Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 18, 7 May 1920 — HE KANIKANIAULA NO MRS. JULIAN KANUIOKALANI NAKI. [ARTICLE]

HE KANIKANIAULA NO MRS. JULIAN KANUIOKALANI NAKI.

E Mr. Solomon Hanohano. ke kaepena ahonui, Aloha oe:—No'u hoi kauwahi kowa iki o kou moku kaahele, i hii pu ia aku hoi ka ? u mea haule wale i-Ha- ' kawai, i ike ilio ai na "kiui e notio ana ika !a lio'.o pe'a i Kumukahi, ahiki ika j waihuua a ka Paoo i ka mole o Lehua, | i ka oili aiia ae o ka hanu oia īnai ka ! hale kino aku o Kauuiokal&ni, i ka hora ! 8 a.ni. o ka la Babati nei. Aperila 25, J '1920, ma Poniuohua, Molokai. a keehi' aku la ka uhaue kino paha'oha'o o kuu ' I lei— ' | II ka iiuu kapu o Ha'ilauwahine, ! I I ke anoano u ke kapu ka Maukoliho- . ī nua; : I ka ineha o ke kapu Kukoualaa; i T laa i ka uliane hele hookahi, 0 kulolia uhane o Kekaha, 1 Uhane o Molokai'N'ui a Hiua; : Kc akamai i 'ka, i ka ai, ; Ka heihei o ke kai loa; j j Kahiki kulana, o Maūi ka nalu, 'i'iNalu hee o Pami'kioi i kii, makani, , Ka owili nalu i"ke alo Oahu |Ka i k'e kumoena o Lihue lia; | j Waiho'iho la i'ka Uāle honua na 'u ame ke kahe, ua k<*iki, ka ohtfna"apau, j c bbihoi aku ika poli o HoiiuakApu,'a ' hdōmpe iho 1a riia kā, aoa6 o Kioiopui e ]inoe ika oha Hln-ā ole : ā ke aloha no ka: j wa n»iiu lo«i, ma ka ilinii ahaiiai '' ' I 'Ua hanauia nnii oia niai kU puhāka hvai o' Marth'a Kokokapiu-a MakaUi, koea'mama, 110 krt liko lelnui 0 Pauoa, ame Xoah Ku;hāulclio, kona papā, no ka maluiilu o Lelfe, ma ke kaona alii o Hoijo- : lulu, ma kahi 1 kaulana i na la mamua, a i iiolo hoi i ke mele ma I<a inoa— "E aho ka naue i Kepohoni E iko i ka wahine lii'u i'a." '■ Aole nae hoi oia i hahau ma kahi 'huwlhi oi o ua lae kaulaha la; aki, ma; 'kahi* aolō a ka: po'a heke e apo ana i ka inakani; i hanau ao ai oia a hauu i na ea liu'i'hu'i o Jtoia ola Honua ihanleule aiia, i ka la 9 ō Fcberuarr, 1885, a; U<£ loaa iai'a na makahi'ki lie 35, nie 2; mala;ina aine na la he 14, a h6okuti niai, la' i leona hanu hope loa. He hoo'kahi mahina ame ha la keu ona i ka poli makua, ua lilo mai la oia i ha'nai na- k-a hanaumua o kona mama ame a'u, a lilo 'iho la i laliv no ko maua kumulaau ohana,' oiai he hookahi wale 'no a 'niaua hua (keiki), o Bebe wale no ka inoa ia ma- ■ •naw'a: • I ka ntako ana o ko 'u mahia, ua h'ele . ihāi 3ta poe m'akena. a hea iho' la i ka l'ihoa o kuu mama maluna ona, o Kanuij okalanimehamehaikekapu,' 'hauoli au, ua ola ka iuoa o leuu hrama i ke 1 ao hei iaia. I ka elua a oi o leona makahiki, \ia k'auoha mai la ko'u papa ia'u e hoi 1 kumukiila no Wailaū, elik'e me ke noi a ka agena kula Ili'W. Moyer faia, ua hoole alku an ia manao o 'kuu p'apa; ku'loii iho la oia a'eā ae ilūua, paue' mai la ia'u: "O na keiki «loha makua, .hoolohe no i ka'leaao ka makua;" Xa ia mau olēlo i hoowola mai i ke aloha o ka makmi, a haawi aku i ko'u ae iaia, ine kuu ninau aku, iua au e hele, nawai e malama ia oe? I mai oia ia'u, "Xa I ka hua o kou linia e hana ai, nana e malaina i kuu mau la elemaikule."

I ka mahina o Sept., la 7, 1887, i iA«īa- j Iple iho ai au i Iknu hoine kulaim, "Wai*' alua, a uee aku la no ke awawa o Wailau, e hoopuniia ka pali nui, e ka pali iki, pali kuhoho, launiania, palic a kc kauaka, kau mai Ja na lalani melo a Kaehu, e pili aua 110 Kalawao. . Aohe i kau nui ka nianao a lihi makemake e noho i Wailau uei, o ka. leo lioi o ka makua, o ka noho ia la. a Ikupa a kamaaina maoli. Ua no.ho au me kuu lei ia awawa hu'ihu'i ahiki i ka 3894; inamuH o ka ina'i*o kona kaikuaana, I ka maua ponoi, ua nee aku no Houolulu ' no ka imi ana i ke ola i <kahi i kaulana j i ka nui o !ka ike. Noho ma Auwaioli-1 i inu i Mei \6, mako iho la ko kaiikuaana, a nalo ma ka ilina o Kawaiahao, lilo iho la maua me kuu lulii i kuowa no ka moku o Kaliuhihewa, a nolio I hoopiliwale aku la i ka pa ilina o Ka- j waiahao, mamuli o ke aloha keiki, o-j maua pu no ine kuu .Tulian. Ho «kolu; maikahiki a oi ia noho ana, ilioi hou i 1 ka aina Koolau, o luloa ana i ua pali o; AVailau. j I Tca ISDfI, Aug, 24, i hoo3iuiia ai oia-| ma ka bcrita o ke kualiu mare mo Mr. j ,lames H. Naki, o Map"ulohu, o ka Rev. J. Kaaloualii, a lilo ae la i hookahi;! a mai ia mauawa niai ko laua-liookahi j aua a na ka make i weho iho la i ka piil J hooiko'o Iloko o keia mau makahilUi lie 21 a oi o ko laua noho mare ana, ua hoohua niai kona puhaka i na keiki ho 18j he 6 i hele e mamua ona, a ihe 12 ana i waiho iho mahope nei, i lei i hoomauao na ke kano ame a'u pu no j kona aloha. j Aloha ia'u ke ano Jiula o ke Koolau, ] Ke koena liula ike alo -o'ka pohaku; | Pumohana ko "kini pali Keiu, Oia wahi a niaua e nouoh'o 'ai; Mo kuu lei pua Iliuano hala i Mnlolewaa la; Wa i Kuwa-wa ka pihe a 'kp kai, Kc pihe uwe «liauehane i Kikiopua} Lohe aku la Papalaua, ua po e, i JJa po Hakaaano i ka waiuiaka a ka opua; Ke hanini iho la maluna o Kahaakea, Pulu aku la a'u oliia aki uiho i Puaahaunui; L'a nahua a;ki po'e'ia e Kahunananiho i ka wai o Moifula, I niho ai ka ulu i Lanik'aula e, Kani'kauiaula ka pihe. a ka niakaui, Ka pihe lulana a'ka makani Laukanani; K« puhene la i ke alo o KapalUoa, Ke hoowilj la i ka lae ō Puupoi; Ka leo koikua a ka moe e wa uei, Pahola aku la i ke kaha pili a Kaiakea; I ka pa makani $ ka Ikioe mailalo e, Ilalo no 'ka. lawelawe malie a ka Lailuuhine;

'Huhuhui ae la me ka makani Kaeleloli, Hbomu ka'leo uw« i Kalaeloa; Ke (kūeihu mai la i ko kapa ula a ka lepo i kaiolohia, Xojnomoe pu aiku la 110 uie kuu lei i ke kai o Kjlia-a; Aloko i ke ahi kuni a.ke aloha, Ka nopu hulili wpla. i kuu houpo, Enaena me He papa pahoehoe la; I ka he]e o kuu mea aloha he keiki—a, Kuu keiīki—e. Ke haawi aku nei i na hoomaikai nui i ka ohana ame 'na mCa apau i ala p"Q me maua a ao ka po, no ke kumakena H!i& i kona po -hope; ame na lima aloha J na lakou i p'apahi iho i na pua hooweiii'."wehi no kana h\lakarhcle kokoolua ole. Ua moe «loko o ka maluhia. j O ma'kou no; iloko oke apo oke kau- ' maha, BAMUi:L K. KEKOOWAf, j • JAMEB 11. NAKI, Na Keiki. j I'ouiuohua, Mokikai, Apr. 30, 1920. !