Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 6, 6 February 1920 — E HOOHOKAIA KA HANA OLOHANI E PONO AI [ARTICLE]

E HOOHOKAIA KA HANA OLOHANI E PONO AI

l'a lehulehu na manawa a keia pepa i hoakaka aku ai i kona mat*io. maluna o ka ninau olohani o i a limahana Pilipino ame na Kepani, ine ke ano he hana kupono o!c loa ia i hoalaia ae e lakou, me ka ii.e no. »namtrli o na mea oiaio loa e paa rei maloko o ka moolelo o ko lakou mau ukuhana. ua k»aa na uku.kiekie loa ia lakou' i keia la, mamua e» aa makahiki lehulehu i kaahope aku nei, i ka manawa e ukuia ana lakou he umi-kumamawalu ame ka iwakalua wale no dala o ka mahina. a kakou e hoohewahewa ole ai ke nana aku, aole no ke ake wale ana 110 e loaa na ukuhana kiekie, at e hoopokoleia mai paha na hora hana o ka la, ka lakou, i niakemake ai. aka e noho mana na limahana nialura o na ona mahiko. a ma kekahi olelo okoa ana ae hoi. e lilo ka hui uniona i mea mana ma Hawaii rei, elike me kona mana ana ma Amerika i keia la. I I ka naiia aku, he mau mea paahana wale no na\, PUii>ino ame na Kepani iloko o ka lima o kekahi puulu. na lakou e hoala nei i ka hana olohani iwaena o na liinahana o na mahiko, me ka mar*io. pela iho la e hiki ai e hookoia kekahi hana a lakou i hoolala ai no kekajii manawa loihi ae nei i hala: a nb ka hoohoka ana aku i na hana o keia ano, ame na alakai na lakou keia hana, he mea pono i na mahiko. ke ku m.aluna o ke kahua a lakou i manao-1 io ai. o ke alahele wia.le no ia. e noho pu ole mai ai ka iliohae iwaena o kakou, o ia no ka hoohoka ana aku i ka makemāke o ka poe olohahi, anie ka poe ma ke poo o keia hana. |

īa kakou e nana aku ai mawaho o ke kino o keia ninaii olohani. me he inea la o kamakemake maoli r» na liniahana, o ia ka lpaa aku o na nkuhana maikai ia lakou. a e hoemiia mai hoi ko lakou mau hora hana oka la; ma na mea oiaio nae e ikeia aku nei i keia mau la f ma o na halawai lehulehu i malamaia ae e na ahahui o na Kepani ma keia kulanakauhale, aia kekahi mau hana ohuniu i hookahua kahiko ia, no ka hoohiolo ana i ka oihana kanu ko ma Uawaii nei, a e hookaa ae i na Kepani ma ke ano, e noho mana mai lakou maluna o keia oihana nana c hoowaiwai nei i ka aina. Eia na ahahui like ole o na Kepani. ma o kekahi olelo hooholo !a i apono lokahi ia ae e kela mau ahahui., nei i keia la, a haawi aku i ua kakoo piha ana, i kela manao olohani o na limahana. he heiike oiaio loā keia e hooia mai ana ia kakou. aole mamuli wale iho no o ka manao o nā limahana Kepa"ni, i hoalaia āe ai keia hana olohani, aka mainuli no ia o ka hoeueu ana aku a kekālii puulu mawaho nei, i makemake e noho mana na Kepani maluna o ka oihana kanu ko. ame ka poe waiwai iloko nei o ka aina. ( Ma keia olohani ana o na limahana Kepani o.na mahiko, me ka hoike okoa āna ae hoi o na ahahiii like ole o na Kepani, e haawi aku i nā kokua ana ma na mea pili dala, no ka pono o kā poe olohani, ra pilipono maoli kela olelo o ka Palapāla Hemolelē e olelo ana: "O ka leo, o ka leo no o īiakoba, 0 ka lima, b ka fima o Esau/' a kakou e hoohewaliewa ōle ae ke olelo āe, r o ka lima kekahi oke aupuni o lapana maloko o keiā hana olohani. Ua manao maoli no na Kepani, ma o lakou la v.ale no. e hiki ai ke hoomauia aku ke ku ana o ka o'hana kanu ko mā Hawaii nei, me kela noonoo niau iloko o lakou a hui pu iho hoi me lea hookikinaia aku e kekahi poe kakaikahi mawaho ae o na Kepani. pela iho la kakou e ike nei, i ke ala okoa ana ae o ka hana olohani i keia la e hiki ole ai ke ue wale ia aku na hana o keia a,no. O ka oihana mahiko ma Hawaii hei, ka oihana hookahi nana i hanai aku i na kāukani o nā kaukani oua Kepani maloko nei o keia Teritore; oVa oihana kanu ko ka mea nana i hapai ae i kekahi lieluna nui o na Kepani; a kau ma na oihana nunui iloko nei o ka aina, a i hoolilo aku ia lakou i poe kuonoono, e ku aku anei na ona mahiko, a nana v ale aku i keia mau hana ā ua Kepani, a e ae aku 1 ko lakou mau makemake apau, aole loa he kuporo e hookoia aku ko lakou īnakemake ma keia hoala ana mai i ka olohani. he kumu ia e hooiia aku ai na manao epa o ke kolohe iloko o lakou, e hoea hou mai ai i ka wa a lakpu e hoolilo mai ai i ka poe kuonoono iloko iiei o "ka aina, i hana malalo o ko lakou mana. O ka olelo kaulana a kahikō, "e o-u i ka wauke ei p|iiopio," o kā hana poUo wale no ia uia ka aoao i> na ona mahiko ma keia niiiau, e hophoka aku i i-a limahana olohani, a e hooleaak&a pu ia hoi kō lakou mau inaka. uā hoea mai i ka manawa a kakpu e komo pu ole aku ai. a hāawi i na kokua āna i na Kepani i loaa na māhao ohumu, e hoohiolo. i othana kanu ko, a e hookaū aku i na hoopilikia ana maluna o ka poe kuonoono. O ka mea oiaio maoli. o ka nināu ōloliani i hōataia ae nei e na hui unionā o na limahana mahiko,

he paio ia mawaenao na-.ona mahiko ame na iima liana ahiki i ka lanakila ana o kekahi aoao; a 'ma-j Kou e manaoio nei, ina e ku ana na ona mahiko' inaluna o ke kahua a lakou i iiianaoio ai i ka po-' lolei. e hqea mai ana i ka wa e lanakila ai lakoii a' e weluwelu Uilii ai ka manaolana o ka puulu, o ka ■ poe i helu e aku i na moa Weiki mamua o ke kiko 1 ana. Ke ike nei kekahi mail limahana Pilipino i ko lakou piUkia i keia manāwa, pela aku no auanei kekahi heluaa nui o na Hmahana Kepani. elikē auanei me ka loihī o ke ku ana aku o ria oita niahiko, ma kē kahua a lakou i ku ai no na pule ae nei i hala. e hoea mai anā i ka nianawa e haawipio okoai mai ai ka hapanui ō ria limahana, i loaa maoli na n.anao minamina iloko o lakou, no ka ohi ole ana* i na Hala nnnui a lakou i ohi mau ai i na mahina akn nei i hala. E loaa he haawina a o ku|)ono loa i na limahana

o na inahiko e pono ai, ka poe o na aina e., e noho < j/« nei nie kak<6u t he inea ia e loaa aku ai ia lakou k.a ike. aole he hana maalahi ka manao ana e hoopoino i ka oihaua kanu ko. a o ka hoea ana mai hoi'i ka weluwelu liilii ana. c>-ka mana o ka hui uniona maanēi nei.