke dala ke aa aku e hookomo i kana palapala noi, me kona ike maopopo no. aole e hiki ana iaia ke hooko aku i ka aelike e hanaia ana me ke aupuni. L'a nui a lehulehu wale o na Hawaii i waiho aku i ka lakou mau palapala noi, nia na manawa i weheia aī kekahi mau aina aupiini no ka hookuonoono ai'.a, 0 kekahi hapa o lakou. ua haalele okoa'i ko lakon ir.au aina, mamuli o ka nele ame ka hemahema maoli ma ko lakou aoao, no ka hooko ana aku i na kuiiiu p.elike, i koiia mai ai lakou e hooko aku; aka o ka poe no i makaukau, a i kaa aku paha malalo o na mahiko, ka mahi ana mai. i ko lakou mau aina, o lnkou ia e noho mai nei ma ko lakou mau home hookuonoono; no keia kumu la, i ala mai ai ka manao iloko o :nakou, v e noonoo mua kakou na Hawaii, no ka hiki ame ka hiki ole ke komo aku a noi i kela mau aina o Wailua, Kauai. Ua pii maoli ka waiwaiio o kela mau apana, i kauia ai, ma kahi o ka elua kaukani ahiki i ka eha kaukani dala o ka apana hookahi; malia ua kupono no īa elike me ka momona o kela mau aj)ana aina, o ka pilikia wale no 'ma ka aoao o na Hawaii, o ia kahi e īoaa ai ke dala e ūku mua aku ai i ke aupuni, a e hoohana aku ai no hoi i ka aina. Ma ka aelike no ka lawe ana i kela mau aina hookuonoōno. e koiia ka mea noi, e uku mua oia ma ka manawa e kakauinoaia ai ka aelike, he umi pakeneka o ke kamukuai i kauia no ka aina ; a iloko o kela ame keia makahiki mho])e niai, 110 na makahiki eono, e uku oia i umi-kumamalima pakeneka o ke koena aku o ke kumukuai, me ka uku pu i ka ukupanee o eono keneka o ke dala 110 ka makahiki. Aole. he q|elo ana no ka ]X)e lako a i makaukau me ke dala. e lailakila ana lakou maiuna o kela kumu aelike. ;|<a nO|ka poe uele.Jii»sĪil, 4 ijja malio i-iia. a /tt e hoKkomo i na /palapala nov, koe wale no. a maopopo ia lakou na alahele, e hiki ai ke hooko i na kumu aelike ma ko lakou aoao. Ria hou keia pilikia; ua koiia ka mea e koho.ana i apana aina nonai, e hoi oia a noho maluna o kona aina i'oko o kanaiwa.la, mai k.a la aku i kakauia ai ka aehke. o ia hoi e kukulu koke aku oia i home nona e noho ai, a £ hoomaka koke no kona mahi ana i ka j aina elike ka nui me ia i hoakakaia ma ka hoolaha, 1 no kela ame keia makahiki ahiki i ka ukn piha ia I ana o ke kumukuai o ka aina. j Ua papa loa ia kekahi' mea mai ke kuai ana aku, 1 a i ole hoolimalima ana aku paha i kona aina hoo- ! kuonoono i ka mea okoa, aka o na hoohana ana apau i ka aiua, malalo no ia ona. a i ole malalo paha o kana 1 kauoha, nolaila e ike mai kakou i ka puikaika ma- ! eli. e hiki ole ai i na Hawaii i makaukau ole me ke eiala a i ole me kekahi mau lako e ae paha, e hiki ai ke hoohana aku i ka aina, me ka pilikia ole. Ua aeia kela kane, keia wahine e hookomo i ka lakou palapala noi no kela mau apana aina, eia nae aole e hiki i ke kane mare ke hookomo i kana pala- ' pala noi. ina ua hookomo mua kana wahine i kana I noi. pela hoi ka hiki ole i ka wahine mare ke hoo--11.01110 i kana noi, ina he palapala noi ka kana kane i • hookomo ai, a-ma kekahi olelo ana ae, aole e hiki i ke kane ame ka wahine i mareia, ke hookomo like i ka laua mau noi no kela mau aina hookuonoono, a ina 110 e loaa ana ke kuleana kolio i kekahi o laua, e uele aua ka loaa ana o kela pono. mamuli ae la o kela kumu īnaluna; nolaila e hoomaopopo ka poe uoi i keia mea ano uui. Ua nui ko makou makee e hoi na Hawaii ma na kuaaina e noho ai, a e iho na lima ilalo o ka honua, no ka huli ana i na pomaikai. aole nae makou i makemake e hookikina wale aku, e komo oukou iloko o na noi ana no kela mau aina, ke ole oukou e ike, ua 'lako a ua hiki ke hooko i na koi ana apau a ka aelike a oukou e hana aku ana me ke komisina o na aina aupuni; ina aole pela, alaila ua ahona ka noho hoomanawanui ana, me ka hooikaika ma ka oukou mau hana, e lawelawe nei i keia manawa, no ka malama ana i ko oukou ola ana, ame ko oukou mau ohana, mamua o ka piikoi wale ana aku no i na pono ame na pomaikai i hiki ole ke loaa mai; aka e hookomoia aku ana oukou iloko o ka poino ame ka pilikia. E noonoo me ke akahele, e heluhelu pono i na kumu aelike apau no ka lawe ana i kela mau aina hookuonoono, a ina ua malaelae ke alahele nomua, alaila mai kanalua i ka hookomo ana i na noi, a ina no ka loaa i'o o ke kuleana, e koho a e'wae ai i kela mau aina, e hooko aku me ka manao" kui'o, e hoek mai ka la e noho mana hou ai na kanaka Ha\vaii, maluna o ko lakou aina, aka hoi, ina no ua pohihihi na alahele no ka waiho ana aku i na palapala noi, ua oi aku ka pono o'ka noho malie ana, a e lilo ia nele, i mea e a'o mai ai ia kakou, e hoomakaukau e mamua, no kekahi mau aina aupuni e wehe hou ia aku ana r,Q ka hookuonoono ana.