Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 17, 23 April 1920 — KAA IA HEALANI KA NUI O KE EO MA NA HEIHEI Hahana na Heihei Waapa i Malamaia Mawaena o ka Healani me ka Makala KAA NAE ELUA EO ANA MA KA AOAO O KA MAKALA Komo Pu na Waapa o na Mokukaua ma Kekahi Mau Heihei me ka Piha Hauoli o na Koa [ARTICLE]

KAA IA HEALANI KA NUI O KE EO MA NA HEIHEI

Hahana na Heihei Waapa i Malamaia Mawaena o ka Healani me ka Makala

KAA NAE ELUA EO ANA MA KA AOAO O KA MAKALA

Komo Pu na Waapa o na Mokukaua ma Kekahi Mau Heihei me ka Piha Hauoli o na Koa

i (") riii hoohuku he'iioi wanpn ano* niu, | ka hooiu.'in.io kiMi«'\-u:i:i mi-iinnai;, | nmnapnii o un w.'npn o ka ll.'.ilanl «nn* j ka MakuJa, rna K-a auwina la o ka Piikj o.no al'U nfi i lihl.'i, ii.i aha'i n#> na keiki j o kn Hoalani, i ka hinnkii.i o ka la, ma j o ko kaa ana o ka hapiinui n kc po o nu j heihi-i ia lakou, a haulo lioi 1111 kp'.ki n k:i .Makala. I':i pilia na hpiliei apan o k<>la la me J na man.io pihoihoi, aolo mawnonn wale iho no o n n koiki o na hui lioihoi wn:ipa, aka mawna koknhi n kn poo mn- ' aikai, oia nao. im hoo])!haia aku u:i nioa apau mo na ni uiao hauoii, jiin.mil li o ka i]{p ana J ]<pla mnu hoihoi, 110 ke amnoumo loa o na wiuipn, c kaa ka nnkil.i i kokahi. 0 k a heihei ano uui o ka la, n o hoihoi mua loa no hoi ia nia kn papnIkuhikuhi, o ia no kt» hoihoi o na vraapft o ka lloalani me kn Makaln, o k$ poe kahiko, he hoihoi kdn u nn koiki-0 ka Makala i manaolana ai, o ah.i'i nna ko lakou wanpa i kn lnuaki'a, eia one, uh poho walo i a mau upu ann, oo ka m«e ; un hikl 010 i ko lHkon wnapa k« ukali j nku mahope o ka wn.ipn o ka Healani. j l'a !ino ulolohi loa k« hooninkn oun 0 na waapa e holo. no ka mo»i d ka hor« ' pīu.'i <t kfl auwina la l<a mnnawa 1 wai nnoin ai no na hoi'nei, n«Jp one i horta koke ae ua wnapa no ko kahim, ahiki 1 ka hapalua o ka hora olua. Kaa ka Healani Manm,a 1 !je kau liko ana o na wanpa a ehia Tua ka laioa, kahi e hoomnkn ai e, bcihoi, ua haawiia no In ka hoailona no ku ho|o ana o na waapa, ia wa j hoomaka ai ko kio'o ana o na hoo a nn koiki o nn wāap.'i a olua, p nko .nna k»>knhi e oiii inaniua o kekahi. no.'o uno i lolhi aku ka l.iua wahi o kn holo ann, o ku oni nku la no ia o waapa o ka Healnui mamun. mo ka haliaui !o a o ka wnapa oka Makula mnhopo aku, ma iu auo ilw» Ih Jnna i holo ai, ahiki i ka ho.-»huli an» mai i ka lv>e iwaho. kola hoohuli ana nno o ka Healani ka moa o alakai nna mnmua, ma knlii o hooka'hi waapn l%n mamao, a i ka huli hoi nna mai o nn wnnpa no ka pahu 00, oia inau no k* Uealaui mamiia, me ka hooikaika mau o ka Makala e hahani m'ai niahopo o k'ona hoa lieihei, ei!f nao ho hana pnakiki loa ia, no ka me a aia na koiki o ka Healaui, k«; hooikaikn mau l:i o inamao loa, jn»i kon» boa 'lieihei aku. I ke kokoke mai i kn pahu eo, ua kuupnu liko oa keiki o oa hui waapa a elua i ko lakou ikaika hoe, aole uo nae ia he mea e loli ao ai ko laua kulnna, a i ka hooa an.i i ka pahu eo, ho hookahi wiuip a mo ka hapa, kfl mamao o ka Ilealpni ka Makala aku. Hoihoi Waapa Mokukaua Mo he niea la nne, o k(i hoihei «i loa akn o ke ohohia nui ia, o ia oo ka be*thei waapa mawaona o nn kanaka o na mokukaua. He elua mau wanpa i komo ma kela heihei, o in na waaj|4 0 ka rankukaua Burukalina ame. k.a,Buminahnma. Ife nui ka pili mawaeoa o na k.*:naka oluna o uu mokukaua no. laua kela mau wanpa, elike no hoi me ke no mau o ua kanaka o na mokukaua, ka holo o na kanaka o kekahi mokukana, mahop« o ko lakou waapa iho. O ka wnapn o ka mokukana Buminahafna, ka waapn moho o keln aumokukaua, no ka mea, no na manawa ekolu o ka heihei ana o na waapn o ua'mo. kukaua o ka Pakipika, v aba 'i mnn ana kel a waapa i ke eo, aole no aae ia ho kumu e hopo iho ai na keiki oluna o kn mokukaua Burukaliua, ua aa aku la n<> lakou e heihei me ka moho o na waapa mokukaua, o ka mea nae i ikeia, o ia no ko lakou puehu ana i ko lakou noa paonioni. He mile a oi ka paliu eo, n kela man waapa o ka hertioi ana. So kekahi manawa mahope ilio o ka hoomaka ana o na waapa a elua e holo, ua Anea&e a hiki ole ke maopopo ka waapa. nana « aha'i as ana i k a lanakila, aka nae i ka

loihi ana aku o ka <holo ana o ui' mau waapa nei, ua oui liilii aku la k a waapa o ka Buuiipahutna ma ka inihd, ahi ki i ka maniao loa ana, a i ka hoea ana i ka pahu eo,vua like me hookahi waapa a oi ke kaawale mai ka waap a aku oka Burukalina. Ua hoopaiakuliia ka lewa me na ooop mai na mokukaua mai, no kela aha'i ana o kekahi waapa i ke eo mai kona hoa heihei mai, a ūa hoike okoa niai hoi ka poe i pili mahope o ka waapa lanakila, i ko lakou mau manao hauoli, no ka aha'i aua o kela waapa i ke eo. Ka« ke Eo i ka Makala He heihei waapa mawaena o ka Hoa lani ame ka Makala, ka heihei waaj>a mahope aku o kēla heihei, o ka poe hou 0 ka papa elua. He ekolu mau waapa i konio ma kela heiliei, he hookahi o ka Healani a he elua o ka Mpkala, ua kaa ke eo ,o kela heihei i kekahi o na waapa o ka Makala, a o ka Healani ka helu elua. I kinohi o ka hoom.nka ann o na waapa, e heihei ua oni aku Ja kekaly o na waapa o ka Makala, ma ia kulana oia i paa ai ahikl wale iio i. ka paliu eo, ua like me aneane eono waapa ka. haule o ka Healaui mahope, a he ekolu hoi waapa, ka haule o ka elua o na waapa o ka Makala i ka Heaiani. 'Ua komo hou mai na kannka o na mokukauajna ka heihei ana, o na waapa o na mokukaua Fuller ame ke Swanzy, ka i hoikeike ae i ko lakou ikaika. He hapalua mile ka pahu a kela mau waapa o ka heihei ana, a iloko o na leo hooho o ka hauoli mai na kanaka mai o na m'okukaua ame ke oeoe o na moku, i aha'i ae ai ka waapa o ke Bwanay i ke eo, me ka o na kanaka o ka waapa lanakila i 'ka hauoli. He heihei waapa aku o hookahi kanaka mawaen a ō ka Healani ame ka Makala, ua kaa hou ka lanakila o kela heihei i ka Healani, mamuli o ka hoea mua ana o ka waapa o ka Healani i pk'llu eo. oka mea nan a e hoe ana 1 ka waapa o ka oia o Fuller, a o Parker hoi ko ka Makala.

M a ka heiliei nae o elua kanakn, ua kaa ke eo i ka w\iapa o kia a haule hoi ka llealani, o leeia- ka elua o .na lanakila i loaa ika Makala. r * Ua kaa hou ke eo i ka Heaiaui, ma ka heihei o eloa kanaka", o" k|k papa ekahi, a haule kg Mikaja,'li# 'liW pu me hookahi waapa/ka oi o ka' Healarii mamua 1 - oka heihei hope loa oka la; 'heihei' waapa o ka papa elaa mawaeua o ka Healani>ame ka Makala. O k»ia kekahi o na heihei piha i ke pihoihoi, no ka īnea, ua hoea likc< na 'W«apa a eiua i ka pahu 60, i ka manawa hookahi, me ke kaa o'le o'ke eo i kokahi waapa. 1 k a 'hoomaka apa o i/a waapa' e holo, ua kaulike laua no kokahi manawa, ak'a nae ,i ka hoohuli ana .mai i ka boe, ua oili aku la k a waapa oka Healani mamua, tiie ka 011 i mau niai 110 nae o ka waapa o ka Makala mahope, a oiai ho hapaiiia waapa ka oi o ka Hoalani mamua, i k;i wa e hookokoke mai ana 0 na waapa, a elua, i ka pahu eo, :ua -kuupau mai la na keiki 0 ka Makala 1 ko lakou ikaika hoe, a he!e no hoi a kani ka pu a ka lunakanawai, ua like loa na ihu o na waapa a elua no kalii o ka pahu eo. *+*