Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 7, 13 February 1920 — HOLO MAKAIKAI E IKE I KA NANI O KAPAA, KAUAI. [ARTICLE]

HOLO MAKAIKAI E IKE I KA NANI O KAPAA, KAUAI.

- ana.) , J Poalūa ne, Ia ano hakumakumn keia, lele ino ke ao iiiiua, e hoike mai ana he ino nui a hoea mai. Eia ke hoomakaukau nei -no ka lmlo aria aku no Ifaena r * me ke kali iiilii nna ia Wm. ,JVerner, a ku ana ka mokukaa -o ua hape makai nui nei, o ka hora 8 a. m. i», me na ike liilii ana, o ka nee aku la' no ia o ua mokukaa nei nomua ma kana hookele ana. Ka Baila neLka meakakau i ke. kulana hookele io keia kapena, he makaukau piha niaoli no, nana aku oe, mea ole ke alu, ke anuu, ka ihona pali, moe kololio ka uwahi o Puna, a hooiho ana mukou i ka ihona' o Anahola, he haahaa keia wahi me konā nani no hoi, ke nana aku. ho nui na lo'i laiki, ke nei no makou nomua, o na mea a ka maka e ike nei, o ia no ka mala halakahiki, mai ke kuahiwi mal ahiki ana makou i ka halewili ko o Kilauea, a haupu ae la au, e ike lihi ana i ka nani o ka hole ipukukui o Kilauea, a kuhikuliiia mai la i ka meakakau nei, ua ipukukui nei he u 'i no ke naiia aku, eia no ua"mokukaa nei k<? nee nei nomua a hooiho ana uiakou i ke awawa o Moloaa, o ia mau ka nee inma, a kuhikuhiin msi la kela puu e kau ia mai la e ke ao opua, ko kuahiwi ia o Mamalaho'a, a e waiho inaikai ae ana o Hanalei ine kona . mau aekai amn kona muliwai e holo ana i ke kuahiwi, a ku iho la ua mokukaa nei o mak»u i ka ho»ye o Mr. Werner, a hui iho la me kana aliiw(ihine me na lululima pumehana ana, o ka , hoi-a 10:15 a. m. ia. • Nee hou akn la no makon ma nn ae- . kai o ua kaha nei, ame .kona mau kikeo- ! kee, a ku iho la ua mokukaa nei, me ke kuhikuhi ana mai o ua kapena nei, o kela mau puu liilii e ku inai la, na puu : pepehi. kanaka keia, a kapaia ai ka inoa Mololokai, a i kauKtna ahiki i keia manawa. i Eia kahi moolelo pokole no keia mau ipuu, rna e ikeia he kanaka e liele n>:ti ana he hookahi, alaila kahea ae la ko kanaka e noho ana iluna o ka puu mua "ifololokni, Mololokai," alaila e hoike aku ana he hookahi no kanaka, a'aila e hoomakaukauia na inea e hōoinake ai i ka malihini, ina he īuii ua kanaka e liele mai ana alaila kahea ae. la, "kui nui," alaila ua maopopo mai la i ka poe olalo, ho nui keia huaka'i kanaka, aia no malaila he lua nui kahi e hooleiia ai ke kino, aia no malaila kela one uee, o ia hoi. e nee ana i I\alalau, a pau, alaila hof hou mai, a kapa- j ia ke one o Kahulaana; o ka nee hou akn la no ia nomua, a kuhikuhini mai la i ka mea kakau nei, ka puu hinahina l a kaalo ae la i na hau o Maihi, na hala 0 Mapuaiia ame ka.lpo Leinianu ke ala . 0 Lumaha'i ame kela ululiala, na hala 6 Naue au ana i ke kai, ua iki? ma ke 1 mele, a ike k-umaka no hoi i ka mea i 3ohe wale ai, a ku iho la ua mokukaa nei-o makou ika lae o Wainiha a>kuhikulii mai la ko mana kapena o kela ' pohaku e moe mai la iloko o ke kai, o ikahi ia o ka mano i mj?nao ia ai ho i kiai no keia kaha, me keia e ikeia ai: I Elua mau keiki liilii e nianao ana e I auau o ia ka manawa, a kn inino e' olehaleha mai ana na maka, i ka haule ana no o na keiki o ka pau no ia o ko' la'ua ike hou ia ana, o ia kahi kaao po-} ! kolo, ame na lehua o Luluupali ame ka puu Kealewalowa, ekolu'. keia mau kei- 1 Ki, elua kefkikane ame ,ko laUa 'kaikua-' hi.ne, he liele mau i ka latyai'a o ia ka lakou puni i kekahi la. aole i hele nakaikunane, o.ke kaikaahine wale no ka , i hele me ka huhu no o na-kaikunaiio, i keia hele aria ona, i lilo ai. kona kino i pohaku, o Hauwa ka inoft, ame ka lilo | ana i i'a pioeoe, a pela no hoi me na ; kaikunane, ua ku a pohaku, aia iluna o ka pnu Hanakapiai, ke ku nei ahiki i keia manawa, puu o līonokoa ame ka ( puu o Kalalau, a ku iho la ua mokukaa nei i ka palena o ke alanui, a kau ma lia lio no ka ike ana i ka luawai o Kapalao āmo Kanaloa. I Ke ike nei ka nieakakau ina mea i lohe wale ia ai, ke 'hoomaka mai iiei ka ua-ame ke ku'i a ka hekili, eia no na elele a Kamehameha ke noe nei nomua : ame ka ike maka ana 1 ko laua kulana ame na pali o ahi, ame ka ikeia ana mai 0 'na malihini, ua ku'i fho kekahi hekili a ke kani launa ole mai, me ho la, ma ka manao o ka meakakau, e hanee mai ana ka pali, a hoi mal la me kela kulana paniolo pipi e kuupau ana i ka holo o ka lio ma ma aeono o ua kaha ! nei, nana aku la au i ko'u hoa, he kohu- ; kohu maoli no oia, he kohu Napoliona [ maoli no, a ku. iho la i kahi i ku ai o ke kaa, ua hele ia la a peno i ka noke ; mau o ka ua, a hoi mai la me ka piha H*auoli o na meajipau, a hui hou me ko I aliiwahine o kā home. I Iko makou hiki ana mai ua makau- ; kau na mea e pono ai keia kino, o ka | hoopiha iho la no ia ia Hanale, nana aku oe la, elua hoe i ka manawa hooi kahi, ame na hookaauolelo ana me na j amaaina, a mea mai la ke aliiwaljinc, ua ike mai nei oe i ke one pua ro'Be o Mahamoku ame ka limu ka kanaka o :_Manuakepa ame kahi wai kaulana o 4&na ka wai o Namolokama, ame ka pmi Hihimanu, ua nui maoli keia niau manao ame ka lululima pumehana ana me ka makuahine maikai, a haalele ilio la i ka hora 2:50 p. m., o ka lilo mai la no ia. Hiki makou i Kapaa i ka hora 4:15 p. m., ko makou eleu aku la. no ia, no ka hoololi ana i na lole i pulu, a i ka mnkaukau ana, o ke kau hou no ia nO' Nawiliwili, no ka niea, ua oi loa mai ka ino, a ku iho īa i ka hale aupuni o ke i kalana, a kau mai la ko maua kamaaina, ahiki aku la i ka uwapo, i ka inanaAva kupono, a hui aku la no hor me na kamanina. Eia no ka ino ke hana nei i kana ame ke ku'i mau o ka hekili i na manawa apau, āole e ikeia aku ka puu o Ke--ouo, mea aku la au i ko niaua kamnai«a, ua ike maoli ia no na elele a Ka- | mehaineha, ke lioike mai nei na mnna ! lani,- aia no.ia.kau aku maua e* malie , loa ana, o ka mea apiki a'u i ike ai, J o ia no ka loaa ana o ia haawina ia ; maua, nole i puln a kau iluiia o ka moku. a mahope iho o ia- manawa, i iliki. ( hou iho ai ka ua anie ka hekili, a o kai rmanawa no ia o ua Kinau uei i oni aku I |ai imua. Eia no ka ino ke hana nei ii . kana.hana ame ke ku'i ana iho o kekahi hekili ikaika loa, he kokoke loa keia liekili mo ko*u manao no'hoi e holoaia! ana ka moku i ka hohonii, a mea aku la au - i ke pookuene, pehea kou manao {i keia hekili? Olelo maHa. no hoi kelk ) o ka makamua loa kola ana i lohe ai 1 ke kani o kekahi hekili elike me keia» pela no hoi au, a hoomanao ae la au i keia wahi kanaenae: I . Auhea wale oe eke kualau, J E ka ua nuhele ma ka moana, j

Hoike ae oc i kou nani, Ika malamalama oi kelakeia. ' - Ua lilo aku la au ino Anoipua, he nnnoa hoi kau, a kaliea ana kahi pele boy, "Honolulu, Honolulu, ,, i ko'U nana ana iho i ka iiwnki, o ka hora 2 a. ni«.|ia arae ka haku'i o-kuu puuwai, no ka huk ana aku me kuu ipo leimanu; mea aku la au i ko'u hoa, nianao au eia paha ko'u kaa i ka uwapo, 1 Tca hoopili ana mai i ka uwapn o ka hone aku la 110 ia o ka leo o kuu' iiwi, aolfe i loihi iho, hone ana ke ala o kōna hanu, nana aku oe la, lalawe ana i kUu pnuwai, a iho mai la a hui me ia, nio na honi maumau &na a hoolauna aku la an i ko'u hoahele o Mrs. Jos. KanepuU keia am<? na ololo'pili no keia huaka'i, a hoihoi -loa aku la au i ko'u hoa oo kona honie, a hoi mai la uo hoi maua no ka :i pj ; kuu kalia, kalii a ko aloha i noho ka hora 3:15 a. m. ia, me ka-maha 0 ka nianao ame ka hoomaikai ana ac ika Makua Lani, alilohouakulame Lillnoe, kela u'i kaulana i ka hooipoipo. E kala mai e kuu kapena maikai, ua Uala hope k'eia manao, o ia hoi, na kuhikuhiia mai ia'u ka heiau o Lohiau ame ka wai o Kama, ame kuu iini'e kuu kapena maikai, ua nui.kou hoomanawanui i ka'u mau hooluhi anāia '00, aiHe na keiki nana e kikokiko na kaula keleawe o ka ipuknkiii malamalaina, ka mea nana e hoiko i na mea ano nui o ka lionua nei me ka iini o ka m&akakau nei, ua. nui ka hauoli o na makamnka heluhelti maluna o keia kalaimauao ana. ; Kou haahaa mau loa, 1 J. K. MOKUMAIA.