Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 18, 7 May 1920 — He Moolelo no MAGARITA ADAMU a i ole Ka Hoohokaia Ana o na Manao Lapuwale o ka Mea Kolohe-Ka Papahi Ana o ka Mea Hoopono i ka Hanohano me ka Waiwai [ARTICLE]

He Moolelo no MAGARITA ADAMU a i ole Ka Hoohokaia Ana o na Manao Lapuwale o ka Mea Kolohe-Ka Papahi Ana o ka Mea Hoopono i ka Hanohano me ka Waiwai

"ile au hauoli keia. he ao i piiia me na kanaka maikai he nui. o ke kumu wale 110 o kou ike ole ana ia lakou. no-kou liui pu ana me ka maheie ino ona kanaka. Aoie au e oielo rku ana inuia ou. ua iike aku ko'u maeniae me k<f na anela. aka iie hookahi mea hiki ia'u ke hooia aku iniua ou, he hoalolia oiaio loa au no ka mea i hoehaehaia elike me oe. lna ua manaoio oe, ke kāmaiiio aku nei au<i ka mea poloiei, aia'ila huli liiai kou aio imua o'u. a haawi mai i kou lima i hoike (.iaio no ko kaua hoopaa ana ia kaua iiio e lilo i mau hoaloha, mai keia manawa aku.' No ka oluolu- maoli o kela kamailio ana aku a Kapena Rede, ua hiki»ole ia Magarita ke hoopaakiki aku, aka huii mai la oia ii#ua o ke kapena, me ka haawi ana mai hoi.i kona iima akau, a hoioi ae ia kekahi iima i kona mau waimaka e kihe'ahe'a ana. ma kona mau papaiina nohea. . "Ke hilinai akU nei au maluna ou." wahi a Magarita me ka leo malie me ka piha hoi me ka haalulu. "Aole au i manao, e hiki ana la'u ke hoopuka aku i keia mau olelō, i kekahi mea kino ola ma ka honua nei, eia ka e kamaiiio aku, ana au mua 011, iloko o ka manawa a'u i moeuhane mua ole ai. O ke Akua hookahi wale no ka'u mea i hilinai mau ;tku ai. ua poina a ua palaka pu nae ko'u noonoo ana i "Aia kekalii mea ano nui ma kou heleheiena. pela ma kou leo a'u i ike aku ai, aole a'u mau kanalua hou ana iho. 110 ka iawe ana mai ia oe i hoaluha no'u. Ina, ma keia hiiinai ana aku o'u maiuna ou ma ke ano he hoaioha'miakai. a i hoopunipuni oe, eiike me ka hana a kela poe mua, aiaiia iia oi aku kau mau hana hoopilikia, a hoehaeha ia'u, mamua o ka lakou mau hana apau ke hoohuiia ae. Ke maopopo mai la anei ia oe ko'u manao?" "Ae. ua maopopo ia'u," aiaila hookuu maiie aku ia oia i ka iima o Magarita ana e paa ana, me ka maopopo oie nae iaia o ke kumu, koe wale no ka-hoopaia ana aku o kona uhane me na i ke aloha a ke kaikamahine opio. Nana aku la oia iwaho, me ka ike aku i ke akakuu mai o ka haluku ana a na pakaua, a o ia kana o ke kamailio ana mai: "Ke ike nei au, e ma-o ae ana ke kuaua. 110 ka mea ke mokumoku 'nei na ao panopano o ka lewa. aoie e hiki. ia kaua ke haalele kolee i keia wahi. a he nani hoi ia, ua hoopaa iho nei kaua. e'lilo i mau hoaloha oiaio. e nonoi aku ana au ia oe. e hoomaka koke ia ano hoaioha o kaua, ma kou hoakaka'ana mai ia'u i kekahi hapa o kou oia aria. Mai huna oe i kekahi mea mai ia'u aku, pela wle 110 e liiki pono ai ia'u ke hooko aku i ka liaha ma ko'u aoao, no kou pono." Nanā pono hou aku la o Magarita maluna o ke kanaka i waiiio aku iaia iho he iioaloiia nona, alaila nui iho ia kona iianu, nie ka pane ana mai: "Aole he nui o ka'u mau mea ihoomaopop o no'u iho. Me uuku loa ka'u niea e hoomanao nei no'ko'u mau la kamaiii,| o ka mea nae a'u e hoomaopopo nei. maloko o kekahi kau- i hale a-na kanaka lawai'a ko'u wahi i noho ai ma na kapakai'l oka Mokupuni o Maina. Aole ko'u makuakane. iie kanaka akainai loā ika lawai ? a. aka nae he maikai a maemae ko maua home e noho ana. "H'e wahine ko'u mea nana e malania ana ia ma'u la. ēlike me ke ano ona keiki aka poe nui oka waiwai. He wahine u i keiā- me ka oiuolu ia\i. i loaa ole aku kona mau ano. i i ko na malihini e noho mai nei ma ka hokele. ! • f *E'h*oea hiau ae ana kekahi kanaka opio no ko makou | hale, he kanaka u'i kela, a ma ke ano o kona niau lolē e komo ana. me he mea la. oia kekahi o na kanaka wai\Vai. a i kekalli ia. i ka piha ana o na makahiki he umi-kilmamalua' iau. ua 4iaateie iho ia ka wahine nana au e maiama ana, a hele |)U aku la me keia kanaka opio. a mai ia manawa mai i emi mai ai ke ano ulakolako o ko maua noliu ana me ko'u makuakane: • "Hoolilo nui aku ia kuu makuakane i kuna manawa ma ka imV nttha ana. me ka uliauha ana i kāna m;iu elaia. me ke kakaikahi loa o ha maiiawa a'u i ike aku'ai iaia. aole ona.! f ) ka-mea nui. i ka wa e ona ai .oia. owau kana mea hoowahawaha loa. o ke kumu nae o kona hoihui ole ia'u. aole he ma'ōpōph iki. Mā ka nlanawa e noho pu ana kela wahine maikai ma ko niaua liome. aole ioa he pepehi o kuu makuakane ia'u. mahope mai nae. e j)ej)elii mau ana oia. he j>omaikai ka hala o kekalii la. me kona iioeha ole mai. 'a ojka: hiki ana ia'u ke houmanawanui i ke ano o kana mau liana ku i ke aloha ole. o ke Akua no ka Mea i ike. "I kek&hi lsi s nac. ua loaa iaiīi ka"ike, e lilo aku ana maua 1 mau mea makilo. He mea makehewa wale.no paha na'u ka hoike aita aku ia oe ma ke ano ncej)aj)a 110 ke aho o kana mau hana maluna o'u—kona j)ej)ehi ana mai ia'u. ma ke ano ku i ka hoomainoino, me he holohoiona la. ahiki i ka haki <*ina kekahio ko'u mau lima, a e ole wale 110 ka poe e 110110 kokukemai ana. j>cla iho 1a i hoo.j>akelcia ae «ii keia mau lima u'ii; ina j>alia. lie kaikamahine nummuu au i keia mimike e kaniailio j)u nei me oe. "Ua kipakuia'mai la kuu iiiakuakāue. mai kela wahi niai '» ua kanaka iawai'a. noiaila hoi mai ia maua a noho ma keia wahi. He haiia makemake ioa nana ka lawai'a, a o kana haha no ia i ko maua hoea anā mai. i kona manawa ona ok? iiae. a ke liele iio oia i ka inu rama, %olc he nanaia aku o ka lawai'a. aia wale 110 a pau kana elala, alaila hooma-; nao ae i kana mau liana. o lea nie ōiaio 110 nae. i hele'wale »o oia i ka lawai'a. i loaa ai ke elala, e kuai ai i ka rama. "Hc o ia mau no koTia pepehi ia'u. eiike 110 me kana liana mau. ma kela wahi mua a maua e noho aya, a oi loa aku no i kekahi manawā. mamua o ka mea hiki ke hoomānawantVi. 1 Ua lawa paha keia ma ke ano nui, no ka hoomalamalama | iki ana āku ia oe i kekahi hapa o ko'u ola aiia, a ma ke ano ! nui maoli. he ku i ka hoomanawanui ko'imoho ana me ko ? tt| niakuakane. r loaa ole paha ia ano o ka noho ana. i ka ha- 1 pauui.o na kaikamahiue opio. *'] kekahi% nae. ōiai'ua kauaka makua ku'u kinu. hoohulo ihu la ku'u manao .ua pau ko'u ku wale ana aku a naua 1 kana niau hana ku i ka hooniainoino maiuna o'u. nolaila i kuna nianawa i hooniau mai ai i kana hoeha ana ia'u, ua hahau aku ia au iaia me kekahi pauku hao ma konā poo, me ke kāheawai ana mai o ke koko. a na ka hoea ana mai o ,ke kauka. i kiiia aku e kekahi o na kanaka i pau ai ke kahe u ke koko. "He ku i ka hoomainoino ka hanq, a ko'u makuakane maluna o'Ui me ka hele o ko'u mau maka a uliuli i k<i f)uupiiu, pela h-oi ka noke ia o ko'u kino i ka hahau me ka pauku lāau -nui. me ka hāki o ko'u lima, aole nae he hookauia aku-jo na ahewa ana a na kanaka māluna ona. aka i ko\i wa i' ku|>ale ai nō ko'u olir mai kona pepehi ana mai ia'u a make. mai la na kanāka ia'u i ka wahine lukoino. 1 ke aloha anie kekniii mau'inon leluilehu āe. na 1 1«♦« »t>ii« uun L;.-! iuaina wela iiokO o'u. no ka iiaiKi a keia poe ia u.

4, N0 kela piha loa o'u ika huhu, iko lakou e kamailio fnai ai, no ko'u hilahila ole i ka hana ana aku i ko'u makuakane i kekahi o na hana ku i ka lukoino. ua uwe okoa ae !a au. me ka olelo okoa ana ae, ua oi loa aku ka pono. ina i pepehiia oia e a'u a make k»a! 1 kekahi manawa hoi. e lioopuka. okoa ae aiia au i ko'u nianao. e uepehi aku iaia a make, ke hoao hou mai oia e hoopilikia ia'u." Ma kela walii i hoomaha iki iho-ai ke kamailio ana mai a Magarita. a me he mea l'a, ua palaka !oa kon» noouoo 110 Kajjena Rede. Ua hele k on«i helehelena a haikea pu, me ka nana ana aku ma kek a hi wahi iwaho o ka moana. a iaia i hoomaka hou mai ai e kamailio. me he mea la. iaia wale iho no oia e kamailio ana, aole i kona kokoolua: "lfe keu.no hoi. o kel* hahau ana aku a'u ma kona poo, o ka mēa ia e pau ai kona pepelii ana ia'u, aole nae j)ela. no ka mea ike ola ana oka eha o k ona poo. he mau la lehulehu mahope mai, aole i m a opoj>o ia'u ka loihi. ua hoomau aku la no oia i ka inii rania ana. a lioi ae la no ko maua liome me ka ona, a hookau mai la i na hoahewa an& nialuna o'u. no ka hahau aiia aku i kona poo i ka pauku hao. "Ua'pii hou mai la ko'u huliu iaia. a mahope o ko maua noke ana j ka hoopaapaa no lia olelo okoa aku la au imua ona me kei !l mau olelo: 'lna oe e lioao hou ana e hookau mai i kou mau lima kakau-ha maluna o kuu kino, ke hoohiki nei au imua o ke Akua. e pepehi no au ia oe a make loa!' " Puupuu ae la ua o Magarita ikona mau lima, oiliili mai 1a hoi ka ula ma kona mau k e li-o la lioi kona mau maka, me ka huli koke ana mai imua o Kapena Rede, me ka ike māoli aku ho oke kan a ka opio ika pilia o kela kaikamahine me ka■ pihoihoi, eia nae, aole ona kahamaha wale mai. aka ua ma k emake oia e hookuu malie mai ia Magarita aliiki i ka pau pono ana o na mea ana i makemake ai e kamailo aku imuiLona. Milinai aku la nae o Magarita ma ka aoao o ka pali pohakū. no ka hoomaha ana, a iaia i hooinaka liou mai ai e kamailio, ua loli ae kona leo, mai ka hookikina o kana kamailio ana, a i ka leo malie: "Ma kelā po hookahi no a'u i hoohiki.aku ai imua o ke i\kua. e pepehi aku ana au iaia a make, ua hoea i'o mai la ia hopena maluna ona. Ua maheleia kona poo, iloko o na apana elua me ke ko'i i kona manawa e pa'uhia loa ana i ka hiamoe, elike me ka ike a ke kauka, nolaila ua kau mai la na ahewa ana 110 kela karaima pepehikanaka maluiia o'u. Ua paa au i ka hopuia 110 ke karaima pepehikanaka. ua la\veia imua o ka aha Jiookolokolo. a ua hookahaha loa ia mai ko'u manao. no ka hookuu ana mai o na kiure ia'u, me ko lakou hookau ole mai i na ahewa ana, e liia au iluna o ka amaiKi likanaka. Aole he mau ike maopopo loa ma ka aoao o ke aupuni, ho ko u pili i ka hewa, koe wale no, o ke ko'i i okiia ai ke pioo o kuu makuakane. o ke ko'i hookahi 110 kela a'u i kaka ai [ka wahie nia.ke ahiahi aku. Ma ka'u koho wale aku noi malia paha o ke kumu o ko lakou ahewa ole ana mai ia u, niāmuli no ia o ko lakou manao ana, he oi aleu ka eliaeha e loaa ana iau. ke hookoeia ko'u ola, mamua o ko lakou li ana aku iā'u iluna o ka amana." - "Aole e hiki i kekahi kiure ke hoahewa wale mai ia oe. kg ole e-loaa na ike oiaio loa ia lakou." i pane aku ai o Kapena Keelei me ka minoaka ma kona mau'papalina. "I.<: hoike m#i ia u. e kuu hoaloha, aole anei he mau hooikaika ana ma 'ka aoao o na luna oihana o ke aupuni, e huli i ka mea pepehikanaka oiaio loa?" "Aole he mea i hanaia ma ka aoao o ke aupuni." walii a Magarita me ka luliluli ana ae o kona poo. "Ma ko'u maao,e ,1e .'hookahi kanaka iwaena o na kiure ;na laleou i hōokolokolo ia'u, pela j)u no hoi me ka lunakanawai ,i nele ka manao aiia, owau maoli no ka mea nana i hana i kela karaima, a i hoike aku au ia oe ea. o na kanaka apali e noho ana ma keia wahi, ua paa ko lakou manao. o\vau niaoli no ka mea pepehikanaka.' rna lioi ha ua manaoio kela poe k'iure no kou pili i'ka hewa, p£lā hoi me ka lunakanawai, pehea lakou i hookuu mai lai ia'oe

Hoopinana ae la o Magarita i kona mau poohiwi. nia ke ano he lioailona rio ka niaopopo ole iaia o ke kumu oiaio i nookuuia mai ai oia, a i aku la: "Malia paha 110 ko lakōu ifianao. ua oi aku ke ko'iko'i o ka hoopa'i i loaa ia'u i keia ia, mamua o ka hoopa'i ana mai a ke kanawai! Aole no i maopopo ia u kc kumu oiai,o loa o kou hookuuia ana mai e hele lanakila. Ua hopkuuia mai nae au; he mea hewa ole. a ke hele nei ma ka honua. me he hipa auwana la a nn ka u ike inaoli iho no. ua oi aku ka ehaeha o keia ola a:ia, mamua o ka liia aku maluna o ka amana likanaka." Ma kela wahi, ku ae la o Magarila iluna, nie he mea la. e hoomkaukau ana e haalele iho i kehi wahi. ua i>aa e aku la nae o Ka]»cna K'eele nia koiia poohiwi a i aku la: Ke haawi aku' nei an !a oe e Miss A(lamu i ko'u mahao nui. me ka hōomaikai no hui. 110 kou hilinai ana mai maluna o 11. Ma ko'u aoao hoi, e ae mai e ninau aku au ia,oema ua nana alai na kanaka aiiau o keia wahi maluna ou me na manao hoowahawaha. alila heaha ke kumu o kou hoo•mau aila 1 ka noho maanei nei ?" "Hc hookahi no kiimu nui. o ia> n„ ko'u mao),op(, ole i Mu e hele aku ai, a o ka Kia. aia mau na manao hōj)ohopo «loko our 11 a l.ke no paha ke ano o na kanalea ma na wahi apau o ka honua nei, nolaila hoomanawanui wale iho la no ka noho a,ia ma keia wahi i kamaaina ia'u "# - ; k1? maol \ i , ka c A hat;ha «"ie k-e aloha 'ka moolelo i pili W.lo .V v a 1° M ,ss , A<la " ,u - He ke.i no l.oi i ka maiiawa wale uo ~ kela kanaka e ola ana ka m,i „ ~a pilikia au e auamo a.. eiu ka lioi. mal.ope kekahi o kona make ana. O . ko u manao noii. ua koa maoli oe o ka hoonianawam.i ana i a lioao apau . hooa n.an n.alnna o kou man poohiwi. a i ka i« W-I hr d ' a ° C ' ! " a ,)allc,e a kc,a kanak a kolohe [V ka hoea ana maMnuia o kou alo. ua l.oike okoa mai oe i kekalu mom. makamae a ke Akua, i hookomo ai iioko o kou ke"un a -, C °- C a v ku . h . il,ewa - ' keia la; ua hoou.ia mai i u ' a 1 " ,ca ~ana c hl >«l>akcle 'ae ia oe ' ,0U i,ok ° ° " a " ahc,c " ka "' akc "Wai keia manawa aku. e nana mai oe ia'u. n.a ke ano h« hoaloha oiaio loa nou. o ka make wale no ka mea' nana l'wkaawale ae , a kaua. Inol.o oe a ku i kahi o ka uilikii kuu " h,lahi ' a a '' a C ka " alUa a ' paha 110 ke kal,ea nn , moa ! ln f "°.' a nla kahi kokoke 3 nia 'kahi maia oe Ua .'" akaukau au c I,aawi a( ! u ' "a lioopakele ana lieha ae la ka Maparita nana ana iluna o ka helehelena 0 kr,na k()k.,o ,u a. me kona kamailio ole ae lie liookahi liuaolelo. me he niea la. ua like loa oia me kekahi holoholona i •!«di. ' 'ī ° " a,,a !" ai ana mc - ~a "'anao hoomaikai. iialuna o ka niea nana i hooluolu ak.u. ia mau' pilikia i loaa ' īaia. ! , a " 01 ° u niaka'u. i ka hilinai ana mai maluna e ur li hiki ana anei ia oe ke lawe aku ia'u. he hoaloha oiaio loa nou." 1 "Kt manao nei au ua hiki loa ia'u ke hilinai aku hnaluna eu e Kapena Kede. a ina no he mea okoa/ae ma ko'u wihi. o keia hookahi no karta mea e kamailio Aku ai imua ou." "Me ka māhālo a nui ia oe no kena eane e Miss Adamu, M wkhi a Kanena Rede me ka pahola ana ae o ka ula ma kona inau papa]ina. " f hoike ,10 ko'u hooko aku i: ka mahele o kia >kaiiH mea .i liOppaa iho iiei.-'im K ; o'u lilo a'na lie lioaloha . _akji. ag<i au ma kou iiome. ke hoike mai oe i aii i keia kpena la i ka niea'Wpono si loa a'u e hana aku ai no ka hoohauoli ana i

kou manao." "Aole no he hana pohihihi ka huli arna ahiki i ka loaa ana o ko'u hale e noho nei. aiā 110 ia ma ka palena pau o kekahi alanui oioli. malaio pono mai o ka pui|r lna 110 oe e ninau aku a'ia i ke kanaka niua" loa e halawai niai ana me oc. e ; kuhikuhi mai ana 110 oia i kela hale." i "Ke hoomaopopo aku nei au ma ke ano o kou )eq, me he niea la. ke lioi liou mai la no kela ano kahiko ou. o ia ka hilinai ole i ua kanaka. a o ka'u e a'o aku nei. e hoopau !6a oe ia at)o. No ka hooiaio ana aku imua ou. he hoalo'ia «»ia ; o loa au nou. a no ka hoike ana aku no hoi, aia he hookahi kanaka ma ka honua nei, aole om he mea hohewale. e hofca aku ana au 110 kou home ma keia ahiahi. no ka lawe ana, ia oe i ka holokaa. ī wahi e komo ole aku ai na manao hoOhuoi iloko ou. aia he manao lapuwale iloko o'u, a no ka makee ne» hoi e loaa lie hoa olelo nou maluna o ke kaa, e lawe pu mai ana au i lede me pehea la. ua pono anei ia i kou manao?" : "•Ua pupule ia paha oe e Kapei|B Rcde," i pane aku ai o Magarita.> me ka nt»ke okoa ana &ē i ka akaaka me ka leo nui. "Maloko nei o Manakeka apuni. aole loa e loaa aua.ia oe he hookahi wahine i aa e noho pu me a'u maloko o ke kaa no hookahi minuke." "Alia paha hoi oe e ahewa koke niai ia'u. e hoonianawa- J nui iho oe, ahiki i kou ikemaka ana. K hoea aku ana au 110 kou home. ma ka hora elinla ponoi o keia ahiahi. I 4 ' kaii ana no ka la iluna i kela manawa. e ahuwale ai ka poe apau e kau ana maluna o kekahi kaa. ke nanaia mai, ia wa oe e ike iho ai i ka oiaio o ka'u mea e kamaiiio aku nei ame ka cle. M ' | Aolie a Magarita mea e pane hou aku ai. no kela 3 kona kokoolua. aka kunou waie mai la no.kona poo. me kona hauoli. ina i ? o e hele mai ana kekahi wahine. a nolio pu me ia maluna o ke kaa hookahi. nō ka me a he manawa loihi loa keia. aole loa oia i kamailio pu me kekahi wahine. a kane paha i kamaaina mua iaia. • i M.OKUNA IV. | Ua malie loa ae la ka |ia i kela manawa. nolaila liaalele ilio la laua i ka umalu pali. a hoi aku la no hoi o Kapena J Rcde no ka hokele. a hoi loa aku la no lioi o Mag*arita 110 , kona home, me ka liaawi ana aku nae o ke kanaka opio 1 j kana mau i'a apau iia Magarita. ♦ ! Ma kela auwina la. maniua ae o ka manawa maamau i na j malihini o ka hokele e akoakoa mai ai mawaho o ka lanai | 110 ka hoonanea ana. ua hoea mua aku la o Nina Hilakona! malaila, ua hao mai no hoi ua wahine nei iaia iho a paihi, o \ ia 110 oe o kekahi mea i ake nui no ka hoea mai o kana ipo.! Ke ike maoli iho' la 110 ua wahine opio nei i ka nani o kona ' lole e komo ana. me ka liiehie pu hoi o kona kulana. a kona mau hoaloha nae i maopopo ole ai i ke kumu o ka hao ana j mai o ua kaikamahine nei iaia iho a paihi. o ia no oe o ke-*j kahi mea i ake nui no ka hoea mai o kana ipo. Ke ike maoii iiio la no ua wahine opio nei i ka nani o kona lole e komo ' «na. me ka hiehie pu hoi o kona kulana, a kona mau hoaloha j nae i maopopo ole ai i ke kumu o ka hao ana mai o ua kai-; leamahine nei iaia iho a paihi. aka oia hookahi wale iho 110 ku i maopopo i kana meaiiuna. ! 0 ka mea oiaio loa nae. ua ike mau o Nina I lilakoua. i ka hele pinepine o Pilipo Rede i ka holokaa i kela ame keia auwina la. a he hapalia hora wale aku no-mamua. oiai no ua ! kaikamahine nei maluko o kona runii, ua ike mai oia i 'kn haalele ana aku o ke kanaka opio i ka hokele, nol'aila hobmanao mai l a oia e hele ana ua kanaka opio nei e kii i kona kaa. iio ka hele ana aku i ka holoholo. a i wahi e umeia mai I ai na manao hoohihi o Kapena Rede nona. pela iho la oia i komo niai {li i kona lole nani, a he mea oiaio ke nana aku . ua ;wahine nei. lie keu maoii no a ka u'i. I Oiai liae ua o Niiui Hilakona. e noho la nia ka lanai. a epaa ana hoi i kekahi iiio nui ma ke poo. pa'ipa'i iho la ke-i kalii lima ona, ma ke leiia o ka : ilio oiai no nae he aa wale no kona mau maka. ma ke alanui e moe poiolei mai ana iloko 0 ke kahua.o ka liokēle. a hoolio ae la i keiA mau olefo: "Ke ole au e kuhihf".va. ua kii aku nei o Kapena Rede i '; kona kaa< no ka liele holoholo ana i keia auwina la. Pehea i'd, ua noi aku nei paha oia ia Vaioleka Denc e helē pU me ia. aole paha. ma ka'u ike aku-i kela kaikamahiiie. lUP'pilia i maoli oia i ka lili. i 'kona ike ana mai ia'u me Kapeha RedG e liele pu ana i nehinei. Ua haulehia mnoli 110 oia i ke aloha no Kāi)cna Rcdc. e ike ana nae oia. elike me kana' liana hoohoka ia'u i kela hooilo aku nei. ma ka hoopipili loa aiva ine I Barela 1 falakeka. k;> mea n'u i iini loa ai e iilo niai i ij)o alo-j ha na u, i'kona hoohokaia e a'u i keia? uianawa ; "Aole he kaniailio nui e ae ma ka hokele nei i keia mau j la. 110 N'aioleka pene wale 110 nie Kapeua Rede, (J na wa-l hine apau e kau aku ana ko lakou mau maka maluna o kela! kapena opio. aole ana e nele ko lakou haulehia i ke alolia nona. 110 11 ponoi no ka'u e ike nei. aia na manao hooliilii I iloko o*ll 110 kela kanaka. oiai nae he walii manawa pokole wal.e 110 ko'u hookamaaina ana aku me -ia. aka hae o ke k 1111111 nui loa o ko'ū ake ana e lilo mai oia na'u. mamuli o ka waiwai o kela kapena. Ma ka'u mau mea i lohe ai i ke kamailio o ka p«je o ka hokele nei, e loaa ana iaia he m;\u haneri kaukaui da!a. i keia niakahiki. Auwe! he nui ko'u makemake i ke dala. ina no ko'u lilo i wahine mare nau. ua hiki ia'u ke kaena ae; owau hookahi ka wahine hauoli loa ma ka honua nei. he hoopa wale akii 110 i ko'u mau lima. ma kela ame keia mea ua lilo' ae la i g U la. Aole o'u manao lie hana paakiki na'u ke kaili aua mai ia ne, mai ia \ aiolcka Uene mai." 1 kela mandwa nae. i oili niai ai o Vaioleka Dene. maiioko mai o konā riimi. a o ia ka ua o Nina Hilnkona i namunaihii iho ai, i kona wa i ike aku ai. o Vaioleka pu kekalii ! komo mai i kona loIt» nani: "Alaila o \'aio!eka ka paha 1 kekam 1 ike 1 ka liala ana aku nei o Kapena Rede, a e mauao ana oia e liek- pu laua i ka holokaa." ! I ke kokoke ana mai nae o \ aioleka Dcne, kri okoa ae la ua o Nina iluna. hoomaka pU ae la-iio hoi 'e | a 1 aku la: "Hc keu aku keia a ke ahiahi maikai maoli* & o ka u e ha'oha'o loa nei, aole he ikeia aku 0 ka nui o na mafi-1 hmi. eia la lakou ihea e nalowale mai nei. a ma ka'u nana iho. ua ku a mehanieha maoli au e 110110 nei." i "No ke awakea loa : no-paha kekahi o kou lioea ana rhai "ei. ao!e 110 keia o ka' mailawa e hoea mai ai o na malihini ma%vaho nei o ka lanai e hoonanea ai,' wahi a Vaioleka Dene; "Ua kuhhewa maoli no' au. ua liala ake nei la oe me Piipo Rede i-ka holokaa. eia no ka oe iloko o'kou rtiini." i oane akii ai o Nina, me ka noke okoa ana ae i ka akaaka me ka leo nui. . "Ina paHa i kono mai Oia ia'if-e hele i ka holokaa. aohe no a u niea e hoole aj<u hi\ a'i knna kono ole ana mai, he hana" niahaoi wale no ke koi ana' aku iaia." "Maliā paha<<hoi. he maii hoaloha'kahiko loa olUa. fufe ke kamaaina o kekahi i kekahi?" i hoomau aku ai no o Nina 1 kaua niele ana ia Vaioleka.' ' "Ua kamaaina loa au ia Kapeiīia Redie no kekahi nianawa oilii; ma ano kamaaina o maua. ua hiki no ia'u*ke olelo akn ia oe. he lioaloha oia no'u." ' .• "lloko o keia manawa loihi o kou hooleimaaina ana nie 'a. pehea. aia anei he mau mea nau e nialialo kiekie ai i kela. kanaka opio?" •. ' "Elike 110 me kau'i ikl aku ai i kona ano. i»ela iho 1,1 no ka'u niea 1 hoomaooopo «ku 'nona. oia kekahi o na kanaka 'l:c.-.ninihna, \ malinlo nui in e ria'mea apnu ma Manal.eka neir a 6 ike aku ana no oe i kā oiaio o keia mau olelo a'u *

kamailio aku nei ia oe, ke loihi aku kou kamaaiha ana iaia. "Pehea la. ua maopopo no p&lia ia Kapena Rcde, aia lie hookahi wahine opio ma Manakeka nei. i loaa na mauao malialo nona/' alaila noke okōa ae la .0 Nina i ka akaaka rtie ka leo nui, no kc»na ike paha. aole he j>oe e ae ma kela wahi. o laua wale 110; "Ke manao nei au, ua maopopo ia K.apona Rode ko u niau manao apau nona, aole oia i hoohc\vahe\va.»ito u ake nui c hooliala i na manawa kaawalo apau e loaa ana ia'u nie ia. * Ma keia wahi. i kuloii aku ai o Nina imua. me ka paa aria aku o kekahi lima ma ka poohiwi o \ aioleka. a kamailio aku la me ka leo malie: "Aole anei. o kā mea oiaio. aia iloko ou. kekahi iini tiui. e lilo mai o Kapena Rede. aole wale no i hoaloha n«uu :ika i mea i oi loa aku i ke ano hoaloha?" Aia ke haka pono la ka nana ana a Nina llilakona ma na maka o Vaioleka Dcne, a ke ike aku la oia. me ka hoohewahewa ole. aole i lilo kela ninau ana o ka waiho ana aku imua o kona hoa. i mea maikai i kona noonoo, a e hoomaka aku ana nae oia e kamailio i kekahi mau olelo hoakaaka, elike me ke ano man o ka liana a na wanme opi<» i kama aina ia laUa iho.\ia hoopa e mai la o Vaiolcka mu k<>na lima. me ka i ana mai: "E hoopau ko kaua kamailio ana, eia aku ua kapeua opi<> nei. k« liele mai la," a ia alawa i'o ana aku a Nina no ke alanui. e holo mai ana k<ij<aa o ua kapena nei. e hnkiia ana ē kekahi mau lio pienaena ehia. a e kaohi ana hoi ke kalaiwa me ka malo'elo'e i na kaulaili me ka hiehie apau i loaa i kekahi mea i maa i kela hana. 1 ke ku potio ana ae o ke kaalio mamua o ka hokele. lele iho la o Kapena Rede ilalo. a i ka ike ana mai i na leeie opio e noho hoola'j aku ana. weh'e ae 1a oia i kona j»a]>alc a paa i ka lima. lele mai la ilalo, nie ka pii ana mai noluna oka lanai o ka hokele. Aia wale no nae kona maka maiuna o Vaioleka kahi i nana ai. aka. haawi mai la no nae oia 1 kona kunou ia laua a elua. a liuli mai la imua o \'aioleka l)enc, a hoomaka mai 1a no e kamailio: "Aole anei, he mau hoaloha kahiko kaua e Miss I)enc:'' "Aole a kaua hoohewahewa ana no ia mea, oiai ua I<>ihi loa ko kaua kamaaina ana kekahi i kekahi." wahi a \'aioleka Dcne. me ka haka pono mai nae o ka Nina Milakona nana ana iaia. . "O ka'u 110 ia i manaoia ai. he mau hoaloha kahiko kaua. a peliea e kupaa anei oe mahope oia ano hoaloha kaua. i ka wa e hoea mai ai kekahi mau hoao ana?" "Kc nianao nei au. aole au m«u lwohewahewa ana. no ko'u lilo i mea ku maliope ou e Kapena Rede." "lna o kau pane kena ea. alaila ke makemake nei au e kokua mai oe ia'u. Mamuli o kou lilo ana. i kamaaiua loa ia'u ma keia wahi. ua nank aku au maluna ou. no ka holopono o kekahi liana ano nui loa-a'u i makemake ai e hooko aku i koia ahiahi. o ua hana nei e Miss Dene. o ia n<> keia: "Ua loaa ia'u ka manao aloha no kekahi kaikamahine opio( e nolio nei ma keia kulanakauhale, a e paio hookahi nei. n<» kona ola ana. me ka holopono ole no nae, a uo ko'u ike. he mea pono e loaa aku iaia na kokua mai kekahi mea mai. iu lawfc mai Aii\ i na ko'iko'i apau maluna iho o kuu poohiw i. nei ka 1 (|dliau ana ae iaia ma na anuu e loaa aku ai iaia ka holopono m'a kana mau hooikaika ana apau. Ua nanakeeia aku keia kaikamaliine e na mea : apau, a ke hele ae'oia. nia kela ame keia walii, e huli ana ke kua o na kaiiaka iaia, oiai nae. o ka hana pono loa a kekahi mea, e hoike aku ai imua ona. o ia no ka lawe ana mai iaia i hoaloha. a kokua aku ma" na alahele pau e huauheeia aku ai kona mau manao kaumaha a mai iaigi akift "Ua makemake au e hooiaicraku imua a o ka iini nui liookahi no hoi ia iloko o kuu puuwai, e loaa aku iaia ka ike. aole i like loa na kanaka apau ma ka lionua nei, ka hoowahawaha me ke aloha ole iaia. aka aia no he nui a lehu•ehu. o ka poe i makee i ka mea iloko o ka pilikia. a no ka hooiaio ana aku imua ona, ua helu pu ia au me ka poe i niakaukau e haawi aku i na lima kokua; no kona hauoli. ua kono aku au iaia. e hele pu me a'u i ka holokaa. i keia ahialli, me kā nana ole ae i ka mea a ko Manakeka nei pc»e e kamailio mai ai no'ii. Ina owau hookahi wale no ke liele pu me ia, alailā ua hopi aku au i na hoopilikia ana maluna ona, mamua o ka oili ana mai o ka mea maikāi. ma keia manao kokua o'u, no keia kumu la, i lioea okoa mai 1a au iniua ou e Miss Dene a iioi aku i kou oluolu. e ae mai ana anei oe. o kaua pu ke liele ae e kii i keia wahine opio. no ka hele like ana-i ka Imlokaa?" "O Maj?arita Adamu kolia inoa, ke kaikainahiuo a ko Manakela nei apau i hoowahawaha loa ai." Aole i paile kokemai o Vaiolcka ikawa i lohe ( iku ai ika inoa o Aelanui, aka kuloii Ih<» la l«,na poo ilalo, a c.u mai la hoi o Nina kona wahi mai e n»»ho ana. aia iloko ona ka manao epa kahi i noho ai, a o ia ka uā <» \ aioleka o kn pane ana"mai: Kc kaumaha loa nei au i ka hoike ana aku ia »>c e - na Rcdc. o ka mea au i noi mai nei ia'u e liana aku. ni., ko'u auo lie hoaloha nou, aole lba ia e hiki ia'u ke |?ooko aku." No kela pane ma ka aoao o Vaiolcka. ua haikea kok;; ae la ka heiehelena o Pilipo Renc. eia nae, aia o Nina k<- ikvmai kk i kela inae o ka helehelena <» ke kapena <»j»i<», nolaila Uomo koke mai 1ā ka manao il'oko ona. e hoohana aku oia i l-t i|a *fc'k{'n ai apau, i hiki ai ke holo aku ka noon«»<> o ke Kaj)ena Rede iaia. a e anehe aku aua ua kapena nei e huli hoi no kalii o kona kaa e ku mai ana, na j)aa e aku la o Nina Milakona. lna kekahi o kona lima. me lie niea la. e hoike okoa aku Ulia o Niha i kona ano Kristiano oiaio iinua o keia kanaka. alāila kamailio mai lā me ka leo \vaij>a-he h.a : "II huikala mai oe ia'u e kuu kaj>cna maikai. n.» |vcia mahaoi imua ou. He naiii hoi ia. ua ho»Mc mai nei o Dentf i kau noi, a'u i nooUoo iho nei. aole e holoj>ono ana kekahi hanā nui au i hoolala ai, o ka'u wale no e n<»i aku nei-ia oe. aole anei e hiki ia'u, ke pani aku ma ko \ aioieka wahi. J Ht mea au i kamaaiiia nui ole ia oe. no ka mea he malihini au no keia wahi; aka nae. aole a'nei e lilo n«» hoi k au i hoaloha nou. me he mea la, ua loihi kou ike ana niai ia'u. elike me ko ku uhoaloha noi? K ae mai ana nCi oe v noho pu aku au me kela kaikamahine i ngle i na hoaloha e hoomama aku ana i kona mau manao ehaeha?" "Aole i pane koke mai o Kapena Rede no kela iyau olelo a Nina. ua hiki loa nae ke ikeia aku ma kona mau maka. uaa uhee aku na mea maikai ole mai iaiaaku* alaila hoopili ae la *>ia i ka lima o Ninā. ma kona mau lehelehe. e hoike okoa iuai'ana ia hana, i kona hoomāikai nui, no ka wāiho anaaku o'keia wahine opio iaia iho iniua ona, no ka lilo i hoaloha oiaio. nona. MOKUNA V. O ka Vale e ndit) ana o Magarita \damu. a<»lc ia he hale hiii a maikai, aka-r.be j)apa'ihaJe palia ke kohu ma ka kakou maa i ke kapa ana i na kauhale <> ke ano haahaa: aia koha \Vahi e ku ana. ma kekahi alanui ololi, ma kekahi o na wahi iiioin6. loa o kelā kulanakauhale. Ua hookahaha nui ia aku ka manao o na kanaka e m>ho ana ma kela kulauakauhale. i ka wawahi ole ia ana o kelai iliau kauhale ka inea nana i hapala ae i ka nanii ame ka 'u'i-o ke kulanakauhale o Manakeka. no ka mea o ka onk nBiia kela mau kauhalfe, oia o na kanaka waiwal'a kuoileWiio o Manākela. a mai ka make ana a"ku <» h»ki ai Adamu. aliiki i keta manawa a kaua e ike nei. aolr li<- h.H> limaljma i koiia mai ai o Magarita e uku akini.i kona no!io ■liia j»inlr.l:o o J:cla h:ilo. * V (Aole i pau.) #'