Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 49, 5 December 1919 — HE KANAENAE ALOHA NO KUU PAPA HELE LOA JOHN H. KAMAUNU NIHEU. [ARTICLE]

HE KANAENAE ALOHA NO KUU PAPA HELE LOA JOHN H. KAMAUNU NIHEU.

Mr. Lunahpopouopono, Aloha nui kaua: —Oluolu mai kou lokomaikai ame kou ahonui i kekahi keena kaawale o ka ka\ia hiwahiwa, a usna hoi ia e uwila aku ma na kihi eha o ko kaua aina aloha, nu* ka puka ana o ka la ma Kumukahi a ka weloua olu a ka la i .Lehua, i kela mau huaolelo hoolele hauli e kau 'kehakeha ae la maluna. no kuu papa hele loa John Ilaulani Kamaunu Niheu, i ike mai ai na kini makainaka o kaua e noho mai la ma kela ame keia kuouo o ko kaua aina oiwi. Ma ka hora 1G o ke kakahiaka o ka Poaoho, Nor. 8, 1919, i loaa ae ai he louo hoolele hauli e hoike ae ana me ke aloha inaloko o ka uweaolelo kelepona, ka elole hikiwawe h ke akainai o na liina a kanaka i imi ai, e hoike ae ana me ka hoohikilele i ka manao, o ia ua haalele mai la o papa ia kakou.' Aloha wale! Aloha wale ka niakua o ia home, ka makua e hoomanawanui ana i ka uhaiaholo ana i ka la, i ka ua anje ka makanl, i ka olelo aloha a ko kakou Haku a Kristo lesu, a i wauana mua ia mai hoi e na k#ula uiai ua pali hauliuli mai o līonokane, a na kapakai aloha ou e Mahukona, n.l' kula oneanea o Kipuhaa, ame na uluwehi ou e Kaauhuhn. L T a hanauia kuu papa hele loa o Jno. H. K. Niheu nuii ka puhaka mai o kona papa o Niheu (k) ame Mahu (w) ma Ainakea, Kohala Akau, i ka 1841, a ua piha iaia ua makahiki he 7S o kona hanu ana i na ea oluolu o Iceia oia ana. Ua lipphuiia oia ma ka berita maemae 0 ka mare me Miss Hannah N. Kanehailua i hala e aku ina kela aoao o ka muliwai eleplo o kn make. i ka la 27 o Okatolrti, 1910, a hele kohana Rku la noJioi kuu r»apa hele loa, e imi a e hnli hele ana i koua hoapili o na la kamalii, o ia hoi kana wahine. N r olaila iloko o na mahina o 2 a .1 paha i hekau iho ai na haaw.ina o ka nawaliwali maluna ona, a loaa bou no nae ka nialin, aole nae o ka oluolu e hiki ai ke lawelawe nona iho, «ka he oluolu ipuka hale wale iho no. Nolaila, me ke aloha oia i kahea mai ai ia'u ame ka'u mama no ka hoi ana aku e noho, a e kokua aku iaia no kona mau la o ka pilikia, eia nae aole o kana leo kahea wale no.ka i kahea. mai, aole, aka o ko ke Akua leo kahea pu kekahi i kono a hooikaika mai e lilo maua i mau lima kokua no ka mea i pilikia, a nawaliwali hoi, elike me ke kanaka Sainaria i haawi ai i kana mau kokua i ka mea popilikia. No na niahina elua ko maua. ku a , kiai ana aku ma kona aoao, ihe ke komo, kiei a ha-lo- ole mai kekahi o kona mau pilikoko e ike i ka mea i loohia 1 ka nawaliwali, ahiki i ka Poakffhi, ka la 3 o Novemaba, akahi no a kioiia mai, mamuli o ka lohe ana aku ua pilikia loa, pau loa, a na ka make 1 kahea aku a hoohui hou ai a ike iho la i ke ki.no puanunnu o kuu papa heh; loa e moe lolii ae ana. I Luuluu a minMnina pe)« au a kalokalo ae nei i ka Makua Lani e alo|,ha iho iaia i kuu papa hele loa, ia .Tv | H. K. Niheu, kuu~ makua nana i ala- [ kai ia'u ma ke alahole e ike a e hoo?naopopo ai i ke kulana ame ke ano o ke o]a Kristiano a haipule aua, nolaila pomaikai wale oia ua loaa kai\a hua i hoohuli ai no Kristo leau. A owai liou ae elike me ia? lle kulapa haipulo a hoopono kona ano; he heahea a lokoiuaikai pu. He mau makahiki kona o ka malama ana i ka oihaiia aupuni ma ke kulana. makai iio keia apana i ka wa e noho ha©e makainui ana o C. N. Pulaa, he hoahanau a luna ekale»ia kahiko a kupaa o ka Hoomana Kalawina o ka Ekaleaia o Kalahikiola a he puuku no hoi no ka Ahahui 0. E. o kona apana p Honomakau..

Ma ka hora 2 o ka auwina la Sahati, Nov. 9, 1019, i malanmia ai kona auaina Loolewn e ke kahu«flf>u]e haole, Rev. T. Williama ame na hoa luna kaliiko o kuu papa hele loa o ka Ekdlosia o Kalahikiola, J. K. Lawelawe, J. N. Aupuni ame Chas. K. Kamahokhoa. NoJai)a, ko iho la elike n>6 na hoakaka maloko o ka Buk'c Nui, e hoi akii ka lepo i ka lepo, a e hoi ka uhane me ka mea nana ia i hana, no ka mea, ua liko ke ola o ke kanaka me he mahu la i pu-a ae a nalo aku, aka, o kona makemake ke hanaia, aolo o ko kakou. E hoomaikai ia ka Makua ma nft lani kiekie loa, Nana no i haawi mai a Nana no i lawe aku. Oluolu o na makamaka ame na hoaloha e lawe aku i ka'u mau hoomaikai ana he nui no ko oukou ku pu ana,Jiiai mo a'u e kumakena aku no kt!u paT»a he'e loa, ahiki i kona waihoia anā aku maloko o kona halelua. E kuu luakini aloha e, e Kalahikiola p, ka liome a makua nana i apo a pu•lama mai i kou poe kelki, e hoopiha mai ana i ka malamalma o ka olelo a ke Akua mai kou kuahu mai, ua pau kou iko hou anA i ka helehelema o ia keiki au i pailani ai, ua pau kona hehihehi-ku ana.i kou. mau papahele aloha, kou hookipn hou ana iaia ma koU mau keena anie kou lauHma pu ana me ia no kou mau nono o ka hoomana Akua, ua pau, ua hala, ua haalelo mai i ka poli aloha ou e ka makua, ke keena e hoakoakoa ia ni na haipule apau. E Kohala-nui, e Kohala iki, e pili me Kalahikiola. na puu haele lua; e KohalaJoko, e Kohalpwaho. e Kohalauka, e Kohaka-kai, e Kohala i ka mikani ua pau oukou ike hou nna i ka oukou miMmili i hiipoi ai iloko o keia mnu makahiki loihi, ua t>au kona holoholo. kipi. n ha-lo ana ma ko oukou mau ipuka hale, ua pau. ua hnla. ua nalo aku oun mai in oukou aku no ka wa mau loa. Me keia mau hooheno ana iee kalokalo ae nei au i ko kakou Makua lāni * ohiohi e hookipa aku i knna kauwa hoom»nawanui i nloha nui iīi, Jno. H. K. Niheu, ma kela home mn-o, a nou na hooiunikai ana he nui e Mr. Lunahoononopono. iho n o m° ke kaumalia, MRB. WM. KEKAHLA KAPAONA.