Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 4, 23 January 1920 — Page 6

Page PDF (1.76 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

(Mai ka Aoao Elima mai.)

            hoi e hihio ka paakiki no o Kelemenete. Owau ponoi ka i olelo aku i ka hui aole o u makemake e hookomo pu ia mai o oe kekahi iloko o keia hana, a eia nae hoi aole no hio au i manao e lilo ana oe i mea hoopuhili i ka holopono o keia hana i ka manawa kupono loa i keia.

            "Ina hiki ia lakou ke kamailio ma na ano apau elike me ko lakou makemake, aka nae o keia ka mu aloa o na hana a'u, ole a kekahi mea okoa aku, i lawe mai ai i kekahi pomaikai i ka hui, eia nae, kaa e aku la iloko o na lima o ka poe okoa, mai oi loa au ka pono in a na au i koi ikaika aku e hookuuia mai ua'u ponoi no e lawelawe hookahi i keia hana.

            "Ina aole au i hilinaaia mai e Kelemenete a ua ikeia hoi ka holopono o ka'u hana o ka lawelawe ana me iahui mamua, aole mea hookahi e ike ana ia mea, ua hiki loa ia'u ke hana me kekahi mea kokua ole mai ia'u. No ke aha no la au i ae aku ai o kela hui a Kelemenete kekahi e komo pu mai iloko o keia hana? Akahhi iho la au a ike i ko'u naaupo haalele loa i nei manawa."

            "He hana ia mawaena iho ou ame ka hui. Ke manao  nei au in a aole oe i lawe aku i kela hana ia lakou, aohe au mea e manao iho ai e hopu mai ana lakou ia oe a hookomo aku iloko o ka hui. Manao no anei oe e hana mai ana lakou ia oe pela!"

            "No ke aha no la o Kelemenete i ae mai ai e komo pu aku oe i ka hui me ka haawi pu mai i kekahi mahele o na pomaikai nou! Heaha no ka mea hiki ia oe ke haua! O ka mea hiki wale no ia oe ke hana oia ka mea au i hana iho nei, oia hoi, ka hoopuhili i ka makou hana." He mau olelo keia i hoopukaia mai o ka mea i kamailio mai ai nie ka huhu me ka hoopuka ana ae i kekahi mau olelo kuamuamu.

            "Ua hookomo aku o Kelemenete ia'u no kona ike he kanaka au i kupono loa no ka hana, oia wale no. Aohe mea hiki i kekahi ke hana koe wale a hooliloia aku kekahi waiwai, a aole no hoi e hiki ia hana ke hanaia ke ole au.

            "'He olelo naaupo iho la anei ia la i kou manao? Hiki anei ia oe ke hoolilo aku i kekahi waiwai? Hiki anei ia Kelemenete ponoi ae hana ia hana, a i ole kekahi hoa e ae paha o ka hui! Ua maopopo no ia oe aole hiki ia hana ia oe ke hana.

            "Ua maopopo ia oe ka loihi au e paa ai i kekahi waiwai okoa aku ame ka mea e lilo aku ana mai ia waiwai aku. Ma kekahi manawa i hala aneane e loaa ole kekahi pomaikai ma ka hoolilo ana aka i kekahi waiwai no na hoa a pau, a pela me ke komi@ina, a pela hoi me ka luhi o ka hooniau ana ak ia hana. Ua maopopo ia oe elike me ko'u maopopo aia no he mau waiwai nui hewahewa a ua piha no hoi ka rumi, he mau waiwai i hiki ole ia oe ke hoolilo aku. He mau waiwai kumukuai nui, a eia nae, aole hiki ia oe ke hoolilo aku ia mau waiwai.

            "Ma ka Kelemenete olelo mai ia'u he nui na dala gula e paa ia ana e oe e loaa ai kekahi pomaikai nui, eia nae, mau no kou paa aohe hiki ia oe ke hoolilo aku, me kou aa ole e hookaawale aku ia mau dala ula mai ia oe aku. . I ha'i aku au ia oe aia na makai o ka oihana makai ma kou mau ipuka kahi i kakali mai ai nou o kou hoi aku, a ia manawa oe e paa mai ai i ka hoopuia. Ua lawa loa ae la au me keia mau olelo. E hele oe e Keoni me ke kiaholo-lele me ke kiaholo e kukakuka ai no ka holopono o kau hana."

            "Ka aole paha owau hookahi wale no ke hele aku ilaila, o kakou pa apau!" i holo mai ai o Sa Keoni ma ka leo kalakala. " Ehele @k@ ana au ilaila mamuli ou, e Baia, in a oe e' haawi aku ana ia'u i ka oihana makai, in a e papani ana ko waha o ko'u pakele ana ia ame oe pu."

            Hoomakaukau iho la lakou e haalele i ka haleaina. Ua hiki ole ia Binamu ke u@mi hou iho i kona akaaka, a i ka hala ana o kekahi mau minuke o kona haalo'ulo'u ana me ka malu, hoomaka ae la oia e n@@ i ka akaaka ahiki i ke kiki an ao kona mau waimaka.

            "Ua hiki loa i ke Kupuna Baia ke hoauhee aku ia akou apau loa me ka pepehi pu aku. He kanaka mania no oe e Keoni i ke kukini!'

            Ma keia manawa na huki ae la o Gerena i kekahi leka mailoko ao o kona pakeke a e heluhelu hou ana i na manao i kakauia maloko.

            "E Keoni, e hoolohe mai. Ina mak kekahi ulia laki o kela mau @laimana a pau a Mr. Wilemota e kaa aku ana malalo o ka mana o ka I unaunana Baida, pehea ana kou manao."

            Opiopi hou ae la o Gerena i ka leka ana o ka heluhelu ana iho la a hookomo hou iho la iloko o kona pakeke me ka hoike ole aku i ka manae i kakauia maloko o ka leka.

            "Kii koke aku ia Batolomaio elike me ka hikiwawe au e makemake ana iaia," i ane mai ai o Sa Keoni mea ke ano hoihoi ole; aka o ka hana mua loa e hele kau an au e ike i na lele ma kela hale ma ke alanui Makako, helu-." Alaila wehe hou ae la oia i ka leka no ka nana ana iho i ka helu pololei o ke alanui kahi a ka Lede Beterama noho ana, a ia wehe ana ae i ike iho ai oia," Helu 95."

            "Alanui Makako  maanei, maloko o Parisa nei?" i ninau mai ai o Rinamu.

            "Auwe! He me ano ka kolaila au i kamaaina ai?" Ke pahaohao la o Binantu ia manawa no ka hoikeia ana mai la o ka helu o ke alanui.

            "He mea kekahi i hoea ilaila ma ke ano ulia i ike ia Monetega Vaina. Esq.".wahi a Gerena o ka pane ana mai, me ka paa pu an ae i ka wa hileku iluna. He lea ia e kau ana ka inoa ana o ka palua a poakolu o ka hoopuka ana ae, a i hoouna pololeiia mai i ka Haleleka Restana, ma Parisa. "A oiai kakou e akoakoa aku ana ma ka manawa i kakauia ai ka inoa mawaho o ka wa hileka, ma ia ano aole hiki a kakou ke hoopaapaa iho i ka limakakau o ka mea nana i kakau oia no o Miss Madoka."

            "A. aohe au me i ike e Kupuna Baia. Aohe oe i ike, pehea e loaa ai ia'u ka ike he mau daimana ka i elii maloko o kela pa hale ma ke alanui Paka,a mamua o ko ka hui hiki an ake hoolilo aku ia waiwai a hana aku i kekahi mea no ia hihia ua hookomoia ae la e kela kanaka e Reminetona ame kekahi mea okoa aku. O, aole i maopopo ia oe kela hana, oia paha, ea?

            "Ina i loaa mua ia'u ka ike, me nei, ua hoohuli au i ko'u ike ma kekahi hana e ae i oi aku ka maikai mamua aole hiki ia oe ke houluulu ia elua mae elua."

            "O. he hana maalahi wale no ia mahope iho o ko'u noonoo akahele ana." i pane mai ai o Gerena, me ka nanakeeana mi ia Binamu me ka ano hoihoi ole.

            "Ua haawi aku nei kakou i ka Lunanaua Baida i ke alahele kapono loa nana e huli aku ai i na daimana a Wilemota, a e hookauia mai ana maluna o kela kanaka ka hanohano no ka holopono o kana huli ana. A ia manawa e loaa ai ia Baida ka eha?"

            "O, aole au e olelo aku ana e hiki aku ana ia hopena." wahi a Rinamu o ka pane ana mai. "Aole pela, aka e hoohokaia aku ana nae oia. "Ma keia manawa ua hoea aku la lakou i ke ala@i, a mahope o ke kahea ana aku i ke kalaiwakaa e kii mai ia lakou a i kona hoea ana mai, kauoha aku la iaia e lawe ia lakou i ke Alanui Makako.

            Ke mahalo la ka lunanana iaia i kau aku ai maluna o ke ka a holo aku la mai ka haleaina aku, no ka holopono o kana hakilo ana i nei mau kanaka, mahope o kona hakilo hoomanawanui ana mahope o keia hihia a ka hauhili nui wale.

            "Ina aole i hoikeia mai me ka malu ia'u,ke kumu hoi o ka loaa ana mai o ka ike ia'u owai ana la ka mea maopopo, i kekahi mea e pili ana i ka aihueia ana o kela mau daimana a Mr. W@lemota?" O ko Gerena manao ma keia kamailio ana ae ana no kekahi no ia na kanaka o ka hui a Kelemente.

            Ma muli o keia kamailio ana i kohoia aku ai ua maopopo iaia kahi o na daimana e waiho ana ia manawa ame ko lakou laweia ana mai ka hale mai o Mr. Wilemota, a ua hiki iaia ke waiho mai i kekahi ike oiaio mamua o kona mau hoahui me ka hiki iaia ke hooiaio mai.

            Ma ia ano aole i hoopunipuni o Mr. Wilemota, ke kahu hanai o Adela Nole, ma kana olelo ana i ka manawa ana i hoea mai ai i ka ale o ka oihana makai me kana moolelo no ka nalowale honua ana o kana mau daimana mailoko aku o kona hale ma ke Alanui Paka. Aole he moolelo, hoopunipuni wale no kela aihueia ana o na daimana ia manawa.

            "Ke ole ka mea i hoikei mai ia ia'u, ke alahele e loaa ai ka ike," wahi hou a Gerena, "Owai ana ka mea hiki ke huli aku a pehea e loaa ai ka ike i ka hui o Reminetona ke kanaka nana i lawe ia mau daimana!"

            I kulike me ke kauoha i lona kau iaia ua hoi mua ae ka Makaikiu Topina i ka hokele a e kali mai ana no kona poo ma ka oihana i ka manawa i hoi aku ai ka Lunanana Baida.

            "Ua lohe mai nei oe i ka nuhou?" i ninau aku ai ka Makaikiu Topina.

            "No ka mea anei e pili ana i ke kiai oluna o ke kaaahi, kela kanake Palani!"

            Alaila wehe ae la o Topina i kekahi nupepe ahiahi, o ka loaa an amai no ia iaia mai ka halepa'i nupepe mai. Ma ke poo o ia meahou e kau ana "Ka pepehiia an ao ke kanaka Pelekana maluna o ke kaaahi mai ka Akau mai-He hana na na makai."

            I mea e loaa aku ai ka manao i ka Lunanana Baida alaila unuhi aku la o Topina i ka manao o ia meahou i maopopo i ka Lunanana Baida a o keia kekahi o no mea ano nui ana o ka unuhi ana aka malalo nei.

            "Aohe kanalua ana o na alakai o keia hana malihini i maa mau ole ka ikeia ua hoolilo lakou ia Parisa nei i kikowaena no ko lakou mau hana ha'iha'i kanawai iloko o na la mua o ka makahiki, a  keia manawa ke kokoke mai nei ka hopena. He manao i kakauia mai ke kulanakauale mai o Vienna e pili ana no keia a i kakauia ma ka la 23 o Maraki ke hoike ana: "Aohe kanalua ana o na alakai o keia hana kamahao ua hoolilo lakou ia Parisa nei i kikowaena no ka lakou mau hana a ua hoomakaia ia han ama na la mua o ka makahiki, a i keia manawa ke hiki aku nei i ka hopena.

            "He mahele maloko o ka leka a ko makou mea kakhu meahou mai Vienna mai i kakauia ma ka la 23 o Markai ke hoakaka ana maluna o keia kumuhana me ka maopopo loa, a e a'o mai ana i ka lehulehu e makaala loa i ka hana a keia hui a kekahi aupuni o Europa e hiki ole ai ke hookuukuu wale aku i ka hana kolohe a keia hui.

            "Eia nae,ua paho'a ae nei no na hana kolohe a keia hui ma kekahi mau wahi o Europa nei mak ke ano e apuhi i ka lehulehu, a e loaa nui ai hoi ka pomaikai i keia hui ma ke ano ku-e kanawai loa.

            "Ua hoomaopopo ole ia na olelo a'o a ko makou mea kakau meahou o ka hoike ana mai, ma kekahi mau wahi aole i hooleia ka oiaio o ka malamaia ana o kekahi mau ahakuka malu maloko o kekahi mau kapitala o Europa he elua mahina mamua aku. O keia hoololiia ana mai o ke keena oihana kikowaena o keia hiu noloko o Parisa nei he hana nao nui a koikoi no ka mea i manaoia.

            "He mau mea ano nui ka i hoikeia mai ia makou e kekahi kanaka oiai makou e makaukau ana no ke pai ana kau, o ka inoa nae o ia me ke kaohi nei makou mamuli o kekahi mau kumu kupono no ke poo o ka hokele Foreign Resident i ka manawa hea i loaa mai ai iaia ka palapala e pili ana me kela hoea ana ae o ka Monisua Nila iloko o Parisa.

            "Maluna mai anei ia o ke kaaahi laweleka o ka po mai Enelani mai-ke kaaahi i hanaia ai ke karaima pepehikanaka hiki ole ke hoakakaia ae, he liana hoi a makou e hoomau aku nei i ke koi ana he hana panai keia i ka ino no ka ino i kauohaia mai e ka poe manaoiao. 'Moelstrom.'

            O keia iho la ka @uhou la!" wahi a ka Makaikiu Topina o ka pane ana mai me ka akaaka pu ana mai, i ka manawa i pau ai o kana heluhelu, ana. "Heaha iho la kou manao no keia nuhou?"

            "O, no ela põe manaoino ale au e hoike ae ana i kekahi mea," i pane aku ai ka Luanana Baida me ka noonoo ana iho. "He mau kumu no ka'u no'u iho no ka nana ana aku no ke keonimana a lakou i hoomaoe mai nei, aohe mea pono no ia kaua ke lawelawe mua i ka hana mamua o lakou. Pehea la kou manao in a o kaua ke komo nina aku iloko o kela hale a hoomaka koke aku ka huli ana, ke makemake kaua e hana pela, me ka mana hea kaua e hiki ai ke lawelawe aku ia hana!"

            "Me ka palapala huli hoi; in a no ka loaa mai o ia palapala ia kaua, me ia maua kaua e hiki ai ke huli, ua maopopo ia oe ia mea."

            "Aohe alahele e ae a kaua e hana aku ai! Oia wale no anei kau alahele i manao ai { Eia ko'u manao, e hele aku no kaua a koi aku he makemake kaua i kekahi wahi pahu, aole he pahu nui, a i ole i kekahi puolo paha. a i ole, mau pepa i laweia aku ia hale ma kekahi manawa kokoke mamna aku. Malia ua waihoia aku kekahi puolo a pahu paha ma kekahi wahi o kela hale no ka mala@ai maLaila mamuli o ka manaoia o kahi ia o ka palekana e maluhia ai aole e lilo."

            "Eia ko'u manao, kipe aku i na kauwe, in a nae e hiki ia oe ke kakali no kekahi mau hora. Haawi aku a nui ke dala kipe, a na ia poe kauwa e aihue i na ki o ka rumi i waiho ai o kela pahu a puolo paha a malia o ka rumi i ka po, a ia manawa oe e huli ai i na wahi apau oloko o ka hale no kela pahu a puolo paha. He mau kauwa no anei kekahi o kela hale!"

            Alaila hoakaka mai la ka lunanana i ke kaikamahine lauoho ehuehu Palani ana o ka ike ana maloko o ka hale. Aole on a kaualua in a no ke kipeia aku o kela kaikamahine me kekahi huina dala nui e hana ana kela kaikamahine i ka hana e kauohaia aku ana iaia, eia nae e hala ana kekahi manawa loihi ma ke kukakuka pu ana me ia.

            "O, aole o'u manao he hana maikai ke kipe ana aku i kekahi o na kauwa; aole o'u makemake e noho mau iho iloko o ka oihana makaikiu me kela ano hana na'u e lawelawe aku kela hana no ka huli ana aku ialoko o kela hale ma ke kakahiaka o ka la aopopo me ka hoohakalia hou ole aku," i pane mai ai ka Makaikiu Topina.

            "Aole paha a ka la apopo," i pane aku ai ka lunanana, "ua maopopo loa kela hihia i keia manawa, pela ko'u manao. Ua hiki ia kaua ke hele pololei aku ahiki i kela wahi i keia manawa pela ko'u manao. Hele pu mai oe me a'u no ka Hokele Ru de Kamepeina i nei manawa. O kela ka hokele ana e noho nei, oia hoi kela Monisua  a kaua i hoakaka mua ae nei, ma ka olelo maopopo ana ae oia o Mr. Nila, ke kanaka haiolelo Hoole Waiona o ka I. O. T. A."

MOKUNA XVI

            'Oiai na makaikiu e hele aku ana no ka hokele i hoike muaia ae la ka inoa, e lohe mau aku ana lana ma ua aoao apau i ke kalahea a na kauaka, "Ke karaima pepehikanaka i hanaia maluna o ke kaaahi mai ka hapa akau mai-He moolelo kupanaha loa- Ka paa ana i ka hopuia o ka mea i hoohuoiia, a pela aku.

            Aia maluna o na alanui ia manawa kekahi poe kalewa nupepe,  a o kekahi o lakou ka i holo mai a hoani mai la nupepa mamua o ko laua alo me ka olelo pu mai he nui ka nuhou maloko o ka nupepa, a i ka ike ana mai nae, i ka huki ana ae o ka Makaikiu Topina i kana nupepa a hoikeike aku la, ka nupepa no ana o ka holuhelu ana uiai a i unuhi aku ai hoi ia meahou i ka Lunanana Baida a huli aku la hele.

            Aia maluna o na alanui ia manawa kekahi poe kalewa nupepa,a o kekahi o lakou ka i holo mai a hoani mai la i ka nupepa mamua o ko laua alo me ka olelo pu mai he nui ka nuou maloko o ka nupepa, a i ka ike ana mai nae, i ka huki ana ae o ka Makaikiu Topina i kana nupepa a hoikeike aku la, ku nupepa no ana o ka holuhelu ana uai a i unuhi aku ai hoi ia meahou i ka Lunanana Baida a huli aku la hele.

            "Kela meahou ano nui i hanaia mai la, heaha ai" i ninau mai ai ka Lananana Baida. "Kela kiai Palani anei oluna o ke kaaahi!"

            "Ae, oia," i pane mai ai ka Maikaikiu Topina. "E hookuu aku ana lakou iaia ma ka la apopo. Aohe mea ano nui e loaa ana ia lakou ma o ka hopu ana i kela kanaka. Mamua o ko'u hele ana mai nei e ike ia oe, ua hui mua aku nei au me ka Mouisua Hai, a i hoike aku au ia oe, he kanaka akamai loa oia no ke ao elike me keia-he makemake oia e hookuu aku lakou i kela kiaia i mea e hiki ai ke kii hou au iaia ma keia pule ae, me kekahi hoahui on a ame ka waiwai i aihueia, oia ka manao, Aole i maopopo i keia nupepa ia mea i keai manawa, in a i maopopo, ina ua huai kokeia ae la i ke akea.

            "O ka mea wale no i maopopo i ka nupepa Du Soia, oia ka hopuia ana, he hopuia ana a'u o ka lohe ana i na mea apau ma ka hale aupuni i keia kakahiaka."

            Alaila hoakaka mai la oia i kekahi mau mea ano nui ana o ka lohe ana mai ka Monisua Hai mai, elike me ia i pau mua ae nei i ka ikeia  e ka mea heluhelu ma kekahi o na mokuna mamua ae nei, Me ka mea hoi e pili ana me kana kamailio ana me ka Monisua, ma ka lua o ka manawa, o ka hihia e pili ana i ke kiai Palani o ke kaaahi ua hoopau wale ia.

            Ua ikeia i ka manawa i lawe mai ai kela kiai Palani oluna o ke kaaahi i ke kaahi laweleka o ka po i Parisa a kaawale oia mai ka hana aku ua hookuuia oia. Ma keia holo ana mai la na hookuuia oia e hele hoomaha no elua la ma o kona hoouoho ana i kanaka ma kona wahi, he hoahanau pu no nona.

            Iaia ma kela hooniaha ua hoohauoli oia iaia ihoma o ka hele ana iloko o na haleinnurama, elike me ia i maa mau i ka ikeia iaia mamaua aku ma ke ano he hana kuluma ia iaia. Loaa aku oia kekahi makai e waiho ana maloko o kekahi wahi lepo kokoke aku i kekahi halenoho; ua loaa mua no paha iaia ka ike e on a ana oia, nolaila ua hoi mua kau oia i ka hale a ua wehe i kona paalole oihana, a oiai oia e moe ana he pu panapana ka i loaa aku i ka makai e waiho ana ua hunaia mawaena o kona mau lole oihana."

            "Hunaia!" wahi a ka Lunanana Baida, "He hana maikai ole loa kela e kalele ai i ka noonoo maluna on a nana i pepehi i e kanaka Pelekane."

            "E kala aku anei au i kou kuhihew!" i ninau mai ai ka Makaikiu Topina, me ka nana ana mai i kona poo ma ka oihana.

            "Aia paha ia i kou noonoo maikai ana iho. No ke aha no hoi kela poe i olelo ai 'loaa aku ka pu panapana mawaho o kona mau lole! Oia ka olelo kupono ia lakou e olel ai aole o ka 'hunaia@"

            "A eia hou, i ka manawa i hookkukuia ai ka poka i ka pu panapana ua kupono loa i ka puka poke e hookomoia ai ka poka."

            "O, aole kela he hana akahi a ikeia, he lehulehu loa na pu kulike o na poka, e Topina, e hoomaopopo oe elike me kau mau mea i ike ai i na manawa i hala. Owai ka mea i hooholo i kona maao no ke kupono ana o ka poka i kela pu panapana i manao ai oia oia ka pu i kiia ai kela kamaka@ Ua hoakaka mai no nae paha kela paahao i kekahi mea e pili ana i knoa hihia i hopula ai!"

            "Ma ka lakou olelo mai ia'u o ka kela kanaka wale no o ka hoike ana aku ia lakou ua hiki loa iaia ke hooiaio i kana mea i hana ai iloko o kela manawa holookoa mai ka haalele ana kau o ke kaaahi ia Kareita ahiki i ke ku ana mai i Parisa nei. Wahi ka ana me kekahi hoa kiai oia, a i ole, kanaka e aku oluna o ke kaaahi o ka hoohala ana i ka hapanui o kona manawa ma ke kamailio ana ahiki wale i ke ku ana mai o ke kaaahi i Parisa nei."

            "Ina pela, ma kahi o ka hookuu aku o ka oihana makai onei, i kela kanaka kiai kaaahi Palani he mea pono e hopu pu ia kla kanaka i ku pu a me ia ma kela manawa," i pane aku ai ka Lunanana Baida ma ke ano paani. "Ke nana aku me he mea la o kana pu kekahi e hoohuoiia mai ana, no ka mea, o ko makou kaaahi hookahi no ia o ka holo ana mai ma ka po aku la i hala. Me he mea la o oe ame a'u pu kekahi e hopuia mai an ama ka la apopo."

            He aneane e lilo ia i mea maopopo loa i ka nana kau," i pane aku ai ka Makaikiu Topina, me ka leha ana ae e nana i ka, Lunanana Baida.   

            Ia laua i hoea aku ai i ka hokele i kekahi lede laua o ka ninau ana kau no Mr. Nila, a o ka pane i haawiia mi ia laua aole oia i hoi mai. Aole ia o kona hora mau ehoi mai a@ oiai me, ma ka mea oiaio ua hala ko ua o Mr. Nila manawa e hoi mai ai.

            Ua ku io la na makaikiu i kahi o ka hoka mamuli o kela hoike ana mai la a ka olelo o ka hokele, a oia ka manawa o ka lunanana i ninau aku ai:

            "Aole anei on a hoi mai e ai i kona aina ahiahi ianei i na ahiahi apau?"

            "Ae, he hoi mau mai no oia e ai ianei i na ahiahi apau," wahi  ka pane a ka lede, me ka maikai ole okana olelo ana ma ka olelo Enelani, elike me ua paahana e ae apau o ia hokele, oiai he wahine Palani oia ma ka hanau ana. Aole hookahi wale olelo i oaa i nei wahine, aka, he mau olelo lehulehu e ae kekahi i loaa iaia, a he wahine ano kulana uo hoi a na makaikiu e nana akuana.

            "O ka hora elima keia ame hapa," wahi a ka Lunanana Baida o ka pone ana ae i ka Makaikiu Topina, mahope o kona huki ana ae i kana uwaki a nane 'iho la i ka manawa. "I ka hora ehia e ai ai ka ne'i mau malihini o ka aina ahiahi@ O ka manawa hea kou maa e haawi ai i ka aina ahiahi i ka poe e noho ana maloko o keia hokele!"

(Aole i pu.)

He Moolelo no

Keoni Hanafoda

Ka Hua Awahia o ka Uhauha me ka Puni

Lealea-Loaa Nae ke Kaulana

ma ka Hoomanawanui

            Me ke kakali hou ole mai i i kekahi pane mai ia Helena aku, o ke kaha aku la no ia o ua o Marie Dukana hele me na kaina wawae mama, a haalele iho la hoi ia Helena iloko o na manao kahaha, no kana mau mea apau i lohe ai ma kela la.

            No kekahi mau minuke loihi ko Helena noho malie loa ana, oiai uanui na mea nana i hookahaha loa aku i kona manao, aka i ka hoi ana mai nae o kona noonoo maikai, alaalawa ae la oia ma o a maanei, aole on a ike hou aku ia Marie Dukana, ua nalowale aku oia mai kona mau maka aku, a hu mai la kona aloha nokela wahine; ana e hoomanao la, ua oi aku ka pilikia ame ka ehaeha i loaa i kela wahine mamua o kana mau mea i hoomanawanui ai nona iho.

            Nona nae âme kana kaikamahine, he hookahi wale no mea nana i hapai ae ia laua a kau ma ke nuu o ka palekana ame ka maha mai na pilikia mai, o ia no na kokua ana a kona mau hoaloha, aka no kela wahine, maiia ua nele oia i na hoaloha, pela i oi aku ai ka pilikia i loaa iaia. Ma ke ano o ka lole o Marie Dukana e komo ana, e hoike okoa mai ana ia, i kona kulana nele, a o ia ka ua o Helena o ka @ihi loa ana iho, no kona kahea hou ole ana aku i ua wahine nei, a haawi aku i kekahi mau dala, aole no ka manao e hooko aku i kana kou, aka no kona aloha mai i kela wahine, malia paha, he mau manawa a kela wahine i noho pololi ai, me ke komo wahi ai ole iloko o kona opu.

            "He keu i'o a ka mea ano e ma keia ola honua ana," i hooho ae ai ua o Helena, me kona ku okoa ana ae iluna, no ka haalele ana i kela wahi, a hele aku la no kahi o ke kaa uwila, e holo ae ai, a i ka oili ana mai o kekahi kaa uwila, o kona kau aku la no ia a huli hoi aku la no kahi i ku ai o kona home, me ka hoomama loa ia mai o kona noonoo, aole wale mamuli o ka hui kino ana a lohe i na olelo mai ia Marie Dukana aku, aka mamuli kekahi o na olelo a ke kahunapule maloko o ka halepule.

            Ma keel hoe ana aku no kona home, me he mea la, o ka noonoo nui wale no iloko o ua o Helena, o ia no o Marie Dukana, me kona nihi ana iho iloko on a, no kona hewa nui o ka hoowahwaha ame ka lili i kela wahine. Ua ike oia aole kela he wahine ino maoli, aka o ka loaa ole o na hoaloha maikai, a o ka hui pu me ka poe ino, pela iho la oia i komo ai iloko o na hoowalewale he nui, a halawai hoi me na hopena pilikia, elike me ia ana e kalewa wale nei no, me he moku la i nele i ka hoeuli maluna o ka moana akea.

            He ekolu la mahope io o kela halawai pu ana o Helena me Marie Dukana, a ma kekai ahiahi, heluhelu iho la oia i kekahi meahou, maloko o ka nupepa, he meahou no kekahi ulia kaa otomobile, a iaia no e nanea ana i ka heluhelu i ka moolelo o kela ulia, aia hoi, ua hoohikilele loa ia mai kona noonoo i ka ike ana iho, i ka inoa o Marie Dukana, oi akekahi iwaena o ka poe i loaa i ka eha kukouukonu loa, e maopopo ole ai ke ola.

            O ke ano nui o kela moolelo, o ia no ka halawai ana o kekahi poe elima, he puulu o ka poe hanakeakea, oiai lakou e kau ana maluna o ke kaa otomobile me ka ulia poino, ua hiki ole i ke kiakaa ke hoopololei i ka holo ana o ke kaa otomobile, no ia kumu i haule aku ai ke kaa ma ka aoao o ke alanui, a he elua mau mea i halawai koke me ka make, a he ekolu hoi i loaa kekahi mau elua kukonukonu, eia nae he elua mau mea, aole i eha loa, a o ke kolu o lakou, oia o Marie Dukana, a ua hoihoiia aku oia maloko o ka halema'i me ka maopopo ole nae o kona palekana mai ka make mai.

            "He keu aku ka hoi keia a ka mea kupaianaha loa, me ke ku no hoi i ka weliweli," i namunamu liilii iho ai o Helena, mahope o ka pau ana o kana heluhelu ana i kela nuhou. Ua kamailio aku o Marie iaia, ua pau kona noho ana me ka hui hanakeaka, a he mea oia i nele i ke dala, a o ka mea oiaio maoli, oia no ka hoea ana mai o kela wahine i kona hopena, a ke nalu la ua o Helena iloko iho on a, in a paha he hoaloha ko kela wahine in a ka konua nei a ma kela kulanakauhale paha, no ka hana ana kau i kekahi mau mea e pono ai oia.

            No kekahi manawa loihi, ua noho malie loa oia ma kela wahi, me ka noonoo nui ana i kana mea e hana kau ai, a ke onioni wale la no oia i o a ianei, e hoike mai ana kona mau ano apau, aia kekahi noonoo nui iloko o kona poo ke hana la i kela manawa.

            Iaia no paha ka maopopo i kana mea e hana aku ai, o kona ku ino ae lano ia iluna, me ka haehae ana ae i ka nupepa a weluwelu liilii, a puana ae la i keia mau oleo: "Aole loa he mea pono e ike o Dora i keia meahou," o kona hele pololei aku la no ia no kahie waiho mai ana kana kelepona, a hookani aku la ia Alekana.

            O kahi nae o ka laki, o ua kanaka opio nei, ka mea i loaa aku iaia,o mahope o ka haawi ana i ko laua mau aloha kakahiaka, pela hoi ka ninau ana kau i ke kulana loa kino o ka ohana, i amanawa ua o Helena i hoomau hou aku ai i kana kamailio ana:

            "Ua kakahiaka loa paha keia wa a'u e kamailio aku, nei ia eo, nolaila ke manao nei au, aole i ala mai o Dora, a pehea, ua heluhelu anei oe i ka meahou ma ka nupepa o keia kakahiaka, e pili ana i ka ulia poino i loaa i kekahi poe ma ka poe nei!"

            "Ae, ua heluhelu iho nei au i kela meahou, a heaha la kau i makemake ai ia'u, e pili ana no kela meahou?" i panae mai ai no hoi o Mr. Alekana.

            "Ua hele au a piha loa me na manao pihopiho, me ka hiki ole e loaa ka maha i ko'u noonoo, ahiki i ka loaa ana mai o na hooia ana mai ia oe mai, e hehae loa ae i kela nupepa, no ka mea aole he poino e ike o Dora i ka inoa o kela wahine maloko o ka nupepa."

            "Aole au hopohopo ana i koe no ia mea, oiai ua pau keia nupepa i ke puhiia e a'u i ke ahi, oiai ua maopopo mua ia'u in a e ike ana o Dora i kela meahou, e lilo loa ana ia i mea hookaumaha loa aku i kona noonoo."

            Akahi no a loaa mai la ka maha i ko Helena noonoo, alaila kamailio hou ae la laua ma kekahi me aokoa ahiki i ke kau ana aku o Helena i ka ohe hoolohe o ke kelepona, hoi mai la oia a noho iho la maluna o kona noho, me ke olokaaia ana aku o kekahi haawe kaumaha mai kona noonoo aku.

            Kii aku la oia i na apana o ka nupepa ana o ka haehae ana a hookomo aku la maloko o ke ie opala, alaila komo awiawi iho la i kona lole, no ka hele ana aku no kana mau wahi i manao ai ma kela kakahiaka.

Mokuna XIV

            Aole no hoi i emo iho kela komo ana o Helena i kona lole, o ka paa no ia, a oili aku ia no ke alanui, a maluna o ke kaa uwila i kau aku ai oia a holo pololei aku la no ka halema'i'i i waiho ai o Marie Dukana.

            Ma ke keena o ke kakauolelo o ka halemai'i i hoike aku ai oia iaia iho a ka inoa o Helena Hanaloda, me kona ike aku i ka nanaina kahala ma ka helehelena o ke kakauolelo, a ninau aku la no hoi oia, ina paha he mea hiki iaia ke ike ia Marie Dukana.

            Aole i pane koke mai ke kakauolelo iaia, aka nana mai la me na manao kahaha, a i ka hala ana o kekahi mau sekona, akahi no oia a i mai:

            "Ma ka po nei, no kekhi mau manawa lehulehu, ua koi mau mai kela wahine ia makou e hoouna aku i kekahi mea e kii i kekhai wahine ma ka inoa o Mrs. Helena Hanafoda, o ka pilikia nae aole oia i ike i kahi i noho ai o kela wahine, a ua nana no hoi makou i ike, no i kumu i hiki ole ai ia makou ke hana aku i kekahi mea elike me ka kela wahine i makemake ai. E oluolu oe e noho iho maloko nei o ke keena, a e hoouna aku au i kekahi mea e hele e ninau i na kaeu ma'i ina paha he ema pono ka hookipa ana aku ia oe, no ka ike ana i kela wahine mai'i."

            Aohe a Helena mea e ae e hana aku a, o ka hooko wale aku no elike me ka kauoha a ke kakauolelo iaia, me kona nalu ana iho nae iloko on a, i ka manao nui o Marie Dukana o ka makemake ana iaia e hele mai. He mea kupaianaha loa kona hele an mai, ka wahine a Keoni Hanafoda i oki ai a kaawale mai iaia, a o ka manao nae i @lu ae iloko o ua o Helena, malia paha ua makemake keia wahine iaia e hele mai, no ka lohe ana i kekahi manao a Marie Dukana, i makemake ai ehoike aku oia nei imua, o Keoni Hanafoda, in a o ka manao ia o kela makemake nui loa ana o Marie Dukana iaia e hoea mai, mihi iho la oia ka he hana nui kana e hooo aku ana, he hana hoi ana i hoihoi ole loa ai.

            E noonoo nui ana no nae ua o Helena, no ka hana i makemaek mai ai oia e Marie Dukana, komo ana noka elele i hoounaia aku ai e ke kakauolelo a hoike mai la, ua makemaek ke kahu malama ma'i iaia nei e hele koke aku no ka ike ana i ka mea poino, nolaila o ko Helena ukali aku la no ia mahope o ka eleele no ka hale maluna.

            Alakaiia aku la keia a hoea noloko o kekahi rumi ma ka papahele elua, he rumi hoi mahope loa o ka hale, akahi no a loaa i ua o Helena ka maha o ka manao i kona hoomaopopo ana iho, aole oia e noho aku ana iloko o kekahi keeua nui akea, kahi a na kahu malama ma'i e noho mai ai a hoolohe i na mea e kamailio ana mawaena on a ame Marie Dukana.

            I kela hookoke ana kau a na o Helena ma ka aoao o ka moe e waiho mai ana o Marie Dukana, ike aku la oia i ka heluhelu u'i o kela wahine, aole kela helehelena i penaia, ame ka pauda i lu ia iho a a 'ia'i pu ka ili, aka o kela helehelena ili kanaka maoli, a i ka ike ana mai o Marie iaia nei, pahola mai la kekahi lima imua, me ka pane ana ae:

            "Ua maopopo loa ia'u, na ke Akua oe i hoouna mai nei imua o'u," wahi ana me ka leo nawaliwali. "Ua hele au a makemake loa e ike ia oe, o ka pilikia nae aole he loaa iki o kou inoa ia lakou la," me ke kuhikuhi ana aku i ka wahine malama ma'i oka hemo ana aku iwaho, mahope o ka lawe ana mai i noho no Helena, "maloko o ka buke inoa o na kanaka, a manao iho la au, aole no paha kaua e halawai hou ana ma keia ao, a o ia ka'u i olelo mua ae nei, o keia hoea ana mai la ou, aole ia mamuli o ka manao o ke kanaka, aka o ke Akua ka mea nana oe i hoouna mai nei imua o'u."

            Me ka manao mua ole, lalau aku la o Helena i ka lima o Marie Dukana, me he mea la, o ka noonoo wale no iloko on a, o ia ke aloha no kamea iloko o ka poino, me kona noho ana iho no hoi ilalo, a ka mailio aku la:

            "Mamuli o ko'u ike ana i ka nuhou kaumaha no ka poino i loaa ia oe maloko o ka nupepa o keia kakahiaka, pela iho la au i hoea mai nei no ka ike ana ia oe," wahi ana, me ka mau no o kona paa ana i ka lima o Marie.

            "Alaila, heaha iho la ke kumu nui o kou manao ana e hele mai e ike ia'u?" wahi a Marie me ka nana pono loa ana mai ma na maka o Helena.

            "Aole i maopopo iki ia'u ke kumu, koe wale iho no, mamuli paha o ko'u hoomanao i kau mau mea i kamailio mai ai, aole ou mau hoaloha ma keia wahi."

            "Ina hemau hoaloha ka'u, a mau hoaloha ole paha, heaha iho la kou kuleana ma ia mea? Aole anei ua nui kou hoowahawaha no'u nei!"

            "Aole au e hana iho ana, i ka hoike ana aku ia oe i ka mea oiaio loa, o ia hoi, aole no he mau manao maikai ole iloko o'u nou, aka nae, mahope iho o ko kaua hui pu ana ma ke Sabati aku la i hala, ua auhee aku ia mau manao maikai ole apau mai ia'u aku, a ma ia wahi, o ke aloha ame ka makee i ka hoakanaka ka i paniia iho."

            "Ke hoomanao nei no au i ko'u hookikina ana aku ia oe e haawi mai i dala ia'u, ma ke ano hooweliweli, pehea iho la i nele ole ai ke komohia aku o na manao maikai ole iloko ou no'u nei!" wahi hou a Marie me ka upiki ana iho o kona mau lehelehe.

            "Ua maopopo ia'u kena mau mea au e kamailio mai nei e Marie, aka nae ma kela la hokahi no, ua hoike maoli mai oe i kou mau ano maikai, ka hana hoi ma kou aoao a'u i mihi loa iho ai no ko'u pikanana imua ou. Ia oe nae i hoike okoa maoli mai ai i kou ano oluola imua o'u, ua konoia mai au e haawiaku i dala nau, o ka mea wale no nana i kaohi mai i ko'u hooko ana kau ia hana, o ia kou haalele hikiwawe ana mai ia'u, me ka haawi ole mai i kekahi manawa, a'u e hoike aku ai i kkehai hana ku i ke aloh oiaio imau ou. Ke hopohopo oa nei nae au, ke kamailio nei kaua ma ke ano e hoopilikia loa ia aku ai oe."

            "Aole e lilo ke kamailio ana i mea hoopilikia mai ia'u mau kekahi ano, koe wale iho no keia,ua aneane loa au e hoea aku i ka piko o ke kaula; aka nae, he hookahi a'u mea e hauoli nei, he hopena keia i hiki mai make ano ulia, aole mamuli o ka'u mau hana ponoi. Ua nui no na manawa a'u i noonoo hilahila loa na'u ka hoao ana e lawelawe i kekahi hana e hapalaia ai ko'u inoa, me ko;u ike no nae, aole o'u ohana hookahi i koe, e haalele iho ai ma keia ao; o ka loaa ana i ka ulia, ka mea nana i kaili ae i kekahi hana nui mailoko ae o kuu lima."

            "Ua olelo mai nei ke kanaka nana e malama nei i ke keena, ua makemake ka oe e ike ia'u," i hoolaulau aku ai Helena kamailio ana, no ke ake e lohe i ko Marie manao nona "Heaha ke kumu nui o kou makemake ana i ka poe oloko nei o keia halema'i e kii ae ia'u? Oiai hoi ua hoea ma la au, he mea hiki anei kekahi ia'u ke hana aku, no ka hooluolu ana ia oe?"

            "Aohe mea hiki ia oe ke hana mai no ko'u pono aka owau ka mea i manao e hana aku i kekahi wahi mea no kou pono, a no ka pono pu hoi o kau kaikamahine. Mai kela manawa mai au i hoike mai ai no na dala a kau kaikamahine aole he maikai iki o ko'u noonoo ahiki wale no i keia manawa a kaua e kamailio pu nei; a i wahi e maha ai ia'u ke haowi aku i kela mau nupepa ame na kii olua, i ole ai e kaa aku iloko o ka lima o kekahi mea, nana e hoopilikia mai ia olua ma keia hope aku. O ka'u wahi eke keia e kau nei ma ke poo o ka moe, e oluolu anei oe e wehe ae i ke eke no'u!"

            Lalau aku la o Helena i ke eke dala, elike me ke kauoha a Marie iaia a wehe ae la, ia manawa i kamailio hou mai ai o Marie:

            "E loaa ana ia oe he huihui ki maloko o kena eke," alaila lalau iho la o Helena i ka huihui ki, a haawi mai la ia Marie, a i ka paa iho la o Helena i ka huihui ki, a haawi mai la ia Marie, a i ka paa ana ae iloko o ka lima, o ua wahine nei, ia manawa oia i pane hou mai ai: "O keia ki nui, o ke ki ia o ka puka o ko'u rumi i noho ai, ma ke Alanui Eha, Helu 104;  oke ki hoi no kuu pahu lole ia, mai ke nui mai o ko'u mau pahu lole ahiki i ke koe ana he hookahi wale no pahu, o na ukana oloko, he liilii loa kahi waiwai. O kela mau nupepa ame na kii, aia malalo loa o ka pahu, e lawe aku i kela mau mea apau, a hana aku elike me kau i makemake ai.

            "No kuu palapala mare aia maloko o kekahi wa-hi leka loihi, @ lawe aku oe i kela palapala a puhi i ke ahi, no ka mea ua ike maoli iho no au, i ko'u kuleana ole loa ia Keoni Hanaforia, mamua aku o kona hoopii ana e oki mai ia'u aku ma ke kanawai. O kela hana he oki mare, ua oi kau ke ino ame ka lapuwale mamua o ka hana a na Moremona, no ka mea ma ka'u hoomaopopo no na Morenona, ke pau noko lakou hoihoi i kekahi wahine, e lawe mai ana i wahine hou, a kiola aku la i ka wahine mua."

            Ma kela wahi i hoomaha iho ai oia no kekahi mau minuke, a i ke loaa ana o ka maha maikai i kona noonoo, hoomau hou mai la i kana kamailio ana:

            "Aole no au i keia ka inoa o Hanafoda, no keia kumu i makemake nui ai au, e kaa ole aku kela palapala mare iloko o ka lima o kekahi poe. O ka poo apau i kaimaaina ia'u, ua kapa wale mai no lakou ia'u ma ka inoa Marie Dukana, a e lilo ana i mea hoohauoli loa mai i ko'u noonoo, in a e hoomanao ae ana lakou ia'u, me ko'u inoa i kamaaina ia lakou, aole ma kekahi inoa okoa ae."

            Ua hookahaha loa ia mai ko Helena noonoo, iaia e hoolohe mai ana i na hoakaka a Marie Dukana, a komohia iho la ka ike iaia o keia kekahi o na wahine maikai maoli, o ke kumu wale no o kona pilikia, o-ia ka puni wale i na hana hoowalewale. O ela manao o ua o Marie aole on a makemake pu ana e kaa aku kla mau palapala mare malalo o ka malu o ua o Helena, ua hoike maopopo mai ia i ka makee o kela wahine, e loaa le he mau mea e hoehaehaia ai ko Helena manao ame kana kaikamahine ma ko laua ola ana aku.

            "Ua maopopo ia'u, aole no keia he hanamaikai a'u e noi aku nei ia oe e Helena e hooko, koe wale no ko'u manao ana iho, he oi ae ka pono e loaa na nupepa ame na kii ia oe, mamua hoi o ka lilo aku ia ha'u."

            "Ae, ua makemake i'o au e kaa mai kela mau mea apau malalo o ko'u malu, a o ia ka'u e hoomaikai ae nei i kou noonoo e ana e kaa mai kela mau mea apau ia'u. Ina he mau mea hou ae kekahi au i makemake ai na'u e hooko aku, e lilo no i mea hauoli i ko'u noonoo ka hooko ana aku, in a ia he mea e hooluoluia aku ai kou mau manao."

            "Ina paha he mea oluolu ia oe e Helena, alaila, o na ema apau maloko o ko'u rumi, pela me kuu pahu loel, e haawi aku oe no ke kaikamahine, a ka wahine nona ka hale hoolimalima a'u e noho nei, no ka mea, o kela kekahi o na kaikamahine i noho aie ai au i kana mau han amaikai ia'u. Ua pau loa ko'u mau lako gula i ka hooliloia, a koe keia komo hookahi wale no," me ke kau ana ae o ka manamanalima e kau ana o ke komo. E waiho malie no i eia komo ma kau manamanalima, aka nae he hookahi a'u pohaku daimana, eia no maloko o kuu eke dala," me ka nana ana aku i kana eke e paaia ana e Helena.

            Nana iho la o Helena maloko o ke eke dala, a wehe ae la i kekahi pepa i opiopiia a uuku, aia hoi maloko o kela pepa he pohaku daimana e waiho ae ana, nona ka waiwaiio ma kahi o ke elua haneri dala a mawaho ae o kela pohaku daimana, he mau dala keokeo kekahi.

            "Ua malama loa au i keia pohaku, no ka hoea mai o kekkahi manawa elike me keia, aka nae he nui no na manawa e a'e a'u i makemake loa ai e hoolilo aku, mamuli mai no hoi o ka nele. No keia pohaku daimana ame na dala keokeo maloko o kena eke, e lawe aku oe a waiho aku malalo o ka malu o ke kanaka nana e malama nei i ke keena oihana o keia halema'i."

            "Ua hiki ia'u ke hooko aku ia hana, o ka'u wale no e kauona aku nei ia oe, aole e kamailio nui loa elike me kela a kana e noho nei, malia he mea hooi loa mia ia i kou pilikia," I pane aku ai o Helena, iaia i ike aku ai i ka hele o ka helehelena o Marie a hakea pu, e hoike mai ana kekahi hiona, no ka hookokoke loa mai o ka hopena o kela wahine.

            I kela manawa i komo mai ai ka wahine malama ma'i me kekahi pola supa, no ka hooikaika ana mai  i ke kino o ka mea ma'i, ia wa i ku ae ai o Helena luna, a pane ae la: "Ua lawa paha keia noho ana o'u malia ua ku-e loa au i na rula oloko nei o ka halema'i!"

            "Mai haalele koko mai oe ia'u, aka e noho mai oe, ua hoomama loa mai oe i ko'u noonoo," i pane ae ai o Marie me ka leo nawaliwali.

            "Ua pololei kela, mai hoi koke oe, no ka mea ua loaa maoli iaia ka mahama kou hoea ana ai nei," I kokua mai ai ka mea malama ma'i i ka manao o Marie, me ke kaha ana aku po hele mailoko aku o ka rumi.

            "Ae, e noho hou au me oe e Marie," i pane iho ai o Helena, me kona hele ana aku nae a ku iho la ma ka puke aniani, me na manao hoomaikai, no kona alakaiia ana mai ma kela kakahiaka e hele e hui pu me Marie Dukana, eia ka he alahele ia, aole no ka haawi wale ana aku no iaia ame kana kaikamahine i ka maha o ko laua noonoo, aka no ka hooluolu pu ana aku i ka manao o ka wahine i aneane loa ma ka'e o ka lua kupapau.

            I kela hala ana aku hoi o ka wahine kahu ma'i, a ike mai la ua hiamoe o Marie, nehe malie mai la kana hele ana ahiki i kona noho hon ana iho ilalo, ma kela wahi mua no ana i noho ai, me ka aoao MArie e moe mai ana, a ma kane noonoo iho, me he mea la o kela ka manawa oi loa aku o ka u'i o keia wahine, mamua o kekahi mau manawa e ae ana i ike ai iaia mamua aku.

(Aole i pau.)