Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 9, 27 February 1920 — He Moolelo no KEAKA TAZANA Ka Weli o na Ululaau Mehameha o Aferika a o ka Hoaloha o na Holoholona Ahiu [ARTICLE]

He Moolelo no KEAKA TAZANA Ka Weli o na Ululaau Mehameha o Aferika a o ka Hoaloha o na Holoholona Ahiu

i ' 0 1<!» 1110:1 oiaio lua, :»isi kek:tlti poo hnlini hoJ«1iolonn ki» pee mai l* 111:1 kahi kokoki' i kc tiia oj.io, »olc nao « Miriuma ike nku ia lakou, oko «lia wale no kai.a 0 iko aku la ikn 1010 iluiin ho i»u-n ln un helo a piha loa i ka inaka 'u. nolaila lu-lo aku la oia ..10 ka hunn wiH iaia iho ma» ka ikoia mai 0 ku Hona, a i ko kupono ann nm kah. 1 hoonaaia ai o ke «lia, iho malie iho ln «in ilalo. i nnim «ku k0,,« hana e ku 111 ai ami ka liona iluua, a 0 maknukuu ana 0 lele m«» malunn o kf «lia. ' -ii,« Mo ka hoohakalia hou 010 iho. n» ka nioa aia kn ma.iao P aa iloko ona, 0 hoopakole i ko ola o ko ,lia, o kom. hj.le aku 1« no »«, . oM ku H i ko kaula mo kana j»ahi, hakalia no a knuwa 0 ke «lin mni k» Dia 'iua i ko kanla o kona holo »k« la no ia mo kn iiuima apau 1 lōaa iaia, ia wa i huli mai ai 0 Miiiama holo 110 kalii o ko •ma 0 ka 1010 aua aku ilalo, eia nao, ua īko pono ia uiai ln oia o U kahi kannkn iii kookeo, me kann pu raifcla, ī kau pololei ia aku . ke P °Ho° loa na kela' kanakn ko ki aua aku i kaua |«i raifola aku ka liona, ninu.ua o kona lele ana 1" R1 ™ lu "®*u j mahino onio. oia nno no kekahi niau kumu lchulehu,.aolc loa oii l hoohana i'nai i kana pn, akn nao ko kau pololei mau nmi la no ia k» | umauma 0 ka liona, oiai hoi ua kanaka nei e uana pono loa I*l • kn holo o Miiiaina, mo ko alualu pu aua mai 1101 0 ka lioua ninhope °"o ka n.anao mnoli iloko o k*ia kanaka, ina e ike ana oia, aole e uakele ana ke kaika.nahino ma kela holo ana, alailn e ki okoa aku ana oia i kaua pu raifela i ka liona, aka hoi ina e hoea 0 ana kol» ! kaikaniahiue iluna 0 ke kumulaau, alaila he 01 lon aku konn pono, e i nolio me ka loaa ole aku 0 ka iko i ke kaikamahine opio, aia keknhi i)oo e. ao, i maopopo i kona pakole ana mai ka liona aku. ' Ke kuuuau la nae 0 Miriama ika holo, elike me ka niqma apau 1 I loaa iaia, a ina kola lala laau hooknhi no ana i leV iho ai ilalo, * j hoopakole ai i ko <l!a oj»io, ma ko oki aua i ko knula. nia ia lnl* I laau no oia i hopu aku ai ; a paa i kona mau lima, i hakalin 110 nae a kau pono ua 0 Miriania maluna 0 kela lala laau, o ka mnnnwa no »a I 0 ka liona i lelo niai ai maluna ona, aohe no l.e wa n lōaa mai o»a, he elua wale 110 iniha 1 koe, o ka loaa mai 110 ia i 11 wawno mua o i ka liona, eia nae, ua palekana kona ola, 0 hala aku In ka liona ma kekahi aoao, me ka piha i ka inaina, uo ke polio wale o koua mau īuanaolana, no ka loaa o kekahi meaai nana 110 kola la. I kela ike aua aku 0 ke kannka mnlihini, ua palekann 0 Minnmn, akahi no oia a hookuu iho i kana pu raifela ilalo, me ka mahn hoi o kona noonoo, a niahope 0 ka noke ana niai o ua 0 Miriama i ka lioopuka i kekahi mau ole.lo hailiili i ka liona, 0 kona ualowale nku lu uo ia iloko 0 ka ululaau. • ITa nui na manawa maikai loa, a keia kanaka malihiiii, e ki aku ni 1 kana pu i ka liona a niake, eia nae, ma kekahi kuniu i maopopo ole, I koe wale 110 kela kanaka, aole oia i hoopilikia wale aku i ka lioua, oiai 110 uae, hana ni»i ia 0 ka lioea nna ina kela wahi, no ka ; hoomakakiu ana i kn liona a mau hololiolona aliiu e no paha, nmmuli . 0 ka makeinake i k& ili. i No ka hora hookahi kela pokakaa ana okn liona, ma kahi kokoke ' i ke kahawai alaila noke okoa ae la i ke kuwo, o ka haalele no ia i . ke kahawai, a maauhele aku la iloko 0 ka ululaau, a haalele pu aku i la 110 hoi ke kanaka malihini i kona w."h' •• i>oe ana, a he hapalua | īiora maho]>e mai, aia hoi, hoea aku la o'a • keknhi kula malaelao, ; kahi a kekahi ]»oe kanaka Paele e noho 111-i ma, ma ko lakou mau kauhale. 0 keia' kanaka e ka makamaka heluhelu, aole no ia ho mea okoa aku, aka 0 Mahina 110 ia, kela kanaka a Taz*i.na i hoopakele ai mai ka make nlai, a kaili mai la ia Miriama mai konp inalu mai Aole nae ua kanaka uei ma kela ano kahiko ona, un loli lop oia, no ka mea ua hoololoa oia i kona umiumi, me ka puhuluhulu ke nana aku, ina he moa kokahi i kamaaina inua iaia, e kuhihowa ana oia, he ! kannka okoa loa keia, aolo o kela kanaka ino, i lilo i mea hoopilikia i na kanaka Paele, a i hoao pu hoi 0 limanui maluna 0 Miriaina. I lle hapalua hoia nao ka noho ana oua kanaka nei maloko 0 kona I hale lole, ia wa oia i oili niai ai iwaho, aole kela inau uiniuini loloa ona, aka ua kalii mai la oia a nomonemo ka auwae, me kona lehelehe, a i ka iko ana aku o kana mau kauwa Paele, ua hookahaha loa ia aku ko lakou manao, no keia hana a ko lakou haku, a 0 ia ka ua 0 Mabiiia i ninau mai ai: "E hiki ana 110 anei ia oukou ke ike mai ia'u, ma ke ano a oukou 1 kamaf*ina loa ai i ko oukou haku?" wahi ana, me ka hamohamo ana ae i kona auwae. _ ka'u riioa 0 hoomaopopo nei aole e hiki 1 kou mau enemi ke Tke niai ia oe," i pan'e mai ai kekahi ona Paele kauwa. No kola pane oke ano pakike, ku ae la o Mahina iluna, a ku'i aku la i kana puupuu nia na maka o kela Paele, ein.nao, aole ke.ia o kn. nianawa mua loa a Mahina i hana ai i kana kauwa, aka ho mau m«nawa lehulehu mamua aku, nolaila ua maa Paele i ka alo nna, ua alo ao la 'oia, a hala-hu wale aku la 110 ka puupuu a Mahina, pola i pakelo-ai kela l'aolo mai kona liina aua aku ilalo, n loaa palia ka eha mahniH o kona s kino. MOKUXA XVIĪ. Ma kela huli hoi anu aku a Miriatua uo ko kuiuulaau ana i wailio akn ai i kona 1010 hololio, ame kona mau kaiwaa, aia oia ke himeiii la, 110 kona heln a piha i ka olioli, no ka hiki aua iaia ke l.oohoka i ka liona ,a o kekahi 110 hoi, 110 kona ike maoli iho i kela ano kahiko i inaa iaia 1110 Koiaka malolui 0 ka iilulaau, 0 ka mea apiki nae, i kona hookokoke loa ana aku i kahi i wailio Ati o lole, ike Mku la oia i kekaiii poe inupu, e auiueumo. aua i koua lole, me hei moa la ua hoohihi loa kela mau mapu i ka lole. ike mai la 110 ua mau mapu nei i ka hele aku o Miriama, aole ho wahi mea a maka'u iki, no ka ike mai pāha, he hookahi wale .10 k"in kaikainaliine, ke hookeko mai la lakou i ua nilio, iue ka mau no o ka puliki i ka 1010. Aia l(,oi ma kahi niamno lon, na kunaka hahui-holoholona 0 Td7.ann me kana iuau malihiui ke hūli hoi mai la„ me ka hele kaawale ana 0 keknhi mai kokahi nku, 1110 ka nianao, ina ka hana ana pola, 0 haln wai aku ai me na ulia ]»oinaikai, ma ka loaa aua he lioua, a i ole, ho holoholona okoa ae pnha i kekahi o lakou. Aia ka Mea iianohano Morikoua ke huli hoi la me ka hoopilipili :uia ma kahi 0 ka īiliilaau, 1110 ka alaalawa inau »ua lioi o knna iian« an i ma kela ame keia wahi, iaia e noke ana i ka uana. halawai nku \ la ka ike a kona maii maka, me kekahi iioloholona, oia*nae, ua imlo | walei o ;u.' la iloko o na laau liilii, a no kona :tkc o maopopo pomo ko I :uio o ke'a holoholona, kaohi inai )a oia i hoohiili ae la ina ko alahelo pololei e lioea aku ai 110 ua holoholoua nei. l T a ina 'u no kela hele ana aku ,a*ia, aia hoi, iku maopo]>o loa oku la oi-'s eia ka he lio ua holoholqati nei, a o ka mea naua i hookuhiOia ( loa mai i kona noonoo, oia koua ike ana aku, e kau ana lie nolio 1 ih:na o ke kua o ka lio, ka mea nana i lH)ohaudii loa niai i koaa , manao, 0 ia 110 kona ike uiaopopo loa aaa aku, o keln ka lio punaj hole 0 Miriama, nolaila hoomaka aku la oia e holo, aia ka i»ono o ka ]i"ea aku 110 kahi i ku ni 0 ka lio. I Ke naua la ua p Morikona; aole ona ike aku ia Miriania, aka ua maopopo uo nae iaia, aia kela kaikamahine opio mfloko o ka ululaa'.i, a komo ma|.la na manao hopohopo. iloko oji&, no kn palekaua I 0 Miriama, oiai % kaikamahine opiopio walo no 6ia, i maa o!o i ka ihele hookahi aua iloko 0 ka ululaau, i piha me na hoioholona ahiu. Nikii aku la oia i kona lio; ma kahi kokoke i ka lio o Miriam:i, me kona lele ana iho no hoi ilalo, a hele aku la uo ka huli ana i ke kai ke.iiiahine opio iloko 0 ka ululaau, aole ona nona iho, 110 ka hoopilikiaia mai e na holoho3oua ahiu, uo ka mea aia no kaua pu raifela me ia kahi i paa ai, he makemako wale no kona e hooknhahM aku i ko Miriama inanao, ma o kona lioea ana aku imua 0 kela kai kainahine i ka'manawa ana i manao ole ai, ua kokoke loa ua o Morikona iaia. Aole i loihi loa kela hele ana aku a ua o Morikona iloko o ka ulu laau, lohe aku la oia i ka noke mai o na mnpu i ke kakani ,a ike ]>u akuja.no hoi i kekahi mau inapu, 0 noke ana i ke au'iueume i ko I kahi uiea, nolaila ku iho la oia i kahi hookahi, me ka hapai ana I i kaua pli raifela iluna, aole nae uo ka manno e ki aku i kekahi mnpo, aka no ka hoomakaukau wale ana iho, maniua o ka hoea ana j mai o ka poipo. | Oiai nae oia e nana ana i ka hana a kela mau mapu, ike aku ln oia he palekoki hololio, ka kekahi mau mapu e aumeume nna, a he niau kamaa hoi ka kekalii inau mapu, a he mau kakini hoi ka iloko o ka lima o kekahi mapu, nolaila uaka koke ae la kona kioo me ka hnalulu, niamnli 0 kona piha loa i ua manao pihoihoi, aua no i koho inaoli iho aj. ua make paha o Miriama, i kela mau holoholona. No ke ake nae e ike pono, ua make paha o Miriama, a i ole ke kamau la no paha ke ola iloko ona, hoomakaukau ae la oia e kahea aku me ka leo nui, ia wa hookahi nae i ike aku ai oia i ke kau mni o Mirian.a iluna o kekahi kumulaau, a e.noke aku ana no hoi na inapu 1 ke ku'eku'e iaia ,a tloko ō kona kahaha palena ole, iko aku la oia i ka hele ana mai o Miriania, me he mea la, he honua paa nluna o nn .laln o ke lehniulnau.

H*}»> la o Miri»rna n kokoke loa i kahi ana mapu akoakoa »ru. » b* lt(x>k»Li Oial'U nni i hookeke mai i kona niho, me he mfca is f h' om»kAuk*Q ana oo ka le!e ana mai e />e£ehi i ke kafkamahine \» rr» j k»n m al o Morikona i kana pu raifela iluna, no ke ki a):n i ka napn. o ka mea nae nana i hoopiha hoa rtifli iaia me r»* hai*iaa hookahaha noonoo, o ia no kona lohe ana akn ia Miriama - k» k»oiaiH'» ara ae i ka olelo a na mapu, o ka haule honua iho la i iii ti kana pu ilnlo, no ka mea, makahi o kela iano liuhu a hookeke k <a fo3j»u, pela hoi ka hanakuli o kekahi mau mapuokoa ae } ua noho 6»ma-j ioa iho I» lakou. a nana aku la ia Miriama ine na maka oluolu. E'lkh me *e kuLnh» i loaa aku 1 ka Mea Hauohano Morikona. no k't hiki 19 Miriama ke kamailio i ka olelo a na mapu, pelā no i hookomo pu ia aku ai ia manao kahaha iloko 0 kela niau mapu, a hoo-koko!-.e nui mai la i kahi a Miriaxna e noho aku ana, me ko Miriama leaka'u ole ia lakou. Ua hoopuniia ae ia ua aoao apau o ke kaioj»io, me kona noke ana mai i ke kamailio i ua mapu, 110 r*-'&ah: mau niiouke kela noke ana a Minama i ke kamailio, i hoihoi ri:in ai ua mapn i kona mau waiwai a pau, o kona komo iliO la 110 ; •\ i ka paiekoki. na kakioi no hoi me kona mau kamaa, me kona 1 hoomai aoa uo oa<> i ke kamailio me na mapu, oiai hoi kela mau | rr>*pj e nana m»i aua, mo ko lakou kahaha, no ke ano 0 ko Miriama aua i kona ioie. So k:» pihn loa o ka Mea Hanohano Morikona me ke kahaha, ua okoa iiio ia oia ma ke kumn o kekahi kumulaau nui, ma kahi aamao iki tnai. me ka pau aku la o kana uana ana ia Minama rae ?,» mapii. aka ke kakali la oia i ka huli hoi mai o Miriama. No ku hapaha kora paha kona noho malie ana malalo o ke kumuoī!i mai la na o Miriatna, aole he wahi ano paha raa:j~a o kona heiehelena, a i ka ike aoa mai i ka noho o Morikona, ki-'-nii aku la oia ihope, ma ke ano puiwa, o ka manawa nae ia i ku a - ai o Morikona ilupa, wehe ae la no hoiikona papale, a pane mai la: " ko'u ike ana mai nei i ke kn o kou !it>, pela aū i kakali iho z"• » u-k mai oe. i hookahi ko kaua huli hoi like ana aku no kauk<? o'e «ae i« e lilo i nau e ku-e mai ai,*' wahi ana me V f, s hoike ul<' mai no kana mau mea i ike pono ai me kona niau iponoi. • O. aole a'i mi'i ku e ana akn, no ko kaua huli hoi like no kiurika e iiio aua ia i mea hoohauoli loa 111 ai i ko'u noonoo," ij mai «i no h"i o Miriama me ka minoaka ma kona mau papalina f -0 kon-d mauao paha. aole i ike aku ka Mea Haaohnno i kona kama- - me n» mapn. pela kona hele ana iluna ona lala oke kuuiulaau ..... T ,ispn !a. Ma koia huii hoī ana aku a Morikona, he nui na mea a kona noo- <■ ualu la no Mir';ama, me ka hoopohihihi pu ia aku hoi, no na ano ruaoli o kela kaikamahine opio. M» nn ano apau. a )a:ia e kamailio nei, he kulann le<lc maoli k<? M '.ama. ma kana mea nae i ike pono ai, he ano ahiu ko keia kowahin*. m« ka wehe ana i koua mau lole apau, a koe wale no n'a piiī loa akn i ka ili, me ka makaukau pu i ke kamailio ana i ka n,.").- a :ia niapu. A.a iloko o ua keenimana opio la na manpo hoohihi no Miriaina, no' -r. .-u»a :»« kaīkamahine uuapala maoli keia. o ke kumu wale no nae mai : kona hoike okoa ana mai i kona manao, uo ka lawe aku >īūi»su» i wahine nana, o ia no kona ike pono ana i ka pinana 0 k .a knikamahine iluna o ke kumiilaau, me ke kamailio pu me ne r\; \: na kaokoa loa ke ano o kela kaikamahine mai kona kulana j . * kohu ai ko laua noho ana aku, elike me ke kulana o na kanaka -• b:i nalamalama. j A.a '*.*> hiolo makawalu la ka hou ma na papalina 0 ua kanaka nei, rn/>->.i:h o na uoonoo like ole e oiliili ae ana iloko ona, a 0 ia ka • ninau okoa mai ai iaia: ' Ea. h* ken maoli ka nui o kou bou, mamuli mai paha o ka wela Via 3». eia nae hoi. na iho aku la ka Ia ma kela aoao o ka ululaa ; No'a iho. aole o'u ike mai ika wela, aka he oluolu maikai V'-'ū an<-. a kaua e hele nei." 7 ninohi. ua hooholo ua o Morikona, aole oia e kamailio no kana i ike ai e pili ana ia Miriama. eia nae, me kona noonoo ole no ia r -a. i ka wa no a Miriama i hooninau mai ai iaia no ka nui o kona h ke kahe pu o kona hou, o kona i aku la no ia: • Aolv 110 ka wela mai ke kumu o ke kahe nui ana o ko'u hou, mamiii mai no ia o ka nui o na manao pioloke me ka pihoihoi :i ko o'u. O ko ? u huli hoi mai nei no hoi ia, me ka manao e hele uV:: hahai holohoioua hihiu. ike e mai la au ikeku o ko lio, me *-• 'i nooiioo ana iho, e hookahaha aku ia oe, o ka mea kupaianaha eowan ka i hoopiha loa ia mai me na manao kahaha, uo ka mea •ua ike j-odo aku au i kou hele ana iluna o ke kumulau, me ko6 kam*uiO pu me na mapu." .\f-. uji }»oiolei kena mau mea apau au e kamailio mai uei," wahi a Miriamn me kona m&nao ole ae, o kana mau mea i kamailio aku ai 1 kela keonimana, he mea ia i kupono ole loa i na kanaka o ke kui»ii» hanohano a waiwai. 41 He keu aku ka weliweli ia'u i ike aku ai ia oe me na mapu," i Vamai!io hou mai. ai ka Mea Hauohano Morikona, me ka hoopinana tsa ae i kona mau lehelehe. 4 • Alaila he mea weliweli anei ka launa pu ana me na hoaloha? niau hoaloha na mapu no'u, a he hana maikai ke kamailio pu ana ; r a hoaloha ke halawai kekahi me kekahi."

" Alaila e kamailio i'o ana anei oe me na mapu, me ko lakou maoi ka'i olelo a pela hoi lakou ia oef" ' ' Ae. ust faiki ia lakou ke kamailio po me ka maopopo loa o kekahi i "k«»kahi." . <4 Aahē» oe Mirujnin, o kela mau Uoloholona, uJI ot aku ko lakou haah&a mamua o ke kauaka. ua aele lakou i ka uoonoo maikai, elike me a i loaa ia kakou. Pehea i hiki a\ ia oe ke kamailio i ka olelo a h'>lobiolona ? " . " Aole loa lakou poe liaahaa, ahe mau holoholona paha, •- k« mea ioa o ko lakou ano oiaio iho la ia, aole loa lakou e lilo i hoaloha uo'u. i'a noho pu au iwaena o lakou no ua makahiki !fhu]-hu. manua o ko'n loaa ana ae i ko'u kahuhanai, aole a'u olelo * »«• •• kamailio ai. o ka 01010 wale no a na kanaka Arabia ame ka S<-U> a na mapu. Mamnli anei o ko'u noho ana iwaena o na kanaka, * owkae i»kc ai au i ka ike rfna ia lakou, ko'u man lioaloha o na aiakahiki lehulehu ae nei i hala?" # "\o keia manawa, aole he mea maikai nou ka hoi hmi ana aku 1 kahiko « kou ola ana, aka e hoomau aku oe i ka noho ana n*- -. 'e kanaka o k«? au malaamalama. Ua ike au i ka oluolu loa o na x?i: j ia O.L*. ua hoike i'o mai lakou he mau hoaloha lakou nou, aka o •r i ole!o loa mai, ua noho pu oe iwaena o kela auo holoholona, ea, « jher loa aku oe ia noonoo." •O k» mea iaio maoli no ka u e kamailio aku noi ia oe, ua noho r-u u-.i iwama « lakou," wahi a Miriama uo kona ike ana akū, ua h-->]«• ka Mea Hanohano Monkona a piha ika weliweli. "Ua nōho pu i'waeua o na mapu nnnui, ame na keko liilii, olnna o na Jate o ke * v!»iulaau ko'u wahi e noho ai. a e hiamoe ai, ua hiki ia'u ke ai i ka *f» <> na holoholona, me ka hoomo'a ole ia. Me Kotaka ame Ahuta, •.»* Liki !'«a ia makou «»kolu ke hahai i na holoholona ahiu, a i kekahi »- uoho ana au maluna o ka lala o ke knmnlaan, a noke aku ; ka nkaaka i ka liona, me ka nou aku i na laau liiUi iluna o kona kua. ahiki i k«* kuwo okoa ana o kela holoholona me ka piha i ka. e haalalu -ai ka honua. • • T*a hana o Koraka i hale no'u e noho ai iluna o ke kumulaau, ret kooa hele ana e huli i uiau huaai a hoihoi mai na'u, pela me na :*o «K.loholona palupaln. Tna e hookokoke mai ana na holoholona afeiu :a'u. * ku aua o Koraka a paio aku no ko'u pono, a i ko'u noho pn aa* mi? ko'u mau makua hou, ua hoopoina ae, la, au i na mea apau, a he hookahi a'u mea hiki ole ke hoopoina, oia no o Koraka," me ka hnike okoa ana ae o ua o Miriam& i kona ano hoihoi a makee no Koraka. me he mea la. aole he wahi noonoo iki iloko ona, no ke keouimaua «* hele pu la ma kona aoao. No kela maii hoakaka a Miriama, aole e hiki ia Morikona ke pane hou ni»i, aia na noonoo like ole iloko ona, kahi i lauwili ai. aia no hoi k« Minama noonoo i kahi e loa, me he mea 4a, iaia e hele pu nei me Mrikona, aole ona noonoo iki maluna o kela kanaka hanohano Tn«i l-adan» mai. Ke noonoo pu la no hoi oia no kona mau la e ht-lo ana ilolo o ka ululaau, me na ili holoholna, e kikepa ana ma kona |«ehaka, me he mea la i kana nana iho, ua oi loa kona hauoli no ia noho ana. mamua o keia ana e komo nei i ka lole, a e ai nei *»c»5 i na meaai i hoomo'aia. , - laia e noonoo la i kela ano kahiko o kona olā ana, aole loa oia i hoopoina i na la hu'ihu'i ame na po ua, ana e pupue aku ana ma ka aoao © Akuta ame Koraka, no ka ana iaia iho. Aia pu hoi he mau manawa ana i alo ai i na inea he nui, mai na poino m >i i na holoholona ahiu, heaha nae ia mau inea ame ia popilikia iaia ke hooknkn ae me na la hauoli ana e hoohala nu ana me Koraka. oa <«i akn kona olioli e pili niau aku me Koraka, mamua 0 keia ina e nei me Morikona. No Ka Mea Hanohano Morikona, ua hoohihi maoli no oia ia Miri-1 uoa, aia hoi iloko ona, ka manao e noi okoa mai i kela kaikamahine i < lik> aku i wahine mare nana, o ka mea nae ana i ike ai me kona mau maka ponoi i kela kaikamahine, ua oi loa aku ia, mamua o ka rs?a hiki iaia ke noonoo ae, a o ia ka ua knaka-nei i olelo okoa ee "ii iai* iho. i kona laki i ka hoopuka ole ana mai i kona manao imua o Minama. Me kela ike maopopo no "nae o ua o Morikona, i ko Minama hele iluna o na kumulaau, a kamailio' pu hoi me na mapu, me kona |viba i ka hoowahawaha no kela mau haua, aia no iloko ona ka lioohihi no kela kaikamahine, a hooholo iho la oia, e hnoikaika oia ma na aoo «pau, e hana aku ma na alahole. e haulehia mai ai o Miriama, 1 ke aloha iaia, o ka hookoia no ia o ka iini a kona puuwai, aolo n*e m ke ano e hookau aku oia i kona inoa hanohano maluna o Minama, aka ma ke ano pulapu wale no, e kolohe ai i kela kaikamahine, ahiki i ka pau ana o kona hoihoi iaia, alaila ku ao no huli hoi ao* ke keiki o T-adana no kona wahi. l'a hoole loa iho la ua haku nei, aole oia e poi aku ia Minama, :na ke ano i wahine mare nana, no ka mea o kona hana ana aku pela ua like pa no ia me kona mare ana aku me kekahi mapu wahine. a o ke mea o laoa e pomaikai ana, oia no o Miriama me ka loaa iaia f> Va īnon hnnohano. me ka noho aku i kekahi home nani, me ka »i>h!i ī aa lo!e nani, ame na mea maikai e ae he nui.

Oiai tiae ka Mea Hanohano Morikona e noonoo nui la no Miriama, iia hoopilikiA loa ia mai kona noonoo, aka nae, mamna o kona hoao ana aku e hooko. i oa mea. ana i ftoonoo nui ai, nolaila hsao hou mai la oia e ninau ia Miriarfia. i maopopo pono ai iaiA o Koraka ame Akuta, i ka i dha ihai: . "Owai kieia <h*u au e noke mau mai nei i ke kamailio o Eofaka ame Ahuta?" wahi ana. "He mea puhuluhuln 0 Ahuta. a Jie mea olohelohe hoi o Koraka." i pane mai ai o Miriama, rtie ka iioke okoa ana ae i ka akaaka. " Ea, ke hoopohihihi loa mai nei oe ia'u. ma ke ano o kena uane au. E oluolu oe e hoakaka pono mai i ke ano o keia mau mea.'' "0 Ahuta, be puhulnhulu kona kino, a o ia no hoi ka mea a oukou i kapa aku ai he mapu, a no Koraka, he mea oiohelohe oia, i kulike loa liona aoo me kou." "Alailā he kaoaka ili keokeo anei o Korakaf '' " Ae, he mea oia i kulike loa we kou ano e Mr. Monkona." j "Alaila he kaikunane anei o Koraka nou?" wahi a ua o Mr. i Morikona, me ka nana pono loa ana aku ma ka helehelena nohea o ! Miriama. oiai hoi kekahi manao lil; e lalapa ae- la iloko ona. j "Aole oia he kaikunane no'u." j '' Alaila o Koraka anei kau kane?" i pane aku'ai ka Haku Mori- ; kona, me ke komo ana mai 0 na manao hoohuoi iloko ona, no ke j kumu noonoo nui ioa n Miriama no kela kanaka. ; "He kane anei o Koraka na'u?" wahi a Miriama, 111 e ka' noke i okoa ana ae i ka akaaka mn ka leo nui. "Hp opiojiio loa ko'u kino,' i kiioouo ole loa e lawe mai i kekahi.kane, a aole loa no au i nana aku 1 ia Koraka ma ia ano," a hoomaka hoa ae la no oia e.akaaka. me he mea la, na lenlea loa oia no ke kamailio i na mea e pili ana ia Koraka. Aia ka Mea Hanohano Morikona ke nana mai la i kela akaaka aku 0 Miriaiha, me ka hiki ole no nae e pau konā pohihihi, no na hoakaka a kela kaikamahine, aka o kana nae e makemake la e manaoio aku, o ia no ko Minama. huikmi ole ana me na niapu, ame kekahi kanaka iii kenkeo paha, a hana aku i na ano hana a na holoholooa. Hoea aku la laua nei 110 kauhale. a pau ae la no hoi ke kamailioia, ana 0 kela kumuliana. a no na la lehulehu mliope mai, aole he hiki ia Morikona, ke hoopoina i kona noonoo no kela kaikamahiiīe, 0 kana nne e ike la iaia iho, ke pii mahuahun mai la kona mau manao hoohihi no Miriama, me kona kanalua loa, no nae, ma ke noi ana mai ? iaia, e mare aku i wahine nana. I Me kela iko pono ana aku a ua 0 Morikona, i ka pinana o Miriama ! iluna o na kumulaau, ka hana hoi nana i hookomo mai i na maoao hoowahawaha ilokt> ona uo kela kaikamahine, aole oia i hoohewahewa 1 na ano maikai he nui iloko 0 keia kaikamahine, na ano maikai hoi 1 loaa ole iloko o ka hapauui 0 na kaikamahine a ka poe waiwai a hanohano ana i kamaaina ni. -Ma kekahi ahiahi nao, aia ua o Mr. Morikona me Minama, ke noho kokoolui la oiawaho o ka lauai o ka home o Tazana, ua hoi aku I hoi ka nui 0 ko laua mau hoa e hiamoe. a ia laua e noho kokoolua nei,! ke uoke ld ua haku opio uei, i ka haanui ia Mmama, ma ke kamailio! ana. i na moolelo 0 na kanaka waiwai a hanohano o Lailaua, na anaina j lioohauoli ame na aha hulahula, pela hoi me na lole nani o na *wahitte, ua hele maoli 0 Minama, a piha olioli uo keia mau mea a kona kokoolua e hoakaka ( aku nei iaia, me lie mea la, he moeuhane keia mau mea ana e lohe nei. He kanaka akamai loa ka Hak;i Monkona i ka haha'i moolelo. he pahee hoi ka/ia olelo ke kamailio mai, ine ka piha akamai, i ka hookomokomo ana i na e ohohia nui ia ak'u ai kaan mau mea j apau e kainailio ana, a ke nn»a aku ia Miriama. me he mea la, ua komohia na manao mahaia- ilokp'ona no kela kanaka, a ke makemake loa mai la hoi oia. e hoea aku i kahi e ike pono ai oia i keia mau nani e kukuluia aku nei imua 0 koua alo. Ke maopopo loa la i ua haku opio nei ka piha mokeinake 0 M»riama, i kana mau mea apau. e hoikeike mai ana no'Ladana ame kolaila poe hanohano a waiwai, ia wa i nee loa mai ai kanaka nei a pili ma ka aoao 0 Miriama, me ka hopu okoa ana mai i kekahi lima, 0 ke kaikamahine opio. alail« lioopili mai la i kona ma kekahi pepeiao o ke kaikamahine opio, me ka i ana mai: "Ua uumi au me ka hoomanawanui ina haku'iku'i 0 ko ? u manao, nou. no kekahi mauaWa loihi ae uei i hala, aole nae he hiki iki, a no ko 'u ike, 0 kaua wale uo keia e noho nei, ua kouoia mai au e hoopuka okoa aku imua 011, oia keia: Eae mai nna anei 0" ia'u e Miriama, e kau aku ko'u mau manaolana, no kou lilo mai i Minama ua'u, no keia mua akuf" Huli wale ae la no ka Miriama naua ana i ka Haku Monkona, me kona piha me ke kahaha, bia nae, aole ona kaili aku i kokahi lima ona, ua hele nae oiana ipiha]<me;ka ilihia. a uo ka ike o ka Haku Moi ikona ,aole he nolaila apo mai la kekahi lima onai ma ka puhaka o k& kaikamahm'e opio, a hawanawana hou iho !a: " Ea, o ka mea oiaio maoli e Miriama, iloko 0 keia mau la a ka kou e noho pu nei. ua hele Au a pilia i ke aloha nou.'' Aole e hiki ia Miriama ke pane ae, no ka mea aole 110 he maopopo iki iaia, kana mea e kamailio mai ai, oiai aole oia i ike ia mea he aloha. • Aole no oia i noouoo iki, no ka Haku Morikona, eia nae aia iloko 0 kona puuwai, ke ike la oia, ina no koua Hlo mai i wrahine na keia kanaka, alaila aole ana e nele kona hoea aku i kahi e ike ai i na wahine he nui ma Ladana, a e hauoli like ai paha ilokp, 0 na mea nani he nui, a ka Mea Hauoliauo Morikona, i kukulu āku ai imua o kona alo. "E Miriama hoi, e hiki ana anei ia oe ke panai mai i kou aloha, e Hlo ai ka ua i hookahi iloko o ko kaua hauoli?" i pane hou iho ai no 0 Morikona, me ka hoopili loa ana iho o ua kanaka nei i kona papalina, ma ka papalina o Miriama, e liele aku ai a houi i ke kaikamahine opio, a uo ka manawa. mua loa, i kau okoa mai ai ka helehelena o Koraka ilpko o na; hoomanao ana a Miriama, me keia manawa a Koraka e honihoai; ana iaia, ia wa i ike koke iho ai oia ia mea he aloha, o k'ona> papaiei malie mai la uo ia ia Morikoua, me ka i ' aiia ae: • :■■ ~;n 1 "Aole e liiki ia'u ke olelo aku ia oe, ua kulike ka pana aua ako kaua niau puuwai. K kakali oe me ka hoomanawanui, 110 ka mea he nui loa ka manawa, a 0 kekahi 110 hoi, he opiopio ko'u kino no I ka mare ana i īnanawa, aole no hoi i maopopo ia'u, ina paha e loa i'o ana he hauoli ia'u ma Ladaua, a i ole īna Parisa puha. I No kela pane a Miriama, ua hoka wale iho la 110 ka Haku Morij kona, no ka mea ua kuhihewa* loa Oia, e hiki ana iaia ke pahele mai ! i ka noonoo 0 keia kaikamilkine a punihei aku iaia e liookoia ai kona manao kolohe 0 ka epa i ka manawa pokole loa, eia ka aole. no ka mea he pane ka Miiiama, a kekahi kaikamaliine o ke au malamalania i makee i kona kulana maemae, ka mea nae a ua haku nei i inanao inua ole ai e mare maoli aku oia i kela kaikamahiue. 0 kela aloha iloko 0 ka Haku Morikoua ame kela iini iloko pna, e puili mai ia Miriama iloko o kona poli. ua auhee aku la ia mai iaia aku, me. kona mihi aua iho i kona pupuahulu ma ka hoike e ana aku i ka nui o kona ploha i kela kaikamahine, mamuli nae o kona manao kuhihewa loa, e puaihei mai ana 0 Miriama taia, eia ka aole, a hooholo iho la ua kanaka »ei ; he oi aku ka pono o kona kakali malie aua me ka hoomanawanui, malia e hoea mai aua uo i ka manawa a Miriama e mai ai i kona ae. Ku.ae la nae 0 Miriama iluna, aia mau īlo ke akaku 0 Koraka ke kau okōa mai la iloko 0 kana mhu hoomanao ana ,alaila i mai la: "O ke aloha no kou," wahi ana. "E kala mai oe no keia ana iho a'u ia oe," me ke kuhi ana aku 0 kona lima i ka mahina, a haule ae la i kahi a ka ululaau e paapu mai ana, a hooho hou ae la: "H&keu aku a ko'i) hoohihi i keia hiona a'u e nana aku nei."

<4 E oi loa aku ana kou hoohihi, ke ike aku ika nani o Ladana; pela hoi o Laelana e apo aku ai ia oe he milimili nana. Ma na kulanakauhale kaulana apau o Europa, e lilo ana oe i niea -kaulana, a i hoike aku no au ia oe ea, o oe'ka wahine u'i hookahi ma Europa apuni." "O ke aloha no kOu," i pane hou mai ai o Minama, a haalele mai la oia i ka Haku Morikona. Panai aku la no hoi ka Mea Hanohano Morikoua, i koua aloba ia Miriama, me ka wehe ana ae i kona polio cigarita, a puhi ae la lie hookahi cigarita, a iaia i hoopua'i aku ai i ka uwahi iwaho, uana aku la oia iluna o ka mahina, me ka minoaka ma kona mau papalina, me he mea la, ke ike la no oia, e hoea mai aua i ka manawa e hookoia ai kona makemake waluna o Miriama. MOKUNA XVIII. Mu kekahi la ae ,oiai o Tnzana e noho pu ana me Miriama. mawnho 0 ka lanai o kona home; aia hoi ,ik3 »ku la laua i ki holo mai o kekah{ kanaka nialuna o ka lio, a oiai o keia ka manawa mua loa o kekaiii niea malihiui o ka hoea ana" aku no kona wahi, ua hookahahaia koua noonoo, no kela mea e holo mai la no kona hale. He kakaikahi loa na kanaka malihini e hoea ma kona wahi, ina he poe.ili keokeo kekahi e hoea no Aferika, aole lakou e hoomouua mai ana, ma kahi he hanen mile ke kaawale mai kona aina hanai holo holoua aku, a ua kamaaina na Paele apau i koua ano, me ko lakou noho kokoke ole mai, ma na palena o ko Tazana aina nui. Jna ne he kanaka maliliini kekahi e hoea ana 110 kajii kokoke i ka aiua hanai holoholona o Tazana, aole ana e nele ka laweia aku o ko lolv.« o hoike iaia, no ka hana a kela kanaka, ame ka nui o kana mau hoioholoiia i pepehi ai, a pela pu hoi ke no o ka hoohauaia ana o 1 na alahele e make ai na holoholona, no ka mea aole loa o Ta/ana i [ makemake i ka hoopoino wale ia o na holoholona, nie na meakaua e hoomainoino wale aku ai i kela ame keia ano holoholona. • He poe kanaka ili keokeo no kekahi i hoea aku_i na makahiki i hala, ma na wahi kokoke i ka aina hanai 'holoholona o Tazana, i kipakuia mai kela wahi aku, mamuli o ka lakou niau hana hoomainoino i ka lakou mau kauwa Paele, a no ka hanai kekahi i nu liona hihiu, i na laaumake. Ma keia mau bana a Tazana, i alohaia ai oia. me ka makemake nui ia e kona poe kanaka ponoi iho me na kanaka Paele, a ua lilo maoli no kana mau kauoha apau i kanawai, me ka hookoia e na moa apau. Ona kanaka Pkele apau e noho ana ma Aferika, ua kau loa ka weli ia lakou no na kauoha paa a Tazana, a i ka manawa a na haku ili keokeo o kela poe Paele. e hana mai ai i na mea i papaia, e konoia mai ana ka lakou poe kauwa, e huli ku-e aku ia lakou, a i kekahi ma- ! nawa, e hoea okoa aku ana na kanaka o Tazana, a kipaku ia lakou e hoi no ko lakou niflu wahi i hoea mai ai. • i (Aole 1 pan.) ' V '