Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 49, 5 December 1919 — HE HAINA HANE. [ARTICLE]

HE HAINA HANE.

Mr. o ke Kilgbana a k» Lahui, Aloha oe:—E oluolu oe no f u laki kow» o ka pepa heenalu & ka lehuJcha } a maioko auanei o ua wahi kowa 1«. aa « h&mare aku ai i ka l&a o ke keiki o na pali hauliuli o ke 'Koolau, a 9 maihi pu ia ai hoi ka alualu ilpoo o ua keiki la, kahi hoi i ku ai ka nemo; a ma. ia wa hookahi no, ua makemake nni an e kukulu hou aku i ke kino o ka nana a ua keiki la, a o ke kumuiaau hoi aua keiki la oka pohia« uakea o ke Koolau i paha ae ai; 0 ka niuie ia puni na 'moku, o ia hoi ka'i apuni, ka'i apuni, koe koena, ke hiki hoi paha i Laie, a ke olelo nei uue ka meahuoa a ua keiki la penei: Moiiaalehu, he kumulau moa no, a i hanan he 5 haa, a hoomoe, a kiko, 4 hua 1 kiko he mau moa lawa keokeo, aole &me wawae, eha ekekeu j<akahi; o k& $ e ka haa, he keiki ulahiwa, he poo kont, 4 ekek&u, aole wawae. Ua loaa oJ* o na keiki poo ole i ke poo o ka ulahiwa a pili lakou ia lakou iho, a hea īa ko lakon inoa ma ka inoa hookahi. Owai sml ka oleU» o Haw«j.i nei? Kc ike like mai la no k&kou apau i ke kilakila o ka oiwi kino pahaohao o ka mo« * Olopana, ke alii o Oahu iloko 0 ia inaiL la i hala aku ,a o ka pali nui < koi a ua e«eu la o ke Koolau i kukuiu] atai «ei imua o ke alo o na magoi me j ka owaaolaea poho, oia iho la ke kumu j e palo ole ai ko imu ilio, a nana mai no 1 ka hemo o ka mahu o ko puholo ilio I ma ka puka a Kaniho penei: W«hewehe hana: Haainre 1. 0 ke! Imnolap «noauaiehu i hoikeia ma ka V'"« mua o keia nane, a i hoolue mai ai i na hua elima, o ia no ke ilala gula, a he hapaha kini kona ano ma ka hoomaopopo aku. Ke hoakaka nei ka nane pcn*i: '4 hua i kiko, he mau moa lawa wato ao lakou apau, o ia hoi, keokeo, Mole poo ame wawae, aka nae, he mau ekekeu pakahi ko lakou eha. Hamare 2. Ma ka wawahi aiia i ke kino o ka hapaha kini, a dala gnla hoi ma kahi olelo e hanau mai ai na 4aXa keokeo elima, a oiai hoi, he 4 wale no hua i kiko i nele aae hoi i ke poo ame wawae, aka ua lawa loa lakou me 7ia ekekea pakahi eha.

Hsmar« S. O ke dala gnla Amerika o i» «rslo no ke dala poo hookahi maloio ih» o kona mau paleoa, aole o ke daia k«o*eo, aia maioko o kela ame keia <Ial» keokeo paa hookahi, he 4 hapaha pakahi ia, a na kulike ia me na okeken pakahi eha a ka nane e hoakak&*oui nei. O ka 5 « k* kaa he keiki ulahiwa ia, Ke poo kona ame na ekekeu eha, aole *ka iiae, ua loaa k» ola i na nfod ole i L* poo o ka nlakiwa, a j>i2i iakoa ia lak ou iho, a hea ia ko lako« inoa m& ka inoa hookahi. Owai u.a ka 01010 o Hawaii nei? Hapaha ul.iula. M& ka olelo 0 H&waii aei. Hsmare t ifa ka houluulu aaa mai i na hua mua 4 i kiko, me ka huina o na apau, o i& hoi aa dala keokeo, a 1«fth«o ae nalalo o Moaulalehu, a ia wa no i kahuli ae ai o moa uakea ma a liio 5 ulakiw» <hapaha ul&ula), a pela iho la 1 loa& ai ko lakou ola o ke poe o ka| ulahiwa, ma ko lakou pili a pee aiw ae maioko o ka malu o na okekeu o hapaha uiauia, a kohn poso ko lakon kaheaia tM xaa ka inoa hookahi o hapaha] alanla, a i 010 ia o hapaha kini. Ke olelo hou nei no ka nane, he mau «kok«u 4 ko moa ulaliiwa, ke pane aka mei ke kaiki o ke kaula pulumi pahelo aama 0 na pali 0 ahi 0 Manu&hi penei: Am, ke maa ekekeu i'o no ko moatUsiklwa be 4, * e ike i'o mai ana no oe i aa kom* la au m« kooa mau ekekeu 4 (hni) a eia mai: Hamare 3. Maloko o -ka -hapaha ulaola he 4 hapaumi ulaula ia, a ua like »0 boi ia me na ekekeu 4 o ka moa ulaMw&- Bna, eh { Keiki o ke Koolau! P*hea, lohe paha Kauai i ka uuina o ko Ke manaolaua n«i no nae an na weiawela maoli no paha kai o ka -noa ke hele la a makoie oe i ke kai 0' Haaa, hulipu i ke kai o Maolea. j Kou no a mau, J. W. K. KAKELAMALUIKALEO. Kakua aleHe aaom o aomiaomi i ke kai o Kona. 3fakaoa}tajia i'o inai la no na hauna Vanare ku'i aiana, a ke keiki pahele aaa» koa leaalena'a na Kona, eia xiae, aoka mea a iimo iho na maka o ka euea o na p>ali huliuli o ke Koolau. Lona ole mai la ia oe ko kolohe i ko kii i ktt k«Jtuu-e, m« ka puluniu oe e pahele mai ai mika puapua i wi ka niho 0 ke koloh«. Huli hou ia mai.—L. H.