Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 16, 16 April 1920 — Page 1

Page PDF (1.34 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Kipa makaikai mai ke Keikialli o Wale no Honolulu nei ma ka Poalia aku la i hala, me ka hookipaia ana mai me ke ohaoha e ko ke kulanakauhale hei poe, a hala loa aku oia no ka Hema, ma ka Poakolu ae. O ke kii maluna loa ma ka hema, o ke Kaikialii ia me kona mau ukali ma ka lele ana mai ka waapa mokuahi mai a i ke Keikialii hoi i hele a ohuohu i ka lei. Ma ka akau ae ka Puaiikoa Kiai Lahui maloko o ka Pa‘lii e nanaia ana e ke Keikialii. Malalo iho ma ka hema ke Keikialii e kamailio pu ana me George. Healii kahea Beckley, ma ka akau ae ke kiaaina McCarthy me ke Keikialii o Wale ma na anuu o ke alapii o ka Halealii; halalo loa ma ka hema, na keiki o Kamehameha hookupu ana i ke keikialii, ma kaakau ae, na wahine malama ma‘i pelekane e kamailio pu ana me ke keikialii.

 

HOOKIPAIA MAI KE KEIKIALII O WALE MAANEI NEI

Hiki Ole ke Malamaia na Hana Hookupu no ka Pokole o ka Manawa ma Honolulu Nei

MALAMAIA NA ANAINA IKE MALOKO O KA HALEALII

Hoohala ke keikialii ma ka Ma-kaikai Ana i na Hana Hoikeike me ka Auaukai

 

Lanena o na hana hoomanao kenekua visionari o Hawaii nei, a iloko hoi @@@ hookipa ohaoha ana a koonei poe hookipa mai ai ke Koikialii o Wale ma ka lepo o Hawaii nei, ma ko kakahiaka @@@ la o ka Poalua, me ka haawiia aoa aku o na hoohanohano ana iaia, i kulike @@ kona kulana kiekie, a na ka pokole waie no o kona manawa e hoohala ni mananei nei, i hapa mai ai na hana hookipa i manaola e panee aku ima ona.

He nui na hana hookupu i hoolalaia e na ahahui Hawaii, no keia keikialii me ka manaoia, e nui ana kona mauawa e hoohala iho ai ma koia kulanakauna e, aka nae i ka maopopo ana, he wai wa pokole wale no, ua hoopau walo ia keia mau hana hookupu liilii i haawiia aku lele, ma ka uwapo, a maluna o ka moku, he mau @@@ hoi e hiki ole ai iaia ke hoopoina, iaia e huli hoi aku ui no kona @@@@@mau.

Haewila na Ki Pu Aloha

O ai ka mokukaua Renown, kekahi o na mokukaua pilikua o pekekane, ka mokuhana naua e hii mai ana i ke Keialalii o Wale, o hookukoke mai ana i ke ana ae nei, na holo aku na moku hahai @@@@@ a ka oihana kaua o Amerika o @@@@@ nei maune. no ka hoohiwahiwa ana i ke keikialii, nela hoi na makuela o ka oihana kaua, e hookikakaha ana Puna o ka lewa.

i ..a hoe pono ana ae o ka moku @@@ ana ka ouku o ke uwa, ia wa i haawila mai ai na ki pu aloha ana mailu @@@@@ i ka mokukaua he iwakalua kumakahi, aleila pana ha aku la me na @@ pa anu he iwakaluakumakahi uo, @@@ ka iapu Limaikaika aku, elike me ka @@@ maa, ma ka mauawa e kipa mai @@ kekahi alii kiekie o kekahi aupuni no ke ahi aupuai.

Oiui ka mokukaua e ku ana ma ke @@@ o he awa, ua holo aku ia ka waapa makuahi o ka mokukaua Brooklyn, me ka lawe ana i na aliikoa kiekie ou na o hela mokukaua, me ka ukali a ko kialua McCurthy, me ka hohalaia ana @@@@@ manawa maluna o ka mokulaa @@@ no ka ike ana mawaena o na mali @@@ one na kamaaina, a mawaena hoi @@@ aliimoku pelekane ame na aliimo@@ Amerika.

Ma ka @@@ eiwa me ka hapa o keia @@@@@@@@ i holo aku ai ke kauikela pe@@@@@ noluna o ka mokukaua, pela boi ame na kanaka kakau. pupepa, me ko @@@ noukipaia ana aku me na manao @@@@@.

Mahope aku o iakou i hoea aku ni o kaaiana McCarthy me koha mau ukali @@@ A. Lewis Jr. ka peronsidona o ka @@@@ Kalepa, me ko @@@@ hoohala @@@@ kekahi anaina ike maluna o ka @@@kaua. me ka mukaikai ana hoi i na @@@ paikau o na koa marina amo na@@@@ alaila huli hoi mui la nouka nei a lahaina, me ke kakali aus aku o ka manawa a ke keikialii e kipa mai no a ke pili oihana ana i ke kiaaina.

Lee Mai Iuka Nei o ka Aina @@@ panai ana mai ma ke ano pili @@@ i lele mai ai ke keikialii nouka @@@ a aina i ukaila mai e na aliikoa @@@@@@ o ka mokukaua, a iaia i lele mai @@@ ka uwapo, na hele olalla a piha i @@@@@@, oia hoi ka pualiikoaeku @@@ me ka makaukau, no ka hoopohano ena i ka malihini kiekie. @@@ keikialii i pii ae ai a kau iluna @@wapo, na hele olalla a piha i , oiai hoi ka pualikoa e ku @@@ me kn makaukau, no ka hoo@@@ keikialii i pii ne ae aia kau iluna  wapo ua paani ae le ka bana pu @@@@ mele lahu o pelekane, a ma @@@@ paani anu i kela mele i hele @@@ keikialii no ka makaikai ana malikou, me ka luluuma pu ana me @@@ ka i komo aku iloko o ke kaua ma ka aoao o ke aupuni o pelekane.

Haawiia na makana

meiaila ae o somatoa chilin worth of jog lane, a ua laua i baawi aku me ke ano maka. he lei ma ka inoa o ke kamaliiwahine halauianaole, mono hooleiia ana aku malua o ke keiki pele hoi me ka hohalaia ana @@@@@ manawa maluna o ka mokulaa @@@ no ka ike ana mawaena o na mali @@@ one na kamaaina, a mawaena hoi @@@ aliimoku pelekane ame na aliimo@@ Amerika. keikialii, nela hoi na makuela o ka oihana kaua, e hookikakaha ana Puna o ka lewa.

i ..a hoe pono ana ae o ka moku @@@ ana ka ouku o ke uwa, ia wa i haawila mai ai na ki pu aloha ana mailu @@@@@ i ka mokukaua he iwakalua kumakahi

Hele e Ike i ke kiaaina

Mai ka nwapo mai i kau aku ai ke keikialii me koua mau ukali maluna o na kau otomobile, a hee mai ia no ka halealii, no ka ike ana i ke kiaaina, ua hele no hoi na noao apau o ke alanui a piha i na kauaka, no ke ake e ike i keia alihini kiekie, a i ka hoea ana o kona kea ma ka puka pa, i haawiia  ae pi na ki pu ana he iwakaluakumamakahi, pela no hoi me kona manawa i haalele iho ai i ua anuu o ka halealii, a huli hoi aku nolua o ka mokukaua.

Ma keia auwina ia pao, maaka o punahou ke keikialii kahi i makaikui nina hana hoikeike hoomanao ke @@@@@@@@ a mawaao ae nei no hoi o wakiki, me ka hele ana i ka nuaukai ame ka paka ka waa: a ma ke kakahiaka ae o ka Poakolu nei i hoomau aku ai ma kona ala hele moana, e hoea hou mai ai no ilanolulu nei, ana ka ahina o sepatepa hiki mai ana o keia makahiki, a ia manawa e komo mai ai ka mokukaua nui iloko uei o ke awa.

Constantinople Apr. 13. Oia mau ku hoouknia o ke kana i ala ae ai ma kekahi manawa kokoke i hala ae mei mawaena o ia kanaka Ameniana anie lahui kanaka Azerhaijan, elike ue ka lono i lona mai innei mai ka poe kilo mui a na aupuni hulia, ka poe na lakou ka hoike aia ma kahi o ka 50,000 kauaka ameniana maloko o puku e hooweliweliia mai ia ko lakou mau ola e na Tureke. Kala hui o na hau anua Hawaii @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ maunakau nui @@@@@@@@@ keaaina ia ke @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@. he wau makahiki lehalehu kona lawelawe oihana ana in a ke ana he hope makai nui no ka Apana, kohala a ho hoa no hoi oia no kaaala ana laaamu kaainaua o ka anaolea Hawaii no koukahi mau anu. Mahope mai ua hooka huia aku oia i hope makei nui uo ka Apana o kona items, n maku mahina o novemapa 1916 ua koholu oia he hoa no ke senate ia ua @@@@ oia he hea no ia ahi mai ka 1917 a i ka 1919. @@@ ke kau kuikawa a ka alinolelo i noho ni ma ka makahiki i hala a e pau ana kona kau in a keia novemapa ae o keia makahiki.

Ma kaaanawa I hoolu ai e mahele i ka mokupuni o hawaii i clua kaiana uo kohoia n kamauoha i makai kalana no hawaii konio haau no ne la kukai kuhi wale no ane kona paa ana ia kuia.

Mai ka nwapo mai i kau aku ai ke keikialii me koua mau ukali maluna o na kau otomobile, a hee mai ia no ka halealii, no ka ike ana i ke kiaaina, ua hele no hoi na noao apau o ke alanui a piha i na kauaka, no ke ake e ike i keia alihini kiekie, a i ka hoea ana o kona kea ma ka puka pa, i haawiia  ae pi na ki pu ana he iwakaluakumamakahi, pela no hoi me kona manawa i haalele iho ai i ua anuu o ka halealii, a huli hoi aku nolua o ka mokukaua.keikialii, nela hoi na makuela o ka oihana kaua, e hookikakaha ana Puna o ka lewa.

i ..a hoe pono ana ae o ka moku @@@ ana ka ouku o ke uwa, ia wa i haawila mai ai na ki pu aloha ana mailu @@@@@ i ka mokukaua he iwakalua kumakahi

Hele e Ike i ke kiaaina.

Guatemala Apr. 18 lehulehu na kanaka i komo pu ma ka hakaka no keikipi ana e hookahuli i ke aupuni a ku peresidona Cahrera i pau i ka make. ua kipoka pa huia mai ke kulanakauhale e na pualikoa a cabrera mai ke poaha mai. ua nele ke kulana kauhale i kekahi moa hoopakele koe wale no na kanaka me na pu raifela.

NA KA LOIO O KA MHIKO E PAIO IMUA KA AHA

Hoolimalima ka mahiko i loio no ke kupale ana i ke kepani hou pahi o koolau

Paa ka põe hoopilikia apau loa i ka hopuia

Manaoia ma ka manawa e hookolokolo ai e Huaila ae ai kekahi mau hana epa

Mamuli o ka hopaia ana o kela kepani limahaua o ka mahiko o waimanalo. no ka hewa pepelikanaka, me o kona hou ana i kekahi no o kaua hoa lahui i ka puhi, a kukonukonu ka poiea i kau aku inaluna on a. na hoolimalima ae me o kona hou ana i kekahi no o kaua hoa lahui i ka puhi, a kukonukonu ka poiea i kau aku inaluna on a. na hoolimalima ae.

Ma ka hoike a lekahi o aua loio kamania o keia kulanakauhele, mahope iho o ka puka ana uo o ka imolele uo ka hou ana aku o ke pio i ia pahi i ke kahi o ka poe na lakou oia i hoopaa, he ke can. nui ko ka mea i hoopilikiaia hane aku ai elike me lana i hoe ui le pono in a ia he mea nona e pahele mai u mai kona moho pol ana

Oia mau ku hoouknia o ke kana i ala ae ai ma kekahi manawa kokoke i hala ae mei mawaena o ia kanaka Ameniana anie lahui kanaka Azerhaijan, elike ue ka lono i lona mai innei mai ka poe kilo mui a na aupuni hulia, ka poe na lakou ka hoike aia ma kahi o ka 50,000 kauaka ameniana maloko o puku e hooweliweliia mai ia ko lakou mau ola e na Tureke. Kala hui o na hau anua Hawaii @@@@@@@@@@@@@@@@@@@ maunakau nui @@@@@@@@@ keaaina ia ke.

Lehau na kahua o ka hale mana hooko i ua kanaka ma ka mauawa o ke keikialii o wale i hooa ne ni haila ma ke awakoa posiun nei no ka ike ana i ke kiaaina o. j. McCarthy ma kona manawa o ka lele ana mai iuka pei o ka aina mai ka mokukaua Renonown mai.