Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 6, 6 February 1920 — Page 2

Page PDF (1.88 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

E KAKOO AKU.

 

Mr. Lunahooponopono, Aloha oe:-Me ka puuwai i piha me ka hauoli, ke kakoo aku nei au, me ka mahalo ame ka hilinai piha i ka kuahaua a ka Hope Kiaaina C. I'. Iaukea a oiai, ma ka Nupepa Kuakoa au o ka la 16 o Ianuari, 1920 nei, i ike iho ai i ka mauao nui o ia koa@aua, e hoomakaulii ma na ano kupono apua, oiai, ua hookumuia keia kuniuhana e ke aupuni makua, a o ka hooho aku ka na kupa Amerika o keia Teritore, oiai, ua ide na loea aine na kilo aupuni e hiki maiana i da wa e pilikia loa ai ka poe ilihune mamuli o keia hoopipii mau ia o na kumukuai, hiki o'e ke kuai aku, oiai, ua nele, uolaila, i kauhaua mau mai ai ke aupuui i kona mau makaainana, e akahele nia ka ai ana, e hoolilo kekahi, e hookee kekahi ma ke waihona.

 

Ea, e oluolu iki mai ia'u e hoaiai aku i ka'u niau kumu hoomakaulii ,a maluna iho o'u na ahewa ana mai a l@al@hulehu, aole e ili aku na kuia maluna o ka hui pa'i nupepa.

1. No na Papale

 

Aia he mau hana hoomakaulii ma na lima maiau o na makuahine, ame un kaikamahine i nunui kupono, penei; e hooikaika a loaa on a pua ko, a-a o ka hua ko, ke ka o ke pu i hookuia iloko o ka wai a palahe, lau niu, okalaau i ka wa e kahi ai o ka poe kamana i ka pa@a, pumaia eleele, a pela aku, o ia paha @a mea o kai. Eia na mea o ke kua@@wi: Ohe, ekaha, iwa, pamoho, iwaiwa, suhala, ame na mea kupono e ae apau, @ ia ka na lima palupalu o na makuahine amo na u'i a kakou e ulana ai a pau ka ie. humuhumu iho no hoi i papale hele hana no kau kano, no papa, kunane ma no boi, no na keiki ame na moopuna hele kula, a na oukou iho no kei kekahi.

 

O ke kumu o keia hoomanawanui ana 3 hana pela, ua hookoe iho la oukou he mau kenikeni mahuahua no ma ko ohkou mau waihona, a e hoopakele ana imkou ia oukou ohana iho, mai na kumukuai nunui mai o na papale e ae, oiai ua papalua iho a oi ae no paha ke kumukuai o na papale i keia wa i ko ka wa he

2@@i makahiki i hala ae nei; aka. aole no paha he hewa o ke kuai i mau papale maikai no ka hele pulo ana, a no na la makakanka.

2. No na Lole

F. oluolu mou mai o mama me kua hine ma, e mawehewehe hou aku au i kumuhana na kakou penei: E pahonohono no hoi i na wahi lole nahaehae, i mea aneenee no kauhale a i kupono no hoi paha i ka hele hana no papa ame kunane e hele ai i ka hana, i ole 'ai e kuai mau i na lole pipii o keia au kupanaha @@ wale, i ike mai ai ka poe waiwai, ke hana nei ka poe inhune kekahi mau pono no lakou. Aole pahao na'lole wale, aka, o na kakini kekahi e pahonohono ai, pela uo hoi na kehae. e lawe aku i na Pake kumeka'o na huina alanui, na lakou e pinai mai i ka apuana ili hou, me ka apana hoemi lilo.

No na Meaai

 

He mea oiaio, ke holomoku nei ka lehulehu ma ke alakai ana a ka maka eme ka ono o ka puu, ua lilo aku la kihi keuikeni hope loa, no na menai ono i maalo mai imua o ka maka; aka, aole paha he pilokia o ia mea, no ka poe ulakaoako, o kau e haoakaka nei, no kakou iho, ka poe hapa mai o kahi laa, i mea nae hoi e waiwai ai ke kumumanao @@oemakaulii a kakou, e hopu io no hoi ka makuakane ame na keiki i nunui kupono, i na oo, kapala, ame ka ho, kalai. waele, paeli iho no hoi i kekahi wahi kupono o kou pa, kula mahiai no hoi. a kanu iho i ka uala, ke ko, ka maia, ke pu, he-i, akaakai, kapiki, ohia, a pela aku.

 

Iho no hoi iloko o ka lo'i, kanu na huli. Eia na ano huli e kanu ai.

 

1, umi mahina a oi: 2, ninau ka Pake, ehia dala ia oe lo'i ai? 3, pomaikai; 4, ola ka noho ana me ka ohana. A oiai o ka ha'i kenikeni ka i komo mai la iloko o ke eke o ka mea mahiai, aohe e nana wale na keiki me na moopuna i ka ha'i meakanu: o ia ka'u e mahalo mei i na manao hoeueu a ke keiki o Moanalua, ia kakou ka lahui Hawaii, e hana kskou elike me ko kakou mau kupuna, o ia hoi, e mahiai a e lawai'a, oiai o ka na kupunakane mau hana punahele loa ia, a o ka na kuku wahine hui o ke kukukapa, ame ka ulana moena. Eia nae ka mea kupanaha e ikeia nei, ua lilo ia mau hana i na lahui e.

 

O ka'u nae i ike ai, nui ka leo i ke kahea i ka Pake. Pako, lawe mai i hapalua poi! Kepani, kapiki, ohia, akaakai, oe lawe mai, pau mahina uku! Kepani, olai , you me aikane, I ka pau ana o ka mahina, hemo ka pukapa i ka Pake, ike ko kauhale poe, ei auka Pake poi a kakou, ka puka aku la no ia maho@e.

 

ea, e o'u mau hoahanau i aloha nui ia. e hoomanoa i ke kauoha loli ole, a ke kakou Makua lani, i ke kupunakane mua loa o kakou, e mahi i ka honua, i ulu mai kau mau mea e ai al, a iho makawalu mai na kulu hou mai kou lae mai; pela wale no kakou e pakle ai, mai na kumukuai pipii mai o keia mau la.

 

O ka Puni Lealea

 

O keia ke alanui palahala nana i hoohiolo i kekahi poe, a pil pu ka hila i ka moena, aka, e oluolu hou mai ia'u, ua hala aku la ia au, eia kakou i ke au o ka hoomakaulii, ke poomanao pookela a hohonu i oili ae i keia kenekulia 1920, aole paha he mea nana e holoi kona momona, ame kona waiwai, He kumumanao ano nui keia, aole paha e pau koke i ka hoaiaiia kona mau aoao.

 

Nolaila, e hoomanao kakou ua make aku la kela kupueu ino helu ekahi, ka moi alekohola, ka mea nana i ulupa i kou kuokoa ame ko'u, ka ohana i ka ohana, a pela aku. E mahalo nui aku i ka ahaolelo lahui no keia hana pookela, nolaila. ua pani hakahaka mai la o hoomakauli@ a ia wahi, a na kela ame kia e noonoo. E kapi paha i ka i'a me ka lepo a i ole e ku'i paha i ka ai me ka ili no!

 

O ka'u nae e koho nei e hipa hipa buro ana kakou, mai Hawaii a Niihau, e hookaawale ana kakou i ke iho, a kiipoi ae ia maikai Kauai hemolele i ke maile, i like ai kakou me ka kanaka naauao. nana i kukulu i kona hale maluna o ka pohaku, ua mai ka ua, kahe mai ka wai, nou mai ka makani, a pa ma ua hale mnei, aole loa ia e hiolo, no ka mea ua kukuluia iluna o ka pohaku, aole hoi iluna o ke one.

 

E kala ia mai au, oiai ma Laie nei, aole hookahi ohana i nele i ka lo 'iai, ame kahi e kanu uala ai, ame na hua meaai e ae, o ka makou mau hana punahele loa no ia, a i ka la Sabati, hele i ka halepule e malama ai i ka ihiihi o ia la elike me ke kauoha a ke kanawai eha, i hui pu ia no hoi me kou noonoo.

 

Ke Alanui Kahiko Ame Ke Alunui Hou

 

(Hoomauia mai.)

 

Ina aia iloko o keia au hou ka holomua ana, alaila eia anei kekahi mea anna e alai nei i ka holomua ana? He mea pono e imiia aku heaha la ia mea!

 

Ke kukulu nei ka meakakau, o ia maoli ka mea pololei e hoi hou kakou i ke alanui kahiko no na kumu. oia keia he mea i ikeia i keia manawa mai ka hiki ana mai o ka maiamalama ame ka naauao ahiki i keia manawa, aole loa he mea i ikeia. ua holomua ko kakou noho ana, inai holomua olo keia au e e nee nei, aole anei e hoololi i ke kulana e loaa mai ai kekahi mea i meke meke ai e hana, e olelo mai ana paha kekahi, heaha iho la ka waiwai o keia mau kalaimanao ana. ame ka hoi hou aku ihope, no ka mea he au naauao keia!

 

O ka mea wale no i loaa ole ai ia kaua, aole me kaua neia mau loina eha, o ia o hoopono, o hoomauwnui, o hoomkaulii ame akahele, no ka mea, ua kapae aku oe ia hoopalaleha, ia uhauha, a ua kapae aku oe i ka lawe ana mai i kela wai nana e hoolilo ia oe, a like aku me he la aole he noonoo iloko on. ,o'aa@ mNKpham@nukapaeiao  @llu pu ma keia mau kulaua, ua nui na kalaimanao ana no keia pono nuio keia lahui, ma na pipa alanui, ahiki aku i ua halepule no ka hapai ana mai i ka mea e ola hou ai keia lahui. ame ka holomua pu o ka mea i ike ia iloko no o na haipule, ua kukula ae no i mau hui hoopukanuka a haule pu no, a pela aku ana ia hui imi waiwai, a he nui aku oiai nae he poe keia e hanu ana i na hana pono o keia alanui hou, a pela no hoi me na ahahui i kukuleia ae no ka pono o ka lahui, elike me na hui e ku nei, Oiwi, Poola. Kamehameha, Kaahumanu, a he nui aku o ka mea i ikeia, ua emi mai ka nee ana.

 

Ua hooku 'iia moi no ka mea kakau nei no keia mea a ka Puuhonua e hana ne; o ka'u pane wale no i waiho aku ai, ua uku au i ka'u umi dala me ka manao ole aku e hoihoi  hou ia mai ni ka hookapele ana no ia i kekahi ola a ke Akua i hana mai ai , oiai nae o ka mea ninau mai ia'u he auku mahina kona ma kahi o ka $150; no'u iho, aole o ka mea apiki a ka meakakau i ike ai he ano hoonaikola maoli no, aole, hoi o ka ike mai haawi mai i na olelo hoolana ame na Jimakokua.

 

Nolaila e ka lahui, e ala mai kakou e hana like, i na mea a ka Ahahui Puuhonua o hana nei no na mea apau, he koko Hawaii kekahi, no ka pono o kee alanui hou ame na pulapula hou a kakou, e a'o kakou i na mea e pono ai kakou, eia i kaia au hou na hana holomua ame hna hana e hoolilo ana i na keiki, e lilo i mea e hana mai ana, i mea e pilokia ai na makua.

 

E nana aku i kaia au naauano, ua nui maoli no na hana e pilokia ai, in a aoleoe e makaala ana, eia na kiionioni ma neia mau mokupuni, ma ka nana aku a ka meakakau, u pilokia maoli.

 

E olelo mai ana paha kekahi mea, heaha iho la ke kuleana kalaimanao maluna o ia kahua, oiai he holomua keia lahui ma ia hana; ke ohi nei i na dala: o ka mea apiki, aole hookahi hale kiionioni i onaia e kekahi kanaka Hawaii, o kuu i'o, aka o na lahui e wale no ia e hana mai nei.

 

Ma ka nana aku, aia ma ko kakou aoao ka hooee ana aku i na wahi kenikeni no ko lakou la pomaikai, a kukulu ai ka mea kakau i keia kalaimauao ana: aole anei e aho ka hoi hou ana ihope i ke alanui kahiko. o ai ka mahiai, ka lawi'a ame hke a'o nui ana i na kaiki ma ia oihana, no kona kuokoa ame ke a'o mau aku i kau kai kmehine e mare oi i keki Hawaii, a i ole i hapa Hawaii, in a aia iloko o ko laua puuwai eke aloha oiaio me k malama i ko laua kapu, ua oi ae ia mamua o eke dala, me ke gul, me kela lehelehe hoopunipuni, oia hoi kahi haole, he olelo kamanina loa keia mai kinohi mai, maikai kela wahi kolea kaunahua he oluolu

 

((Aole i pau.)

 

Na Leka Kii Ole Ia Mai Ahiki I Ianuari 31, 1920.

 

Aha, Mrs Ah (2)  Kawelau, K K

Ahana, Joseph  Kilauano. Mrs Alex

An, John  Kolona, Mary K

Apolo, Clement N  Liu, Mrs. George

K. Imiola  Lonoaea, Ahanui

Opunui, Mrs Emily  Lewauea

Hulihee David  Helemai, Mrs Mary

Kaelipini, D K  Naukana, Albert

Kuliaini Julia  & Mrs

Kaulia, Mrs Annie  Naauao, Julia Hoo

Kalama, Mrs, Wm  kano

Kamai, Joseph  Piena, Iopa

Kamahu, Mrs. Dan  Poai. H

 

hoopono, aka, ua ike no au ka ua kuaaina apau, ua mahiai no ka hapanui elike me makou e hana nei.

 

Me keia mau wahi manao pokole, ke haawi aku nei i ka mahalo i ka poe e heluhelu ana, a ia oukou mai hoi ke koena aku i koe. Ho aia mai ke kukui a kau ae ma kahi kiekie, i malamalama o Hawaii aina ame Hawaii lahui.

 

Me ka Lunahooponopono ame kona mau limakokua ka anoi a nui.

 

Joseph K. Apuakehau.

 

Laie, Jan. 26, 1920

 

Holo Makaikai B Ike I Ka Nani O Kapaa, Kauai.

 

(Hoomauia mai.)

 

Ike aku la au i ka halema'i ame ka halekula o Kealia, he kahua maikai keia, kau mai iluua, eia no makou ke nee nei nomua, me ka mahalo i ka nani o ka aina, a kuhikuhiia mai la i ka meakakau nei ia puu kaulana, o ia noi o I'uu Hokeo, o hoomanao ae la au i keia mau kanaka elua, o ia hoi: Mai Kona mai kahi, a mai Puna mai kahi, aole keia no Kona. Hawaii, aka no Kauai no keia mau kae'ae'a , a eia no ka manao nui o keia mau kanaka, no ke aloha no hoi i ke laua kaha.

 

O ke kanaka o Kona ka i olelo aka i kona hou: Aloha mai la ka hoi au i ko'u aina, a mea aku la kona hoa, aloka ia i keaha? 'Pane ko Koloa kanaka: Aloha mai la ka hoi au i ko'u aina o Koloa, i'ka ai hakake, i ka i'a hakake, i ka moena hakake, i ka hele hakakel

 

Pau iho la na hakahe aloha a ko Kona kanaka, a pane no hoi ko Puna ka naka: Aloha mai la o hoi au i ko'u aina ia Puna, i ke ao hookanunu mai iluna o Pohakupili, na opae kuahauli o Pohakukapai, ua pu awa on a o Maiakii, no manienie akiaki o ha loko o Kupalii, ke alapii ae o Kalapa. ka hau. nana ae o Keapua, ke ala kikeekee ae o Kaneaha, na kanaka hoonohouoho o lemu, o ka ua hoonohonoho, na hoi o mai auka o Kalualihilihi, na kikawaio pahee mai o Pahelo, na ohia waimaka nui mai o nuu Hokeo, ka ai kahea mai i ka lau o Koki, a opae oi nahanaha mai O Kapalua, ka ai pokakake mai o Lopanui, na kalo pehi kikala mai o Keahapana, na wahine hoonohonoho o Jeniu mai o haumea, ka poi puahonu mai o Kapuna, na i'a in a mai o Kapuka, ua anae holo o eia mai, na keiki hahea nalu o Puuololoia, hee ka nalu o niau ua ual.

 

O ka pau ana keia o ka nui o ke aloha o ko Puna kanaka. nana aku oe, pau na puu ame hke kai i ka nui o kona aloha, he wahi ai liliha no hoi kae hiki iho, a i ka nana ana i keia au hookaau olelo ana a keia mau kanaka, e ike ia ai ua nui maoli na mea a ko Puna kanaka i aloha ai, a ku iho la ka moku kaa o makou i kahi i makemake ia ai o ia hoi kahi wai kaulaua o ka Waipahee, kahi i iiniia ai e ike.

 

Ke ice nei i kona kahe aua ame hona kulana kilakila, a hemo e la ko'u lolo a komo mai la kahi lole auau ame na kamaaina, he wahi ano ole no, aka o ka inoa ua kaulana, ma ka inoa wai hoopaheehee, a eia au ke ku nei ame ko'u mau kamaaina a kuhikuhiia mai la ia' e noho mai eo maanei, o ia mamuaiho o'u, ko'u kamaaina, oia mamua iho on a, e koo aku ai kahi ku'eku'e wawae i kekahi lua, ua hele no hoi ia la'a pekika i ka limu, me ka kahe maiie no hoi o ka wai, a i ko'u noho ana, paa iho la ka wai a i ka manawa e kahea mai ai ke pailaka e makaala na mea apau, o ka lilo aku a @@ ia, nana aku oe la he pakika maoli, e hiki ole ai ia oe ke pua hou iho, in a he mau lede kekahi e ike auanei oe o kela mea punahele a ua pupuna i malama maiau ai, ua hole wale a pau hananuu, nana aku oe la pau ke ike, pouli ka noonoo, a in a he mau ipo, hooku'i aku la na pou ihu iloko o ka wai ame ka hoonakanaka ia o na kikala, he hu maoli ka aka i keia wahi wai a kaulana ai o ka Waipahee.

 

He hohonu keia ki'owai ame ka olelo mai o ko'u kamaaina, aia iloko o keia luawai na lama like ole apau, no mea e loaa ana ola, o ia ka pilo, e luu oe a loaa ka omole lama. Ke nana iho oe he uliuli maoli no, e hau ai no ka lia, aka o kela ake e ike i keia mai kau lana e pono au e luu a loaa ia'u kekahi mea hoomanao.

 

Mea aku la au i ko'u kamaaina, in a pela e luu au; mea mai la, aole loaa ola lo o keia luawai, o ko'u ku ae la no ia iluna a pololei, o ka iho aku la no ia o ko'u poo mamua, a ke nana la au'ialalo ha pouli i'o no, o kela ake e ik i ka papaku, eia no au ke iho nei nolalo ahiki i ka loaa ana ia'u o ka malamalama, aole i loihi aku o ko'u ike aku la no ia ialalo o ka papaku he keokeo no hoi ka pohaku he poepoe, a keokeo no hoi, o ko'u hoi mai la no ia noluna, ua hele no hoi a naenae, a ea ae la au iluna ame kuu koikeike ana aku i ka pohaku.

 

Ua nui ke kahaha o kahi keiki a kuu mea hanohano, oia o Sam Amalu Opio, ame kana olelo, ua hele aku ei oe ma ha'i e huli ai i pohaku. aole on a manaoio iki i ka'u mea e olelo aku ai, in a pela, e luu like kua, ua ae aku au i kona manao a mea aku la au i ko'u man hoa, aole no he hohonu o ka mea i hohonu ai no keia pouliuli. o ia ka ea i mnao ai kekahi poe he hohonu, a i ko'u maha ana, o ko maua luu no ia, aia no au ke iho la nolalo o loaa hou no ia pohaku, o hoi mai o hoikeike aku la no i kamaaina, eia a olelo a ua opio nei: O oe ka helu ekahi e Moanalua, ua luu aku no au o ike aku la au i ko wawae wale no, hoomaha hou, a luu hou a loaa hou no ia pohaku, a hoi hou mai no, a ua loaa no koi ka mea i iini ai e malama, a eia ma ko'u home nei he pohaku ala maoli keia.

 

Ina aole i kiloi ia ka pohaku mua o ia hoi he poipoi kona ano, a ha'i ia mai la ia'u o ka mea ka i poi poi ai e kakaa hele mau ana i na manawa apau, a o ia no ka mea i kaokeo ai , a hoi mai la me ka ulumahiehie o no mea apuau, ua ike iho la i kela wai kaulana ama ka ai wahi opae mahikihiki ame kahi ohia kuahiwi, ahiki i ka home o ka hora 5:10 p.m. ia, a hui no hoi me na kamaaina, o ka home, me kela u'i no hoi o Maui, ame kuu olelo ana aku i ua u'i nei, in a hoi paha o oe kekahi, ia ua pono, in a ua ike pono ia Haleakala; hu ae la ko makou aka, a lilo aku la me Anoinua.

 

(Aole i pau.)

 

E Panikuia Ana Na Halekuai Pake Ma Ka Hora 6 p.m.

 

He iwakalua a oi aku mau Pake no lakou na alekuai lole ma ka aoao Wai kiki o ke Alanui Nuuanu i hooholo a i kakauinoa i kekahi palapala noi e hoakaka ana i ko lakou makemake e panikui ko lakou mau halekuai ma ka hora 6 p.m. o kela ame keia po oloko o 'ka pule, koe na po Poaono ame na po mamua iho o na la kulaia; i kulike keia me ka George Go hoakaka, kekahi o na Pake kalepa, ka mea nana i lawe hele ae i ka palapala noi no ke kakauinoaia mai. He halawai na na Pake maloko o keia mahele i hoikeia ae la ka i malamaia maloko o ka Y.M.C.A. Pake ma ke Alanui Nuuanu ma ka hora 7p.m. o ke ahiahi Poakolu iho nei, a ma ia halawai i kukakuaia ai keia kumuhana ame kekahi mau hana e ae i hoolalaia a hooholoia.

 

Ahewa Na Kiure Ia Akana No Ka Poliwaiwai.

 

Mahope iho o ka hookolokoloia ana o ka hikia piliwaiwai o C.K. Akaua maloko o ka aha a ka Lunakanawai Kaapuni John T. De Bolt, imua o na kiure no na la he umi, i hoea mai ai i ka loaa ana o ka olelo hooholo a na kiure ma ko lakou lokahi ana, e ahewa ana i ka mea hoopiiia, no kona poli o'o i ka hewa poliwaiwai he hookahi makahiki i kaahope aku nei.

 

O keia ka hihia pilowaiwai, i komo kino ai o Mr. William H. Heen, oiai oia e noho lunakaawai kaapuni ana, e hopuhopu i ka poe piliwaiwai, a i waiho loihi ai no hoi me ka hoolohe ole ia ahiki iho la i na pule hope o ka mahina aku nei i hala. o ka hopena nae i oili ae, a ia i Aala Paka, i lawelaweia ai ka hana pilowaiwai.

 

Mawaho ae o Mr. Heen, o na hoa kekahi o ke kiure kiekie o ka 1919, i hele pu e hopuhopu i ka poe piliwaiwai, a o na lako piliwaiwai apau, pela me na dala i loaa aku ia lakou. ua laweia ae imua o ka aha. ma ke ano ke mau ike ma ka aoao o ke aupuni, no ka hooko maoli ia ana o ka hana piliwaiwai ma ka hale i uaho on a ia e Mr. C.T. Akaua.

 

O Mr.Lorrin Adrews ka loio o Mr. Akana, me ko@a hooikaika ana ma na aho apau, i wahi e heekuuia ai ka mea i hooniiia, eia nae ua hiki ole ke hoohulihuliia ka noonoo o a kiure, a haawi, okoa mai la i ka lakou olelo hoohoolo, elike me ka lakou i ike ai he pololei.

 

Ua koi okoa aku ka Loio Andrews ma kaua mau olelo hoonohonoho hope imua a na kiure, e hookuuia mai ka mea i hoopiiia ma kela hihia, me ka hooili ana i na ahewa ma'una o Mr. Heen, Mr. Farrington ame kekahi poe e ae, o ka oi loa aku o kana mau ahewa ana maluna o na kiu i hoouna okoa ia aku e hoomakakiu i na hana piliwaiwai. me ke kapa ana ia lakou he poe hakihaki kanawai.

 

Ua hoakaka pu aku oia imua o na kiure, no ke kupono ole e ahewaia o Mr. Akana. no ka mea wahi ana. ua kue i ke kanawai, a i ka pono pilipaa o kekahi mea, ke komo wale ia aku o koua hale, a wawahiia hoi ka puka, no kela kumu, a no kekahi mau kuma lehulehu e ae, e pono e hookuuia ka mea i hooniiia.

 

Mahope o ka hoomaha ana o ka loio pale, i ku mai ai ka Loio Kalana Heena kuhikuhi mai la i na kiure i na oleloike e pilo ana i ka hihia me ka olelo ana aku la lakou, e hookahua i ka lakou olelo hooholo maluna o na oleloike, me ka nana ole i na olelo hoonuinui a ka loio o ka mea i hoopiiia.

 

O Kamehameha Ka Inoa O Ke Alanui Holopuni.

 

Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai, ma ka Poalima aku nei i hala, i ikeia ai ke apono o na hoa o ka papa. no ka inoa e kapaia ai uo ke alanui holopuni o ka Mokupuni o Oahu nei, o ia uo ke Alanui Kamehameha, mamuli ae o ka akoakoa pono ole ana mai o na hoa apau o ka papa ma kela halawai, ua hoopaneeia mai ke apono ana i kekahi olelo hooholo, maluna o kela inoa, ahiki i ka hale@ai o ka po o ka Poalua iho @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@.

 

O ka Lunakiai Paeheeo ka mea nana i hookomo a'e i ka olelo hooholo, e apono ana i ke kapa aua aku i ke alanui holopuni, o ke Alanui Kamehameha, a wahi ana, aole he inoa i oi'ae ke kupono, elike me ka inoa Kamehameha, no ka mea, o Kamehameha ka moi mua loa nana i hoohui ia Hawaii nei a lilo i hookahi, a o Kamehameha no hoi ka moi ikaika hookahi, i ikeia ma kona moolelo.

 

Ua hoakaka mai oia i ke kapaia ana o kekahi mau alanui ma Amerika ma ka inoa o na kanaka kaulana, no keia kumu i manao ai oia, o ka inoa o Kamehameha ka inoa kupono loa no kela alanui holopuni o Oahu nei.

 

Ua apono ka Ahahui o na Pukaua i ka inoa Alanui Kamehameha, ma ka noho ana o @a halawai a kela ahahui mainua aku nei, a ua ike na hoa o ka papa lunakiai i ke kupono maoli o kela inoa nolaila i hookomo ae ai ka Lunakioi Pacheco i kana olelo hooholo, uo ke apono ana aku o na hoa a ka papa i lilo ai i mea mana, a e kapaia aku ai hoi ke alanui holopuni ma ke ano he inoa pili oihana kona.

 

Penei iho ke ano o ka olelo hooholo: "Oiai eia ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei ke nee, nei imua ma ka hana hou ana ae i ke alanui i ikeia, ke Alanui Holopuni, ma ke kulana e mau ai ka maikai, apuni o Oahu nei, mai ka hoomaka ana o ke alanui Nuuanu ahiki i Kaneohe, Waialua, Aiea a huli hou mai i Honolulu nei ma Moanalua mai, ke alanui e kaapuni ana i ka mokupuni, a

 

"Oiai he mea kupono e kapaia keia alanui ma ke ano pili oihana me kekalii inoa oihana; nolaila, ano,

 

E hooholoia e ka Papa o na Lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, o kela alanui i ike mau @@, o ke Alanui Holopuni, e holo ana mai ka hoomaka ana aku o ke alanui Nuuanu e holo kaapuni ana ahiki i Kaneohe, Waialua, Aiea, a huli hoi mai no Honolulu nei ma Noanalua ahiki i ke alanui Moi, e kapaia ke Alanui Kamehameha, a ma keia mua aku, e ikeia ia alanui ma ke ano pili oihaua, ma ka inoa malua ae."

 

E Loli Ana Na Keena Oihana O Ke Aupuni Kalana.

 

Ma ka halawai a ka papa o ma lunakiai o ka noho ana ma ka po Poalua nei na Lunakiai Eben Low i waiho ae he noi e hoomakaukau ka Loio Kulanakauhale i kekahi palapala hoolimalima no ka hoolimalima o ka Hale Kapiolani holookoa no $800 o ka mahina. O na lunakiai i koho ku e i keia noi oia o Kumalae ame Petrie; ma ka laua hoakaka aole luna i manao he hana pono ka haalele ana i ka Hale McIntyre, oiai no ka hoemi ana mai i na hoolilo he inea pono e hoomauia aku ka noho ana o na keena oihana maloko o kahi e ku nei i keia manawa. Ua haule wale keia hooikaika ana a laua, no ka mea, ma ke koho ana ua hooholoia ka hoolimalima ana i ka Hale Kapoilani i hale oihana no ke apuni kulanakauhale ma ei mua aku, a i hakalia wale no i ka pau ole o ka palapala hoolimalima i ke kakauinoaia o ka nee ae no ia o ke keena oihana i kona wahi hou. I keia manawa o na lilo o ke aupuni no ka hoolimalima o ka Hale McIntyre he $275 o ka mahina.

 

Akahi No A Ike Hou Ia Ke Kau Mai O Ka Have Rukini.

 

No kekahi mau makahiki legulegu i kaahope ka nalohia ana o ka ikeia aku o ka welo mai o kekahi have Rukini maluna o ke kia o kekahi moku, ma ke kakahiaka Sabati nei akahi no a ikeia aku ke kilepalepa mai maluna o ke kia o ka moku lawe ukana 'Omask.

 

Ua hookahahaia aku ke Kapena E. Yanovsky i ka manawa i ku mai ai a hoikeia aku ka hopuia e ka poe kipi maloko o Siberia, eia nae aohe on a manaoio no ia moolelo, ua ninau mai nae oia in a he moolelo ia i hooiaioia e ko Honolulu nei poe.

 

Mai Nu loka mai keia mokuo ka holo ana mai a e hoi ana i Vladivostok, a i kipa mai ianei no ka hoopihi ana i ka ianahu, ka wai ame ka hoopau ana ae i kekahi mau poino i ikeia maluna on a. He 600 tona ukana maluna on a, komo pu e na lako a ka Ahahui Ke'a Ulanla, na mikini ame na lako meani.

 

Iloko o ka mauawa kaua ua kaa malalo o Amerika ka hoomalu ana. 'i nei moku, a i keia manawa nae ua hoihoi hou ia ae i kona mau on a me ka mau no o keia kapena maluna on a.

 

Ma ka manawa i hulihia ai ke aupuni o ke Czar ma ke awakumoku o Arehangel ke Kapena Yanosky ia manawa, a mahope mai ua hana pu oia me na Aupuni Huiia. Oia ke kapena o ka moku lawekoa e halihali ana i na koa Rhkini mai Vladivostok aku a i Palani, a malaila i hui pu aku ai ia poe koa me na koa o na Aupuni Huiia a kaua aku i na Kelemania.

 

He mau kanaka o na lahui huikau ke kolu o keia moku, he mau Amerika, Rukini ame na lahui e ae. Ua kapaia ka inoa o keia moku mamuli o ke kulanakauhale poo o Siberia i lawe kokeia mai la mai ka Adimarala Kolehak aku ma kekahi manawa kokoke aku nei i hala, e na koa rukini kipi. E ku iki ana nei moku ianei no kekahi mau la a hoomau aku i kana huaka'i moana no Vladivostok ka pahuhopu.

 

Pulu Na Edeleka I Ka Ua.

 

I ka Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha nui: E oluolu oe e hooko iho i keia mau laina e kau ae la maluna. o ia hoi keia:

 

Ma ka la 17 o lanuari ua nui ka ua ma ia la, uolaila ua poino na ekeleka e laweia ana mawaeua o Kihei ame Makena nei, o ke kumu, ua hemahema ka oihana leka ma Kihei, aoli i hana i mea e maluhia ai na ekeleka e poino ole ai ka waiwai o ka lehulehu mai ka nulu ana i ka ua. I ka wa i hiki mai ai keia mau ekeleka, ua pulu, ua palahe na nupepa, a ua hiki ole ke heluhelu iho ma keia hana, ua kahal=ha ka noonoo o ka poe i hele mai kahi loihi mai, no ke kii ana mai i ka lakou mau leka a pela me na nupepa, no keia hana hoohemahema, a ka oihana leka o Kihei, oiai uaike no he ua, aole nae i kana i mea e pulu ole ai keia mau ekeleka.

 

Nolaila aole e ili na ahewa ana maluna o ka lunaleka o Makena, ma keia poino.

 

He o ia mau no ko makou nei kuaaina he inoino ke kai, puanuanu keia mau la, aole no he mau mea hoolelehauli; koa wale no keia mau pilikia o ka oihana laweleka.

 

Ua lawa keia mau wahi mea liilii, me ka mahalo.

 

Ulualoha Keliiaa.

 

Kainehe i ka Iliili o Keawala'i, Makena, lanuari 20, 1920.

 

Haina Nane.

 

E ka Nupepa Kuokoa, Aloha kaua a nui loa: E oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kekahi kolamu kaawale ou, i ike mai ai ka lehulehu ame ka poe huli nane; i ka nane a ke kae'ae'a o ka palikapu o Keoua.

 

Ea, auhea al o Pilpo Kekoa, Waikanoakaka, Waihuiokemamo, Kawelowai, Kahiona, Kukapao, Pahakuopele, Anela o Mekiki?

 

Ua ike iho la au ia kae'ae'a Kakela maluikaleo, aole no i loaa ka nane a ka eueu o ka palikapu o Keoua. Ea o ka nane paha auanei keia pau ka ike pau ka lohe pau ka noonoo. No Keua no ka olelo kaulana: "Hookahi no hawae lauhue Kona."

 

Eia iho ka'u wehewehe ana no ka nane a Z.P.K. Kawaikauikamakaokaopua peuei:

 

He keiki au na ka la i hanau mai: Haina: Ua. Mai ka la i loaa mai ai ka ua. Aole mai kekahi mea okeo ae.

 

Mahelo elua. Pilowale la e piliwale, piliwale ka i'a o piliwale. Haina: Pee, Ina oe e ike ana i ka ua, e pee ana oe o pulu i ka ua. Ua lohe au i ka moolelo o Kaupo in a ka e hele mai ana ka ua, pili aku la ka ma ka aoao o ka papohaku, aole ka e pulu ana.

 

O Kohala ka' wahi  kamaaina. Ina hele mai ka ua ma ka Akau mai, pili aku oe ma ka aoao 'hema; oia mau no ahiki i keia la a'u e kakau nei.

 

Kahiko hoi oe aohe nui ana ae. Haina: Papohaku. Ina e huiia ka mahe

e ekahi, elua ame akolu, e loa ana ka haina o ka nane a ua kae'ae'a nei o ke kai malino a ehu, Z.P.K. Lionanohokuahiwi; ua pee papohaku.

 

A-ha-ha-na, eha aku la paha oe i ka pa a ka makani o kuu aina, he lawemalie. Anoai e na keiki o ka papapa'i.

 

Me ka Lunahooponopono kuu aloha,

 

Chas, Kaopua.

 

Kona Akau.

 

Aole mai la no i makili ae ka nanehuna a ua keiki nei o ka pali kapu o Keoua; ua pau like mai la no oukou apau iloko o ka lua hookahi o ka nele Hoao hou ia mai! L.H.

 

O Ka Ma'i La Grippe Kekahi E Pahola Nei I Keia Mau La.

 

Mawaho ae o ka ma'i flu e pahola nei maloko o Honolulu he ano ma'i e ae kekahi e pahola nei oia ka ma'i eha iloko o ka opu ame ke ono la grippe lahilahi loa. O ke kumu e loaa ai i keia ano ma'i no ka wali ole mai o na mea e ai aku ai i ka hoowaliia e ka opu hoowali ai. Ma kekahi wahi e loaa ana ka ohaua holookoa, e ma kekahi wahi he poe keiki liilii ke loaa ana. O ka hapanui o ka I oe i loaa i ka ma'i e hala ana elua a i ole ekolu la mamua o ka pau ana ame he mea la ua lehulehu loa ke poe i hoohia i nei ano ma'i, aohe nae he hoikeia ae i kekahi kanaka.

 

O ka la grippe he ma'i kulike ole ia me ka mai'i flu, he anu ma ke poo, ma ka iha a ma ka puu a he ko 'iko'i ke kunu ana, aneane elike me kke kunu kalea. O na keiki ka hapanui o ka poe loaa i nei ano ma'i, a i kekahi manawa e ukali mai ana ka ma'i fiva lahilahi loa.

 

Moolelo o ka ahahui kula sabati o ka mokupuni o hawaii, kau o lanuari, 1920

 

La Hana 1, Ianuari 21, 1920

Harry Naope, Esq., peresidena ma ka noho, Hoomakaia ka halawai me ka himeni aoao 132, L. H., me ka pule a Lo'noehu.

 

Na Kahu Kul aSabati Nui i hiki mai; Harry Naope, K.K.S.N. no na Hilo; Wm. Laeha, hope; J. K. Kawaha, hope; D. Kahananui, hope K.K.S.N. no Puna; Mrs. Louisa MeDougall, hope K. K. S. N. no Hawaii Akau.

 

Na Kahu Kula Sabati Apana i hiki mai; E. K. Kaulupali, K.K.S.A. o Puulu; Mrs. Miehael Kama, K.K.S. o Kalauonaona; Mrs. Louisa MeDougall, hope K.K.S.A. o Kalahikiola; Mrs. Kahalioumi, K.K.S. o kalahikiola; Mrs. Kahalioumi, K.K.S. o Helani; Henry Kapea, K.K.S. A. o Kapaliluku, Kau.

 

Na Kahu Kula Sabati Apana i hiki mai; E.E. Kaalupali, K.K.S.A o Puulu; Mrs. Miehael Kama, K.K.S. o Kalauonaona; Mrs. Louisa MeDougall, hope K.K.S.A. o Kalahikiola; Mrs. Kahalioumi, K.K.S. o Helani; henry Kapea, K.K.S.A. o Kapaliluka, Kau.

 

Na elele K.S. i hiki mai; Mrs. Emma Laeha, elele Laupahoehoe me Pohakupuka; Mrs. Susie Naope, elele o Haili; Mrs. L.K.Kalawe, elele Kalauonaone; J.K. M. Manono, elole o Olaa; Mrs. lawelawe, elele o Kalahikiola; Mrs. Lioe Kaanaana, elele o Waimea; Joe Kiaha, elele o Kekaha; S. Kuhia, elele o Lapakila; Mrs. Maey Kaonua elele o Lapakila; Mrs. Macy Kaopua, elele o Helani; G. P. Kamauoha, K.K.S. o Kealakekua; E.K.Kaaua. elele o Pukaana; E.  K. Iona, elele o Kaohe; Mrs. Sarah Kapea, elele o Kapaliiuka.

 

Ma ke noi a H. Kapea e kapae i na kula o ka aha a e lilo ka poe apau i ka heaia na inoa e ka kakauolelo mamua ae, o lakou uo ua inoa o na lala o keia aha; kokuaia mai; ma ka ninau ana, ua hooholoia.

 

Na ka Peresidena Naope i waiho mai i ka papainoa o na komite;

 

Komite no ka hoike a na K.K.S.N., Kamoku, W. Laeha, E. K. Kaaua.

 

Komite no ka hoike papahelu a na K.K.S. Mrs. Miehel Kama, Mrs. Lawelawe, Mrs. Sarah Kapea.

 

Komite no ka hoike a na elele K.S. II. Kapea, I. N. Kamoku, J.K Kekaula.

 

Komite imihana me na hanahou: J.P.Erdman, C.<. Kamakawiwoole, J. Keala.

 

Komite hoalohaloha; W.M. Kalaiwaa, J. Upehureh, D. K. Lonoehu.

 

Komite o na palapala hoopii; D. K. Baker, J.K.M. Manono, Kahalioumi.

 

Komite pa'i, G. O. Kamauoha.

 

Na H. Nahope i kana hoike no ke kulana o na K.S. o Hilo; haawiia i ke komite

 

Na  Mrs. W.P. MeDougall i kana hoike o hawaii Akau, haawiia i ke komite

 

Na E. K. Kaaua i ka hoike a This Haae, o na Kona, haawiia i ke komite

 

NaJ.K. Kekaula i kana hoike o na K.S. O Kau, Haawaiia i ke komite.

 

Hoike a na elele: Na Suise Naope i ka hoile no Haili. Na ke kakauolelo i heluhelu mai i ko Hakalau. Na W. Laeha i ko Laupahoehoe; haawaiia i ka komite.

 

Na J.K. Kamoku i noi mai e kapae i na kula, he mea pono e heluhelu mua ia na hoike elele i hiki kino mai na elele; kokuaia

 

Na  Mrs. Miehael Kama i heluhelu mai i ko Kalauonaonao; na E. K. Kaulupali i heluhelu mai i kana hoike K.K. S. o Punalu. Na Mrs. MeDougall i ko Kalahikiola. Na Mrs. Kahalioumi i kanahoike K.K.S. o Helani; haawiia i ke komite

 

Na Henry Kepea i heluhelu mai i kana hoike K.K.S., Kapaliiuka; haawiia i ke komite.

 

Hoopanee keia aha, hora 3:15 p.m. me ka himeni 163, L.H., me ka pule a J. Kama.

 

La Hana Elua, Ianuari 22, 1920.

 

Peresidena ma ka noho; hoomakai na hana me ka himeni aoao 59, L. II, me ka pule a John Keala.

 

Me ke noi a Mrs. Lawelawe, e kapae i na rula. ma ke kaheainoa me ka heluhelu moolelo, hilinai i ke kahauolelo; kokuaia.

 

Hoike a re Elele Rula Sabati.

 

Na W Laeha i ko Laupahoehoe; na J. K. M. Manono i ko Olaa; na L. K. Kalawe i ko Puula; na Mrs. Kini Aki i ko Kalauonaone; na Mrs. Sarah Kapea i ko Kapapala; na E.K. Iona i ko Kao he; na E. K. Kaaua i ko Pukaana; na G.P. KAMAUOHA I KO KEALAKEKUA, HAWAIIA i ke komite.

 

Ma ke noi a G.P. Kamauoha e aponoia ka paku'i mahope ae nei o keia hoike, o ia hoi ma ka hora 9 a.m., lanuari 25, 1920, ma kahi e weheia ai ke kiahoomanao o Opukahaia Hikiau, ka oike Kula Sabati.

 

Na S. Kuhia i ko Lanakila; na Mrs. Lucy Kapopua i ko Helani; na D.A. Baker i ko Mokuaikaua, no Joe Kiahi i ko Kekaha, na Mrs. Lioe Kaanaana i ko Waime, na Mrs. Lizzie Lawlawe i ko Kalahikiola, na Lucy Kamoku, ma o ke kakanolelo la i ko Waiohinu, na E.H. Paris, ma o ke kakauolelo la, i ko Kealakekua, haawiia i ke komite.

 

Na J. Kama i heluhelu mai i ka hoike a na K.K.S.N. I ka Percsidena o ka Ahuhui K.S. o ka Mokupuni o Hawaii, Kau o Ianuari, 1920, me na lala o ka aha: Me ka mahalo: O kou komite i kohoia, eha koike i Ioaa. 1, na H. Naope no na Hilo Huiia; 2, na J.K. Kekaula no Kau: 3, na Thos. N. Haae, no na Kona Huiia; 4, na Mrs. W.P. McDougall, no Hawaii Akau. Aole mau mea ano nui a ke komite i ike ai nolaila he mea pono no e hoomau aku i ka hana.

 

O na K.S. o na Hilo, ua ike kou komite, he 10 manawa i malamaia ai na hoike, na haumatia, 886; na makiki, 169; na lulu i loaa mai, $104. Na dala i ke K.K.S.N., $50. O ke kulana o na K.S. o Haili, me Laupahoehoe, he holomua. Hakalau, Pohakupuka me Onomea, nee malie; he mea pono nae e hoeueu aku. O na K.S. o na Kona, he kulana holomua ka hapanui, nee malie no hoi kekahi. O na anawa i hoikeia he 8; huina haumana, 590; na dala i luluia, $77.10; i ke K.K.S.N., $49.40. O ke K.S. o Pukaana me Kealakekua, ma ke kulana holomua. Mokuaikaua, Kekaha, Helani me Milolii ma ke kula na nee malie; Lanakila me Kona Waena haole. ku malie.

 

O na K.S. i hoikeia ae la i ke ku malie, he mea pono no e hoeueu aku. Me ka mahalo nui i na K.K.S.N. ame ko lakou mau K.K.S.A. Kou komite J. Kama, S.K.Kaaua, W. Laeha.

 

Ma ke noi a H.Kapeu, e apono i keia hoike komite, hooholoia pela.

 

Na D.K. Baker, hoike waha a ke komite o na palapala hoopii i kapaeia na rule, ma kekahi palapala noi mai Kalauonaona mai, e noi mai ana i keia aha. i ka haalele ana o D.Kahananui la Puna a hoi i Hilo; e noi mai ana i keia aha, e paniia ma kona wahi o Kini Aki, i hope K.K.S.N. no I'una @@@@@ noi aka nei kou komite, a apouoia @@@ keia noi: hooholoia pela.

 

Na O.M. Kamakawiwoole i kana la ike puuku o e Kula Sabati, @@@@@ No na loaa ame na lilo o ka Aha@@ K.S. o ka Mokupuni o Hawaii. mai @@@ ari 1. ahiki Dekemala 31, 1919 @@@@@@ kakaoolelo, $6.55: lulu peresidena, @@@@ 20, lihina, $61.10. Ukuia @ ka @@@@ dena me kakauolelo. $20: koena @@@@@ waihona. $41.10. Ukupanee ma ka @@@@@@@ waihona. $41.10. Ukupanee ma ka @@@@@ ka. $1,64; huipa, lauari 1, 1920. @@@@@ C.M. Kamakawiwoole, puku.

 

Me ka noi a Mrs. Lawlawe, E @@@@2 i keia hoike; hooholoia pela. @@@@@ kakauolelo ma ka hoike elike @@@@@ hoike a ka puku mamua ae, ua noi @@@@ no o Mrs. Lawelawe, e apono i ka @@@@ a ke kakauolelo: hoololoia pela.

 

Noi mai o D.K. Baker e hoopa@@@@@ keia aho; kokuaia himeni aoao 190, @@ II., me ka pule a W.M. Kalaiwaa.

 

La Hana Ekolu, Ianuari 24. P@@@@@@@ ma ka noho: hoomaka@@ na hana me ka Hiineni 97. I@ H., @@@@@ pule a J. Kama Ma ke moi, aole @@@@@@ inoa me ka heluhelu moolelo; @@@@@@ pela.

 

Na Mrs. M. Kama he hoike komi@@@@ na hoike papahelu a na K.K.S.A.@@@@@ peresidena

 

Me ka mahalo: O kou komite i @@@ hoia ke hoike aku nei, penei: He @@ hoike papaheiu iloaa mai i kou kemite Haili, kalauonaona, Puula, Hakalaa Laupahoehoe, Kalahikiola, Helani. Ka paliiuka, Miloii. Lanakila, Mokaaikaua. Pukaana, Waiohinu, Kealakekua Kohala Hema Huiia. Huina o na lupe nui, 76. Na poii (k), 6,380; na pokii (w), 6510; opiokane, 4737; na opio wa hine, 5160; na makuahine, 6757, na ma kuakane, 4,923; averika. 805. Na dala i luluia, $2169.58; na kala i hooliloia, $1539.04; doena dala ma ka waihona o na K.S., $730; 3 kula Sabati, aooe o la kou kwaihona: Pukaana, Lauakila ame mokuaikaua, ma ke D.S. o Kohala Hema, bapetizoia 3, make 1. Ua @@@@@ kou komite i keia mau hoike. O makoa no o Mrs. Kama, Mrs. Lawelawe ame Mrs. Henry Kapea.

 

Noi mai o D.K. Baker e lawe mai i keia oike a noonoo, koku koke mai o E.K. Kaaua, ua hooholoia pela.

 

Ma ka noonooia ana, ua kuhihewa ke komite, oiai o na Kula Sabati i hoikeia maluna, aohe o lkou waiona, ua ike maopopo ia ma ka nana ana i ko lake i mau hoike papahelu he mau waihena mahuahua ko lakou.

 

Ua aponoia keia hoike ma ua hooponopono.

 

Na W.M. Kalaiwaa, komite hoalohaloha.

 

Iloko o ko ke Akua mau manaopaa, a Ioha i olelo ai, o ke kapaka i hanauia e ka wahine, he hapa kona mau la, a i mai o Paulo. Aole o kakou kulanakauhale e mau ana maanei, a o ka Iakoha hoi, o ke ala oke kanaka, he maha no ia i pua ae a nalo aku, pela no ko kakou hoapaahana T.S.K. Nakanelua. i haalele mai ai ia kakou, a hele aku la ma k ala hele o no mea apau e hele aku ai: Ke hoomanao nei kakaou, holala kahiko oia uo keia aha, a ua noho D.D.S.N. no Haaii Akau, i na ma nawe lelulehu, a ua noho percside@@@@ oia i kela kau aku nei ma ka noho ana o keia ha ma ke Kau o Hilo, 1919.

 

E hooholoia, makou o ha lala o ka Ahahui Kula abati o ka Mokupuni o Hawaii ma o ko makou komite l, ko komo pu aku nei me oe e Rebeka Naka nelua, ka wahine i alaoha ui ia; e a pu ana me oe iloko o kou miuamina me kou anaikau no kau kane i aloha ni ia.

 

E hooolo hou ia, e hoounaia i hookahi kope o keia olelo hoalohaloha i ka wahine kamehmake i ka Nupepa Kuokoa, hookahi @ Ka Hoku o Hawaii. Me ke aloha nui, kou komite, W.M. Kalaiwa@@

 

Na Harry naope, ioh koetimekn. 

 

Na Harry Naope, hoike komite, no na hoike o na elele me na manao ma halo. Noi mai o D.K. Baker e apo@@ i keia hoike: hooholoia pela. Na ke kakauolelo, G.P. Kamauoha, he hoike @@ ua loaa mai na papa hoike mai, huia o na loaa i keia kau, $7.25.

 

Koho ana i na lunanui: Waiho mai o D.K. Baker i nka inoa o Harry Naop@, i peresidena o keia aha, kokuaia, ma ka ninauia ana, hooholoia.

 

Na Mrs. Lawelawe i waiho =mai i na inoa o c.M. Kamakawiwoole i puuko, G.P. Kamauoha i kakauolelo no @@@@ aha; kokuaia; ma ka ninau ana, hoooloia.

 

Na E.K. Kaaua i waiho mai i ka inoa o this N. Haae i hope peresidena no keia aha; kokuaia; ma ka ninau ana no hooholo loa ia.

 

Koho ana i na K.K.S.N me na hope, penei na mea i hooholoia: Harry Naope. K.K.S.N.: W. Laeha, hope no liilo: Mrs. W.P. McDongall, K.K.S.N. no Hawaii Akau: R.H. Makehao. hope K.K.S.N. na E.K. Kaaua i waiho mai i na inoa o T.S. Haae i K.K. S.N. no na Kona, J. Keawehawaii. kona hope @@ kokuain; ooholoia pela.

 

Na L.K. Kalawe i waiho mai i na inoa o Jos. Hezekia i K.K.S.N. no Puna, Kini Aki, kona hope; kokuaia a hooholoa loa ia. Na Henry Kepaa i waiho mai i na inoa o J.K. Kekaula i K.K.S..N. no Kau, J.L.K. Kawahi kona hope; hooholoia. Ma ka lulu ana,

no ke kakauolelo ; he lulu no ka peresidena hou, loaa he $7.50.

 

Na J.N. Kamoku e hooholo keia aha e haawi i na mahalo ana i ka Ekale @@@ o Kealakekua me na makamaka apau@@ kokua aloha mai i na lala o keia aha ma o ke kakauoleolo la o keia aha: h@@ holoia pela.

 

Na Mrs. Lawelawe he noi e hooko@@2 ia ka moolelo o keia aha, ma ka Nu@@@2 Kuokoa, Ka Hoku o Hawaii me ka @@ ke Ka Hoaloha.

 

Na Mrs. Lawelawe e hoopanee keia aha ma kahi e noho ai ka Aha. Ma@@@ Hoopaneeia me ka himeni aono 196. @@2 H., me ka pulae a J.N. Kamoku.

 

G.P. Kamauoha

 

Kahauolelo o ka Ahahui K.S. o Hawaii

 

Na Auhau I'ohiia O Honolulu.

 

I kulike me ua huahelu i hoikeia ma ke akea e ka luna aukau, o ka huiea nui o na dala auhau i ohiia maloka Honolulu no ka 1919 i hala, he $3.15 @@@ o42.03. Ua maheleia ua dala auhao ohi

a elike me ia malalo nei:

 

No na waiwai paa ame waiwai lew@@@ $2,224,862.65.

No na alanui. $161,7676.88.

 

No na auhau kino, $31,686.86

 

No na auhau ilio, $200.01.

 

No na auhau kule, $43,369.28.

 

Auhau kuikawa o ke Teritore, @@@ 296.85.

 

Loaa makahiki, $446,411.55

 

Loaa makahiki kuikawa, $196.642@@@2

 

O ka huina nui o na auhau i ohiia @@@ ko o na mahina mua eono o ka @@@ $1,703,428.45, a iloko o na mahina @@@ eono $1,449,613.55.