Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 49, 5 December 1919 — PAA HE KEPANI I KA HOPUIA NO KE PUHI RAMA Loaa Aku he Mau Galani Okolehao he Nui i ka Makaikiu McDuffie me Kona Mau Kiu KELA KAHI PUHI RAMA NUI HOOKAHI I IKEIA Wi Nae ka Niho o ka Mea Hakihaki Kanawai a Noho Ana i ke Puhi no ka Hookolokoloia [ARTICLE]

PAA HE KEPANI I KA HOPUIA NO KE PUHI RAMA

Loaa Aku he Mau Galani Okolehao he Nui i ka Makaikiu McDuffie me Kona Mau Kiu

KELA KAHI PUHI RAMA NUI HOOKAHI I IKEIA

Wi Nae ka Niho o ka Mea Hakihaki Kanawai a Noho Ana i ke Puhi no ka Hookolokoloia

Uoko o ka nanea ame ka moeuliane mua o)e, ua kokoke loa mai na o ke aupuni, ame na liina o ke kanawai e lalau aku maluna ona, i paa ae ai he Kepani o Akimoto Akigivo ka inoa i ka hopuia e ka Makaikiu Mel)uffie aine ko»a mau kokua, ma ka po o ka I'oalua uei, me ka loaa ana nku o na g-alani okolehao lehuleho, a noho ana ka mea hakihaki kanawai i ke puhi. Ma kahi o kn ekolu haueri galani okolehao i loaa aku i na kanaka o ke aupuni, a he unii-kumaiualua haneri galani o na mea< i hoawaawaia, no ko pulii ana aku a lilo i oleolehao. Mawaho ae o kela mau mea", ua loaa pu aku he eke kopaa o 125 paoua, he eke laiki Kepani, lie ipuhao puhi okolehao, ame na lako apau i pili aku i kela oihana. O kahi o ka paa ana o kela Kepani i ka hopuia e ka Makaikiu MeOuĀie, ma■waho ae uei no ia o Waikiki, ma ke alanui ololi Jl©bron, e kokoke ana i ke alanui .Tohn Ena.

O kahi i loaa mai ai o ka ike i ka oihana nialiaikiu, no/ ko |>uhi oktflehap 0 kela Kepani, he mea,hijfca yca\& ao j u n.; a ka hora eiwa me ka hapa o kela po, ua hoea aku la na makaikiu a hoopuni ae la i ka hale i noho ai kela Kepani, me ke kikeke aua aku o ka Makaikiu McDuffie i ka puka, aole nae he weheia mai, no ia kuinu i lawe ae na makai i ka mana iloko o ko lakou lima, a hana aku la ahiki i ka hemo ana ae o ka puka, aia hoi maloko o kela hal«, e noho ana o Akimoto ma kana hana puhi okolehao. Ma ka manawa i komo aku ai na makai iloko o ka hale, a ike mai h«oi kela Kepaui, ua hoopiha loa ia aku oia me na manao kahaha, eia nae aole he mea hiki iaia ke hana mai, no ka mea ua loaa pono oia, koe wale no ka noho malie ana a ae aku i na makai, e lawe aku iaia, he paahao na lakou. Ua kauia ka ipuhao puhi okolehao maluna o kekahi kapuahi ea nui, a e a ana no ke ahi, ma ka manawa a na makai i hoea aku ai, me'ke kahe ana o ka okolehao iloko o kekahi ipulepo. Iwaena o na okolehao apau i loaa aku 1 na kanaka o ke aupuni, o keia ka helu ekahi o ka nui loa o ka okolehao i loaa aku i ka manawa hookahi, pela no hoi me na makaukau apau i pili i kela hana, mahope iho o ka hookapuia ana o ka ■waiona ma Hawaii nei. Maloko o kekahi mau pahu nunui o ewalu ka nui, a he hookahi hanerfc me kanalima galani o ka pahu hookahi, i hoahuia ai na mea i makaukau no ke puhi ana aku a lilo i okolehao, ua pau loa kela mau pahu i ka nininiia e na makai, a wawahiia hoi na pahu apau i ka nahaha. ona mea keia maloko o ka ipuhao puhi okolehao, ua pau i ka nininiia, a o ka okolehao i makaukau, ua laweia mai e na makai, iloko. o na eke huluhulu eono ka nui, a ua lawe pu ia mai no hoi na iako puhi rama apau, ma ke ano he mau hoike, ma ka aoao o ke aupuni no ke ku-e ana i kela Kepani. Ma ka manawo o ka ninauia aha aku i kela Kepani, ina paha qa loihi kana lawelawe ana i kela hana puhi okolehao, ua ae mai oia, a o kana mau mea e hana ai, he laikr no ia me ke kopaa, mailoko mai o kela .mau mea, e pulii aku ai oia, a loaa ka okolehao. Ua laweia ma! kela Kepani ma kela po a hoopaaia maloko o kahi hoopaa o na lawehala, ao ka waihoia. aku na na 1 luna oihana o ke aupuni federala e hookolokolo mai iaia, a ina no ke ku i kahi o ka hewa, alaila e auaiiio ana oia i na ko'iko'i apau o kana mau hana hakihaki kanawai. Aole nae, o kela wale no kahi a ka Makaikiu McDuffie ame kona mau kanaka o ke kipa ana aku a hopu i ka mea puhi okolehao, aka ma ka po o ka Poakahi aku, ma ke alanui Kalakaua, i paa hou ai ia mea hakihaki kanawai i ka hopuia, aole nae he nui o ka okolehao i loaa aku, a o ka mea 'puhi rama i j loaa malaila, o kekahi ia o n,l meahana o ke ano hou lbk. I