Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 3, 16 January 1920 — HE MANAO POLOLEI MAOLI [ARTICLE]

HE MANAO POLOLEI MAOLI

Kc kakoo mri loa nei keia pepa i kekahi manao ptpa o kn Advcrtiser o ka Poalima aku nei i hāla, ' no ke kupouo lo**, e kukulmia ae i mau, k<?ena no na limahana mikanika ma na wahi like ole apuni Teritore, iwaena o na kanaka Hawa,ii, elike me na keena like o : keUi ano e ku nei ma keia kulanakauhale, iuaena o na K.eppni ame na Pilipino. . t : a ike maoli i?. ame ka ina o ka nele ana o kekahi keena o keia ano ; o na ka- . r.aka mikanika Hawaii, i ka manawa a ka, LunaI kula M i. uoi ae ai i ka Lunanui o na i (lana Hou, e aeia aku oia e hoolimalima i na ka- , i>aka Kepani, no ke kukulu ana i kekahi halekula, mannili mai o ka nele i na, kaonai)a makaainana; oiai. nae, ina he mau keena kekahi i kukuluia ae o ' na kamana o na. katja,ka Hawaii, a mau mak,aaina.'na Amerika e ae paha, na hiki loa ke kikooia aku j lakou, no kela hana, o ka Aslc nae o na. keena o , keia ano, ka mea uan.a i kono mai i ke poo, o ka ' oiīiana hoonaauao e hoolimalima aku i ka poe aole ' lakou hq mau makaainana no Amerika. I Ile mea oiaio, ua papa ke kanjawai, ika haawiia aku o na hana aupuni i ka poe, aole lakou. he maiv f hiakaainana Anienka, nolaila ua nele ka loaa anja o | ka h.ana i na kamana Kepani, aka nae i ka mana- • wa'i hoikeia ae ai ka meahou no na launa kamailio •ana ma\vaena o na lunanui o na keena oihana elua 0 ke anpuni, ua nui na kanaka Hawaii. kamana, i ' hoea .ae e noi no kela hana; a e loaa mau aku np I he haiia ia lakou mai na haku hana aku, ke mao- ' popo kahi e kik;op aku ai i na kamana Hawaii. i na manawa apau e makemakeia ae ana, no kekahi n?au hana kamana. Aole nae o na hana. pjli kamana wale no na hana 1 makeniakeia ai na makaainana Amenka, aka iloko no o na hana like ole e lawelaweia nei ma keia kulanakauhale, a maloko nei hoi o ke Teritore, i, ka wa nae e ae ai na limahana Haw'aii, he hana nui me ka pohihihi 110 ka hu.li ana ia lakeu; a oiai ua ikeia ae la keia pilikia nui, he hana kupo--110 loa na kekahi poe Hawaii iloko o ka lakou mau oihana mikanika, a inau hanaUma e ae paha, e. kukulu ae i keena no na Hinahana, e hoikeike iaj lakou i ke akea, me ke kanalua ole ia makou ke elelo ae, aia na maka o na haku hana maluna o lakou i tia manawa apau, no ka hoolako ana aku ia lakou me na haiia i kela aii\c keia manawa. Ēia ka Hui Poola, malalo o ka noho poo ana a Mr. McGuire ke heolako nti i na u.wapo me na' h'mahan.a, ma o kfe ku ana o kela hui ; aka nae he hui ia 110 na limahana wale rio o nā ūwapo, *ame ; kekahi mau hanalima e ae, i kupouo i kela mau. īuau hui, a mau keena i kukuluia ae no na limahana mikanika, o ia hoi na limahana Ue m.au haua iike a he mau hana akamai ka lakou, no na kaiiaka 0 keia ano, ka makou e.kakoo loa n£>, e hoalaia ae 1 mau keena oihana 110 lakou e pono ai. Ke hoomanao nei makou i ke kukuluia ana ae o hui o na kanaka kamana, me .ka weheia he ieeena oihana no kkou, he mau makahiki ae nei i hala, a ua iiui no na hana i loaa i ka poe i komo iloko o kela ajhahui, o ka piiikia wale ; no i ikeia, o ia ka hiki ole'o" kela ahahui e ku, a jnakou e manaoio nei, mamuli inai no ia o na hemahema ana, a na poo na lakou i kukulu ae i ka aha; hui, a .i wehe i ieeena no lakou. Aole nae keia, i lohi ao ke ana, ae. o kekahi Hawaii imua, a hoala ae i na keena oihana o t»a limaliana 110 ka mea pela wale no e hiki ai ke kokusua aku he heluna nui o na kanaka Hawaii m$ na hana no lakou e poiio ai, ak)k hoi o. Ua noho kauliilu i)o lakou iho, aka e hoohuihui i hookahi, me ka»nalua ote ke olelo a.e, e oni aua r.a limahana Hawaii ike hana imua, a e kau aku ana hoi na makd o na haku hana maluna o lakou i na inanawa apau. Eia ka Ahahui Puuhonua o na Hawaii ke makemake nei e kokua aku i na Hawaii, pel.a hoi me ke Kalapu. Makaainana o na Hawaii, ma ia nianao ,h(»okahi no, ina peia, o keia kekahi o na hana e koieua nui ia aku ai na kanaka Hawaii, ma o ka lawe ana ae o keia inau ahahui a elua, a hooko aku i kēia manao a ke Kuokoa e haawi nei i kana mau kakoo ana, i na hoakaka a ka Advertiser, Ua hoike okoa mai ka Lunakiai Kumalae i kona makee i na kanaka Hawaii, ma ka hoa'o ana e kaohi ia lakou iloko o na keena oihana o ke Kulanakau- ■ hale a Kalana o Honolulu nei, aole hoi e hoopauia aku lakou, nia o ko lakou lilo ana he ppe Repuba--1 lika, a i poe PuiciWf hookohuia ae ma ia mau jmakaluai He mea nae keia na ka Lunakiai Ku- ! īnalae e ike iho ai, q ke ano, iho la no ia o ka aoao Demokarata, he okoa ka olelo a ka waha, no ke •kokua i na kanaka Hawaii, ka hapanulo na mana koho, ma ka hana nae, o na mana koh'o kakaikahi aku la ka hikimua o ka nanaia, a noonoo ok ia iho la kahi o ka ikaika, nana i onou aku ia lakou'ā kiau iluna o nā o.ka lehulehu. Ke nee nei ka manawa imua, eia no nae na mana koho ke noho mai nei me ka hele ole ae e hoopaa iko lakou mau inoa. Nokeaha mai ke kakali. ana ? Oke a'o a ke Kuokoa, e hele koke ae ka poe i hoopaa ole i k.o lakou mau inoa e hoopaa i keia manawa me ka hoohakalia olei Ma ka la apopo e pahpla mai ai ke kanawai hookapu waiona federala ma Hawaii nei, o ke a'o a ke i kona poe heluheiu, mai lioao e hoomau ■ aku i kft inu waiona ana, a i ka hana ana i ka wai 1 onā no ka imi pomaikai ana aku, no ka mea he pomp no ka hopena e ntgi ana mahope o |ka poe apau e ku-e ana i keia manawa.